Torf, göl yataklarındaki su seviyesinin düşmesiyle, bitki faaliyetlerinin ön plana çıkması, kışın su seviyesindeki artış ile bitkinin ölümü ve bu doğa olayının sürekli tekrarlanması ile bitki kök ve gövdelerinin binlerce yıl süren dönüşümlü birikimleri sonucunda oluşan organik toprak türüdür.
Torf, organik bir toprak düzenleyicidir. Köklerin etrafındaki toprağın hava ve nemliliğini düzenleyerek ideal bir büyüme ortamı sağlar. Besin maddesi içermez. Saksılı süs bitkileri ve fidan yetiştiriciliğinde çok değerli bir materyaldir. Lifli yapıda olup, pH 5,5 - 6,5 aralığındadır.
Torf ya da diğer adıyla turba toprağı nemli ve çok yağış alan yaz sıcaklarının düşük olduğu yörelerde bataklık ve benzeri su altındaki arazilerde yetişen bitkilerin, (genellikle Sphagnum denilen yosunlar ve bataklık sazlarının) su dibinde çökerek kısmen çürümesi, su altında hava ile ilişkisi kesilmiş bir ortamda yıllarca çürüyüp birikerek kalın yataklar meydana getirmesi sonucu oluşur. Van Torf turba yatakları 350 cm kalınlığında binlerce yılda oluşmuş kaliteli Torf Turba oluşumudur.
Kullanıldığı yerler
Çiçekçilikte, toprak ıslahında, topraksız tarımda, , seracılık, mantar ve fide yetiştirilmesinde yaygın kullanılır. Bitki besini açısından fakir olduğundan katkı maddeleri eklenmelidir. Kömürün pahalı, ağacın az olduğu ülkelerde yakacak olarak, ahır ve kümeslerde altlık olarak ve golf sahalarında kullanılmaktadır.
Kimyasal özellikleri
Türlere göre değişkenlik gösterse de torf ph'ı asit karakterlidir. Türkiye'deki torflar 4 ile 7 ph derecesinde olabilirler. Van Torf ve turba rezervi doğal Ph 6.00 dır. 1992 yılında Türkiye Çeltek'te yapılan bir araştırmada torfun yapısındaki mikro element miktarları; 13 ppm Cu, 2195 ppm Fe, 32 ppm Zn, 38 ppm Mn şeklinde belirlerken; makro besin elementlerini ; % 0.215 P, % 1.186 total N, 1800 ppm K, 1620 ppm Mg, 2800 ppm Ca, 200 ppm Na düzeyinde tespit edilmiştir.
Torf, siyah, kahverengi ve sarı renkli olabilir.%100 doğal, organik ve sterildir.Tollund Adamı bir torf bataklığına MÖ 4. yüzyılda gömülmüş ve cesedi bozulmadan günümüze kadar kalmıştır.
Torf özellikleri
- Su tutma kapasitesi yüksektir.
- Havalanma kapasitesi yüksektir.
- Hastalık ve haşere taşımaz.
- Ec ve pH'sı değişkendir.
- Her türlü bitki yetiştirmeye uygundur.
- Hacim olarak hafiftir.
- Harç yapımı için çok elverişlidir.
- Gerekli besin maddeleri ilave edilebilir.
- %100 doğal bir maddedir
- Organik yapısı yüksektir
Dağılışı
Ilıman kuzey ülkelerinde 1 metre torf oluşumu 600-2400 yılda, ortalama 1500 yılda gerçekleşir. Tropik bölgelerde bu süre 214-455 yıl arasıdır. İskoçya, İrlanda ve İngiltere'de geniş torf yatakları Ilıman Okyanusal iklimden dolayı oluşmuştur. Almanya ve Polonya gibi karasal ülkelerde topoğrafya torf oluşumunu etkilemiştir. Çukur alanlarda suyun birikmesiyle Yunanistan Philippi Plain'de, ABD'de Florida ve Joaquin'de torf oluşmuştur. Tropik kuşakta Endonezya, Malezya, Zaire, Uganda ve Kenya'da geniş yataklar bulunur.
Türkiye'de torf bulunan yerler şunlardır: Ağaçbaşı (Sürmene), Abdulharap Gölü (Çalikhan), Akgöl (Yunak), Barma Yaylası (Çaykara), Buldan Yaylagöl (Denizli), Danamandıra (Çatalça), Çameli (Denizli), Elmalı ve Söğüt (Antalya), Gâvur Gölü (Kahramanmaraş), Akgöl (Sakarya), Azaplı, İnekli ve Gölbaşı (Adıyaman), Gölhisar (Burdur), Ağılyolu, Göle (Ardahan), Merkez (Kahramanmaraş), Binpınar, Karaçoban (Erzurum), Saray, Özalp (Van), Yeniçağa Gölü (Bolu).
Kaynakça
- ^ AKSOY, Prof. Dr. Tevfik (1988). "Tarımda Torfun Önemi ve Türkiye'deki Torf Yatakları". Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.
- ^ a b c SAĞLAM, M. Turgut ve diğ. (2009). "PİYASADA SAKSI TOPRAĞI ADI ALTINDA SATILAN ÇEŞİTLİ TORF ÖRNEKLERİNİN BAZI FİZİKSEL ve KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI". ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.
- ^ DEMİRAL, Mehmet Ali. "Bir Topraksız Kültür Ortamı Olarak Torf". derim.com.tr/. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.
- ^ . atlasdergisi.com. 2013. 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.
Wikimedia Commons'ta Torf ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Coğrafî terim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Jeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Torf gol yataklarindaki su seviyesinin dusmesiyle bitki faaliyetlerinin on plana cikmasi kisin su seviyesindeki artis ile bitkinin olumu ve bu doga olayinin surekli tekrarlanmasi ile bitki kok ve govdelerinin binlerce yil suren donusumlu birikimleri sonucunda olusan organik toprak turudur Iskocya da torf cikarilirken Torf organik bir toprak duzenleyicidir Koklerin etrafindaki topragin hava ve nemliligini duzenleyerek ideal bir buyume ortami saglar Besin maddesi icermez Saksili sus bitkileri ve fidan yetistiriciliginde cok degerli bir materyaldir Lifli yapida olup pH 5 5 6 5 araligindadir Torf ya da diger adiyla turba topragi nemli ve cok yagis alan yaz sicaklarinin dusuk oldugu yorelerde bataklik ve benzeri su altindaki arazilerde yetisen bitkilerin genellikle Sphagnum denilen yosunlar ve bataklik sazlarinin su dibinde cokerek kismen curumesi su altinda hava ile iliskisi kesilmis bir ortamda yillarca curuyup birikerek kalin yataklar meydana getirmesi sonucu olusur Van Torf turba yataklari 350 cm kalinliginda binlerce yilda olusmus kaliteli Torf Turba olusumudur Kullanildigi yerlerCicekcilikte toprak islahinda topraksiz tarimda seracilik mantar ve fide yetistirilmesinde yaygin kullanilir Bitki besini acisindan fakir oldugundan katki maddeleri eklenmelidir Komurun pahali agacin az oldugu ulkelerde yakacak olarak ahir ve kumeslerde altlik olarak ve golf sahalarinda kullanilmaktadir Kimyasal ozellikleriTurlere gore degiskenlik gosterse de torf ph i asit karakterlidir Turkiye deki torflar 4 ile 7 ph derecesinde olabilirler Van Torf ve turba rezervi dogal Ph 6 00 dir 1992 yilinda Turkiye Celtek te yapilan bir arastirmada torfun yapisindaki mikro element miktarlari 13 ppm Cu 2195 ppm Fe 32 ppm Zn 38 ppm Mn seklinde belirlerken makro besin elementlerini 0 215 P 1 186 total N 1800 ppm K 1620 ppm Mg 2800 ppm Ca 200 ppm Na duzeyinde tespit edilmistir Torf siyah kahverengi ve sari renkli olabilir 100 dogal organik ve sterildir Tollund Adami bir torf batakligina MO 4 yuzyilda gomulmus ve cesedi bozulmadan gunumuze kadar kalmistir Torf ozellikleriSu tutma kapasitesi yuksektir Havalanma kapasitesi yuksektir Hastalik ve hasere tasimaz Ec ve pH si degiskendir Her turlu bitki yetistirmeye uygundur Hacim olarak hafiftir Harc yapimi icin cok elverislidir Gerekli besin maddeleri ilave edilebilir 100 dogal bir maddedir Organik yapisi yuksektirDagilisiIliman kuzey ulkelerinde 1 metre torf olusumu 600 2400 yilda ortalama 1500 yilda gerceklesir Tropik bolgelerde bu sure 214 455 yil arasidir Iskocya Irlanda ve Ingiltere de genis torf yataklari Iliman Okyanusal iklimden dolayi olusmustur Almanya ve Polonya gibi karasal ulkelerde topografya torf olusumunu etkilemistir Cukur alanlarda suyun birikmesiyle Yunanistan Philippi Plain de ABD de Florida ve Joaquin de torf olusmustur Tropik kusakta Endonezya Malezya Zaire Uganda ve Kenya da genis yataklar bulunur Turkiye de torf bulunan yerler sunlardir Agacbasi Surmene Abdulharap Golu Calikhan Akgol Yunak Barma Yaylasi Caykara Buldan Yaylagol Denizli Danamandira Catalca Cameli Denizli Elmali ve Sogut Antalya Gavur Golu Kahramanmaras Akgol Sakarya Azapli Inekli ve Golbasi Adiyaman Golhisar Burdur Agilyolu Gole Ardahan Merkez Kahramanmaras Binpinar Karacoban Erzurum Saray Ozalp Van Yenicaga Golu Bolu Kaynakca AKSOY Prof Dr Tevfik 1988 Tarimda Torfun Onemi ve Turkiye deki Torf Yataklari Akdeniz Universitesi Ziraat Fakultesi Dergisi 25 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2019 a b c SAGLAM M Turgut ve dig 2009 PIYASADA SAKSI TOPRAGI ADI ALTINDA SATILAN CESITLI TORF ORNEKLERININ BAZI FIZIKSEL ve KIMYASAL OZELLIKLERININ KARSILASTIRILMASI ADU Ziraat Fakultesi Dergisi 12 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2019 DEMIRAL Mehmet Ali Bir Topraksiz Kultur Ortami Olarak Torf derim com tr 25 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2019 atlasdergisi com 2013 29 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2019 Wikimedia Commons ta Torf ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cografi terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Jeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz