Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hüseyin Rahmi Gürpınar (17 Ağustos 1864, İstanbul – 8 Mart 1944, İstanbul), Türk romancı ve gazeteci.
Hüseyin Rahmi Gürpınar | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 17 Ağustos 1864 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 8 Mart 1944 (79 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | , Heybeliada |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Yazar |
Yaşamı
17 Ağustos 1864 tarihinde İstanbul'da doğdu. Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa'nın oğlu olan Hüseyin Rahmi, üç yaşında iken annesinin ölümü üzerine, Girit'te bulunan babasının yanına gönderildi. İlkokula başladı ancak babasının evlenmesi üzerine altı yaşında tekrar İstanbul'a anneannesinin yanına gönderildi ve eğitimine burada devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadide okuyan Hüseyin Rahmi, tarihçi Abdurrahman Şeref Bey'in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye'ye girdi (1878). Okulun ikinci sınıfında iken ciddi bir hastalık geçiren Hüseyin Rahmi buradaki öğrenimini yarıda bıraktı (1880). Kısa bir süre, Adliye Nezareti Ceza Kalemi'nde memur, Ticaret Mahkemesi'nde Azâ Mülazımı olarak çalışan Hüseyin Rahmi hayatını kalemiyle kazanmaya çalıştı.
1887'de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başlayan Hüseyin Rahmi, ardından İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve muharrir olarak çalıştı. II. Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı Millet gazetesi de uzun ömürlü olmadı. 1925-1927 yılları arasında yayımlanan Türk Kadın Yolu adlı derginin yazarları arasındaydı. Sonraki çalışmalarını İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerine neşretti. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 5. ve 6. dönemlerde Kütahya milletvekili olan Hüseyin Rahmi, ömrünün son otuz bir yılını geçirdiği Heybeliada'daki köşkünde 8 Mart 1944 tarihinde öldü ve oradaki 'na defnedildi.
Edebiyat hayatı
Hüseyin Rahmi Gürpınar; İstanbul halkının toplumsal, töresel yaşantılarını, aile geçimsizliklerini, batıl inançlarını, yaşadığı çağdaki Türk toplumunun geçirmekte olduğu krizleri hümuristik bir mizah dehasıyla anlatır. Servet-i Fünûncuların yaşıtı olduğu halde, ayrı bir sanat görüşünü sürdürür. Romanlarındaki kahramanların çoğu 19. yy sonu İstanbul'un canlı, renkli insan, hayat manzaralarıdır. Eserlerinde Anadolu yoktur. Mizahı, güldürücü olduğu kadar, gülünç yönlerimizin yansıtılması, hicvedilmesi için gerekli bir araçtır. Hüseyin Rahmi, seçtiği tipleri seviyelerine uygun, ustaca konuşturur ve olayları gülünçlü, acıklı yönleriyle belirtir. Kuvvetli bir gözlem gücü vardır. Realist, natüralist bir görüşle "toplum için sanat" yapar. Ertem Eğilmez tarafından 1976 yılında çekilen Süt Kardeşler sinema filminin konusu Hüseyin Rahmi'nin Gulyabani (1913) isimli romanından uyarlanmıştır. Bağımsız sanatçılardan biri olarak da anılır.
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın romanları ve öyküleri yeni nesiller tarafından da kolayca anlaşılabilmesi için 1960 sonrasında içinde Mustafa Nihat Özön'ün de yer aldığı bir edebî kurulca sadeleştirilmişti. Bu sadeleştirme kimilerince yerinde bulunurken kimileri de özgün dilin dokunulmadan bırakılması gerektiğini savunmuşlardı.
Eserleri
Hikâye, oyun ve roman türündeki eserlerinin sayısı 54'tür.
Eserlerinden bazıları:
- Şık (1889)
- Mürebbiye (1889)
- İffet (1896)
- Mutallaka (boşanmış kadın) (1898)
- Bir Muadele-i Sevda (1899)
- Metres (1899)
- Tesadüf (1900)
- Şıpsevdi (1911)
- Nimetşinas (1911)
- Gönül Ticareti (1911)
- Kaderin Cilvesi (1912)
- Cadı (1912)
- Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912)
- Gulyabani (1913)
- Hazan Bülbülü (Oyun, 1916)
- Hakka Sığındık (1919)
- Son Arzu (1922)
- Efsuncu Baba (1924)
- Meyhanede Hanımlar (1924)
- Ben Deli Miyim? (1925)
- Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu (1927)
- Muhabbet Tılsımı (1928)
- Namusla Açlık Meselesi (Öykü, 1933)
- İki Hödüğün Seyahati (1933)
- Katil Buse (Öykü, 1933)
- Kadın Erkekleşince (Oyun, 1933)
- Şeytan İşi (1933)
- Tünelden İlk Çıkış (Öykü, 1934)
- Utanmaz Adam (1934)
- Eşkiya İninde (1935)
- Gönül Ticareti (1939)
- Kesik Baş (1942)
- Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1943)
- Melek Sanmıştım Şeytanı (1943)
- Dirilen İskelet (1946)
- Dünyanın Mihveri Kadın Mı? (1949)
- Deli Filozof (1964)
- Kaderin Cilvesi (1964)
- Namuslu Kokotlar (1973)
- Ölüler Yaşıyor Mu? (1973)
- Shikure Babezu (1974)
- Ölümüne Sevgi
- Namussuz Necdet
- Fiyasko™
- Hayattan Sayfalar
- Kadınlar Vaizi
- İstanbul'da Bir Frank
- Can Pazarı
- İnsan Önce Maymun Muydu?
- Cadı Çarpıyor
Kaynakça
- ^ Koç, Duygu (2020). "Öcü Geçmiş, Yüceltilen Bugün Ve Umutlu Gelecek: Türk Kadın Yolu Dergisinde Siyasi Söylem". Tarih Araştırmaları Dergisi (TAD). 39 (67). s. 592. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- ^ Selim İleri (15 Eylül 2013). "Yaşayan Hüseyin Rahmi". Zaman. 16 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.
Dış bağlantılar
![image]()
Vikisöz 'de Hüseyin Rahmi Gürpınar ile ilgili özlü sözler bulunur.- Hüseyin Rahmi Gürpınar Edebi Kişiliği 3 Mayıs 2010[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yine Hüseyin Rahmi Gürpınar 8 Mayıs 2008[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- www.kultur.gov.tr 11 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Vikisöz'de Hüseyin Rahmi Gürpınar ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Huseyin Rahmi Gurpinar 17 Agustos 1864 Istanbul 8 Mart 1944 Istanbul Turk romanci ve gazeteci Huseyin Rahmi GurpinarDogum17 Agustos 1864 1864 08 17 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum8 Mart 1944 79 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeri HeybeliadaMilliyetTurkMeslekYazarYasami17 Agustos 1864 tarihinde Istanbul da dogdu Hunkar yaveri Mehmet Sait Pasa nin oglu olan Huseyin Rahmi uc yasinda iken annesinin olumu uzerine Girit te bulunan babasinin yanina gonderildi Ilkokula basladi ancak babasinin evlenmesi uzerine alti yasinda tekrar Istanbul a anneannesinin yanina gonderildi ve egitimine burada devam etti Yakubaga Mektebi Mahmudiye Rusdiyesi ve idadide okuyan Huseyin Rahmi tarihci Abdurrahman Seref Bey in himayesiyle Mekteb i Mulkiye ye girdi 1878 Okulun ikinci sinifinda iken ciddi bir hastalik geciren Huseyin Rahmi buradaki ogrenimini yarida birakti 1880 Kisa bir sure Adliye Nezareti Ceza Kalemi nde memur Ticaret Mahkemesi nde Aza Mulazimi olarak calisan Huseyin Rahmi hayatini kalemiyle kazanmaya calisti 1887 de Tercuman i Hakikat gazetesinde yazmaya baslayan Huseyin Rahmi ardindan Ikdam ve Sabah gazetelerinde mutercim ve muharrir olarak calisti II Mesrutiyet doneminde 37 sayi suren adli bir gazete cikardi Ibrahim Hilmi Bey ile birlikte cikardigi Millet gazetesi de uzun omurlu olmadi 1925 1927 yillari arasinda yayimlanan Turk Kadin Yolu adli derginin yazarlari arasindaydi Sonraki calismalarini Ikdam Soz Zaman Vakit Son Posta Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerine nesretti Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde 5 ve 6 donemlerde Kutahya milletvekili olan Huseyin Rahmi omrunun son otuz bir yilini gecirdigi Heybeliada daki koskunde 8 Mart 1944 tarihinde oldu ve oradaki na defnedildi Edebiyat hayatiHuseyin Rahmi Gurpinar in Heybeliada Mezarligi ndaki kabri Istanbul Huseyin Rahmi Gurpinar Istanbul halkinin toplumsal toresel yasantilarini aile gecimsizliklerini batil inanclarini yasadigi cagdaki Turk toplumunun gecirmekte oldugu krizleri humuristik bir mizah dehasiyla anlatir Servet i Fununcularin yasiti oldugu halde ayri bir sanat gorusunu surdurur Romanlarindaki kahramanlarin cogu 19 yy sonu Istanbul un canli renkli insan hayat manzaralaridir Eserlerinde Anadolu yoktur Mizahi guldurucu oldugu kadar gulunc yonlerimizin yansitilmasi hicvedilmesi icin gerekli bir aractir Huseyin Rahmi sectigi tipleri seviyelerine uygun ustaca konusturur ve olaylari gulunclu acikli yonleriyle belirtir Kuvvetli bir gozlem gucu vardir Realist naturalist bir gorusle toplum icin sanat yapar Ertem Egilmez tarafindan 1976 yilinda cekilen Sut Kardesler sinema filminin konusu Huseyin Rahmi nin Gulyabani 1913 isimli romanindan uyarlanmistir Bagimsiz sanatcilardan biri olarak da anilir Huseyin Rahmi Gurpinar in romanlari ve oykuleri yeni nesiller tarafindan da kolayca anlasilabilmesi icin 1960 sonrasinda icinde Mustafa Nihat Ozon un de yer aldigi bir edebi kurulca sadelestirilmisti Bu sadelestirme kimilerince yerinde bulunurken kimileri de ozgun dilin dokunulmadan birakilmasi gerektigini savunmuslardi EserleriHikaye oyun ve roman turundeki eserlerinin sayisi 54 tur Eserlerinden bazilari Sik 1889 Murebbiye 1889 Iffet 1896 Mutallaka bosanmis kadin 1898 Bir Muadele i Sevda 1899 Metres 1899 Tesaduf 1900 Sipsevdi 1911 Nimetsinas 1911 Gonul Ticareti 1911 Kaderin Cilvesi 1912 Cadi 1912 Kuyruklu Yildiz Altinda Bir Izdivac 1912 Gulyabani 1913 Hazan Bulbulu Oyun 1916 Hakka Sigindik 1919 Son Arzu 1922 Efsuncu Baba 1924 Meyhanede Hanimlar 1924 Ben Deli Miyim 1925 Evlere Senlik Kaynanam Nasil Kudurdu 1927 Muhabbet Tilsimi 1928 Namusla Aclik Meselesi Oyku 1933 Iki Hodugun Seyahati 1933 Katil Buse Oyku 1933 Kadin Erkeklesince Oyun 1933 Seytan Isi 1933 Tunelden Ilk Cikis Oyku 1934 Utanmaz Adam 1934 Eskiya Ininde 1935 Gonul Ticareti 1939 Kesik Bas 1942 Gonul Bir Yeldegirmenidir Sevda Ogutur 1943 Melek Sanmistim Seytani 1943 Dirilen Iskelet 1946 Dunyanin Mihveri Kadin Mi 1949 Deli Filozof 1964 Kaderin Cilvesi 1964 Namuslu Kokotlar 1973 Oluler Yasiyor Mu 1973 Shikure Babezu 1974 Olumune Sevgi Namussuz Necdet Fiyasko Hayattan Sayfalar Kadinlar Vaizi Istanbul da Bir Frank Can Pazari Insan Once Maymun Muydu Cadi CarpiyorKaynakca Koc Duygu 2020 Ocu Gecmis Yuceltilen Bugun Ve Umutlu Gelecek Turk Kadin Yolu Dergisinde Siyasi Soylem Tarih Arastirmalari Dergisi TAD 39 67 s 592 10 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2020 Selim Ileri 15 Eylul 2013 Yasayan Huseyin Rahmi Zaman 16 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2013 Dis baglantilarVikisoz de Huseyin Rahmi Gurpinar ile ilgili ozlu sozler bulunur Huseyin Rahmi Gurpinar Edebi Kisiligi 3 Mayis 2010 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde Yine Huseyin Rahmi Gurpinar 8 Mayis 2008 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde www kultur gov tr 11 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikisoz de Huseyin Rahmi Gurpinar ile ilgili sozleri bulabilirsiniz