Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Herbert Hans Haupt (d. 21 Aralık 1919 – ö. 8 Ağustos 1942), II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası adına ajanlık yaptığı gerekçesiyle idam edilmiş Alman asıllı bir ABD vatandaşıydı.
Herbert Hans Haupt | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 21 Aralık 1919 |
| Ölüm | 8 Ağustos 1942 (22 yaşında) |
| Çocuk(lar) | 1 |
İlk yaşamı
Almanya'nın Stettin kentinde Hans Max Haupt ve Erna Haupt (Fröhling)'in çocuğu olarak dünyaya geldi. Hans Haupt bir I. Dünya Savaşı gazisi olarak, iş bulup yerleşmek için 1923 yılında Chicago'ya, Illinois şehrine geldi. Karısı ve çocuğu da 1925 yılında Amerika'ya, Hans'ın yanına yerleşti. Hans ve Erna 1930 yılında Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olunca, Herbert da ebeyevn durumundan vatandaşlığa hak kazandı. Herbie önce Lane Lisesi'ni bitirdi sonra da Simpson Optical Company'de optisyen çırağı olarak çalışmaya başladı.
II. Dünya Savaşı
1941 yılında Herbie Haupt ve arkadaşları Wolfgand Wergin ve Hugo Trösken ile birlikte bir dünya turuna çıkmaya karar verdiler. Trösken ABD-Meksika sınırından eksik evrak gerekçesi ile geri çevrildi, Haupt ve Wergin ise yola devam ettiler. İkisinin de Amerikan Pasaportu yoktu ama ikisi de Meksiko (Mexico City)'deki Alman Konsolosluğundan birer Alman Pasaportu almayı başardılar. Çift önce Japonya'ya gitti. Burada, Fransa'ya nakliyat yapan bir Alman yük gemisinde çalışmaya başladılar. Haupt ve Wergin Fransa'ya vardıklarında ABD ve Almanya arasında savaş patlak vermişti. Haupt, Almanya'da büyükannesinin Stettin'deki evinde kalmaya başladı.
Haupt, gemide gözcü olarak hizmet ederken bir İngiliz savaş gemisini spotlar ile işaret edip yerini belli etiğinden ötürü, Almanlar tarafından bir ile ödüllendirilmişti. Arkadaşı Wergin orduya alındı. Haupt'un ise olarak hizmet etmesi için ABD'ye geri gönderilmesine karar verildi.
Pastorius Operasyonu
Pastorius Operasyonu çerçevesinde 12 İngilizce konuşan Alman, Brandenburg Sabotaj Okulu'nda eğitildi. 8 tanesi yetiştirilip U-Botlar ile Amerika Birleşik Devletleri'ne, savaş fabrikalarını sabote etmeleri için götürüldü. Haupt ve beraberindeki üç kişi 17 Haziran 1942'de Florida'nın Ponte Vedra sahilinde karaya indirildi. Diğer dört kişi ise Long Island'a götürüldü. Haupt burada bir Jacksonville trenine binerek Şikago'daki evine ailesini ve kız arkadaşını görmeye gitti. Long Island'daki dört kişi ise eylemin neticelerinden korkup FBI'a teslim oldu ve her şeyi itiraf etti. Bu sırada Şikago'da bulunan Haupt ve ailesi 27 Haziran tarihinde tutuklanıp gözaltına alındı. Erna 1946, baba Hans ise 1957 yılında Almanya'ya iade edildi.
Duruşma ve ölüm
Herbert Haupt ve beraberindeki 7 "U-Bot" yolcusu yargılanmak için Washington'a, askeri mahkemeye gönderildi. Tamamı düşmana ajanlık etmekten suçlu bulundu ve eylemi gerçekleştirmemiş olmalarına rağmen ölüm cezasına çarptırıldılar. Eylemi itiraf eden iki kişi daha hafif bir cezaya çarptırılarak 1947 yılında sınırdışı edildi. Kalan altı kişi; Herbert Hans Haupt, Edward Kerling, Hermann Neubauer, Werner Thiel, Heinrich Heinck ve Richard Quirin 8 Ağustos 1942 tarihinde Washington'da elektrikli sandalye ile idam edildi. Bu olay, tarihe elektrikli sandalye ile bir defada en çok kişinin öldürülmesi olarak geçiyordu.
Genç Haupt idamdan biraz önce bitkin düştü ama daha sonra kendini toparladı ve görgü tanıklarınca "gerçek bir erkek" gibi öldüğü kayda geçirildi. Haupt'un sandalyede can vermesi 7 dakika sürdü. Babasına teslim edilen son mektubunda, "Bu seni çok üzmesin, tamamen masum olan aileme ve arkadaşlarıma, en üzücüsü de anneme acı ve kederden başka bir şey veremedim."
Haupt'un cenazesi diğer beş kişi ile birlikte 'deki götürüldü. Mezarlar aslında üzerinde sayı bulunan tahta bordlar şeklinde yapılmıştı ancak 1982 yılında mezarlara küçük hatıralar ve işaretler bırakılmasına izin verildi. Daha sonra hükûmet bunu tekrar yasakladı ve bugün bu altı kişinin mezarları çitten bir bölgede bulunup, kendilerine ait bir iz veya işaret taşımamaktadır.
Günümüz ile ilgisi
11 Eylül saldırılarının ardından ABD Devlet Başkanı George W. Bush askeri mahkemelerin tekrar ABD vatandaşlarını yargılama yetkisine sahip olması için girişimlerde bulundu. Haupt halen, üst düzey bir mahkemede yargılanıp idama çarptırılan tek ABD vatandaşıdır.
Kaynakça
- They Came to Kill kitabı. Yazarı: Eugene Rachlis, 1961 tarihli. Random House yayınlarından çıktı.
- Shadow Enemies kitabı. Yazarı: Scott Gordon, 2002 tarihli.Lyons Press yayınlarından çıktı.
- Saboteurs, Nazi Raid on America kitabı. 2004 tarihli.Yazarı: Alfred Knopf
- In Time of War, kitabı.Yazarı: Pierce O'Donnell. 2005 tarihli.The New Press yayınlarından yayınlarından çıktı.
Dış bağlantılar
- Herbert Hans Haupt'un fotoğrafı 8 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Herbert Hans Haupt d 21 Aralik 1919 o 8 Agustos 1942 II Dunya Savasi nda Nazi Almanyasi adina ajanlik yaptigi gerekcesiyle idam edilmis Alman asilli bir ABD vatandasiydi Herbert Hans HauptDogum21 Aralik 1919Olum8 Agustos 1942 22 yasinda Cocuk lar 1Ilk yasamiAlmanya nin Stettin kentinde Hans Max Haupt ve Erna Haupt Frohling in cocugu olarak dunyaya geldi Hans Haupt bir I Dunya Savasi gazisi olarak is bulup yerlesmek icin 1923 yilinda Chicago ya Illinois sehrine geldi Karisi ve cocugu da 1925 yilinda Amerika ya Hans in yanina yerlesti Hans ve Erna 1930 yilinda Amerika Birlesik Devletleri vatandasi olunca Herbert da ebeyevn durumundan vatandasliga hak kazandi Herbie once Lane Lisesi ni bitirdi sonra da Simpson Optical Company de optisyen ciragi olarak calismaya basladi II Dunya Savasi1941 yilinda Herbie Haupt ve arkadaslari Wolfgand Wergin ve Hugo Trosken ile birlikte bir dunya turuna cikmaya karar verdiler Trosken ABD Meksika sinirindan eksik evrak gerekcesi ile geri cevrildi Haupt ve Wergin ise yola devam ettiler Ikisinin de Amerikan Pasaportu yoktu ama ikisi de Meksiko Mexico City deki Alman Konsoloslugundan birer Alman Pasaportu almayi basardilar Cift once Japonya ya gitti Burada Fransa ya nakliyat yapan bir Alman yuk gemisinde calismaya basladilar Haupt ve Wergin Fransa ya vardiklarinda ABD ve Almanya arasinda savas patlak vermisti Haupt Almanya da buyukannesinin Stettin deki evinde kalmaya basladi Haupt gemide gozcu olarak hizmet ederken bir Ingiliz savas gemisini spotlar ile isaret edip yerini belli etiginden oturu Almanlar tarafindan bir ile odullendirilmisti Arkadasi Wergin orduya alindi Haupt un ise olarak hizmet etmesi icin ABD ye geri gonderilmesine karar verildi Pastorius OperasyonuPastorius Operasyonu cercevesinde 12 Ingilizce konusan Alman Brandenburg Sabotaj Okulu nda egitildi 8 tanesi yetistirilip U Botlar ile Amerika Birlesik Devletleri ne savas fabrikalarini sabote etmeleri icin goturuldu Haupt ve beraberindeki uc kisi 17 Haziran 1942 de Florida nin Ponte Vedra sahilinde karaya indirildi Diger dort kisi ise Long Island a goturuldu Haupt burada bir Jacksonville trenine binerek Sikago daki evine ailesini ve kiz arkadasini gormeye gitti Long Island daki dort kisi ise eylemin neticelerinden korkup FBI a teslim oldu ve her seyi itiraf etti Bu sirada Sikago da bulunan Haupt ve ailesi 27 Haziran tarihinde tutuklanip gozaltina alindi Erna 1946 baba Hans ise 1957 yilinda Almanya ya iade edildi Durusma ve olumHerbert Haupt ve beraberindeki 7 U Bot yolcusu yargilanmak icin Washington a askeri mahkemeye gonderildi Tamami dusmana ajanlik etmekten suclu bulundu ve eylemi gerceklestirmemis olmalarina ragmen olum cezasina carptirildilar Eylemi itiraf eden iki kisi daha hafif bir cezaya carptirilarak 1947 yilinda sinirdisi edildi Kalan alti kisi Herbert Hans Haupt Edward Kerling Hermann Neubauer Werner Thiel Heinrich Heinck ve Richard Quirin 8 Agustos 1942 tarihinde Washington da elektrikli sandalye ile idam edildi Bu olay tarihe elektrikli sandalye ile bir defada en cok kisinin oldurulmesi olarak geciyordu Genc Haupt idamdan biraz once bitkin dustu ama daha sonra kendini toparladi ve gorgu taniklarinca gercek bir erkek gibi oldugu kayda gecirildi Haupt un sandalyede can vermesi 7 dakika surdu Babasina teslim edilen son mektubunda Bu seni cok uzmesin tamamen masum olan aileme ve arkadaslarima en uzucusu de anneme aci ve kederden baska bir sey veremedim Haupt un cenazesi diger bes kisi ile birlikte deki goturuldu Mezarlar aslinda uzerinde sayi bulunan tahta bordlar seklinde yapilmisti ancak 1982 yilinda mezarlara kucuk hatiralar ve isaretler birakilmasina izin verildi Daha sonra hukumet bunu tekrar yasakladi ve bugun bu alti kisinin mezarlari citten bir bolgede bulunup kendilerine ait bir iz veya isaret tasimamaktadir Gunumuz ile ilgisi11 Eylul saldirilarinin ardindan ABD Devlet Baskani George W Bush askeri mahkemelerin tekrar ABD vatandaslarini yargilama yetkisine sahip olmasi icin girisimlerde bulundu Haupt halen ust duzey bir mahkemede yargilanip idama carptirilan tek ABD vatandasidir KaynakcaThey Came to Kill kitabi Yazari Eugene Rachlis 1961 tarihli Random House yayinlarindan cikti Shadow Enemies kitabi Yazari Scott Gordon 2002 tarihli Lyons Press yayinlarindan cikti Saboteurs Nazi Raid on America kitabi 2004 tarihli Yazari Alfred Knopf In Time of War kitabi Yazari Pierce O Donnell 2005 tarihli The New Press yayinlarindan yayinlarindan cikti Dis baglantilarHerbert Hans Haupt un fotografi 8 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde