Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Emine Gülbahar Hatun, (Osmanlıca: امٖينه كل بهار خاتون) Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed’in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun’un ve II. Bayezid'in annesi.
Emine Gül-Bahar Hatun امينه كل بهار خاتون | |
|---|---|
 Valide-i macide Meliketü'l-Melikât Tâcü'l-mükerremât Fahrü'l-muazzamat Fatihetü'l-maeyâmin ve'l hayrat | |
| Doğum | Emine 1435 Kosova |
| Ölüm | 1492 (56-57 yaşlarında) İstanbul |
| Defin yeri | Fatih Camii, İstanbul |
| Milliyet | Arnavut, Kosovalı veya Sırp |
| Din | İslam |
| Evlilik | II. Mehmed |
| Çocuk(lar) | II. Bayezid ve Gevherhan Hatun |
O dönemde henüz Valide Sultan unvanı kullanılmaya başlamamıştı. Ancak Gül-Bahar Hatun’un saraydaki rolü; sonraki Valide Sultanlardan hiç farklı değildi. II. Bayezid’in öz annesi Dulkadiroğulları Beyinin kızı Sitti Mükrime Hatun ölünce II. Bayezid'e annelik yapmıştır. Türbesinin kitabesindeki Leh aşiyan Sultan Mehmed zevcesi valide-i II. Bayezid Han, yazısı bunun en büyük kanıtıdır.II. Bayezid’ın tahta çıkmasyla Gül-Bahar Hatun Fatih Sultan Mehmed’in dul eşi ve II. Bayezid’in annesi olarak Valide Sultan’ın eşdeğeri olan bir rolü üstlenmiştir, zira henüz bu dönemde resmen Valide Sultan sıfatı ve görevleri belirlenmemişti. Tarihte bu sıfat ilk defa I. Süleyman’ın annesi Ayşe Hafsa Sultan tarafından kullanılmıştır.
Kimliği
Gülbahar Hatûn’un Arnavut, Fransız veya Sırp asıllı olduğuna çeşitli rivayetler vardır ancak hayatı hakkında kaynaklarda bilgi yoktur. Osmanlı belgelerinde adı Gülbahar bint Abdullah olarak geçmektedir. Babasının adının Abdullah olarak yazılması cariye kökenli olduğunu gösteriyor.
Hayatı
O zaman Edirne’de bulunan Osmanlı sarayına 1446 yılında girdiği sanılmaktadır. Sonradan Fatih Sultan Mehmet olarak anılacak olan Şehzade Mehmed’le olan evliliği büyük ihtimalle Fatih’in ilk tahta çıkışının ardından tahtı tekrar babası II. Murat'a geri bırakması sonrasında gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Gül-Bahar Hatûn’un Akkoyunlular’a gelin giden Gevherhan Sultan’ın annesi olduğu bilinmektedir. Şehzade Mehmet 1450 yılında Edirne'de Dulkadiroğulları Beyliği’nin Altıncı Hükümdârı olan Zülkadiroğlu Süleyman Bey’in kızı Sitt-î Mükrime Hatûn’la Üçüncü evliliğini yaptı. Yeni eşiyle birlikte gelenek üzere padişah II. Murat tarafından Manisa’ya sancak beyliği yapmak üzere gönderildi. Gül-Bahar Hatûn’un Şehzade Mehmet’le birlikte Manisa’ya gidip gitmediği bilinmemektedir. Fatih Sultan Mehmet padişah olup 1453 tarihinde İstanbul’u fethinden sonra Osmanlı Devleti’nin başkentini de İstanbul’a nakletti. Ancak Gül-Bahar Hatûn’un bir süre küçük yaştaki oğlu II. Bayezid ile birlikte Edirne’de kalmış olduğu sanılmaktadır. Bayezid dokuz yaşına geldiğinde yine yukarıda söz edilen gelenek üzere 1456 yılında babası tarafından Amasya’ya sancak beyliğine atandı. Gül-Bahar Hatûn daha sonra oğlunun yanına Amasya’ya taşındı ve 1481 yılında II. Bayezid’in tahta çıkmasına kadar orada yaşadı. Oğlunun tahta çıkması üzerine onun yanına İstanbul'a gitmiştir. Yaşamının geri kalan kısmını ise İstanbul’da geçirdi. Gül-Bahar Hatûn’un oğluII. Bayezid’ın padişahlığı sırasında etki sahibi olduğu bilinmektedir. Oğluna yazdığı elimizde mevcut olan iki mektuptan birinde Hersekzade Ahmed Paşa aleyhinde, bir diğer mektupta da oğlunun lalası Ayas Paşa ve Hızırbeyoğlu Mehmed Paşa lehinde oğluna tavsiyelerde bulunduğu açıkça görülür.
Ölümü
Gül-Bahar Hatûn yaklaşık 1492 yılında öldü. İstanbul’da Fatih Camii haziresi karşısında kendi adı ile anılan türbesine gömüldü. Ölümünden sonra Sultân Bayezid-î Velî Han Tokat’ta annesinin hatırasına Hatûniye Camii’ni ve bir de okul yaptırdı.
| Wikimedia Commons'ta I. Gülbahar Hatun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Önce gelen: Hüma Hatun | Valide Hatûn 1481–1492 | Sonra gelen: Ayşe Hafsa Sultan (İlk Valide Sultan) |
Kaynakça
- ^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak publications. ss. 110-112. ISBN .
- ^ a b c Feridun Emecen, TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 14, sayfa: 230
- ^ a b c Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, Sayfa: 109
- ^ . 2 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2006.
- ^ "Sultan II. Bayezid Han". 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2014.
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN . 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emine Gulbahar Hatun Osmanlica ام ينه كل بهار خاتون Osmanli padisahi Fatih Sultan Mehmed in 1446 da Manisa da evlendigi ilk esi Gevherhan Hatun un ve II Bayezid in annesi Emine Gul Bahar Hatun امينه كل بهار خاتونValide i macide Meliketu l Melikat Tacu l mukerremat Fahru l muazzamat Fatihetu l maeyamin ve l hayratDogumEmine 1435 KosovaOlum1492 56 57 yaslarinda IstanbulDefin yeriFatih Camii IstanbulMilliyetArnavut Kosovali veya SirpDinIslamEvlilikII MehmedCocuk lar II Bayezid ve Gevherhan Hatun O donemde henuz Valide Sultan unvani kullanilmaya baslamamisti Ancak Gul Bahar Hatun un saraydaki rolu sonraki Valide Sultanlardan hic farkli degildi II Bayezid in oz annesi Dulkadirogullari Beyinin kizi Sitti Mukrime Hatun olunce II Bayezid e annelik yapmistir Turbesinin kitabesindeki Leh asiyan Sultan Mehmed zevcesi valide i II Bayezid Han yazisi bunun en buyuk kanitidir II Bayezid in tahta cikmasyla Gul Bahar Hatun Fatih Sultan Mehmed in dul esi ve II Bayezid in annesi olarak Valide Sultan in esdegeri olan bir rolu ustlenmistir zira henuz bu donemde resmen Valide Sultan sifati ve gorevleri belirlenmemisti Tarihte bu sifat ilk defa I Suleyman in annesi Ayse Hafsa Sultan tarafindan kullanilmistir Fatih Camii haziresinde bulunan Gul Bahar Hatun Turbesi KimligiGulbahar Hatun un Arnavut Fransiz veya Sirp asilli olduguna cesitli rivayetler vardir ancak hayati hakkinda kaynaklarda bilgi yoktur Osmanli belgelerinde adi Gulbahar bint Abdullah olarak gecmektedir Babasinin adinin Abdullah olarak yazilmasi cariye kokenli oldugunu gosteriyor HayatiO zaman Edirne de bulunan Osmanli sarayina 1446 yilinda girdigi sanilmaktadir Sonradan Fatih Sultan Mehmet olarak anilacak olan Sehzade Mehmed le olan evliligi buyuk ihtimalle Fatih in ilk tahta cikisinin ardindan tahti tekrar babasi II Murat a geri birakmasi sonrasinda gerceklestigi tahmin edilmektedir Gul Bahar Hatun un Akkoyunlular a gelin giden Gevherhan Sultan in annesi oldugu bilinmektedir Sehzade Mehmet 1450 yilinda Edirne de Dulkadirogullari Beyligi nin Altinci Hukumdari olan Zulkadiroglu Suleyman Bey in kizi Sitt i Mukrime Hatun la Ucuncu evliligini yapti Yeni esiyle birlikte gelenek uzere padisah II Murat tarafindan Manisa ya sancak beyligi yapmak uzere gonderildi Gul Bahar Hatun un Sehzade Mehmet le birlikte Manisa ya gidip gitmedigi bilinmemektedir Fatih Sultan Mehmet padisah olup 1453 tarihinde Istanbul u fethinden sonra Osmanli Devleti nin baskentini de Istanbul a nakletti Ancak Gul Bahar Hatun un bir sure kucuk yastaki oglu II Bayezid ile birlikte Edirne de kalmis oldugu sanilmaktadir Bayezid dokuz yasina geldiginde yine yukarida soz edilen gelenek uzere 1456 yilinda babasi tarafindan Amasya ya sancak beyligine atandi Gul Bahar Hatun daha sonra oglunun yanina Amasya ya tasindi ve 1481 yilinda II Bayezid in tahta cikmasina kadar orada yasadi Oglunun tahta cikmasi uzerine onun yanina Istanbul a gitmistir Yasaminin geri kalan kismini ise Istanbul da gecirdi Gul Bahar Hatun un ogluII Bayezid in padisahligi sirasinda etki sahibi oldugu bilinmektedir Ogluna yazdigi elimizde mevcut olan iki mektuptan birinde Hersekzade Ahmed Pasa aleyhinde bir diger mektupta da oglunun lalasi Ayas Pasa ve Hizirbeyoglu Mehmed Pasa lehinde ogluna tavsiyelerde bulundugu acikca gorulur OlumuGul Bahar Hatun yaklasik 1492 yilinda oldu Istanbul da Fatih Camii haziresi karsisinda kendi adi ile anilan turbesine gomuldu Olumunden sonra Sultan Bayezid i Veli Han Tokat ta annesinin hatirasina Hatuniye Camii ni ve bir de okul yaptirdi Wikimedia Commons ta I Gulbahar Hatun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Once gelen Huma Hatun Valide Hatun 1481 1492 Sonra gelen Ayse Hafsa Sultan Ilk Valide Sultan Kaynakca Necdet Sakaoglu 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak publications ss 110 112 ISBN 978 9 753 29623 6 a b c Feridun Emecen TDV Islam Ansiklopedisi cilt 14 sayfa 230 a b c Necdet Sakaoglu Bu Mulkun Kadin Sultanlari 4 baski Sayfa 109 2 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2006 Sultan II Bayezid Han 6 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2014 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 136 ISBN 978 9 753 29623 6 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2019