Hatice Sultan (d. 14 Haziran 1768 - ö. 17 Temmuz 1822, İstanbul), Osmanlı Padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim'in kızkardeşiydi.
Hatice Sultan | |
---|---|
Doğum | 14 Haziran 1768 Topkapı Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 17 Temmuz 1822 (54 yaşında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Defin | Mihrişah Sultan Türbesi, Eyüpsultan |
Eş(ler)i | Seyyid Ahmed Paşa |
Babası | III. Mustafa |
Annesi | Adilşah Kadın |
Dini | İslam |
İlk yılları
Hatice Sultan 14 Haziran 1768'da Topkapı Sarayı'da doğdu. Babası Sultan III. Mustafa ve annesi Adilşah Kadın idi. Kendisinden iki yaş büyük Beyhan Sultan adında bir kız kardeşi vardı. 1774 yılında babasının ölümünden sonra altı yaşındayken annesi ve kız kardeşini Eski Saray'a kadar takip etti.
İzole ortam nedeniyle hem Hatice'de hem de kız kardeşinde depresyon, endişe ve diğer rahatsız edici davranışlar ortaya çıktı. Annesi Adilşah Kadın, daha sonra III. Mustafa'nın üvey kardeşi, yeni padişah I. Abdülhamid'e, kızlarının evlenmelerine izin vermesi için bir mektup yazdı. Evlenmeleri kızlarının Saray'daki hapisten çıkmalarına izin verecekti. Padişah Adilşah Kadın'ın isteğini kabul etti ve iki prensese koca buldu.
Evlilik
3 Kasım 1786'te, amcası Sultan I. Abdülhamid onu Hotin'in koruyucusu Vezir Seyyid Ahmed Paşa ile nişanladı. Eşinin yaşı elli yaşından fazlaydı ve zaten birçok çocuğun da babasıydı. Altı gün sonra 9 Kasım'da gerçekleşen nikahla, aynı gün Hatice Sultan çeyiziyle birlikte Arnavutköyü'ndeki sarayına götürüldü.
Hatice'nin kocasından Sultanzade Alaeddin Paşa (1788/1789 - 1812) adında bir oğlu oldu. Eşi İzmit'e sürgün edildiğinde ona eşlik etmesine izin verildi. Ancak üç yıl sonra Mısır valiliğine atanınca İstanbul'a dönmek zorunda kaldı.
1798'de kocası öldüğünde dul kaldı, ve neslinin çoğu prensesi gibi yeniden evlenmedi. Damad Seyyid Ahmed Paşa'nın oğlu Alaeddin Paşa, I. Abdülhamid'in kızı olan kuzeni Hibetullah Sultan ile evlendi.
Mimarinin koruyucusu
Mimar ve tasarımcı Antoine Ignace Melling, 1790'larda onun için çalışmaya başladı. Karlsruhe doğumlu Melling, Lorraine'deki Saint-Avold'dan bir aileye mensup olup 1784 ile 1802 yılları arasında 18 yıl İstanbul'da yaşadı.
Çok yetenekli sanatçı, prensesin dikkatini Büyükdere'deki villasında ziyaret ettiği Danimarkalı maslahatgüzarı Friedrich Hübsch için çalışırken çekmişti. Hatice Sultan koleksiyonerdi ve Saksonya, Viyana ve Fransa'dan porselen kaplamaları geliştirmişti.
Hatice Sultan'a Boğaz'ın Avrupa kıyısındaki Defterdarburnu'nda 1791 yılında Neşatabad Sarayı tahsis edilmiştir. Sarayının üç yıl süren yeniden inşası 1794 yılında tamamlandı. Sarayının dekorasyonuna büyük bir ilgi gösterdi. Ölümünden sonra sarayı Sultan II. Mahmud'un kızı Adile Sultan'a tahsis edilmiş, 1845'te evlendikten sonra kışlarını 1866'ya kadar Neşatabad Sarayı'nda geçirmiştir.
Mektuplar, Hatice'nin sarayının dekorasyonuna duyduğu doyumsuz ilgisinin yanı sıra, bazı sandalyelere, belki de (taklitleri) Fransız krallarının XV. Louis ve XVI. Louis tarzı buna bir örnektir. O zamanlar sandalye ve koltuklar Osmanlı iç mekanlarında önemli bir yenilikti.
Hatice'nin 1796'dan 1800'e kadar Melling ile yakın bir ilişkisi olduğu iddia edildi ve Melling'i sarayına davet etmesi skandala yol açtı, ardından Selim ondan uzaklaştı. 1800'de görünüşe göre Melling hizmetinden ayrılmak zorunda kaldı ve 1802'nin ortalarında İstanbul'u temelli olarak terk etti. Hemen ardından Selim onu ziyaretlerine yeniden başladı.
1806 yılında Hatice, İstanbul Mısır Çarşısı çevresinde kendi adına bir çeşme yaptırdı. 1805 yılında Hatice Sultan, annesinin anısına Adilşah Kadın Camii Şişehane Camiini yaptırdı.
Ölümü
Hatice Sultan 17 Temmuz 1822'te elli dört yaşında öldü ve Eyüp'teki Mihrişah Sultan'ın türbesine defnedildi. Ölümünden sonra, eşyaları kız kardeşi Beyhan'a devredildi, vasiyet envanterlerinde sarayının üç farklı bölümünde saklandığı anlaşılan beş yüzden fazla Avrupa porseleni vardı. Borçları kuzeni II. Mahmud tarafından karşılandı.
Kaynakça
- ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1996.
- ^ a b Sakaoğlu 2008, s. 477.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 157.
- ^ a b c d e Uluçay 2011, s. 158.
- ^ Davis 1986, s. 16.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 478.
- ^ Panzac, Daniel (1995). Histoire économique et sociale de l'Empire ottoman et de la Turquie (1326-1960): actes du sixième congrès international tenu à Aix-en-Provence du 1er au 4 juillet 1992. Peeters Publishers. ss. 574 n. 5. ISBN .
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 507.
- ^ Uluçay 2011, s. 170.
- ^ a b Artan 2011, s. 127.
- ^ Davis 1986, s. 15.
- ^ Artan 2011, s. 117.
- ^ a b Artan 2011, s. 128.
- ^ Kolay 2017, s. 24.
- ^ Artan 2011, s. 135-6.
- ^ Uluçay 2011, s. 149-50.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 482.
- ^ Artan 2011, s. 129.
Dış bağlantılar
- M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
- Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.
- Davis, Fanny (1986). The Ottoman Lady: A Social History from 1718 to 1918. Greenwood Publishing Group. ISBN .
- Artan, Tülay (2011). Eighteenth century Ottoman princesses as collectors: Chinese and European porcelains in the Topkapı Palace Museum.
- Kolay, Arif (2017). Hayırsever, Dindar, Nazik ve Şâire Bir Padişah Kızı: Âdile Sultan.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hatice Sultan d 14 Haziran 1768 o 17 Temmuz 1822 Istanbul Osmanli Padisahi III Mustafa nin kizi III Selim in kizkardesiydi Hatice SultanDogum14 Haziran 1768 Topkapi Sarayi Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum17 Temmuz 1822 54 yasinda Istanbul Osmanli ImparatorluguDefinMihrisah Sultan Turbesi EyupsultanEs ler iSeyyid Ahmed PasaBabasiIII MustafaAnnesiAdilsah KadinDiniIslamIlk yillariHatice Sultan 14 Haziran 1768 da Topkapi Sarayi da dogdu Babasi Sultan III Mustafa ve annesi Adilsah Kadin idi Kendisinden iki yas buyuk Beyhan Sultan adinda bir kiz kardesi vardi 1774 yilinda babasinin olumunden sonra alti yasindayken annesi ve kiz kardesini Eski Saray a kadar takip etti Izole ortam nedeniyle hem Hatice de hem de kiz kardesinde depresyon endise ve diger rahatsiz edici davranislar ortaya cikti Annesi Adilsah Kadin daha sonra III Mustafa nin uvey kardesi yeni padisah I Abdulhamid e kizlarinin evlenmelerine izin vermesi icin bir mektup yazdi Evlenmeleri kizlarinin Saray daki hapisten cikmalarina izin verecekti Padisah Adilsah Kadin in istegini kabul etti ve iki prensese koca buldu Evlilik3 Kasim 1786 te amcasi Sultan I Abdulhamid onu Hotin in koruyucusu Vezir Seyyid Ahmed Pasa ile nisanladi Esinin yasi elli yasindan fazlaydi ve zaten bircok cocugun da babasiydi Alti gun sonra 9 Kasim da gerceklesen nikahla ayni gun Hatice Sultan ceyiziyle birlikte Arnavutkoyu ndeki sarayina goturuldu Hatice nin kocasindan Sultanzade Alaeddin Pasa 1788 1789 1812 adinda bir oglu oldu Esi Izmit e surgun edildiginde ona eslik etmesine izin verildi Ancak uc yil sonra Misir valiligine ataninca Istanbul a donmek zorunda kaldi 1798 de kocasi oldugunde dul kaldi ve neslinin cogu prensesi gibi yeniden evlenmedi Damad Seyyid Ahmed Pasa nin oglu Alaeddin Pasa I Abdulhamid in kizi olan kuzeni Hibetullah Sultan ile evlendi Mimarinin koruyucusuHatice Sultan in Ortakoy de Melling tarafindan restore edilen sarayi Mimar ve tasarimci Antoine Ignace Melling 1790 larda onun icin calismaya basladi Karlsruhe dogumlu Melling Lorraine deki Saint Avold dan bir aileye mensup olup 1784 ile 1802 yillari arasinda 18 yil Istanbul da yasadi Cok yetenekli sanatci prensesin dikkatini Buyukdere deki villasinda ziyaret ettigi Danimarkali maslahatguzari Friedrich Hubsch icin calisirken cekmisti Hatice Sultan koleksiyonerdi ve Saksonya Viyana ve Fransa dan porselen kaplamalari gelistirmisti Hatice Sultan a Bogaz in Avrupa kiyisindaki Defterdarburnu nda 1791 yilinda Nesatabad Sarayi tahsis edilmistir Sarayinin uc yil suren yeniden insasi 1794 yilinda tamamlandi Sarayinin dekorasyonuna buyuk bir ilgi gosterdi Olumunden sonra sarayi Sultan II Mahmud un kizi Adile Sultan a tahsis edilmis 1845 te evlendikten sonra kislarini 1866 ya kadar Nesatabad Sarayi nda gecirmistir Mektuplar Hatice nin sarayinin dekorasyonuna duydugu doyumsuz ilgisinin yani sira bazi sandalyelere belki de taklitleri Fransiz krallarinin XV Louis ve XVI Louis tarzi buna bir ornektir O zamanlar sandalye ve koltuklar Osmanli ic mekanlarinda onemli bir yenilikti Hatice nin 1796 dan 1800 e kadar Melling ile yakin bir iliskisi oldugu iddia edildi ve Melling i sarayina davet etmesi skandala yol acti ardindan Selim ondan uzaklasti 1800 de gorunuse gore Melling hizmetinden ayrilmak zorunda kaldi ve 1802 nin ortalarinda Istanbul u temelli olarak terk etti Hemen ardindan Selim onu ziyaretlerine yeniden basladi 1806 yilinda Hatice Istanbul Misir Carsisi cevresinde kendi adina bir cesme yaptirdi 1805 yilinda Hatice Sultan annesinin anisina Adilsah Kadin Camii Sisehane Camiini yaptirdi OlumuHatice Sultan in Mihrisah Valide Sultan Turbesi nde bulunan kabri Mart 2022 Hatice Sultan 17 Temmuz 1822 te elli dort yasinda oldu ve Eyup teki Mihrisah Sultan in turbesine defnedildi Olumunden sonra esyalari kiz kardesi Beyhan a devredildi vasiyet envanterlerinde sarayinin uc farkli bolumunde saklandigi anlasilan bes yuzden fazla Avrupa porseleni vardi Borclari kuzeni II Mahmud tarafindan karsilandi Kaynakca Sicil i Osmani Mehmet Sureyya Bey Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 038 3 Istanbul 1996 a b Sakaoglu 2008 s 477 a b Ulucay 2011 s 157 a b c d e Ulucay 2011 s 158 Davis 1986 s 16 Sakaoglu 2008 s 478 Panzac Daniel 1995 Histoire economique et sociale de l Empire ottoman et de la Turquie 1326 1960 actes du sixieme congres international tenu a Aix en Provence du 1er au 4 juillet 1992 Peeters Publishers ss 574 n 5 ISBN 978 9 068 31799 2 Sakaoglu 2008 s 507 Ulucay 2011 s 170 a b Artan 2011 s 127 Davis 1986 s 15 Artan 2011 s 117 a b Artan 2011 s 128 Kolay 2017 s 24 Artan 2011 s 135 6 Ulucay 2011 s 149 50 Sakaoglu 2008 s 482 Artan 2011 s 129 Dis baglantilarM Cagatay Ulucay 2011 Padisahlarin kadinlari ve kizlari Ankara Oglak Yayinlari Necdet Sakaoglu 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayinlari 978 9 753 29623 6 Davis Fanny 1986 The Ottoman Lady A Social History from 1718 to 1918 Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 313 24811 5 Artan Tulay 2011 Eighteenth century Ottoman princesses as collectors Chinese and European porcelains in the Topkapi Palace Museum Kolay Arif 2017 Hayirsever Dindar Nazik ve Saire Bir Padisah Kizi Adile Sultan