Hicaz-Yemen Cephesi, halk arasında Yemen Cephesi adıyla da anılır. I. Dünya Savaşı boyunca Osmanlı İmparatorluğu 4 Tümenlik bir kuvvetle Arabistan'daki kutsal İslam şehirlerini korumaya çalıştı. 7. Kolordu'nun birer tümeni Hicaz, Asir, San'a ve 'de konuşlandırılmıştı. Uzaklık sebebiyle bu tümenlere yeni asker, malzeme ve silah desteği sağlanamıyordu. 1916 yılında İngilizlerin kışkırtmasıyla, Araplar kendilerini koruyan Osmanlı Kuvvetlerine karşı ayaklandı. Şerif Hüseyin, bağımsızlığını ilan ederek Hicaz'ı büyük oranda ele geçirdi. Buradaki Osmanlı direnişinin sembolü Medine müdafaası oldu. Yemen'de İmam Yahya Osmanlılara bağlı kalırken Asir'de Seyyid İdris de ayaklanmaya katıldı.
Hicaz ve Yemen Cephesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I. Dünya Savaşı Osmanlı Cephesi | |||||||||
Şeyh Osman'da bir QF 15 topu (B Bataryası, Topçu Müfrezesi, 1915) | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Arap isyancılar Asir Emirliği | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
(7. Kolordu Komutanı) Ali Sait Paşa (Taiz Harekât Bölgesi) Hüseyin Ragıp Bey (Tihâme Harekât Bölgesi) İmam Yahya | ( Komutanı) ( Komutanı) ( Komutanı) ( Kaptanı) / Arabistanlı Lawrence Fadhl ibn Ali al Abdali (ölü) Şerif Hüseyin | ||||||||
Güçler | |||||||||
:14.000 İmam Yahya'nın takipçileri | : Toplam: 34,500 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
500–1000 | : Toplam: 1,263+ 647 ölü/kayıp 584+ yaralı 32 esir |
Laheç Savaşı ve Britanya Birliklerinin Aden Savunması
Laheç Savaşı (Lahiç), 1915 yılının Temmuz ayında Türk birlikleri Yemen bölgesinde önemli bir ticaret kasabası olan Laheç'e doğru ilerledi. Aden'in 32 kilometre kuzeyinde kalan kasaba ayrıca bereketli topraklara sahipti.İngilizler için Laheç'in önemi harekâtlarının Yemen'de yürütebilmesi bakımından önemli bir merkezdi.
Laheç şehri Lahiç Sultanlığı ya da diğer bilinen adıyla Abdali Sultanlığı tarafından savunulmaktaydı ve Osmanlı'nın Laheç Kuşatması sonrası destek isteyen Lahiç sultanı, Britanya kuvvetlerinin bölge generali olan General Shaw tarafından destek buldu.Shaw Aden Destek Birimlerini bölgeye sürdü, bin yaya asker ve iki tane olmak üzere on pound bataryayı bölgeye gönderdi.Destek birimleri yaşanan ikmal problemleri,sıcaklık ve yanlarında bulunan Arap süvari (deve.) birlikleri tarafından terk edilmesinden dolayı 1,000 kişiden sadece 250 kişi Laheç şehrine ulaşabilmiştir.
4 Temmuz 1915 günü Osmanlı şehrin yarısını ele geçirince Britanyalılar Aden'e geri çekilme kararı almışlardır.Osmanlılar bu zafer sonrası Britanya birliklerine karşı yerel kabileleri örgütleyip Aden'in 3 kilometre kuzeyinde olan Şeyh Osman yerleşkesine ilerlemişlerdir.21 Temmuz günü Mısır'dan gelen destek birimleriyle Şeyh Osman bölgesinde tutulan Osmanlı, ateşkese kadar Asir,Aden ve Doğu Yemen bölgeleri hariç tüm Yemen bölgesini elinde tutmuştur.Ateşkes 31 Ekim 1918 imzalanmasına rağmen Türk birlikleri Hicaz ve özellikle de Medine'de uyguladıkları teslim olmama politikasını yürütmüşlerdir,birlikler Mart 1919 Lahiç'i bırakmışlardır.
Osmanlı Devleti, 1917'de Şerif Hüseyin isyanının yayılmasını engellemek için Arap kabilelerine para, altın ve iaşe yardımı yaparken, bir yandan da malzeme ve yiyecek sıkıntısı içindeki Medine kuvvetlerinin tahliyesi için Hicaz Demiryolu'nu açık tutmaya çalışmaktaydı. Şerif Hüseyin ve oğulları ise aynı dönemde İngiliz yardımıyla Arap kabilelerini örgütlemiş, Medine'nin Şam ile demiryolu bağlantısını kesmeye çalışmışlardır. ve Akabe'nin isyancıların eline geçmesi, Osmanlı ordusuna stratejik ve psikolojik açıdan darbe vurmuş, Cemal Paşa ve Fahreddin Paşa’nın uğraşına rağmen savunma başarısız olmuştur. Mart 1917'de Medine'nin tahliyesi için alınan karar uygulanmamış, ancak Enver Paşa'nın 16 Kasım 1917’de ordunun iaşe durumunun ve stratejik konumunun kötüleşmesi üzerine verdiği emirle Medine'nin boşaltılması planını uygulamaya konulmuştur.
Tüm planlara rağmen "Medine programı" tam olarak uygulanmamıştır. Tüm emirlere rağmen programın uygulanamaması ile Medine'deki 7. Kolordu'ya bağlı birlikler 1918'den itibaren çok ciddi ikmal sorunları yaşamışlar, bu sıkıntılar sebebiyle 1918'in ilk üç ayında 164 asker firar etmiş ve birliğin hayvanları ölmüştür.
Medine'yi, Yemen'i, Asir'in kuzeyini I. Dünya Savaşı sonuna kadar savunan 7. Kolordu Mondros Mütarekesi'nden bir müddet sonra, 23 Ocak 1919'da teslim oldu.
Ordu komutanı Fahrettin Paşa' dır ve savaş sonunda askerleriyle birlikte Mısırda bulunan Sidi Beşiri Esir Kampına gönderilmiştir.
Kaynakça
- ^ Mehra, Ram Narain (1988). Aden & Yemen, 1905-1919 (İngilizce). Agam Prakashan. s. 125.
- ^ "Statistics of the Military Effort of the British Empire" (London: HMSO, 1920). Page 777. 8,219 British and 26,205 Indian troops sent to the "Aden Theatre" from India in total.
- ^ "Statistics of the Military Effort of the British Empire" (London: HMSO, 1920). Page 778. Considering age of figures, may be underestimated. Details for British Indian Army forces in Aden: 7 officers, 500 other ranks, and 79 followers dead from all causes. 16 officers, 548 other ranks, and 4 followers wounded. 1 officer, 15 other ranks, and 3 followers missing. 6 other ranks taken prisoner. Details for British Indian Army forces in Maskat: 1 officer, 39 other ranks, and 2 followers dead from all causes. Unknown officers and followers and 16 other ranks wounded. 1 officer and 25 other ranks taken prisoner.
- ^ . Aden and the Yemen: general political situation, and military operations. nationalarchivesofuk. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). Hacettepe Yemen Çalışması. Hacettepe Üniversitesi. 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b (PDF). 27 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hicaz Yemen Cephesi halk arasinda Yemen Cephesi adiyla da anilir I Dunya Savasi boyunca Osmanli Imparatorlugu 4 Tumenlik bir kuvvetle Arabistan daki kutsal Islam sehirlerini korumaya calisti 7 Kolordu nun birer tumeni Hicaz Asir San a ve de konuslandirilmisti Uzaklik sebebiyle bu tumenlere yeni asker malzeme ve silah destegi saglanamiyordu 1916 yilinda Ingilizlerin kiskirtmasiyla Araplar kendilerini koruyan Osmanli Kuvvetlerine karsi ayaklandi Serif Huseyin bagimsizligini ilan ederek Hicaz i buyuk oranda ele gecirdi Buradaki Osmanli direnisinin sembolu Medine mudafaasi oldu Yemen de Imam Yahya Osmanlilara bagli kalirken Asir de Seyyid Idris de ayaklanmaya katildi Hicaz ve Yemen CephesiI Dunya Savasi Osmanli CephesiSeyh Osman da bir QF 15 topu B Bataryasi Topcu Mufrezesi 1915 Tarih10 Kasim 1914 Haziran 1916BolgeHicaz YemenSonucSonucsuz Osmanli nin Lahic i isgali Ingilizlerin Aden de tutunmasiCografi DegisikliklerArabistan da istikrarsizlik basladi Taraflar Osmanli ImparatorluguBritanya Imparatorlugu Birlesik Krallik Hindistan Yeni Zelanda Lahic Arap isyancilar Asir EmirligiKomutanlar ve liderler 7 Kolordu Komutani Ali Sait Pasa Taiz Harekat Bolgesi Huseyin Ragip Bey Tihame Harekat Bolgesi Imam Yahya Komutani Komutani Komutani Kaptani Arabistanli Lawrence Fadhl ibn Ali al Abdali olu Serif HuseyinGucler 14 000 Imam Yahya nin takipcileri Toplam 34 500Kayiplar500 1000 Toplam 1 263 647 olu kayip 584 yarali 32 esirLahec Savasi ve Britanya Birliklerinin Aden SavunmasiLahec Savasi Lahic 1915 yilinin Temmuz ayinda Turk birlikleri Yemen bolgesinde onemli bir ticaret kasabasi olan Lahec e dogru ilerledi Aden in 32 kilometre kuzeyinde kalan kasaba ayrica bereketli topraklara sahipti Ingilizler icin Lahec in onemi harekatlarinin Yemen de yurutebilmesi bakimindan onemli bir merkezdi Lahec Savasi Lahec sehri Lahic Sultanligi ya da diger bilinen adiyla Abdali Sultanligi tarafindan savunulmaktaydi ve Osmanli nin Lahec Kusatmasi sonrasi destek isteyen Lahic sultani Britanya kuvvetlerinin bolge generali olan General Shaw tarafindan destek buldu Shaw Aden Destek Birimlerini bolgeye surdu bin yaya asker ve iki tane olmak uzere on pound bataryayi bolgeye gonderdi Destek birimleri yasanan ikmal problemleri sicaklik ve yanlarinda bulunan Arap suvari deve birlikleri tarafindan terk edilmesinden dolayi 1 000 kisiden sadece 250 kisi Lahec sehrine ulasabilmistir 4 Temmuz 1915 gunu Osmanli sehrin yarisini ele gecirince Britanyalilar Aden e geri cekilme karari almislardir Osmanlilar bu zafer sonrasi Britanya birliklerine karsi yerel kabileleri orgutleyip Aden in 3 kilometre kuzeyinde olan Seyh Osman yerleskesine ilerlemislerdir 21 Temmuz gunu Misir dan gelen destek birimleriyle Seyh Osman bolgesinde tutulan Osmanli ateskese kadar Asir Aden ve Dogu Yemen bolgeleri haric tum Yemen bolgesini elinde tutmustur Ateskes 31 Ekim 1918 imzalanmasina ragmen Turk birlikleri Hicaz ve ozellikle de Medine de uyguladiklari teslim olmama politikasini yurutmuslerdir birlikler Mart 1919 Lahic i birakmislardir Osmanli Devleti 1917 de Serif Huseyin isyaninin yayilmasini engellemek icin Arap kabilelerine para altin ve iase yardimi yaparken bir yandan da malzeme ve yiyecek sikintisi icindeki Medine kuvvetlerinin tahliyesi icin Hicaz Demiryolu nu acik tutmaya calismaktaydi Serif Huseyin ve ogullari ise ayni donemde Ingiliz yardimiyla Arap kabilelerini orgutlemis Medine nin Sam ile demiryolu baglantisini kesmeye calismislardir ve Akabe nin isyancilarin eline gecmesi Osmanli ordusuna stratejik ve psikolojik acidan darbe vurmus Cemal Pasa ve Fahreddin Pasa nin ugrasina ragmen savunma basarisiz olmustur Mart 1917 de Medine nin tahliyesi icin alinan karar uygulanmamis ancak Enver Pasa nin 16 Kasim 1917 de ordunun iase durumunun ve stratejik konumunun kotulesmesi uzerine verdigi emirle Medine nin bosaltilmasi planini uygulamaya konulmustur Tum planlara ragmen Medine programi tam olarak uygulanmamistir Tum emirlere ragmen programin uygulanamamasi ile Medine deki 7 Kolordu ya bagli birlikler 1918 den itibaren cok ciddi ikmal sorunlari yasamislar bu sikintilar sebebiyle 1918 in ilk uc ayinda 164 asker firar etmis ve birligin hayvanlari olmustur Medine yi Yemen i Asir in kuzeyini I Dunya Savasi sonuna kadar savunan 7 Kolordu Mondros Mutarekesi nden bir muddet sonra 23 Ocak 1919 da teslim oldu Ordu komutani Fahrettin Pasa dir ve savas sonunda askerleriyle birlikte Misirda bulunan Sidi Besiri Esir Kampina gonderilmistir Kaynakca Mehra Ram Narain 1988 Aden amp Yemen 1905 1919 Ingilizce Agam Prakashan s 125 Statistics of the Military Effort of the British Empire London HMSO 1920 Page 777 8 219 British and 26 205 Indian troops sent to the Aden Theatre from India in total Statistics of the Military Effort of the British Empire London HMSO 1920 Page 778 Considering age of figures may be underestimated Details for British Indian Army forces in Aden 7 officers 500 other ranks and 79 followers dead from all causes 16 officers 548 other ranks and 4 followers wounded 1 officer 15 other ranks and 3 followers missing 6 other ranks taken prisoner Details for British Indian Army forces in Maskat 1 officer 39 other ranks and 2 followers dead from all causes Unknown officers and followers and 16 other ranks wounded 1 officer and 25 other ranks taken prisoner Aden and the Yemen general political situation and military operations nationalarchivesofuk 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Hacettepe Yemen Calismasi Hacettepe Universitesi 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b PDF 27 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2015