Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Himara İsyanı, 18 Kasım 1912'de Himara bölgesinde (bugün Himarë, Güney Arnavutluk) meydana gelen Birinci Balkan Savaşı sırasında bir Yunan ayaklanmasıydı (Jülyen Takvimi: 5 Kasım 1912'de). Birinci Balkan Savaşı sırasında Yunanistan Krallığı'nca Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ayaklandırılan bölgedeki Rumların isyanı bastırılamadı.Böylece Osmanlı ve Arnavut kuvvetlerini Himara bölgesinden çıkarıldılar ve isyancılar Saranda ve Avlonya arasındaki kıyı bölgesinde Yunan Ordusu'nun işgaline zemin hazırlayıp burayı Yunanistan Krallığı için güvence altına aldılar.
| Himara İsyanı (1912) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birinci Balkan Savaşı | |||||||
 İsyan akabinde Himara'daki askeri gelişmeler (18–30 Kasım, 1912). | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Yunanistan Krallığı |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Avlonyalı Ekrem Bey | |||||||
Altında Yatan Nedenler
Birinci Balkan Savaşı (1912-1913) boyunca Makedonya cephesinden sonra Yunanistan'ın ikinci önemli gördüğü cepheydi. Yunanlar Epir cephesinin diğer unsurlarından bağımsız olarak Osmanlı'nın arka hatlarına sarkarak bağımsiz bir operasyon yaparak Osmanlı'yı zora düşürmeyi planladılar. Amaçları Epir'in kuzeyine (Yanya'ya da) ilerleyecek ordunun ilerlemesini güvence altına almaktı.Bahse konu Güney Arnavutluk kısmında Arnavutlardan çok Rum nüfusunun fazlalığı söz konusudur. Bu harekâtın başarısıda Yunan donanmasının birincil üstünlüğü yanında o bölgedeki yerli Rumların mutlak desteğine bağlıdır.
Yunan ordu istihbaratı daha savaşın en başı olan 1912 Ekim başında, Himara'da doğan oranın yerlisi bir rum olan ve Osmanlı'ya karşı 1896-1897 Yunan savaşı sonrasında Makedonya'da çeşitli kereler çarpışmış Jandarma binbaşı 'u gizlice Himara'nın karşısindaki Korfu adasına gönderir. Spyros'un görevi Kuzey Epir Rum gönüllü gruplarıni organize edip Osmanlılara karşı ayaklandırma yine Yunan hükûmetinden alınacak emirler doğrultusunda bölgedeki yerel Arnavut beylerle iletişim saglayıp onlarında Osmanlı karşısinda Yunanistan'ın yanında yer almasını sağlamaktır. Bu birliğe ek olarak Girit'den 200 gönüllü de takviye olarak Epir cephesi komutanı General tarafından bunların arasına eklenir. (İçlerinde bu gönüllüleri yöneten Giritli komutanlar Galeros, Papagiannakis ve Polixigis'de vardır.)
Çatışmalar
Osmanlıların Bölgedeki Hakimiyetinin Sona Ermesi
15 Kasım'da Korfu'da bir süredir eğitim gören birlikleri ile Spyromilios'a Himara yakınlarına çıkarma yapması ve operasyona başlaması emri Yunan Ordu komutanlığınca verilir. Tekneler ile gelen gruplar 18 Kasım sabah saat 07.30'da Spilia sahiline çıkarlar sahile çıkarken hiçbir direniş ile karşılaşmazlar. Grup hızlıca ikiye bölünür. Birinci grubun Spyrimilios emrinde kuzeyden ikinci grubun yani Giritlilerin ise güneyden Himara'ya girip şehri ele geçirmeleri kararlaştırılır. İlk grup Spyrimilios ile yerel Rum gönüllülerden oluşan grup şehre girer şehrin yerel Osmanlı yönetimi ve şehirdeki Osmanlı karargahı durumu fark edip karşı koyar. Ancak Giritlilerin oluşturduğu grupta ters yönden girip çatışmalara katılınca çatışmalar Himara'daki Osmanlı askerlerinin teslimi ile sonuçlanır.
Şehir hızla güvenlik altına alınır ve Spyros Spyromilios komutasındaki gönüllü birlikler buradaki eski Osmanlı karargahının gönderine Osmanlı hakimiyetinin sona erdiğini göstermek üzere çekerler.
Yunan kuvvetlerinin başarılı operasyonunu haber alan çevre Dhërmi, , Palasa, , Vuno köylerindeki Rumlar silahlanıp Osmanlı'ya karşı isyan ederler ve Spyromilios'a Osmanlı kontrolündeki Epir'in Yunanistan'a bağlanması için gerekli desteği vereceklerini beyan ederler.
Bölgede Güvenliğin Sağlanması
Herhangi bir karşı saldırıya karşı isyan eden Rumlardan da kuvvet toplayan Spyromilios, Giritlilerden oluşan bir birliğini ise stratejik 'ne gönderir. Bu geçit Himara'nın kuzey batısında ve Avlonya yönüne doğru uzunmaktadır. Buraya ilerleyen Yunan Girit birliği, Osmanlı'ya bağlı Arnavut milislerinin burayı koruduğunu görüp geçidi ele geçirmek için saldırıya geçer, Osmanlı birlikleri ve Arnavut milisler 24 Kasım'da yapılan bu saldırıyı püskürtseler de isyanı bastırmak için Himara yönüne bir hareket yapamazlar.
Spyromilios Yunan Başbakanı Eleftherios Venizelos'a bir kıyı şehri olan Avlonya'nın Yunan kontrolüne alınması ve bunun için destek talep eder ancak Venizelos bu durumda Yunanistan'ın bu kadar güçlenmesini çıkarlarına aykırı bulup olası bir askeri müdahale yapabilecek İtalya'nın korkusuyla bu talebe olumsuz cevap verir.
Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi 28 Kasım 1912'de Avlonya'da okunup topraklarının Osmanlı'nın yenilgileri ardından yabancı devletlerin (Sırbistan,Karadağ,Yunanistan) eline geçip paylaşılacağından korkan Arnavutlar,içlerinde Osmanlı'dan zaten öncesinden ayrılma taraftarı olanlarla birlikte Osmanlı'ya karşı bağımsızlık ilan ederler. Himara'yı geri almak için saldırıya geçerler ancak saldırılar başarısız olur ve Balkan Savaşlarının sonunda bölge hala Spyromilios taraftarı Rumlarca savunulup Yunan egemenliğinde kalmaya devam eder. Hatta bir olayda Yunan komutanlığı bölgede büyük bir saldırı beklediğinden Spyromilios'a geri çekilmesini emreder ancak o bunu red edip birliklerini örgütleyip bu saldırıya karşı da bölgeyi başarıyla savunur.
Sonuçları
Osmanlılar bu isyan neticesi Himara ve Avlonya arasındaki sahil bölgesinde kontrolü kaybettiler.Yanya bölgesinin savunması bunun gibi olaylar kaybedilen muharebelerle iyice zayıfladı. Arnavutluk Osmanlı'ya karşı bağımsızlık ilan etti ve Yanya'da Yunan kontrolüne geçti. 17 Aralık 1913'te imzalanan Floransa Protokolü ile Himare'yi de içine alan Kuzey Epir, İtalya Prusya İngiltere gibi devletlerin baskısıyla yeni kurulan Arnavutluk devletine yani Arnavutluk Prensliği'ne bırakıldı. Bu karar yerel Rumların oluşturduğu ahalinin kurduğu Kuzey Epir Özerk Cumhuriyeti'nin ile Ergiri'de bağımsızlık ilanı ve Kuzey Epir'in 1921 yılına kadar Yunan işgalinde kalmasına kadar giden bir seri olayları tetikledi.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Sakellariou, 1997: p. 367
- ^ a b c Paschalidou, 2014: p. 7
- ^ a b c d A Concise History of the Balkan Wars, 1912-1913, 1998: p. 167
- ^ Kaphetzopoulos, Flokas, Dima-Dimitriou, 2000, p. 46: As soon as news of the capture of Cheimarra by Greek troops spread, armed Christian inhabitants of the villages Drymades, Palasa, Vouno, Keparo, Kudhesi, appeared and declared to Major Spyromelios that they were prepared to assist in the liberation...
- ^ a b A Concise History of the Balkan Wars, 1912-1913, 1998: p. 168
- ^ Kondis, 1978, p. 93
- ^ Pentzopoulos, Dimitri (2002). The Balkan exchange of minorities and its impact on Greece. C. Hurst & Co. Publishers. s. 30. ISBN . 1 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- Genel
- [Ed. committee: Dimitrios Gedeon, Hellenic Army General Staff, Army History Directorate. (1998). A Concise History of the Balkan Wars, 1912-1913 (1.udg. bas.). Atina: Hellenic Army General Staff. ISBN . 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- Kaphetzopoulos, Ioannis; Flokas, Charalambos; Dima-Dimitriou, Angeliki (2000). The struggle for Northern Epirus. Atina: Hellenic Army General Staff, Army History Directorate. ISBN . 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- Kondis, Basil (1976). Greece and Albania: 1908-1914. Selanik: Institute for Balkan Studies, New York University. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- Paschalidou, Efpraxia S. (2014). (PDF). History Directorate, Hellenic Army General Staff. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015.
- Sakellariou, M. V. (1997). Epirus, 4000 Years of Greek history and Civilization. Atina: Ekdotike Athenon. ISBN .
Dış Bağlantılar
- Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Yunanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Himara Isyani 18 Kasim 1912 de Himara bolgesinde bugun Himare Guney Arnavutluk meydana gelen Birinci Balkan Savasi sirasinda bir Yunan ayaklanmasiydi Julyen Takvimi 5 Kasim 1912 de Birinci Balkan Savasi sirasinda Yunanistan Kralligi nca Osmanli Imparatorlugu na karsi ayaklandirilan bolgedeki Rumlarin isyani bastirilamadi Boylece Osmanli ve Arnavut kuvvetlerini Himara bolgesinden cikarildilar ve isyancilar Saranda ve Avlonya arasindaki kiyi bolgesinde Yunan Ordusu nun isgaline zemin hazirlayip burayi Yunanistan Kralligi icin guvence altina aldilar Himara Isyani 1912 Birinci Balkan SavasiIsyan akabinde Himara daki askeri gelismeler 18 30 Kasim 1912 Tarih18 Kasim 1912 Julyen Takvimi 5 Kasim 1912 BolgeHimara Yanya Vilayeti Osmanli Devleti Simdiki Arnavutluk SonucYunan Zaferi Isyan bastirilamadi Himara sahil bolgesi Osmanli elinden cikti Bolge Yunanlarca Osmanli ve Arnavutluk sizmalarina karsi guvence alindi TaraflarYunanistan Kralligi Osmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerAvlonyali Ekrem BeyAltinda Yatan NedenlerBirinci Balkan Savasi 1912 1913 boyunca Makedonya cephesinden sonra Yunanistan in ikinci onemli gordugu cepheydi Yunanlar Epir cephesinin diger unsurlarindan bagimsiz olarak Osmanli nin arka hatlarina sarkarak bagimsiz bir operasyon yaparak Osmanli yi zora dusurmeyi planladilar Amaclari Epir in kuzeyine Yanya ya da ilerleyecek ordunun ilerlemesini guvence altina almakti Bahse konu Guney Arnavutluk kisminda Arnavutlardan cok Rum nufusunun fazlaligi soz konusudur Bu harekatin basarisida Yunan donanmasinin birincil ustunlugu yaninda o bolgedeki yerli Rumlarin mutlak destegine baglidir Yunan ordu istihbarati daha savasin en basi olan 1912 Ekim basinda Himara da dogan oranin yerlisi bir rum olan ve Osmanli ya karsi 1896 1897 Yunan savasi sonrasinda Makedonya da cesitli kereler carpismis Jandarma binbasi u gizlice Himara nin karsisindaki Korfu adasina gonderir Spyros un gorevi Kuzey Epir Rum gonullu gruplarini organize edip Osmanlilara karsi ayaklandirma yine Yunan hukumetinden alinacak emirler dogrultusunda bolgedeki yerel Arnavut beylerle iletisim saglayip onlarinda Osmanli karsisinda Yunanistan in yaninda yer almasini saglamaktir Bu birlige ek olarak Girit den 200 gonullu de takviye olarak Epir cephesi komutani General tarafindan bunlarin arasina eklenir Iclerinde bu gonulluleri yoneten Giritli komutanlar Galeros Papagiannakis ve Polixigis de vardir CatismalarOsmanlilarin Bolgedeki Hakimiyetinin Sona Ermesi Spyromilios yerel Himerali Rumlarla Himara kalesi onunde 15 Kasim da Korfu da bir suredir egitim goren birlikleri ile Spyromilios a Himara yakinlarina cikarma yapmasi ve operasyona baslamasi emri Yunan Ordu komutanliginca verilir Tekneler ile gelen gruplar 18 Kasim sabah saat 07 30 da Spilia sahiline cikarlar sahile cikarken hicbir direnis ile karsilasmazlar Grup hizlica ikiye bolunur Birinci grubun Spyrimilios emrinde kuzeyden ikinci grubun yani Giritlilerin ise guneyden Himara ya girip sehri ele gecirmeleri kararlastirilir Ilk grup Spyrimilios ile yerel Rum gonullulerden olusan grup sehre girer sehrin yerel Osmanli yonetimi ve sehirdeki Osmanli karargahi durumu fark edip karsi koyar Ancak Giritlilerin olusturdugu grupta ters yonden girip catismalara katilinca catismalar Himara daki Osmanli askerlerinin teslimi ile sonuclanir Sehir hizla guvenlik altina alinir ve Spyros Spyromilios komutasindaki gonullu birlikler buradaki eski Osmanli karargahinin gonderine Osmanli hakimiyetinin sona erdigini gostermek uzere cekerler Yunan kuvvetlerinin basarili operasyonunu haber alan cevre Dhermi Palasa Vuno koylerindeki Rumlar silahlanip Osmanli ya karsi isyan ederler ve Spyromilios a Osmanli kontrolundeki Epir in Yunanistan a baglanmasi icin gerekli destegi vereceklerini beyan ederler Himara dayken Bolgede Guvenligin Saglanmasi Herhangi bir karsi saldiriya karsi isyan eden Rumlardan da kuvvet toplayan Spyromilios Giritlilerden olusan bir birligini ise stratejik ne gonderir Bu gecit Himara nin kuzey batisinda ve Avlonya yonune dogru uzunmaktadir Buraya ilerleyen Yunan Girit birligi Osmanli ya bagli Arnavut milislerinin burayi korudugunu gorup gecidi ele gecirmek icin saldiriya gecer Osmanli birlikleri ve Arnavut milisler 24 Kasim da yapilan bu saldiriyi puskurtseler de isyani bastirmak icin Himara yonune bir hareket yapamazlar Spyromilios Yunan Basbakani Eleftherios Venizelos a bir kiyi sehri olan Avlonya nin Yunan kontrolune alinmasi ve bunun icin destek talep eder ancak Venizelos bu durumda Yunanistan in bu kadar guclenmesini cikarlarina aykiri bulup olasi bir askeri mudahale yapabilecek Italya nin korkusuyla bu talebe olumsuz cevap verir Arnavutluk Bagimsizlik Bildirgesi 28 Kasim 1912 de Avlonya da okunup topraklarinin Osmanli nin yenilgileri ardindan yabanci devletlerin Sirbistan Karadag Yunanistan eline gecip paylasilacagindan korkan Arnavutlar iclerinde Osmanli dan zaten oncesinden ayrilma taraftari olanlarla birlikte Osmanli ya karsi bagimsizlik ilan ederler Himara yi geri almak icin saldiriya gecerler ancak saldirilar basarisiz olur ve Balkan Savaslarinin sonunda bolge hala Spyromilios taraftari Rumlarca savunulup Yunan egemenliginde kalmaya devam eder Hatta bir olayda Yunan komutanligi bolgede buyuk bir saldiri beklediginden Spyromilios a geri cekilmesini emreder ancak o bunu red edip birliklerini orgutleyip bu saldiriya karsi da bolgeyi basariyla savunur SonuclariOsmanlilar bu isyan neticesi Himara ve Avlonya arasindaki sahil bolgesinde kontrolu kaybettiler Yanya bolgesinin savunmasi bunun gibi olaylar kaybedilen muharebelerle iyice zayifladi Arnavutluk Osmanli ya karsi bagimsizlik ilan etti ve Yanya da Yunan kontrolune gecti 17 Aralik 1913 te imzalanan Floransa Protokolu ile Himare yi de icine alan Kuzey Epir Italya Prusya Ingiltere gibi devletlerin baskisiyla yeni kurulan Arnavutluk devletine yani Arnavutluk Prensligi ne birakildi Bu karar yerel Rumlarin olusturdugu ahalinin kurdugu Kuzey Epir Ozerk Cumhuriyeti nin ile Ergiri de bagimsizlik ilani ve Kuzey Epir in 1921 yilina kadar Yunan isgalinde kalmasina kadar giden bir seri olaylari tetikledi KaynakcaOzel a b c d Sakellariou 1997 p 367 a b c Paschalidou 2014 p 7 a b c d A Concise History of the Balkan Wars 1912 1913 1998 p 167 Kaphetzopoulos Flokas Dima Dimitriou 2000 p 46 As soon as news of the capture of Cheimarra by Greek troops spread armed Christian inhabitants of the villages Drymades Palasa Vouno Keparo Kudhesi appeared and declared to Major Spyromelios that they were prepared to assist in the liberation a b A Concise History of the Balkan Wars 1912 1913 1998 p 168 Kondis 1978 p 93 Pentzopoulos Dimitri 2002 The Balkan exchange of minorities and its impact on Greece C Hurst amp Co Publishers s 30 ISBN 978 1 85065 702 6 1 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Genel Ed committee Dimitrios Gedeon Hellenic Army General Staff Army History Directorate 1998 A Concise History of the Balkan Wars 1912 1913 1 udg bas Atina Hellenic Army General Staff ISBN 9789607897077 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Kaphetzopoulos Ioannis Flokas Charalambos Dima Dimitriou Angeliki 2000 The struggle for Northern Epirus Atina Hellenic Army General Staff Army History Directorate ISBN 9789607897404 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Kondis Basil 1976 Greece and Albania 1908 1914 Selanik Institute for Balkan Studies New York University 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Paschalidou Efpraxia S 2014 PDF History Directorate Hellenic Army General Staff 5 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2015 Sakellariou M V 1997 Epirus 4000 Years of Greek history and Civilization Atina Ekdotike Athenon ISBN 9789602133712 Dis BaglantilarMegalh Stratiwtikh kai Naytikh Egkyklopaideia 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yunanca