III. Aleksios Megas Komninos veya Aleksios III (Yunanca: Αλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός, Alexios III Megas Komnēnos, 5 Ekim 1338 - 20 Mart 1390), Aralık 1349 tarihinden ölümüne kadar kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. İmparator Basileios ile ikinci eşi Trabzonlu İrini'nin küçük oğludur. Doğum adı İoannis (Yunanca: Ιωάννης, Iōannēs) olmasına rağmen 12 yaşında ölen ağabeyinin ya da Büyük büyük dedesi II. Aleksios hatırasına Aleksios ismi ile tahta geçmiştir.
III. Aleksios Αλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός | |||||
---|---|---|---|---|---|
III. Aleksios, altın bezeme, orta 14. yüzyıl. | |||||
Trabzon İmparatoru | |||||
Hüküm süresi | 13 Aralık 1349 - 20 Mart 1390 | ||||
Önce gelen | Mihail | ||||
Sonra gelen | III. Manuil | ||||
Doğum | 5 Ekim 1338 | ||||
Ölüm | 20 Mart 1390 | ||||
Eş(ler)i | Theodora Kantakuzini | ||||
| |||||
Hanedan | Komninos Hanedanı | ||||
Babası | Basileios | ||||
Annesi | Trabzonlu İrini |
Hayatı
Basileios, 6 Nisan 1340 tarihinde ölünce, ilk eşi İrini tahta geçip, çocuklarını anneleri ile beraber Konstantinopolis'e babası Bizans İmparatoru III. Andronikos'un gözetimine yollamıştır. Aleksios, Bizans sarayında büyüdü. 11 yaşına geldiğinde büyük amcası Mihail'ın yerine almak için Bizans İmparatoru VI. İoannis tarafından Trabzon'a gönderildi. Aleksios, şehre 22 Aralık 1349 tarihinde vardı ve Megadük Niketas liderliğindeki soyluların herhangi bir muhalefeti ile karşılaşmaksızın İmparatorluğu kabul gördü. 21 Ocak 1350 tarihinde, daha sonra Trabzon Metropoliti olacak İoannis Lazaropulos ile annesi İrini huzurunda Aleksios ismini alarak taç giydi. Azledildikten sonra Mihail, mağara manastırı olan St.Sabas'ta keşiş olmaya zorlandı.
1351 yılında, VI. İoannis ile ilişkilerini, daha fazla diplomatik eylemle güçlendirdi. Öncülü İmparator Mihail'i 1351 yılında Konstantinopolis'e yolladı. 20 Eylül 1351 tarihinde, Bizans İmparatoru'nun akrabası Theodora Kantakuzini ile yeniden inşa edilen Hagios Eugenius Manastırı'nda evlendi. Aleksios, çok küçük olması nedeniyle soylular tarafından kolaylıkla yönlendirileceği düşünülerek kabul görmüştü. Soyluların kendi aralarındaki rekabeti, Aleksios, başkentteki güvenliğini artırdı.
Genç imparator, annesi ve imparatorluğa bağlı generaller tarafından destekleniyordu. Tali soylular birer birer imparatorluk güçlerine biat ettiler. Aleksios ve sarayı, Türkmenlerle barışçıl ilişkiler kurarak durumlarını güçlendirdiler. Kızkardeşi Maria'nın (d.1328-ö. 1408), Akkoyunlu hükümdarı Fahreddin Kutluğ bey ile evlendirerek bu ilişkileri sağlamlaştırdı.
Aleksios durumunu iyileştirdikçe, yaşanan iç kargaşa sırasında tüm imparatorları belirleyerek "kral yapan" unvanını hak eden Megadük Niketas'a daha az ihtiyaç duyar hale geldi ve onu Haziran 1354 tarihinde Kerasous'a çekilmeye zorladı. Niketas, Mart 1355 tarihinde Trabzon'a saldırıya geçti. Ancak başarısız bu saldırıdan faydalanan Aleksios küçük bir filo ile Niketas'ın yokluğunda Kerasous'u geri aldı. Aleksios'un gemisi Kenchrina'ya yanaşarak, Niketas ve onun soylu destekçilerini yakalayarak, Trabzon'a götürdü. Niketas, Trabzon'da 1360 yılında öldü. Kenchrina'nı ele geçirilmesi on beş yıllık iç kargaşayı sona erdirdi.
III. Aleksios, iç kargaşayı sona erdirdikten sonra, dikkatini Türkmenlere karşı sınırlarını güçlendirmeye verdi. Bunda çok başarılı olamadı ve 1355 yılında yapılan bir savaşta büyük bir yenilgi aldı. Aleksios, savaş sonrası yaşamını zor kurtardı. Chalybia Emiri Hacı Ömer'in istilası, emirin Aleksios'un kızkardeşi Theodora ile 1358 yılında evlenmesi ile engellenebildi. Evlilik yolu ile müttefiklik politikasını kızlarını çevre prensliklerin prensleri ile evlendirerek devam etmiştir.
III. Aleksios, uzun hükümdarlığı süresince, başkentin fiziksel zararlarını tamir etmiş, zengin vakfiyeler ve özellikle Sümela Manastırı gibi manastırlar kazandırmıştır.
20 Mart 1390 tarihinde ölmüş, yerine oğlu III. Manuil gelmiştir.
Çocukları
Aleksios ile eşi Theodora Kantakuzini'nin çocukları:
- Anna (1357 - 1406'dan sonra) Gürcüstan Kralı V. Bagrat ile evlenmiştir.
- Basileios (1358-1377)
- III. Manuil (1364-1417), İmparator 1390-1416. Gürcü Gulkhan-Eudokia ile evlenmiştir.
- Eudokia, önce Limnia Emiri Tacettin ile sonra Sırp prensi Konstantin Dragaš ile evlenmiştir.
- Maria, Chalybia Emiri Süleyman Bey ile evlenmiştir.
- İsmi bilinmeyen kızı, Erzincan Emiri Mutahharten ile evlenmiştir.
İsmi bilinmeyen metresinden, Aleksios'un iki gayrı meşru oğlu olmuştur:
- Andronikos (1355-1376), Gürcü Kralı IX. David'in kızı Gulkhan-Eudokia ile evlenmiştir. Ancak evlendikten kısa süre sonra öldürülmüş, Eudokia kardeşi III. Manuil ile evlenmiştir.
- İoannis
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta III. Aleksios (Trabzon imparatoru) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
- W. Miller, Trebizond: The Last Greek Empire of the Byzantine Era, Chicago, 1926.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Mihail | Trabzon İmparatoru 1349-1390 | Sonra gelen: III. Manuil |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Aleksios Megas Komninos veya Aleksios III Yunanca Ale3ios G Megas Komnhnos Alexios III Megas Komnenos 5 Ekim 1338 20 Mart 1390 Aralik 1349 tarihinden olumune kadar kadar Trabzon Imparatorlugu nun imparatoru Imparator Basileios ile ikinci esi Trabzonlu Irini nin kucuk ogludur Dogum adi Ioannis Yunanca Iwannhs Iōannes olmasina ragmen 12 yasinda olen agabeyinin ya da Buyuk buyuk dedesi II Aleksios hatirasina Aleksios ismi ile tahta gecmistir III Aleksios Ale3ios G Megas KomnhnosIII Aleksios altin bezeme orta 14 yuzyil Trabzon ImparatoruHukum suresi13 Aralik 1349 20 Mart 1390Once gelenMihailSonra gelenIII ManuilDogum5 Ekim 1338Olum20 Mart 1390Es ler iTheodora KantakuziniTam adiIII Aleksios Megas KomninosHanedanKomninos HanedaniBabasiBasileiosAnnesiTrabzonlu IriniHayatiBasileios 6 Nisan 1340 tarihinde olunce ilk esi Irini tahta gecip cocuklarini anneleri ile beraber Konstantinopolis e babasi Bizans Imparatoru III Andronikos un gozetimine yollamistir Aleksios Bizans sarayinda buyudu 11 yasina geldiginde buyuk amcasi Mihail in yerine almak icin Bizans Imparatoru VI Ioannis tarafindan Trabzon a gonderildi Aleksios sehre 22 Aralik 1349 tarihinde vardi ve Megaduk Niketas liderligindeki soylularin herhangi bir muhalefeti ile karsilasmaksizin Imparatorlugu kabul gordu 21 Ocak 1350 tarihinde daha sonra Trabzon Metropoliti olacak Ioannis Lazaropulos ile annesi Irini huzurunda Aleksios ismini alarak tac giydi Azledildikten sonra Mihail magara manastiri olan St Sabas ta kesis olmaya zorlandi 1351 yilinda VI Ioannis ile iliskilerini daha fazla diplomatik eylemle guclendirdi Onculu Imparator Mihail i 1351 yilinda Konstantinopolis e yolladi 20 Eylul 1351 tarihinde Bizans Imparatoru nun akrabasi Theodora Kantakuzini ile yeniden insa edilen Hagios Eugenius Manastiri nda evlendi Aleksios cok kucuk olmasi nedeniyle soylular tarafindan kolaylikla yonlendirilecegi dusunulerek kabul gormustu Soylularin kendi aralarindaki rekabeti Aleksios baskentteki guvenligini artirdi Genc imparator annesi ve imparatorluga bagli generaller tarafindan destekleniyordu Tali soylular birer birer imparatorluk guclerine biat ettiler Aleksios ve sarayi Turkmenlerle bariscil iliskiler kurarak durumlarini guclendirdiler Kizkardesi Maria nin d 1328 o 1408 Akkoyunlu hukumdari Fahreddin Kutlug bey ile evlendirerek bu iliskileri saglamlastirdi Aleksios durumunu iyilestirdikce yasanan ic kargasa sirasinda tum imparatorlari belirleyerek kral yapan unvanini hak eden Megaduk Niketas a daha az ihtiyac duyar hale geldi ve onu Haziran 1354 tarihinde Kerasous a cekilmeye zorladi Niketas Mart 1355 tarihinde Trabzon a saldiriya gecti Ancak basarisiz bu saldiridan faydalanan Aleksios kucuk bir filo ile Niketas in yoklugunda Kerasous u geri aldi Aleksios un gemisi Kenchrina ya yanasarak Niketas ve onun soylu destekcilerini yakalayarak Trabzon a goturdu Niketas Trabzon da 1360 yilinda oldu Kenchrina ni ele gecirilmesi on bes yillik ic kargasayi sona erdirdi III Aleksios ic kargasayi sona erdirdikten sonra dikkatini Turkmenlere karsi sinirlarini guclendirmeye verdi Bunda cok basarili olamadi ve 1355 yilinda yapilan bir savasta buyuk bir yenilgi aldi Aleksios savas sonrasi yasamini zor kurtardi Chalybia Emiri Haci Omer in istilasi emirin Aleksios un kizkardesi Theodora ile 1358 yilinda evlenmesi ile engellenebildi Evlilik yolu ile muttefiklik politikasini kizlarini cevre prensliklerin prensleri ile evlendirerek devam etmistir III Aleksios uzun hukumdarligi suresince baskentin fiziksel zararlarini tamir etmis zengin vakfiyeler ve ozellikle Sumela Manastiri gibi manastirlar kazandirmistir 20 Mart 1390 tarihinde olmus yerine oglu III Manuil gelmistir CocuklariAleksios ile esi Theodora Kantakuzini nin cocuklari Anna 1357 1406 dan sonra Gurcustan Krali V Bagrat ile evlenmistir Basileios 1358 1377 III Manuil 1364 1417 Imparator 1390 1416 Gurcu Gulkhan Eudokia ile evlenmistir Eudokia once Limnia Emiri Tacettin ile sonra Sirp prensi Konstantin Dragas ile evlenmistir Maria Chalybia Emiri Suleyman Bey ile evlenmistir Ismi bilinmeyen kizi Erzincan Emiri Mutahharten ile evlenmistir Ismi bilinmeyen metresinden Aleksios un iki gayri mesru oglu olmustur Andronikos 1355 1376 Gurcu Krali IX David in kizi Gulkhan Eudokia ile evlenmistir Ancak evlendikten kisa sure sonra oldurulmus Eudokia kardesi III Manuil ile evlenmistir IoannisKaynakcaWikimedia Commons ta III Aleksios Trabzon imparatoru ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 W Miller Trebizond The Last Greek Empire of the Byzantine Era Chicago 1926 Resmi unvanlarOnce gelen Mihail Trabzon Imparatoru 1349 1390 Sonra gelen III Manuil