Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hiperemi, genel anlamıyla bir dokunun normalden daha fazla kanlanmasıdır.
Hiperemi çeşitleri
Genel olarak 2 çeşit hiperemi vardır: Aktif hiperemi ve Pasif hiperemi (konjesyon)
Aktif hiperemi
Arteriollerin genişlemesine bağlı olarak kapillerlere fazla kan gelmesi sonucu ortaya çıkar. Sıklıkla akuttur. Genellikle artan metabolizma gereksinimlerini karşılamak için ortaya çıkar (kas eksersizleri gibi fiziksel stresler): kan dolaşımı hızlanır; arteriollere ve kapillerlere daha çok kan gelir. Artan perfüzyonla oksijenlenme ve enerji üretimi için gerekli maddelerin gelişi hızlanır, metabolizma artığı ürünler ortamdan kısa sürede uzaklaştırılır.
Aktif Hiperemi Nedenleri
- Fizyolojik hiperemi: fiziksel aktivite (egzersiz), sıcaklık artışı, utanma (nörojen mekanizma). Maraton gibi yoğun fiziksel egzersizlerdeki güçlü hiperemi ve sıvı çıkışı “”na neden olabilir.
- Patolojik hiperemi: akut yangı (inflamasyon), ateş, menopoz. Akut yangıdaki aktif hiperemi vazoaktif maddelerin etkisiyle oluşur. Menopozda görülen kızarma ve ateş basmalarının temelinde hormonal kökenli aktif hiperemi vardır.
Pasif hiperemi (konjesyon)
Pasif bir süreçtir; venöz kan akımı yavaşlamıştır (venöz durgunluk) ve geriye doğru birikme vardır (konjesyon; congestion). Venaların boşalamaması nedeniyle kapillerlerde birikme olur, uzarsa birikme arteriollere dek uzanır. Organlar büyür ve ağırlaşır. Kesit yüzeylerinde biriken kanın neden olduğu koyu kırmızı bir renk görülür. Damarlar geniştir ve eritrositlerle doludur.
Aktif hipereminin olumlu etkilerine karşın konjesyon olumsuzluklar içeren bir süreçtir. Kan akımının yavaşlaması oksijen taşınmasını ve enerji üretimi için gereken maddelerin ulaştırılmasını güçleştirir, metabolizma artıklarının temizlenmesi gecikir. Kısa bir süre sonra ödem başlar (vena ve venüllerdeki tıkanma kapiller ağında konjesyona yol açar. Kapiller ağı konjesyonu “ödem” olgusunu tetikler).
Konjesyonun etkilediği organlarda venöz drenajın bozulması nedeniyle kan geriye doğru birikir, organ morumsu mavi bir renk alır (siyanoz). Siyanoz (cyanosis) içeren alyuvarların (eritrositler) renginden kaynaklanır. Çok uzun süren konjesyon olgularında kronik hipoksi nedeniyle parenkim hücrelerinde dejenerasyonlar ve nekrozlar olur, küçük kanama alanları içinde hemosiderin pigmenti izlenir. Bu sürecin son aşaması fibrozistir.
İki tür konjesyon vardır: genel konjesyon, yerel konjesyon.
- Genel (sistemik) konjesyon: Konjestif Kalp Yetmezliği'ne bağlıdır (sol ventrikül yetmezliği; sağ ventrikül yetmezliği).
- Yerel konjesyon: Genellikle venöz obstrüksiyon kökenlidir. Bir venanın sıkışması ya da ile tıkanmasına bağlıdır. Venanın sıkışması dışarıdan bir tümörün, gebe uterusun ya da sıkı bir bandajın konmasına bağlı olabilir.
Hiperemilerde Ödem Oluşması
Normal koşullarda kanın hidrostatik basıncı dokulardan yüksektir, kan sıvısı dokulara itilir. Kanın hidrostatik basıncının yükselmesi ya da dokulardaki hidrostatik basıncın azalması aradaki farkın büyümesine ve dokulara fazlaca sıvı çıkmasına neden olur. Kapillerlere gelen kanın artması ya da giden kanın herhangi bir nedenle azalması sonucunda kan miktarı artar ve hiperemi ortaya çıkar. Bu durumda kanın hidrostatik basıncı da artar. Önce transüda çıkışı (transüdasyon), daha sonra ödem oluşur. Nasıl?
- Aktif hiperemi devam eder, gelen kan miktarı artarsa ödem oluşur. Nedenleri: akut yangı ve sıcaklık.
- Pasif hiperemi (konjesyon) olgusunda venöz staz nedeniyle kanın boşalması güçleşir, venöz basınç artar ve kapillerlerdeki hidrostatik basınç yükselir.
Yaygın venöz staz konjestif kalp yetmezliğinde görülür, kardiyak ödem oluşur. İleri şeklinde seröz boşluklara da sıvı birikir. Hastanın yatar, oturur durumda ya da hareketli olması ödemin dağılımını etkiler. Genel ödem niteliği taşıyan kardiyak ödemin dağılımında yer çekiminin de önemli etkisi vardır.
Yerel venöz staz ve onunla ilgili ödem şu durumlarda görülür: venalarda trombus, venaların dışarıdan sıkışması (tümör basısı, gebe uterus basısı, volvulusta bağırsak mezosunun bükülmesi), varislerde ve karaciğer sirozunda (vena porta ile gelen kan karaciğerden güçlükle geçer, peritonda ve distaldeki organlarda sıvı birikir).
Kaynakça
- ^ Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
- ^ Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
- ^ . 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hiperemi genel anlamiyla bir dokunun normalden daha fazla kanlanmasidir Hiperemi cesitleriGenel olarak 2 cesit hiperemi vardir Aktif hiperemi ve Pasif hiperemi konjesyon Aktif hiperemi Arteriollerin genislemesine bagli olarak kapillerlere fazla kan gelmesi sonucu ortaya cikar Siklikla akuttur Genellikle artan metabolizma gereksinimlerini karsilamak icin ortaya cikar kas eksersizleri gibi fiziksel stresler kan dolasimi hizlanir arteriollere ve kapillerlere daha cok kan gelir Artan perfuzyonla oksijenlenme ve enerji uretimi icin gerekli maddelerin gelisi hizlanir metabolizma artigi urunler ortamdan kisa surede uzaklastirilir Aktif Hiperemi Nedenleri Fizyolojik hiperemi fiziksel aktivite egzersiz sicaklik artisi utanma norojen mekanizma Maraton gibi yogun fiziksel egzersizlerdeki guclu hiperemi ve sivi cikisi na neden olabilir Patolojik hiperemi akut yangi inflamasyon ates menopoz Akut yangidaki aktif hiperemi vazoaktif maddelerin etkisiyle olusur Menopozda gorulen kizarma ve ates basmalarinin temelinde hormonal kokenli aktif hiperemi vardir Pasif hiperemi konjesyon Pasif bir surectir venoz kan akimi yavaslamistir venoz durgunluk ve geriye dogru birikme vardir konjesyon congestion Venalarin bosalamamasi nedeniyle kapillerlerde birikme olur uzarsa birikme arteriollere dek uzanir Organlar buyur ve agirlasir Kesit yuzeylerinde biriken kanin neden oldugu koyu kirmizi bir renk gorulur Damarlar genistir ve eritrositlerle doludur Aktif hipereminin olumlu etkilerine karsin konjesyon olumsuzluklar iceren bir surectir Kan akiminin yavaslamasi oksijen tasinmasini ve enerji uretimi icin gereken maddelerin ulastirilmasini guclestirir metabolizma artiklarinin temizlenmesi gecikir Kisa bir sure sonra odem baslar vena ve venullerdeki tikanma kapiller aginda konjesyona yol acar Kapiller agi konjesyonu odem olgusunu tetikler Konjesyonun etkiledigi organlarda venoz drenajin bozulmasi nedeniyle kan geriye dogru birikir organ morumsu mavi bir renk alir siyanoz Siyanoz cyanosis iceren alyuvarlarin eritrositler renginden kaynaklanir Cok uzun suren konjesyon olgularinda kronik hipoksi nedeniyle parenkim hucrelerinde dejenerasyonlar ve nekrozlar olur kucuk kanama alanlari icinde hemosiderin pigmenti izlenir Bu surecin son asamasi fibrozistir Iki tur konjesyon vardir genel konjesyon yerel konjesyon Genel sistemik konjesyon Konjestif Kalp Yetmezligi ne baglidir sol ventrikul yetmezligi sag ventrikul yetmezligi Yerel konjesyon Genellikle venoz obstruksiyon kokenlidir Bir venanin sikismasi ya da ile tikanmasina baglidir Venanin sikismasi disaridan bir tumorun gebe uterusun ya da siki bir bandajin kon masina bagli olabilir Hiperemilerde Odem OlusmasiNormal kosullarda kanin hidrostatik basinci dokulardan yuksektir kan sivisi dokulara itilir Kanin hidrostatik basincinin yukselmesi ya da doku lardaki hidrostatik basincin azalmasi aradaki farkin buyumesine ve dokulara fazlaca sivi cikmasina neden olur Kapillerlere gelen kanin artmasi ya da giden kanin herhangi bir nedenle azalmasi sonucunda kan miktari artar ve hiperemi ortaya cikar Bu durumda kanin hidrostatik basinci da artar Once transuda cikisi transudasyon daha sonra odem olusur Nasil Aktif hiperemi devam eder gelen kan miktari artarsa odem olusur Nedenleri akut yangi ve sicaklik Pasif hiperemi konjesyon olgusunda venoz staz nedeniyle kanin bosalmasi guclesir venoz basinc artar ve kapillerlerdeki hidrostatik basinc yukselir Yaygin venoz staz konjestif kalp yetmezliginde gorulur kardiyak odem olusur Ileri seklinde seroz bosluklara da sivi birikir Hastanin yatar oturur durumda ya da hareketli olmasi odemin dagilimini etkiler Genel odem niteligi tasiyan kardiyak odemin dagiliminda yer cekiminin de onemli etkisi vardir Yerel venoz staz ve onunla ilgili odem su durumlarda gorulur venalarda trombus venalarin disaridan sikismasi tumor basisi gebe uterus basisi volvulusta bagirsak mezosunun bukulmesi varislerde ve karaciger sirozunda vena porta ile gelen kan karacigerden guclukle gecer peritonda ve distaldeki organlarda sivi birikir Kaynakca Tahsinoglu M Cologlu AS Erseven G Dishekimleri icin Genel Patoloji Altin Matbaacilik Istanbul 1981 Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edt Elsevier Philadelphia 2019 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2020