Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Henryk Zygalski (Lehçe telaffuz: ; 15 Temmuz 1908 – 30 Ağustos 1978) Polonyalı bir matematikçi ve İkinci Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında Alman Enigma şifrelerini kırma konusunda çalışan bir kriptologdu.
Henryk Zygalski | |
|---|---|
 Henryk Zygalski about 1930 | |
| Doğum | 15 Temmuz 1908 Posen, Alman İmparatorluğu (şimdi Poznań, Polonya) |
| Ölüm | 30 Ağustos 1978 (70 yaşında) , İngiltere |
| Milliyet | Polonyalı |
| Tanınma nedeni | Enigma makinesi şifrelerinin çözülmesi |
| Ödüller | Order of Polonia Restituta, Grand Cross (2000) IEEE Milestone Award (2014) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik, kriptoloji |
II. Dünya Savaşı sırasında Polonya istihbaratı, Nazi Almanyası'nın istihbarat güvenliğini sağlayan Enigma makinasının şifreleme sistemini çözmek için genç matematikçilerden oluşan bir ekip kurar. Henryk Zygalski, Marian Rejewski ve Jerzy Różycki'den oluşan bu ekip, 1932 yılında enigma şifreleme makinasının algoritmasını çözerek, şifreleri kırar. Bu andan itibaren hayati derecede önem taşıyan ve savaşın kaderini belirleyen birçok bilgi elde edilir.
Hayatı
Zygalski, 15 Temmuz 1908'de Posen, Alman İmparatorluğu'nda (şimdiki Poznan, Polonya) doğdu. Eylül 1932'den itibaren Polonya Genelkurmay'ının Varşova'daki yer alan (Şifre Bürosu) ile birlikte çalışan bir sivil kriptoloji uzmanıydı. Orada Poznań Üniversitesi mezunları ve Şifre Bürosu kriptoloji kursu mezunları Marian Rejewski ve Jerzy Różycki ile çalıştı. Birlikte Enigma mesajlarını kırmak için yöntemler ve ekipmanlar geliştirdiler.
1938'in sonlarında, Alman şifreleme prosedürlerindeki artan karmaşıklıklara yanıt olarak, Zygalski, Enigma ayarlarını bulmak için manuel bir cihaz olan ve delikli sayfalar olarak da bilinen nı tasarladı. Bu şema, daha önceki "kart kataloğu" gibi, Enigma'nın panosunda veya komütatöründe kullanılan bağlantı sayısından bağımsızdı.
Savaştan sonra Birleşik Krallık'ta sürgünde kaldı ve emekli olana kadar 'nde matematiksel istatistiklerde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Bu süre zarfında (Official Secrets Act) tarafından kriptoloji alanındaki başarılarından bahsetmesi engellendi.
30 Ağustos 1978'de , İngiltere'de öldü, yakıldı ve külleri Londra'ya götürüldü.
Tanınması
Ölümünden kısa bir süre önce Zygalski, tarafından Enigma'yı kırmadaki rolü nedeniyle fahri doktora ile onurlandırıldı.
2000 yılında ölümünden sonra Başkan Aleksander Kwaśniewski tarafından "Polonya Cumhuriyeti'ne olağanüstü katkıları" nedeniyle Polonia Restituta Nişanı Büyük Haçı ile ödüllendirildi.
2009'da , diğer kriptologlar Marian Rejewski ve Jerzy Różycki ile birlikte Henryk Zygalski'nin yer aldığı bir hatıra pulu yayımladı.
2021'de Poznan'da, Henryk Zygalski de dahil olmak üzere Enigma şifresini kıran Polonyalı matematikçilere adanmış bir eğitim ve bilim kurumu olan açıldı.
Ayrıca bakınız
- (Enigma'nın Kriptanalizi)
- Kriptograflar listesi
- Polonyalı matematikçiler listesi
Kaynakça
- Władysław Kozaczuk, Enigma: How the German Machine Cipher Was Broken, and How It Was Read by the Allies in World War II, edited and translated by , Frederick, MD, University Publications of America, 1984, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Henryk Zygalski Lehce telaffuz ˈxɛnrɨk zɨˈɡalski 15 Temmuz 1908 30 Agustos 1978 Polonyali bir matematikci ve Ikinci Dunya Savasi oncesinde ve sirasinda Alman Enigma sifrelerini kirma konusunda calisan bir kriptologdu Henryk ZygalskiHenryk Zygalski about 1930Dogum15 Temmuz 1908 1908 07 15 Posen Alman Imparatorlugu simdi Poznan Polonya Olum30 Agustos 1978 70 yasinda IngiltereMilliyetPolonyaliTaninma nedeniEnigma makinesi sifrelerinin cozulmesiOdullerOrder of Polonia Restituta Grand Cross 2000 IEEE Milestone Award 2014 KariyeriDaliMatematik kriptoloji II Dunya Savasi sirasinda Polonya istihbarati Nazi Almanyasi nin istihbarat guvenligini saglayan Enigma makinasinin sifreleme sistemini cozmek icin genc matematikcilerden olusan bir ekip kurar Henryk Zygalski Marian Rejewski ve Jerzy Rozycki den olusan bu ekip 1932 yilinda enigma sifreleme makinasinin algoritmasini cozerek sifreleri kirar Bu andan itibaren hayati derecede onem tasiyan ve savasin kaderini belirleyen bircok bilgi elde edilir HayatiZygalski 15 Temmuz 1908 de Posen Alman Imparatorlugu nda simdiki Poznan Polonya dogdu Eylul 1932 den itibaren Polonya Genelkurmay inin Varsova daki yer alan Sifre Burosu ile birlikte calisan bir sivil kriptoloji uzmaniydi Orada Poznan Universitesi mezunlari ve Sifre Burosu kriptoloji kursu mezunlari Marian Rejewski ve Jerzy Rozycki ile calisti Birlikte Enigma mesajlarini kirmak icin yontemler ve ekipmanlar gelistirdiler Zygalski kagidi 1938 in sonlarinda Alman sifreleme prosedurlerindeki artan karmasikliklara yanit olarak Zygalski Enigma ayarlarini bulmak icin manuel bir cihaz olan ve delikli sayfalar olarak da bilinen ni tasarladi Bu sema daha onceki kart katalogu gibi Enigma nin panosunda veya komutatorunde kullanilan baglanti sayisindan bagimsizdi Savastan sonra Birlesik Krallik ta surgunde kaldi ve emekli olana kadar nde matematiksel istatistiklerde ogretim gorevlisi olarak calisti Bu sure zarfinda Official Secrets Act tarafindan kriptoloji alanindaki basarilarindan bahsetmesi engellendi 30 Agustos 1978 de Ingiltere de oldu yakildi ve kulleri Londra ya goturuldu Sonraki yasaminda ZygalskiTaninmasiBletchley Park ta nin gosterimi Olumunden kisa bir sure once Zygalski tarafindan Enigma yi kirmadaki rolu nedeniyle fahri doktora ile onurlandirildi 2000 yilinda olumunden sonra Baskan Aleksander Kwasniewski tarafindan Polonya Cumhuriyeti ne olaganustu katkilari nedeniyle Polonia Restituta Nisani Buyuk Haci ile odullendirildi 2009 da diger kriptologlar Marian Rejewski ve Jerzy Rozycki ile birlikte Henryk Zygalski nin yer aldigi bir hatira pulu yayimladi 2021 de Poznan da Henryk Zygalski de dahil olmak uzere Enigma sifresini kiran Polonyali matematikcilere adanmis bir egitim ve bilim kurumu olan acildi Ayrica bakinizEnigma nin Kriptanalizi Kriptograflar listesi Polonyali matematikciler listesiKaynakca Lehce 16 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2021 1 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2021 24 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2021 Wladyslaw Kozaczuk Enigma How the German Machine Cipher Was Broken and How It Was Read by the Allies in World War II edited and translated by Frederick MD University Publications of America 1984 0 89093 547 5