Hayırsızada Sürgünü, 1910 yılında İstanbul'da yaşayan 80.000'den fazla sokak köpeğinin toplu bir şekilde İstanbul açıklarında bulunan Sivriada'ya gönderilmesi olayıdır. Adaya bırakılan köpeklerin tamamı açlıktan veya birbirlerini yiyerek ölmüştür.
Köpeklerin adaya bırakılmasından iki yıl sonra Marmara Denizi'nde büyük bir deprem meydana gelmiş ve çıkan Balkan Savaşları neticesinde büyük bir toprak kaybı gerçekleşmiştir. Pagan inançlarında olan doğal afetleri bir olayla ilişkilendirmeye benzer şekilde, bazı insanlar yaşanan felaketleri adada ölen "köpeklerin laneti" olarak yorumladıkları için bu olayı Hayırsızada sürgünü olarak isimlendirmiştir.
Tarihçe
Avrupa'daki devletlerin köpekleri toplayarak "köpeksiz sokaklar" oluşturmalarını örnek alan Osmanlı Hükûmeti aynı uygulamayı İstanbul'da da faaliyete geçirmeye karar verir. İstanbul'da gece saatlerinde gezen bir İngiliz vatandaşının sokak köpekleri tarafından saldırıya uğraması sonucunda İngiltere hükûmetinden ültimatom alan 2. Mahmut yönetimi, aniden çıkartmış olduğu kararla kentteki bütün köpeklerin Sivriada'ya gönderilmesini emreder. Halkın köpeklerin gönderilmesine tepki göstermesi sonucunda üzerlerinde kamuoyu baskısı olan Hükûmet, vermiş olduğu kararla köpeklerin tekrardan şehre geri getirilmesini emretmiştir.
Sultan Abdülaziz döneminde sokak köpeklerinin tekrardan toplanarak Sivriada'ya nakledilmesine yönelik karar verilmiş ve köpekler toplanarak adaya gönderilmiştir. Bu olaydan sonra Çemberlitaş'tan Kumkapı'ya kadar uzanan büyük bir yangın çıkmış halktan bazıları bunu "köpeklerin laneti" olarak değerlendirerek Hükûmet'e tepki göstermeye başlamıştır. Bunun üzerine Padişah kanunu geri çekerek köpeklerin tekrardan şehre geri dönmesini sağlamıştır.
İttihat ve Terakki Hükûmeti, modernleşme hareketleri kapsamında İstanbul'daki köpeklerden kurtulmanın yolunu tekrardan aramaya başlamış ve Avrupa'da gelişmekte olan kozmetik sanayisinde kullanılmaları açısından Fransız şirketlerle çeşitli anlaşmalar imzalansa bile halkın tepkisiyle karşılaşılacağı düşünülerek bu plandan vazgeçilmiştir. Bunun üzerine İstanbul Şehremini (Belediye Başkanı) Suphi Bey, şehirdeki 80 bin köpeğin hızlı bir şekilde toplatılmasına karar vermiş ve köpekleri Marmara Denizi'ndeki Sivriada'ya naklederek ölüme terk etmiştir.
Köpeklerin adaya gönderilmesinden iki yıl sonra Marmara Denizi'nde şiddetli bir deprem meydana gelmiş, İstanbul ve Tekirdağ gibi çevre illerde ciddi zarara neden olmuştur. Aynı yıl başlayan Balkan Savaşları'yla Osmanlı'nın Balkanlar'daki en büyük toprak kaybını yaşamıştır. Bazıları başlarına gelmiş olan bu iki felaketin adaya sürülen "köpeklerin laneti"ne bağlayarak adayı, Hayırsızada olarak isimlendirmeye başlamıştır.
2012 yılında, ölen köpekleri anmak amacıyla Sivriada'ya bir anıt dikilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "3-4 Haziran: 80 bin köpeğin Hayırsızada'da katledildiği 1910 sürgününün 109. yılı". Independent Türkçe. 4 Haziran 2019. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ a b "CEM SANCAR - Hayırsız Ada niye hayırsız". Sabah. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ a b c Osmanlı Modernleşmesini Hayvanlar Üzerinden Okumak: Abdullah Cevdet’in İstanbul’da Köpekler Risalesi. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi. 30 Aralık 2021. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ a b c "Osmanlıda Hayvan Hakları / Osmanlıda Pako Savaşları - Şinasi, Pertev Paşa'ya Karşı | HAYVAN HAKLARI TARİHİ | KÜTÜPHANE | HAYTAP - Hayvan Hakları Federasyonu". Osmanlıda Hayvan Hakları / Osmanlıda Pako Savaşları - Şinasi, Pertev Paşa’ya Karşı | HAYVAN HAKLARI TARİHİ | KÜTÜPHANE | | HAYTAP - Hayvan Hakları Federasyonu. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ Dr. Metin MENEKŞE (20 Ekim 2018). "BATILI SEYYAHLAR GÖZÜNDEN OSMANLI İSTANBUL'UNDA "KÖPEKLER"" (PDF). SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Haziran 2024.
- ^ II. MEŞRUTİYET HÜKÜMETLERİ DÖNEMİNDE KUDUZ HASTALIĞI İLE MÜCADELEYE DAİR TESPİTLER (1908-1914) (PDF). Tarihsel Süreçte Anadolu’da KUDUZ. Erol KARCI. s. 303. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. Kültür Bakanlığı, Tarih Vakfı. 1996. s. 89. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ Türkiye’de kurulan ilk hayvanlar ürkiye’de kurulan ilk hayvanları koruma koruma derneğinin tarihsel geli inin tarihsel gelişimi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi - Berfin Melikoğlu. 2009. s. 38. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ "1910'da Sivriada'da öldürülen köpeklerden özür dilendi". T24. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hayirsizada Surgunu 1910 yilinda Istanbul da yasayan 80 000 den fazla sokak kopeginin toplu bir sekilde Istanbul aciklarinda bulunan Sivriada ya gonderilmesi olayidir Adaya birakilan kopeklerin tamami acliktan veya birbirlerini yiyerek olmustur Istanbul Ibrahim Pasa Camii Sehzadebasi onundeki insanlar ve yatan kopekler 1903 Istanbul surlari disinda bir fayton ve yatan kopekler 1903 Istanbul sokaklarinda basibos kopekler 1907 Kopeklerin adaya birakilmasindan iki yil sonra Marmara Denizi nde buyuk bir deprem meydana gelmis ve cikan Balkan Savaslari neticesinde buyuk bir toprak kaybi gerceklesmistir Pagan inanclarinda olan dogal afetleri bir olayla iliskilendirmeye benzer sekilde bazi insanlar yasanan felaketleri adada olen kopeklerin laneti olarak yorumladiklari icin bu olayi Hayirsizada surgunu olarak isimlendirmistir TarihceAvrupa daki devletlerin kopekleri toplayarak kopeksiz sokaklar olusturmalarini ornek alan Osmanli Hukumeti ayni uygulamayi Istanbul da da faaliyete gecirmeye karar verir Istanbul da gece saatlerinde gezen bir Ingiliz vatandasinin sokak kopekleri tarafindan saldiriya ugramasi sonucunda Ingiltere hukumetinden ultimatom alan 2 Mahmut yonetimi aniden cikartmis oldugu kararla kentteki butun kopeklerin Sivriada ya gonderilmesini emreder Halkin kopeklerin gonderilmesine tepki gostermesi sonucunda uzerlerinde kamuoyu baskisi olan Hukumet vermis oldugu kararla kopeklerin tekrardan sehre geri getirilmesini emretmistir Sultan Abdulaziz doneminde sokak kopeklerinin tekrardan toplanarak Sivriada ya nakledilmesine yonelik karar verilmis ve kopekler toplanarak adaya gonderilmistir Bu olaydan sonra Cemberlitas tan Kumkapi ya kadar uzanan buyuk bir yangin cikmis halktan bazilari bunu kopeklerin laneti olarak degerlendirerek Hukumet e tepki gostermeye baslamistir Bunun uzerine Padisah kanunu geri cekerek kopeklerin tekrardan sehre geri donmesini saglamistir Ittihat ve Terakki Hukumeti modernlesme hareketleri kapsaminda Istanbul daki kopeklerden kurtulmanin yolunu tekrardan aramaya baslamis ve Avrupa da gelismekte olan kozmetik sanayisinde kullanilmalari acisindan Fransiz sirketlerle cesitli anlasmalar imzalansa bile halkin tepkisiyle karsilasilacagi dusunulerek bu plandan vazgecilmistir Bunun uzerine Istanbul Sehremini Belediye Baskani Suphi Bey sehirdeki 80 bin kopegin hizli bir sekilde toplatilmasina karar vermis ve kopekleri Marmara Denizi ndeki Sivriada ya naklederek olume terk etmistir Kopeklerin adaya gonderilmesinden iki yil sonra Marmara Denizi nde siddetli bir deprem meydana gelmis Istanbul ve Tekirdag gibi cevre illerde ciddi zarara neden olmustur Ayni yil baslayan Balkan Savaslari yla Osmanli nin Balkanlar daki en buyuk toprak kaybini yasamistir Bazilari baslarina gelmis olan bu iki felaketin adaya surulen kopeklerin laneti ne baglayarak adayi Hayirsizada olarak isimlendirmeye baslamistir 2012 yilinda olen kopekleri anmak amaciyla Sivriada ya bir anit dikilmistir Ayrica bakinizIngiliz evcil hayvan katliami 2024 yili Turkiye sokak hayvanlari yasa taslagi Sokak kopegi Turkiye de sokak kopegi sorunuKaynakca a b 3 4 Haziran 80 bin kopegin Hayirsizada da katledildigi 1910 surgununun 109 yili Independent Turkce 4 Haziran 2019 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 a b CEM SANCAR Hayirsiz Ada niye hayirsiz Sabah 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 a b c Osmanli Modernlesmesini Hayvanlar Uzerinden Okumak Abdullah Cevdet in Istanbul da Kopekler Risalesi Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 30 Aralik 2021 21 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2023 a b c Osmanlida Hayvan Haklari Osmanlida Pako Savaslari Sinasi Pertev Pasa ya Karsi HAYVAN HAKLARI TARIHI KUTUPHANE HAYTAP Hayvan Haklari Federasyonu Osmanlida Hayvan Haklari Osmanlida Pako Savaslari Sinasi Pertev Pasa ya Karsi HAYVAN HAKLARI TARIHI KUTUPHANE HAYTAP Hayvan Haklari Federasyonu 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023 Dr Metin MENEKSE 20 Ekim 2018 BATILI SEYYAHLAR GOZUNDEN OSMANLI ISTANBUL UNDA KOPEKLER PDF SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL Mugla Sitki Kocman Universitesi Tarih Bolumu 3 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Haziran 2024 II MESRUTIYET HUKUMETLERI DONEMINDE KUDUZ HASTALIGI ILE MUCADELEYE DAIR TESPITLER 1908 1914 PDF Tarihsel Surecte Anadolu da KUDUZ Erol KARCI s 303 21 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Mayis 2023 Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi Kultur Bakanligi Tarih Vakfi 1996 s 89 Erisim tarihi 21 Mayis 2023 Turkiye de kurulan ilk hayvanlar urkiye de kurulan ilk hayvanlari koruma koruma derneginin tarihsel geli inin tarihsel gelisimi Veteriner Hekimler Dernegi Dergisi Berfin Melikoglu 2009 s 38 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2023 1910 da Sivriada da oldurulen kopeklerden ozur dilendi T24 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2023