Barutçubaşı Hovannes Bey Dadyan (Ermenice: Օհաննես Տատեան; 1799 - 1869), Osmanlı Ermeni mühendis ve müteşebbis.
Hovahannes Dadyan | |
---|---|
Doğum | 1799 Osmanlı imparatorluğu |
Ölüm | 1869 Osmanlı imparatorluğu |
Meslek | mühendis ve müteşebbis |
Milliyet | Osmanlı Ermenisi |
Hayatı
Hovannes Bey Dadyan Padişah III. Selim döneminde Azatlı'daki Baruthaneye Barutçubaşı görevinde getirilen Arakel Dadyan Efendi'nin üçüncü oğludur. 1799’da dünyaya gelen Hovannes Dadyan iyi bir eğitim almış ve genç yaşta barut yapımı, dokuma ve kâğıt yapımı ile ilgili Fransızca kitaplardan çeviriler yaparak babasına yardımcı olmaya başlamıştır. Sultan Selim tarafından ’Amira’ sıfatı ile ödüllendirilmiş olan Arakel Bey'in ölümünden sonra devrin Sultanı II. Mahmut Arakel Bey'in oğullarını önemli görevlere getirmiştir.
Birkaç kez Fransa'ya gidip araştırmalarda bulunan Hovannes Bey 1820’de Beykoz Kağıt Fabrikasını, 1826’da Eyüpsultan'daki Dokuma Fabrikasını kurmuş, Baruthanedeki makineleri modernleştirmiş ve Sultan Mahmut tarafından ödüllendirilmiştir. Son derece verimli çalışmalardan dolayı 1835’te Saray görevine getirilmiştir. 1836’da Hereke'de bir ipek dokuma fabrikası, İzmit'te bir çuha fabrikası ve Beykoz'da bir Dabakhane kurmuştur. Sultan Mecit, Hovannes Bey'in mühendislik konusundaki kabiliyetine hayran kalarak onu 1842’de Paris ve Londra'ya yollayıp Çuha fabrikası için gerekli makineleri getirmesini ister. Dönüşte Çuha fabrikasını ziyaret eden Sultan Mecit buradaki düzenli çalışmadan etkilenerek Hovannes Bey'e `Dile benden ne dilersen` der. Hovannes Bey'in dilekleri kişisel olmaz. Padişahtan Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi'nin ekmek ve et iaşesini karşılamak için yardım ister. Bu yardım uzun süreler devam eder.
Hovannes Bey 1844'te Padişah Fermanı ile Bakırköy'deki Dzınunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi ve onun yanında bugün Dadyan Ermeni Okulu'nu inşa eder. Bakırköy'deki Rum kilisesinin toprağını veren de kendisidir. Ayrıca kilisenin yapımında da büyük katkısı olmuştur. Sultan Abdülmecid 1845'te Zeytinburnu'daki demir fabrikasını inşa ettirerek buranın başına değerli mühendisi Hovannes Bey Dadyan'ı getirir. Burada çok verimli bir çalışma gösteren Hovannes Bey Dadyan çok az kişiye verilen iftihar madalyası ile taltif edilir. Dadyan ailesinin devlet hizmetlerindeki başarısı babadan oğla geçerek sürmüştür. Dikkat çekici bir husus da şudur. 1856 Kırım Savaşı sonunda Paris Antlaşması öncesi İstanbul'da bulunan Birleşik Krallık ve Fransa komutanları Sultan Abdülmecit'e kullandıkları barutun Avrupa'dakinden daha kaliteli olduğunu söyleyerek övgüler yağdırır ve Hovannes Dadyan'ı kendi ülkelerine iyi maddi koşullarda çalışmaya davet ederler. Hovannes Bey bu teklifi şu sözlerle reddeder.``Ben Türk sevgili yurdumda doğmuş, onun iyilikleri ile beslenmiş bir kulum. Hizmetlerim velev pek cüzi olsun ona masruftur`.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Barutcubasi Hovannes Bey Dadyan Ermenice Օհաննես Տատեան 1799 1869 Osmanli Ermeni muhendis ve mutesebbis Hovahannes DadyanDogum1799 Osmanli imparatorluguOlum1869 Osmanli imparatorluguMeslekmuhendis ve mutesebbisMilliyetOsmanli ErmenisiHayatiHovannes Bey Dadyan Padisah III Selim doneminde Azatli daki Baruthaneye Barutcubasi gorevinde getirilen Arakel Dadyan Efendi nin ucuncu ogludur 1799 da dunyaya gelen Hovannes Dadyan iyi bir egitim almis ve genc yasta barut yapimi dokuma ve kagit yapimi ile ilgili Fransizca kitaplardan ceviriler yaparak babasina yardimci olmaya baslamistir Sultan Selim tarafindan Amira sifati ile odullendirilmis olan Arakel Bey in olumunden sonra devrin Sultani II Mahmut Arakel Bey in ogullarini onemli gorevlere getirmistir Birkac kez Fransa ya gidip arastirmalarda bulunan Hovannes Bey 1820 de Beykoz Kagit Fabrikasini 1826 da Eyupsultan daki Dokuma Fabrikasini kurmus Baruthanedeki makineleri modernlestirmis ve Sultan Mahmut tarafindan odullendirilmistir Son derece verimli calismalardan dolayi 1835 te Saray gorevine getirilmistir 1836 da Hereke de bir ipek dokuma fabrikasi Izmit te bir cuha fabrikasi ve Beykoz da bir Dabakhane kurmustur Sultan Mecit Hovannes Bey in muhendislik konusundaki kabiliyetine hayran kalarak onu 1842 de Paris ve Londra ya yollayip Cuha fabrikasi icin gerekli makineleri getirmesini ister Donuste Cuha fabrikasini ziyaret eden Sultan Mecit buradaki duzenli calismadan etkilenerek Hovannes Bey e Dile benden ne dilersen der Hovannes Bey in dilekleri kisisel olmaz Padisahtan Surp Pirgic Ermeni Hastanesi nin ekmek ve et iasesini karsilamak icin yardim ister Bu yardim uzun sureler devam eder Hovannes Bey 1844 te Padisah Fermani ile Bakirkoy deki Dzinunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi ve onun yaninda bugun Dadyan Ermeni Okulu nu insa eder Bakirkoy deki Rum kilisesinin topragini veren de kendisidir Ayrica kilisenin yapiminda da buyuk katkisi olmustur Sultan Abdulmecid 1845 te Zeytinburnu daki demir fabrikasini insa ettirerek buranin basina degerli muhendisi Hovannes Bey Dadyan i getirir Burada cok verimli bir calisma gosteren Hovannes Bey Dadyan cok az kisiye verilen iftihar madalyasi ile taltif edilir Dadyan ailesinin devlet hizmetlerindeki basarisi babadan ogla gecerek surmustur Dikkat cekici bir husus da sudur 1856 Kirim Savasi sonunda Paris Antlasmasi oncesi Istanbul da bulunan Birlesik Krallik ve Fransa komutanlari Sultan Abdulmecit e kullandiklari barutun Avrupa dakinden daha kaliteli oldugunu soyleyerek ovguler yagdirir ve Hovannes Dadyan i kendi ulkelerine iyi maddi kosullarda calismaya davet ederler Hovannes Bey bu teklifi su sozlerle reddeder Ben Turk sevgili yurdumda dogmus onun iyilikleri ile beslenmis bir kulum Hizmetlerim velev pek cuzi olsun ona masruftur Kaynakca