Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IBM anaçatı bilgisayar işletim sistemlerinin tarihçesi, IBM'in anaçatı bilgisayar tedarikindeki tarihi üstünlüğü sebebiyle tüm önemli bir yere sahiptir. IBM anaçatı bilgisayarları, IBM'in veya üçüncü partilerin ürettiği işletim sistemlerini kullanır.
IBM'in güncel anaçatı bilgisayar işletim sistemleri (z/OS), (z/VM), ve geriye uyumludur.
System/360 öncesi
IBM, ürünlerinde işletim sistemlerini benimseyip kullanmaya başlama konusunda yavaştı. General Motors satın aldığı IBM bilgisayarlarında kullanmak üzere 1955'te General Motors OS'i ve 1956'da 'yu çıkardı. IBM bilgisayarlarını kullanan bir başka firma olan da 1962'de 'yi müşterilerinin kullanımı için çıkardı.
IBM bilgisayarları için çıkarılan ilk işletim sistemleri, yaklaşıp 2000000 dolarlık pahalı makinelere sahip olan IBM müşterileri tarafından 1950'lerin ortalarında yazıldı. Bu makineler onlara operatörler tarafından iş yüklenmeden boşa çalışıyordu. İşletim sistemleri makinelerden istenen işlerin otomatik olarak sıralanması için tasarlanıyordu.
Bu işletim sistemleri yalnızca bazı işlemci modellerinde çalışabiliyordu ve yalnızca bilim ile mühendislik alanlarındaki işlemleri yapmak için kullanılıyorlardı. Dönemin öbür IBM bilgisayarları ve uygulamaları işletim sistemine gerek duymuyordu. Ancak IBM'in öbür modellerine kıyasla daha küçük olan bilgisayarı 'de gelecekte çıkarılan işletim sistemi 'ye eklenecek bazı işletim özellikleri vardı. Özellik, bir işlem "rastgele işleme hatası" (donanım hatası) tarafından durdurulduğu zaman tüm işlemin yeniden başlatılması yerine makinenin kaldığı yerden devam etmesini sağlıyordu.
GM-NAA I/O ile IBSYS arası dönem
1956'da General Motors Araştırma Birimi, için işletim sistemini geliştirdi ve sistemi 701'in ardılı için güncelledi. 1960'da SHARE isimli IBM kullanıcı grubu bu işletim sistemini sahiplendi ve SHARE İşletim Sistemi adında güncellenmiş bir sürümünü çıkardı.
Sonunda IBM projeyi devraldı ve ile bilgisayarları için isminde daha gelişmiş bir işletim sistemi çıkardı. IBSYS'in çalışmak için 8 ihtiyacı vardı. Ana bileşenleri kart tabanlı bir iş kontrol dili, FORTRAN ve COBOL için derleyiciler, Assembly çevirici ve sıralama algoritması içeren bir takım programdı.
1958'de Michigan Üniversitesi, için 'yu adapte etti. Sistem, 1967'de zaman paylaşımlı olan 'e geçilene kadar öğrenciler tarafından kullanılmaya devam etti.
BESYS
Bell Labs, (bazen BELLMON olarak isimlendirilir) işimli sistemi geliştirdi ve 1960'ların ortasına kadar kullandı. Bell ayrıca sistemi ücretsiz olarak kamusal kullanıma açtı.
FORTRAN Monitör Sistemi
IBSYS'den önce IBM; , ve bilgisayarları için tek amacı Fortran programlarını derlemek olan teyp tabanlı bir "işletim sistemi" geliştirmişti. Hatta FMS ile Fortran kaynak kodu aynı teypdeydi.
System/360 işletim sistemleri
Erken 1960'lara kadar IBM'in düşük ve ileri seviye bilgisayarları birbirleriyle uyumsuzdu, bu sebeple bir programın bilgisayarlar arası aktarımı zordu ve bilgisayarlar farklı okuyucu cihazlar kullanıyordu. IBM bu sorunların hem yazılım hem donanımda dizayn ve üretim maliyetlerini firmaya zarar ettirecek seviyede artırdığını fark etti. Bu sebeple 1964'te firma, aynı cihazları kullanacak ve aynı programların çalıştırılabildiği bilgisayar serisi 'yi tanıttı.
Öbür System/360 işletim sistemleri
IBM ilk başta System/360 için yalnızca bir işletim sistemi geliştirmeyi düşünüyordu, ancak daha sonra isimli disk tabanlı daha basit toplu işletim sistemini çıkardı.
IBM'in System/360 için çıkardığı işletim sistemleri:
System/370 ve sanal bellek işletim sistemleri
, 1970'te System/360 ile aynı özelliklerde ancak aynı işlemci fiyatına 4 kat daha fazla işlem hızına sahip bir bilgisayar olarak piyasaya sürüldü. Ardından 1972'de IBM "System/370 Gelişmiş Fonksiyonları" (İngilizce: System/370 Advanced Functions) isimli planını yayınladı. Bu plan dahilinde yeni System/370 modelleri sanal bellek kapasitesine sahip olacaktı ve bu özellik halihazırda satılan eski System/370 işlemcilerine entegre edilebilecekti. Bu sebeple IBM, sanal bellek desteğine sahip gelişmiş işletim sistemleri geliştirmeye başladı.
Yeni işletim sistemlerinin çoğu isimlerine eklenen "/VS" (Açılımı: Virtual Storage, Türkçe: Sanal Bellek) ile öncüllerinden ayrıştı. IBM, İngilizcede sanal bellek anlamında daha yaygın kullanılan "Virtual Memory" teriminden kaçındı çünkü "memory" (Türkçe: hafıza) kelimesi müşterilere IBM bilgisayarlarının verilerini unutabileceği izlenimini verebilirdi.
hariç tüm modern IBM anaçatı bilgisayar işletim sistemleri, "System/370 Gelişmiş Fonksiyonları" duyurusunun ardılıdır. z/TPF ise IBM'in havayolu rezervasyonu için geliştirdiği 'nin ardılıdır.
DOS/VS
, 'nin ardılıdır ve fazladan sanal bellek desteği ile beraber benzer özelliklere sahiptir. Sanal bellek desteği hariç DOS/VS'in sahip olduğu iyileştirmeler aşağıdaki gibidir:
- 3 yerine 5 adet bellek bölmesi. Sonraki sürümler bunu 7'ye çıkarmıştır.
- Yeniden konumlandırma yükleyicisi.
- İyileştirilmiş bileşeni POWER/VS.
Kaynakça
- ^ "Timeline of Computer History: 1956: Software". Computer History Museum. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007.
- ^ "OS History - MCP". www.oshistory.net. 21 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "A Brief History of Linux". 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017.
- ^ "IBM 650". IBM Archives. 23 Ocak 2003. 15 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ "7090/94 IBSYS Operating System". www.frobenius.com. 21 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ Gray, George (March 1999). "EXEC II". Unisys History Newsletter. 1 (3). 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "A Career Interview with Bernie Galler". IEEE Annals of the History of Computing. 23 (1). Jan–Mar 2001. ss. 22-33. doi:10.1109/85.910847.
- ^ Vyssotsky, V.; Pierce, E. (Jan 1985). "Putting Unix in Perspective". Unix Review. 1 (3).
- ^ Conrad Weisert (25 Mart 2007). "Reminiscences of Fortran". Information Disciplines, Inc. 21 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ "FORTRAN Anecdotes". IEEE Annals of the History of Computing. 6 (1). January–March 1984. ss. 59-64. doi:10.1109/MAHC.1984.10010. 30 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023.
- ^ "Mainframe family tree and chronology". IBM Archives. 23 Ocak 2003. 29 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ Chuck Boyer, The 360 Revolution 18 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "System/370 Announcement". IBM. 30 Haziran 1970. 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023.
- ^ "DPD chronology (1970–1974)". IBM. 23 Ocak 2003. 23 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. DPD = Data Processing Division, which was responsible for IBM's medium and large systems.
- ^ Pugh, E.W., Johnson, L.R. and Palmer, J.H. (1991). IBM's 360 and Early 370 Systems
. MIT Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
IBM anacati bilgisayar isletim sistemlerinin tarihcesi IBM in anacati bilgisayar tedarikindeki tarihi ustunlugu sebebiyle tum onemli bir yere sahiptir IBM anacati bilgisayarlari IBM in veya ucuncu partilerin urettigi isletim sistemlerini kullanir IBM in guncel anacati bilgisayar isletim sistemleri z OS z VM ve geriye uyumludur System 360 oncesiIBM urunlerinde isletim sistemlerini benimseyip kullanmaya baslama konusunda yavasti General Motors satin aldigi IBM bilgisayarlarinda kullanmak uzere 1955 te General Motors OS i ve 1956 da yu cikardi IBM bilgisayarlarini kullanan bir baska firma olan da 1962 de yi musterilerinin kullanimi icin cikardi IBM bilgisayarlari icin cikarilan ilk isletim sistemleri yaklasip 2000000 dolarlik pahali makinelere sahip olan IBM musterileri tarafindan 1950 lerin ortalarinda yazildi Bu makineler onlara operatorler tarafindan is yuklenmeden bosa calisiyordu Isletim sistemleri makinelerden istenen islerin otomatik olarak siralanmasi icin tasarlaniyordu Bu isletim sistemleri yalnizca bazi islemci modellerinde calisabiliyordu ve yalnizca bilim ile muhendislik alanlarindaki islemleri yapmak icin kullaniliyorlardi Donemin obur IBM bilgisayarlari ve uygulamalari isletim sistemine gerek duymuyordu Ancak IBM in obur modellerine kiyasla daha kucuk olan bilgisayari de gelecekte cikarilan isletim sistemi ye eklenecek bazi isletim ozellikleri vardi Ozellik bir islem rastgele isleme hatasi donanim hatasi tarafindan durduruldugu zaman tum islemin yeniden baslatilmasi yerine makinenin kaldigi yerden devam etmesini sagliyordu GM NAA I O ile IBSYS arasi donem 1956 da General Motors Arastirma Birimi icin isletim sistemini gelistirdi ve sistemi 701 in ardili icin guncelledi 1960 da SHARE isimli IBM kullanici grubu bu isletim sistemini sahiplendi ve SHARE Isletim Sistemi adinda guncellenmis bir surumunu cikardi Sonunda IBM projeyi devraldi ve ile bilgisayarlari icin isminde daha gelismis bir isletim sistemi cikardi IBSYS in calismak icin 8 ihtiyaci vardi Ana bilesenleri kart tabanli bir is kontrol dili FORTRAN ve COBOL icin derleyiciler Assembly cevirici ve siralama algoritmasi iceren bir takim programdi 1958 de Michigan Universitesi icin yu adapte etti Sistem 1967 de zaman paylasimli olan e gecilene kadar ogrenciler tarafindan kullanilmaya devam etti BESYS Bell Labs bazen BELLMON olarak isimlendirilir isimli sistemi gelistirdi ve 1960 larin ortasina kadar kullandi Bell ayrica sistemi ucretsiz olarak kamusal kullanima acti FORTRAN Monitor Sistemi IBSYS den once IBM ve bilgisayarlari icin tek amaci Fortran programlarini derlemek olan teyp tabanli bir isletim sistemi gelistirmisti Hatta FMS ile Fortran kaynak kodu ayni teypdeydi System 360 isletim sistemleriErken 1960 lara kadar IBM in dusuk ve ileri seviye bilgisayarlari birbirleriyle uyumsuzdu bu sebeple bir programin bilgisayarlar arasi aktarimi zordu ve bilgisayarlar farkli okuyucu cihazlar kullaniyordu IBM bu sorunlarin hem yazilim hem donanimda dizayn ve uretim maliyetlerini firmaya zarar ettirecek seviyede artirdigini fark etti Bu sebeple 1964 te firma ayni cihazlari kullanacak ve ayni programlarin calistirilabildigi bilgisayar serisi yi tanitti Obur System 360 isletim sistemleri IBM ilk basta System 360 icin yalnizca bir isletim sistemi gelistirmeyi dusunuyordu ancak daha sonra isimli disk tabanli daha basit toplu isletim sistemini cikardi IBM in System 360 icin cikardigi isletim sistemleri System 370 ve sanal bellek isletim sistemleri 1970 te System 360 ile ayni ozelliklerde ancak ayni islemci fiyatina 4 kat daha fazla islem hizina sahip bir bilgisayar olarak piyasaya suruldu Ardindan 1972 de IBM System 370 Gelismis Fonksiyonlari Ingilizce System 370 Advanced Functions isimli planini yayinladi Bu plan dahilinde yeni System 370 modelleri sanal bellek kapasitesine sahip olacakti ve bu ozellik halihazirda satilan eski System 370 islemcilerine entegre edilebilecekti Bu sebeple IBM sanal bellek destegine sahip gelismis isletim sistemleri gelistirmeye basladi Yeni isletim sistemlerinin cogu isimlerine eklenen VS Acilimi Virtual Storage Turkce Sanal Bellek ile oncullerinden ayristi IBM Ingilizcede sanal bellek anlaminda daha yaygin kullanilan Virtual Memory teriminden kacindi cunku memory Turkce hafiza kelimesi musterilere IBM bilgisayarlarinin verilerini unutabilecegi izlenimini verebilirdi haric tum modern IBM anacati bilgisayar isletim sistemleri System 370 Gelismis Fonksiyonlari duyurusunun ardilidir z TPF ise IBM in havayolu rezervasyonu icin gelistirdigi nin ardilidir DOS VS nin ardilidir ve fazladan sanal bellek destegi ile beraber benzer ozelliklere sahiptir Sanal bellek destegi haric DOS VS in sahip oldugu iyilestirmeler asagidaki gibidir 3 yerine 5 adet bellek bolmesi Sonraki surumler bunu 7 ye cikarmistir Yeniden konumlandirma yukleyicisi Iyilestirilmis bileseni POWER VS Kaynakca Timeline of Computer History 1956 Software Computer History Museum 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2007 OS History MCP www oshistory net 21 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c A Brief History of Linux 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2017 IBM 650 IBM Archives 23 Ocak 2003 15 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 7090 94 IBSYS Operating System www frobenius com 21 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 Gray George March 1999 EXEC II Unisys History Newsletter 1 3 9 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi A Career Interview with Bernie Galler IEEE Annals of the History of Computing 23 1 Jan Mar 2001 ss 22 33 doi 10 1109 85 910847 Vyssotsky V Pierce E Jan 1985 Putting Unix in Perspective Unix Review 1 3 Conrad Weisert 25 Mart 2007 Reminiscences of Fortran Information Disciplines Inc 21 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 FORTRAN Anecdotes IEEE Annals of the History of Computing 6 1 January March 1984 ss 59 64 doi 10 1109 MAHC 1984 10010 30 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2023 Mainframe family tree and chronology IBM Archives 23 Ocak 2003 29 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 Chuck Boyer The 360 Revolution 18 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi System 370 Announcement IBM 30 Haziran 1970 20 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2023 DPD chronology 1970 1974 IBM 23 Ocak 2003 23 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2023 DPD Data Processing Division which was responsible for IBM s medium and large systems Pugh E W Johnson L R and Palmer J H 1991 IBM s 360 and Early 370 Systems MIT Press ISBN 978 0 262 16123 7 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link