Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Muhittin Sevilen, bilinen adıyla Hayali Küçük Ali (d. 1886, İstanbul - ö. 7 Aralık 1974, Ankara), Türk kukla ve gölge oyunu sanatçısı.
Geleneksel sanatının önde gelen ilk isimlerinden olan Sevilen, Türkiye'de Cumhuriyet öncesi Karagöz ve Hacivat sanatının en bilindik temsilcisi, Cumhuriyet sonrasında Atatürk'ün huzurunda gösteri yapmış ve Atatürk tarafından desteklenmiş bir sanatçıdır.
Daha 8 yaşındayken Karagöz oyununa merak saran Mehmet Muhittin, Davutpaşa Rüştiyesini (ortaokul) bitirmesinin ardından PTT'de çalışmaya başladı. I. Dünya Savaşı sürecinde askere gitti. Askerlik sonrasında tekrar mesleğine dönerek 1944 yılında emekli olana kadar Ankara'da çalıştı.
Emeklilik sonrasında Karagözcülük konusunda profesyonelce çalışmaya başlayan sanatçı, çocukluk sürecinde 'den aldığı destek ve izleyicisi olduğu Hayali Ömer Efendi, Hayali Memduh Bey, Hayali Arap Cemal Efendi, Hayali Sobacı Ömer Efendi, Hayali Nazif Bey, Hayali serçe Mehmet Efendi, Hayali Katip Salih Efendi, Hayali Arap Ömer Ağa ve Hayali Behiç Efendi gibi gölge oyunu ustalarının öğretileriyle, çocuk yaşlarda başladığı oynatıcılık mesleğini sürdürmüştür.
İlk oyununu 1900 yılında Fatih'in Draman semtinde Hımhımlı Mandıra adıyla sergilemiş ve büyük ilgi ve beğeni toplamıştır.
Cumhuriyet öncesi döneminin zor koşullarında gölge oyununa büyük emek veren "Hayali Küçük Ali", o günlerde sanatını uygulayabilmek için özel izinler almak zorunda kalmıştır:
".. Mevlanakapı yokuşunda Velet Karabaş Mahallesi'nde, Çarıkhane sokağında, 16 numaralı hanede mukim bâlâya, fotoğrafı ilişik Ali Efendi'ye, edep ve terbiye dairesinde hikâye söylemek, meddahlık etmek ve hayal oynatmak için müsaade edildiğini bildirir işbu vesika kılındı"...
60 yılı aşkın sanat yaşamı boyunca, sadece Karagöz oynatıcılığı yapmakla yetinmeyen Mehmet Muhittin Sevilen, 20 yıla yakın süreyle TRT'de radyo programları gerçekleştirip sunmuş, kitaplar yazmış, meddahlık yapmış, özellikle de öğrenci yetiştirmeye önem vererek, Halkevlerinde öğretmenlik yapmıştır. Birçok oyununun metinlerini kendisi yazan sanatçı, yapıtlarını ülkenin dört bir yanında Halkevleri'nde, "Karagöz odaları"nda sergilemiştir.
Karagöz ve Hacivat oyununu, hiçbir özelliğini bozmadan günümüze taşıyarak, yapmacıksız şekilde aktarmayı ustaca başarmış ve bu konuda onlarca ses bantı doldurarak, bu sanatı yaşatma çabasına düşmüş, hastayken bile vazgeçmemiştir.
Geleneksel Türk Tiyatrosu'nun oluşumunda temel taşlardan biri sayılan Karagöz oyunu bugün de "Hayali Küçük Ali", Mehmet Muhittin Sevilen'in torunları ve bu sanata gönül verenler tarafından sürdürülmeye çalışılmaktadır.
Yapıtları
- Karagöz’ün hamam eğlencesi, 1928
- Karagöz’ün Kağıthane safası, 1928
- Hayal Perdesi, 1931
- Karagöz, 1969
Karagöz Tasvir (betimleme) kolleksiyonları, 1958 - 1960
- Milli Kütüphane Hayali Küçük Ali tasvir koleksiyonu
- Ankara Devlet Konservatuvarı Hayali Küçük Ali tasvir koleksiyonu
- Ankara Etnoğrafya Müzesi Hayali Küçük Ali tasvir koleksiyonu
- Bursa Müzesi Hayali Küçük Ali tasvir koleksiyonu
Ses kayıtları
- Milli Kütüphane müzik bölümü arşivinde 19 bantta 17 Karagöz oyunu
- Meddah Hikâyesi (Sandıklı Ebe), 1958 - 1960
- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü arşivinde milli kütüphanedeki oyunlar
- Moliere’in "Zoraki Tabip" oyunundan uyarlama Karagöz’ün Hekimlik oyunu
Filmografisi
- Gülme Komşuna Gelir Başına
- Karagöz (diyaloglar)
Dış bağlantılar
- Hayali Küçük Ali hakkında 19 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (Mevlüt Özhan, folklor/edebiyat)
- Hayalî Küçük Ali, Hayatı ve Eserleri 25 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Ahmet Borcaklı)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Muhittin Sevilen bilinen adiyla Hayali Kucuk Ali d 1886 Istanbul o 7 Aralik 1974 Ankara Turk kukla ve golge oyunu sanatcisi Hayali Kucuk Ali Mehmet Muhittin Sevilen Geleneksel sanatinin onde gelen ilk isimlerinden olan Sevilen Turkiye de Cumhuriyet oncesi Karagoz ve Hacivat sanatinin en bilindik temsilcisi Cumhuriyet sonrasinda Ataturk un huzurunda gosteri yapmis ve Ataturk tarafindan desteklenmis bir sanatcidir Daha 8 yasindayken Karagoz oyununa merak saran Mehmet Muhittin Davutpasa Rustiyesini ortaokul bitirmesinin ardindan PTT de calismaya basladi I Dunya Savasi surecinde askere gitti Askerlik sonrasinda tekrar meslegine donerek 1944 yilinda emekli olana kadar Ankara da calisti Emeklilik sonrasinda Karagozculuk konusunda profesyonelce calismaya baslayan sanatci cocukluk surecinde den aldigi destek ve izleyicisi oldugu Hayali Omer Efendi Hayali Memduh Bey Hayali Arap Cemal Efendi Hayali Sobaci Omer Efendi Hayali Nazif Bey Hayali serce Mehmet Efendi Hayali Katip Salih Efendi Hayali Arap Omer Aga ve Hayali Behic Efendi gibi golge oyunu ustalarinin ogretileriyle cocuk yaslarda basladigi oynaticilik meslegini surdurmustur Ilk oyununu 1900 yilinda Fatih in Draman semtinde Himhimli Mandira adiyla sergilemis ve buyuk ilgi ve begeni toplamistir Cumhuriyet oncesi doneminin zor kosullarinda golge oyununa buyuk emek veren Hayali Kucuk Ali o gunlerde sanatini uygulayabilmek icin ozel izinler almak zorunda kalmistir Mevlanakapi yokusunda Velet Karabas Mahallesi nde Carikhane sokaginda 16 numarali hanede mukim balaya fotografi ilisik Ali Efendi ye edep ve terbiye dairesinde hikaye soylemek meddahlik etmek ve hayal oynatmak icin musaade edildigini bildirir isbu vesika kilindi 60 yili askin sanat yasami boyunca sadece Karagoz oynaticiligi yapmakla yetinmeyen Mehmet Muhittin Sevilen 20 yila yakin sureyle TRT de radyo programlari gerceklestirip sunmus kitaplar yazmis meddahlik yapmis ozellikle de ogrenci yetistirmeye onem vererek Halkevlerinde ogretmenlik yapmistir Bircok oyununun metinlerini kendisi yazan sanatci yapitlarini ulkenin dort bir yaninda Halkevleri nde Karagoz odalari nda sergilemistir Karagoz ve Hacivat oyununu hicbir ozelligini bozmadan gunumuze tasiyarak yapmaciksiz sekilde aktarmayi ustaca basarmis ve bu konuda onlarca ses banti doldurarak bu sanati yasatma cabasina dusmus hastayken bile vazgecmemistir Geleneksel Turk Tiyatrosu nun olusumunda temel taslardan biri sayilan Karagoz oyunu bugun de Hayali Kucuk Ali Mehmet Muhittin Sevilen in torunlari ve bu sanata gonul verenler tarafindan surdurulmeye calisilmaktadir YapitlariKaragoz un hamam eglencesi 1928 Karagoz un Kagithane safasi 1928 Hayal Perdesi 1931 Karagoz 1969Karagoz Tasvir betimleme kolleksiyonlari 1958 1960Milli Kutuphane Hayali Kucuk Ali tasvir koleksiyonu Ankara Devlet Konservatuvari Hayali Kucuk Ali tasvir koleksiyonu Ankara Etnografya Muzesi Hayali Kucuk Ali tasvir koleksiyonu Bursa Muzesi Hayali Kucuk Ali tasvir koleksiyonuSes kayitlariMilli Kutuphane muzik bolumu arsivinde 19 bantta 17 Karagoz oyunu Meddah Hikayesi Sandikli Ebe 1958 1960 Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tiyatro Bolumu arsivinde milli kutuphanedeki oyunlar Moliere in Zoraki Tabip oyunundan uyarlama Karagoz un Hekimlik oyunuFilmografisiGulme Komsuna Gelir Basina Karagoz diyaloglar Dis baglantilarHayali Kucuk Ali hakkinda 19 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mevlut Ozhan folklor edebiyat Hayali Kucuk Ali Hayati ve Eserleri 25 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ahmet Borcakli