Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hasekiler, Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahların hizmetindeki kişilere verilen isim. Haseki olarak adlandırılan bu kesim, İslam devletleri arasında sadece Osmanlılar ile Memlûklulerde mevcuttu. Padişahın gittiği her yerde bulunan hasekilerin sayısı ilk zamanlar 20'yi aşmazken daha sonraları 1000'i geçmiştir. Hasekiler düzenli maaşlarının yanı sıra sultandan hediye alırlardı. Saraydaki diğer hizmetlilerden farklı olarak sırmalı elbise giyerler ve taç takıp kılıç taşırlardı.
Osmanlı devlet teşkilatında hasekiler üç gruba ayrılmaktaydı. Bunlar; haremde bulunan cariye kadınlardan, bostancı ocağından ve yeniçeri ortalarından oluşmaktaydı.
Kadın hasekiler
Haremde padişahın yakın hizmetindeki cariye kadınlara "hünkâr hasekisi" denmekteydi. Padişahtan erkek çocuk (şehzade) dünyaya getiren hünkar hasekilerine ise haseki sultan denirdi. En seçkin hasekiye kadınefendi denmekteydi. Haremde hiçbir kadınefendi Valide sultan'ın yerine geçemez ve onun emrine karşı çıkamazdı. Padişahın boşaması durumunda ise kadınefendi unvanlarını da kaybederlerdi.
Bostancı hasekileri
18. yüzyılda sayıları 300 kadar olan küçük bostancı zabiti rütbesinde ve haseki isminde bir sınıf vardı. Bu sınıftakiler kırmızı renkte çuhadan bir elbise giyerlerdi. Gümüşten yapılan "gaddare" isminde bir bıçak taşıyan bu kişiler yaka ve kemerleri ile diğer bostancılardan ayırt edilebilmekteydi. Bostancılardan haseki olanlar için merasim yapılır ve asası verilirdi. Haseki olan bostancı ise kendi eliyle kurban keserdi. 60 kadar bostancı hasekisi padişahın yanında görevliydi. Bunlar 'ndaki telhisleri saraya götürüp, kapı ağasına teslim ederdi. Kapı ağası ise bu telhisi padişaha takdim ederdi. Bunun yanında İstanbul'dan taşraya giden gizli haberleri de bostancı hasekileri götürürdü.
Sadrazamın yanında devamlı olarak bostancı hasekisi bulunmaktaydı. Padişahın kayık gezintilerinde de kayığın baş kısmında devamlı otururdu. Bostancı hasekilerinin on iki tanesi "tedbil hasekisi" olarak, padişahın tedbil-i kıyafet saray dışına çıktığı zamanlarda onun beraberinde bulunurlardı. 1829 yılında bostancı hasekileri kaldırıldı. Bu sınıfta yer alan yaşlılar emekli edilirken, gençler ise sarayın korunmasında görevlendirilmek üzere, Nizamiye Taburu'na alındılar.
Yeniçeri hasekileri
Yeniçeri ocağının 14, 49, 66 ve 67. ortalarına mensup olan yeniçerilere verilen isimdir. Yeniçeri hasekiliği II. Mehmed (1451-1481) devrinde kuruldu. Ayrıca bu ortalara haseki ortaları da denmekteydi. Bu orta mensupları, yeniçeriler arasında ağa unvanına sahip olan saygın askerlerdi. Yeniçeri hasekileri, padişahla birlikte ava çıkarlardı ve av köpeği beslerlerdi. Padişahın saray dışına çıktığı zamanlarda, padişah atının sağ ve solunda ikişer haseki kumandanı bulunurdu. Haseki bölükleri atlı ve yaya olarak iki sınıfa ayrılmaktaydı. , haseki ortalarının en kıdemli kumandanı sayılırdı ve terfi ettiğinde turnacıbaşı unvanına sahip olurdu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Genel
- Yeni Rehber Ansiklopedisi. 8. cilt. s. 338.
- Uluçay, Çağatay. Harem.
- Osmanlı Tarih Deyimleri. 1. cilt. s. 8562.
- Akgündüz, Ahmet. Harem.
- Özel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasekiler Osmanli Imparatorlugu nda padisahlarin hizmetindeki kisilere verilen isim Haseki olarak adlandirilan bu kesim Islam devletleri arasinda sadece Osmanlilar ile Memluklulerde mevcuttu Padisahin gittigi her yerde bulunan hasekilerin sayisi ilk zamanlar 20 yi asmazken daha sonralari 1000 i gecmistir Hasekiler duzenli maaslarinin yani sira sultandan hediye alirlardi Saraydaki diger hizmetlilerden farkli olarak sirmali elbise giyerler ve tac takip kilic tasirlardi Osmanli devlet teskilatinda hasekiler uc gruba ayrilmaktaydi Bunlar haremde bulunan cariye kadinlardan bostanci ocagindan ve yeniceri ortalarindan olusmaktaydi Kadin hasekilerHaremde padisahin yakin hizmetindeki cariye kadinlara hunkar hasekisi denmekteydi Padisahtan erkek cocuk sehzade dunyaya getiren hunkar hasekilerine ise haseki sultan denirdi En seckin hasekiye kadinefendi denmekteydi Haremde hicbir kadinefendi Valide sultan in yerine gecemez ve onun emrine karsi cikamazdi Padisahin bosamasi durumunda ise kadinefendi unvanlarini da kaybederlerdi Bostanci hasekileri18 yuzyilda sayilari 300 kadar olan kucuk bostanci zabiti rutbesinde ve haseki isminde bir sinif vardi Bu siniftakiler kirmizi renkte cuhadan bir elbise giyerlerdi Gumusten yapilan gaddare isminde bir bicak tasiyan bu kisiler yaka ve kemerleri ile diger bostancilardan ayirt edilebilmekteydi Bostancilardan haseki olanlar icin merasim yapilir ve asasi verilirdi Haseki olan bostanci ise kendi eliyle kurban keserdi 60 kadar bostanci hasekisi padisahin yaninda gorevliydi Bunlar ndaki telhisleri saraya goturup kapi agasina teslim ederdi Kapi agasi ise bu telhisi padisaha takdim ederdi Bunun yaninda Istanbul dan tasraya giden gizli haberleri de bostanci hasekileri gotururdu Sadrazamin yaninda devamli olarak bostanci hasekisi bulunmaktaydi Padisahin kayik gezintilerinde de kayigin bas kisminda devamli otururdu Bostanci hasekilerinin on iki tanesi tedbil hasekisi olarak padisahin tedbil i kiyafet saray disina ciktigi zamanlarda onun beraberinde bulunurlardi 1829 yilinda bostanci hasekileri kaldirildi Bu sinifta yer alan yaslilar emekli edilirken gencler ise sarayin korunmasinda gorevlendirilmek uzere Nizamiye Taburu na alindilar Yeniceri hasekileriYeniceri ocaginin 14 49 66 ve 67 ortalarina mensup olan yenicerilere verilen isimdir Yeniceri hasekiligi II Mehmed 1451 1481 devrinde kuruldu Ayrica bu ortalara haseki ortalari da denmekteydi Bu orta mensuplari yeniceriler arasinda aga unvanina sahip olan saygin askerlerdi Yeniceri hasekileri padisahla birlikte ava cikarlardi ve av kopegi beslerlerdi Padisahin saray disina ciktigi zamanlarda padisah atinin sag ve solunda ikiser haseki kumandani bulunurdu Haseki bolukleri atli ve yaya olarak iki sinifa ayrilmaktaydi haseki ortalarinin en kidemli kumandani sayilirdi ve terfi ettiginde turnacibasi unvanina sahip olurdu Ayrica bakinizHarem Haseki sultan KadinefendiKaynakcaGenelYeni Rehber Ansiklopedisi 8 cilt s 338 Ulucay Cagatay Harem Osmanli Tarih Deyimleri 1 cilt s 8562 Akgunduz Ahmet Harem Ozel a b c d e Osmanli Devlet Teskilati 1 1 cilt Ihlas Gazetecilik AS bas Istanbul Turkiye Gazetesi Yayinlari 2006 s 334 ISBN 975 8818 50 3 Bostanci ocagi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2015