Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
bu, 1204'te Trabzon İmparatorluğu'nun kuruluşundan 1461'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından Trabzon'un Fethi'ne kadar uzanan Trabzon hükümdarları listesi'dir. Trabzon imparatorları Trabzon'u (Yunanca: Trapezus) yönetmişlerdir. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latinlerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hıristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu'nun devamı olduğunu iddia eden üç Bizans Yunan devletinden biridir. Bu üç devletten, İznik İmparatorluğu 1261 yılında Konstantinopolis'i geri alıp Bizans İmparatorluğu'nu Paleologos Hanedanı altında yeniden kurmayı başarmıştır. Trabzon İmparatorluğu, Konstantinopolis'te yeniden kurulan imparatorluktan daha uzun yaşayacak ve imparatorluk unvanını sona erene kadar biraz değişmiş olsa da kullanmaya devam etmiştir.
395 yılında Roma İmparatorluğu'nun bölünmesinin ardından, Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun doğu yarısının doğrudan meşru devamıdır. Böylelikle Bizans İmparatorları, kendilerini "Roma imparatoru olarak şekillendirmeye devam ettiler, "Bizans" terimi imparatorluğun sona ermesinden çok sonra 16. yüzyılda Batılı tarihyazımı tarafından uydurulmuştur. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında, Bizans hükümdarları tarafından kullanılan standart unvan "İsa Mesih'in [isim], Romalıların sadık imparatoru ve " (Yunanca: Grekçe: [İsim] ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ, πιστός βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαῖων) idi. 1204 yılında Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından bu unvan İznik ve Trabzon imparatorları ve 1224'te kurulan kısa ömürlü Selanik İmparatorluğu tarafından kullanılmış ve bu devletler Roma imparatorluk unvanı için rakip olmuşlardır.
1261 yılında Konstantinopolis'in İznik İmparatoru VIII. Mihail tarafından ele geçirilmesinden sonra, Trabzon imparatoru II. İoannis'e elçiler gönderip imparatorluk amblemlerini ve unvanlarını kullanmayı bırakmasını talep ederken, üçüncü kızı ile evlilik yanında Despot unvanı önermiştir. İoannis 1282 yılında Konstantinopolis'te Eudokia ile evlenmiştir. O tarihten sonra "Romalıların..." yerine "Bütün Doğunun, İberyalıların ve Perateianın Hükümdarı ve İmparatoru" (Grekçe: ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ, πιστός βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ πάσης Ἀνατολῆς, Ἰβήρων καὶ Περατείας) unvanını kullanmaya başlamıştır. Bu unvan ilk defa hukuki bir metinde III. Aleksios'un bir imparatorluk emrindeki imzasında görülür. "Bütün Doğunun" ve "İberyalıların" ifadeleri o tarihte zaten kaybedilmiş İberya bölgesini içeren abartı ifadelerdir. (İberya'dan kasıt İberya Krallığı ya da Kartli'dir, İber Yarımadası anlaşılmamalıdır). y. 1334 yılında unvandan çıkarılan "İberya" ifadesinden farklı olarak, imparatorluğun en sonuna kadar korunan "Perateia", Kırım'da bulunan imparatorluk mülklerini belirtir.
Trabzon hükümdarları 1081-1185 yılları arasında Bizans İmparatorluğu'nu yönetmiş Komninos Hanedanı'na olan bağlarını vurgulamak için ayrıca Megas Komninos ("Büyük Komninos") unvanını da kullanmışlardır.
İmparatorların listesi
| Resim | İsim | Hüküm süresi | Notlar |
|---|---|---|---|
 | I. Aleksios Megas Komninos (Ἀλέξιος Α΄ Μέγας Κομνηνός) | Mart/Nisan 1204 - 1 Şubat 1222 (17 yıl ve 10/11 ay) | 1204 yılında Konstantinopolis'in Dördüncü Haçlı Seferi'ne düşüşünden hemen önce Trabzon İmparatorluğu'nu kurmuştur. Aleksios ve kardeşi David 1185 yılında hüküm sürmüş olan Bizans İmparatoru I. Andronikos'un son erkek torunlarıydılar ve böylece hem Latin İmparatorluğu hem de İznik İmparatorluğu'na karşı meşru Roma hükûmetini temsil ettiklerini iddia ettiler. |
 | David Komninos (Δαβίδ Κομνηνός) | 1204 - 1214 (10 yıl) (Aleksios ile birlikte) | Aleksios'un erkek kardeşi ve ayrıca ortak Trabzon imparatoru David, Gürcüler ve yerel tüccarların yardımı ile Kastamonu da dahil olmak üzere Pontus ve Paflagonya bölgelerinin efendisi ilan edildi. |
 | I. Andronikos Gidos (Ἀνδρόνικος Α΄ Γίδος) | 1222 - 1235 (13 yıl) | İmparatorluğun kurucusu I. Aleksios ile kan bağı olmayan tek imparatordur. I. Aleksios'un kızı ile yaptığı evlilik dolayısıyla imparator oldu. Trabzon, saltanatı sırasında Selçuklu Hanedanının kentin kuşatmasına başarılı bir şekilde direndi ve daha sonra Selçuklulara karşı yapılan başarısız savaşta, Harezm Şahını destekledi. |
 | I. İoannis Aksuh (Ἰωάννης Α΄ Ἀξούχος) | 1235 - 1237/1238 (2 veya 3 yıl) | I. Aleksios'un en büyük oğludur. I. İoannis'in hükümdarlığı hakkında çok az kayıt vardır. Bizans soyluları arasında çok moda olan at ile oynanan polo benzeri "tzykanion" isimli oyunda geçirdiği kaza sonucu 1238 yılında ölmüştür. |
 | I. Manuil Megas Komninos "En hayırlı" (Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός) | 1237/1238 - Mart 1263 (25 veya 26 yıl) | "En hayırlı" ve "Büyük kaptan" olarak bilinir. Moğol İmparatorluğu'na karşı ortak savunma seferine önderlik etmiş, Anadolu Selçuklu Devleti ve İznik İmparatorluğu kuvvetlerine yardım etmiştir. Kişisel olarak Büyük Han Güyük'ü ziyaret etmiştir, ismen Moğol vasalı olmuştur. Hükümdarlığındaki diğer olaylar ise 1253 yılında Trabzon'da baş gösteren yangın felaketi ile 1254 yılında Selçukluların Sinope'yi geri almalarıdır. Döneminde Latin İmparatorluğu sona ermiş, Konstantinopolis, İznik İmparatoru VIII. Mihail tarafından ele geçirilmiştir, ancak Trabzon hükümdarları kendilerini "Roma İmparatoru" olarak adlandırmaya 20 yıl daha devam etmişlerdir. |
| II. Andronikos Megas Komninos (Ἀνδρόνικος Β΄ Μέγας Κομνηνός) | Mart 1263 – 1266 (3 yıl) | I. Manuil'in oğludur. II. Andronikos'un hükümdarlığı, Sinope'nin Anadolu Selçuklu Devleti'ne kalıcı kaybını görmüştür, bu Selçuklulara çıkış için Karadeniz'de en iyi liman olmuş, Karadeniz'in kontrolü için Trabzon ile rekabette güçlü Türk donanması inşasına imkân vermiştir. | |
 | Georgios Megas Komninos "Serseri" (Γεώργιος Μέγας Κομνηνός) | 1266 - Haziran 1280 (14 yıl) | I. Manuil'in oğlu ve II. Andronikos'un baba bir kardeşidir. Kardeşi II. İoannis tarafından ihanete uğramış ve tahttan indirilmiştir, ancak 1284 yılında tahtı geri almak için başarısız teşebbüsü için geri dönmüştür. |
 | II. İoannis Megas Komninos (Ἰωάννης Β΄ Μέγας Κομνηνός) | Haziran 1280 - 16 Ağustos 1297 (17 yıl 2 ay) | I. Manuil'in oğlu, II. Andronikos'un baba bir kardeşi ve Georgios'un kardeşidir. II. İoannis, Paleologos Hanedanı altında yeniden dirilen Bizans İmparatorluğu'na yaranmak için, "Roma Hükümdarı ve İmparatoru" unvanını terk ederek "Bütün Doğunun, İberyanın ve Deniz aşırı vilayetlerin Hükümdarı ve İmparatoru" unvanını kullanmaya başlamıştır. II. İoannis'in hükümdarlığı, ayrıca Batı Avrupa'daki güçlerin artan ilgisi ile karşılaştı, Papa IV. Nicolaus, II. İoannis'e Katolik olması ve kutsal toprakların yeniden ele geçirilmesi için hazırlanan haçlı seferine ve Moğollara yollanacak elçi kafilesine katılması için iki mektup yazmıştır. II. İoannis, kısa bir süre kızkardeşi Theodora 1284-1285 tarafından tahttan indirilmiş, tahtı geri alana kadar kısa bir süre sonra Tripolis'te mülteci olarak kalmıştır. |
 | Theodora Megali Komnini (Θεοδώρα Μεγάλη Κομνηνή) | Sonbahar 1284 - 1285 (bir yıldan az) | I. Manuil'in kızı, II. İoannis'in kızkardeşidir. İmereti kralı VI. Davit Narin'in yardımıyla ağabeyinden tacı gasp etmiştir. İoannis'in geri dönüşüyle kısa hükümdarlığı sonlanmıştır. Theodora adına para basan tek Trabzon imparatoriçesidir. |
 | II. Aleksios Megas Komninos (Ἀλέξιος Β΄ Μέγας Κομνηνός) | 16 Ağustos 1297 - 3 Mayıs 1330 (32 yıl, 8 ay ve 17 gün) | II. İoannis ile Eudokia Palaiologina'nın oğludur. II. Aleksios döneminde Trabzon İmparatorluğu, refahının doruk noktasına ulaşırken Selçuklu Hanedanı tarafından işgalleri geri çevirmiş, Cenova ve Venedik İtalyan denizci cumhuriyetlerinin hak tecavüzleri ile uğraşmıştır. Aleksios, aynı zamanda, sarayında Bizanslı astronomlara ve bilim adamlarına hizmet etmiş ve sanat ve bilimi de geliştirmiştir. |
 | III. Andronikos Megas Komninos (Ἀνδρόνικος Γ΄ Μέγας Κομνηνός) | 3 Mayıs 1330 - 8 Ocak 1332 (1 yıl, 8 ay ve 5 gün) | II. Aleksios'un oğludur. 15 ay hüküm sürmüş, sonunda babası gibi vebadan ölmüştür. Andronikos genç kardeşleri Mihail ile Georgios'u öldürtmüştür. Diğer kardeşi Basileios ise Konstantinopolis'e kaçmıştır. |
 | II. Manuil Megas Komninos (Μανουήλ Β΄ Μέγας Κομνηνός) | 8 Ocak - 23 Eylül 1332 (8 ay 15 gün) | III. Andronikos'un oğludur, III. Andronikos'un kardeşi Basileios'un Trabzon'a dönüp hükûmetin kontrolünün eline almasından önce 1332 yılında sekiz ay hüküm sürmüştür. Sekiz yaşındaki Manuil bir manastıra sürgün edilmiştir. Bir yıl sonra muhtemelen Basileios'un emri ile öldürülmüştür. |
 | Basileios Megas Komninos (Βασίλειος Μέγας Κομνηνός) | 23 Eylül 1332 - 6 Nisan 1340 (7 yıl, 6 ay ve 14 gün) | II. Aleksios'un oğlu ve III. Andronikos'un kardeşidir. Bizans imparatoru III. Andronikos'un gayrı meşru kızı İrini Paleologina ile evlenerek evlenerek bir evlilik ittifakı sağlamıştır. |
| İrini Paleologina (Εἰρήνη Παλαιολογίνα) | 6 Nisan 1340 - 17 Temmuz 1341 (1 yıl, 3 ay ve 11 gün) | Basileios'un dul eşi. Muhtemelen tahtı ele geçirmek için Basileios'u zehirlemiştir. İktidardaki Megas Komninos hanedanının bir üyesi olmadığı için, hükümdarlığı zayıftı. Kısa bir iç savaş sonrası Basileios'un kızkardeşi Anna tarafından tahttan indirildi. | |
| Anna Anakutlu (Ἀννα Ἀναχουτλού) | 17 Temmuz 1341 -Ağustos/Eylül 1342 (1 yıl ve 1/2 ay) | II. Aleksios'un kızı ve Basileios'un kızkardeşi. İrini Paleologina'yı tahttan indirmiş, fakat bir yıllık hükümdarlığı, II. İoannis'in yaşayan oğlu Mihail'in oğlu III. İoannis lehine bir halk ayaklanması ile son bulmuştur. Tahttan indirildikten kısa bir süre sonra boğularak öldürülmüştür. | |
 | III. İoannis Megas Komninos (Ἰωάννης Γ΄ Μέγας Κομνηνός) | 4 Eylül 1342 - 3 Mayıs 1344 (1 yıl, 7 ay ve 29 gün) | II. İoannis'in torunudur. Babası Mihail lehine 1344 yılında tahttan indirilmiş, St. Sabbas manastırına hapsedilmiştir. İoannis, daha sonra Konstantinopolis' gönderilmiş, fakat yaklaşık 1357 yılında kaçıp, tahtı tekrar ele geçirmeye teşebbüs etmiştir. 1362 civarı ölmüştür. |
 | Mihail Megas Komninos (Μιχαήλ Μέγας Κομνηνός) | 3 Mayıs 1344 - 13 Aralık 1349 (5 yıl, 7 ay ve 10 gün) | II. İoannis'in oğlu, III. İoannis'in babasıdır. Mihail'in hükümdarlığında, sınırları içerisinde kırıp geçiren Kara Ölüm imparatorluğu şiddetli bir şekilde zayıflatmış, gitgide kazançlı olan Karadeniz ticaretinde daha etkin olan Ceneviz ile ihtilaflar artmış ve Türkmenlerin işgalleri gerçekleşmiştir. Beş yıllık iktidarının ardından, Mihail tahttan indirilmiş, yeğeni İoannis, III. Aleksios ismiyle tac giymiştir. Mihail hapsedilmiş, sonra Bizans imparatoru VI. İoannis'in mahkûmu oldu. 1355 yılında serbest bırakıldı ve tacı tekrar ele geçirmeye teşebbüs etti fakat başarısız olup Konstantinopolis'e geri döndü ve orada öldü. |
 | III. Aleksios Megas Komninos (Ἀλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός) | 13 Aralık 1349 - 20 Mart 1390 (40 yıl, 3 ay ve 7 gün) | Mihail'in yeğeni ve Basileios'un oğludur. III. Aleksios, hükümdarlığı sırasında oluşan çok sayıda dini bağış ve edebi eserler nedeniyle muhtemelen en iyi dokümante edilmiş Trabzon imparatorudur. Bizans İmparatorluğu ve Akkoyunlu Türkmenleri ile diplomatik ilişkiler geliştirildi. Aleksios ayrıca, rakip Venedik olan ticari ilişkileri düzelterek, Cenova'nın Karadeniz ticaretindeki hakim konumunu yerinden etme girişiminde bulundu. |
 | III. Manuil Megas Komninos (Μανουήλ Γ΄ Μέγας Κομνηνός) | 20 Mart 1390 - 5 Mart 1417 (26 yıl, 11 ay ve 13 gün) | III. Aleksios'un oğlu. Manuil'in hükümdarlığında, yükselen Osmanlı İmparatorluğu, artan bir tehditti. Osmanlıların 1402 yılında Ankara Muharebesi'nde Timurlulara yenilmeleri Trabzon İmparatorluğu'nun ömrünü birkaç on yıl uzattı. |
| IV. Aleksios Megas Komninos (Ἀλέξιος Δ΄ Μέγας Κομνηνός) | 5 Mart 1417 - 26 Nisan 1429 (11 yıl, 11 ay ve 23 gün) | III. Manuil'in oğlu. 1395 yılı kadar eski babasından "Despot" unvanı almasına rağmen Aleksios, tüm iktidarı ele geçirmeye hevesliydi ve bazıları babasının ölümünü hızlandırdığına inanır. Hükümdarlığında, Ceneviz ile ihtilaflar fakat Venedik ile iyi ilişkiler yer almıştır. Oğlu İoannis'in tahtını gasp etmek için isyan etti ve Aleksios onunla görüşmek üzere Trabzon şehrini terk edince İoannis tarafından kazanılan soylular tarafından öldürüldü. | |
| IV. İoannis Megas Komninos (Ἰωάννης Δ΄ Μέγας Κομνηνός) | 26 Nisan 1429 – Nisan 1460 (31 yıl) Aleksandros Megas Komnenos (c. 1451–1459) ile | IV. Aleksios'un oğlu. İoannis'in hükümdarlığında, İmparatorluğa komşu Türkmenler ile batıda Osmanlı İmparatorluğu'nun artan tehditleri önemli yer tuttu. II. Mehmed tahta geçtiğinde, İoannis'in ilk tepkisi olumluydu, genç Sultan'ın imparatorluğunun daha uzun yaşamasına neden olacağını umuyordu. 1453 yılında Konstantinopolis'in fethi ve Bizans İmparatorluğu'nun sona ermesi ile Roma imparatorluk geleneğinden son kalan Trabzon İmparatorluğu oldu ve İoannis, yaklaşmakta olan bir Osmanlı fethine karşı kendini koruma girişiminde bulunmak için diplomatik müzakerelere başladı. İoannis, kızı Theodora'yı Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan ile evlendirdi ve papalık mektuplarına cevap veren ilk Trabzon imparatoru olurken, bunun kiliseler arasında birlik sağlayıp Osmanlılara karşı dirence yardım edeceğini umuyordu. Kardeşi Aleksandros yaklaşık 1451-1459 tarihleri arasında kısa bir dönem ortak imparator oldu. | |
| V. Aleksios Megas Komninos (Ἀλέξιος Σκαντάριος Μέγας Κομνηνός) | Nisan 1460 (çok kısa) | 6 yaşındayken tahta çıktı, tahta çıktığı gibi amcası David tarafından tahttan indirildi. Amcası David'in II. Mehmed'e ihanetle suçlanmasının ardından ailesiyle beraber idam edildi. | |
| David Megas Komninos (Δαβίδ Μέγας Κομνηνός) | Nisan 1460 - 15 Ağustos 1461 (1 yıl 3 ay) | IV. Aleksios'un oğlu ve IV. İoannis'in kardeşi. David, Trabzon'un Fethi'nden sonra ailesi, mahiyeti ve servetine dokunulmadan ve Trakya'da iyi bir emeklilik sözüyle teslim oldu. Teslimi Roma imparatorluk geleneğinin sonunu işaret eder. David, II. Mehmed ihanetle suçlayıp onu ve oğullarının idam ettirene kadar Hadrianapolis'te 2 yıl yaşadı. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c "Establishment of the Empire of Trebizond by the Grand Komnenoi, 1204". Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. Foundation of the Hellenic World. 22 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2018.
- ^ R. Macrides, "What's in the name 'Megas Komninos'?" Archeion Pontou 35 (1979), pp. 238-245
- ^ George Finlay (The History of Greece and the Empire of Trebizond, (1204-1461), (Edinburgh: William Blackwood, 1851), p. 338 n. 1) discusses the possible locations of the hippodrome of Trebizond where John died.
- ^ Warwick Wroth, Catalogue of the Coins of the Vandals, Ostrogoths and Lombards and of the Empires of Thessalonica, Nicaea and Trebizond in the British Museum (London: Trustees of the British Museum, 1911), pp. lxxx, 277 has only an example of the asper; Otto Retowski, Die Muenzen der Komnen von Trapezunt, 1910 (Braunschweig: Klinkhardt & Biermann, 1974), pp. 132-134 shows two examples of both asper and nomisma.
- ^ Zehiroğlu, A.M. "Astronomy in the Trebizond Empire" 22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (2016), pp. 2-5
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
bu 1204 te Trabzon Imparatorlugu nun kurulusundan 1461 de Osmanli Imparatorlugu tarafindan Trabzon un Fethi ne kadar uzanan Trabzon hukumdarlari listesi dir Trabzon imparatorlari Trabzon u Yunanca Trapezus yonetmislerdir Dorduncu Hacli Seferi sirasinda Latinlerin 1204 yilinda Konstantinopolis e gelip sehri talan etmesi ve sehirde Katolik Hiristiyanlar idaresinde bir Latin Imparatorlugu nun kurulmasinin ardindan Bizans Imparatorlugu nun devami oldugunu iddia eden uc Bizans Yunan devletinden biridir Bu uc devletten Iznik Imparatorlugu 1261 yilinda Konstantinopolis i geri alip Bizans Imparatorlugu nu Paleologos Hanedani altinda yeniden kurmayi basarmistir Trabzon Imparatorlugu Konstantinopolis te yeniden kurulan imparatorluktan daha uzun yasayacak ve imparatorluk unvanini sona erene kadar biraz degismis olsa da kullanmaya devam etmistir III Aleksios ve esi Theodora Kantakuzini altin bezeme 14 yuzyil 395 yilinda Roma Imparatorlugu nun bolunmesinin ardindan Bizans Imparatorlugu Roma Imparatorlugu nun dogu yarisinin dogrudan mesru devamidir Boylelikle Bizans Imparatorlari kendilerini Roma imparatoru olarak sekillendirmeye devam ettiler Bizans terimi imparatorlugun sona ermesinden cok sonra 16 yuzyilda Batili tarihyazimi tarafindan uydurulmustur Dorduncu Hacli Seferi sirasinda Bizans hukumdarlari tarafindan kullanilan standart unvan Isa Mesih in isim Romalilarin sadik imparatoru ve Yunanca Grekce Isim ἐn Xristῷ tῷ 8eῷ pistos basileὺs kaὶ aὐtokratwr Ῥwmaῖwn idi 1204 yilinda Latin Imparatorlugu nun kurulmasinin ardindan bu unvan Iznik ve Trabzon imparatorlari ve 1224 te kurulan kisa omurlu Selanik Imparatorlugu tarafindan kullanilmis ve bu devletler Roma imparatorluk unvani icin rakip olmuslardir 1261 yilinda Konstantinopolis in Iznik Imparatoru VIII Mihail tarafindan ele gecirilmesinden sonra Trabzon imparatoru II Ioannis e elciler gonderip imparatorluk amblemlerini ve unvanlarini kullanmayi birakmasini talep ederken ucuncu kizi ile evlilik yaninda Despot unvani onermistir Ioannis 1282 yilinda Konstantinopolis te Eudokia ile evlenmistir O tarihten sonra Romalilarin yerine Butun Dogunun Iberyalilarin ve Perateianin Hukumdari ve Imparatoru Grekce ἐn Xristῷ tῷ 8eῷ pistos basileὺs kaὶ aὐtokratwr pashs Ἀnatolῆs Ἰbhrwn kaὶ Perateias unvanini kullanmaya baslamistir Bu unvan ilk defa hukuki bir metinde III Aleksios un bir imparatorluk emrindeki imzasinda gorulur Butun Dogunun ve Iberyalilarin ifadeleri o tarihte zaten kaybedilmis Iberya bolgesini iceren abarti ifadelerdir Iberya dan kasit Iberya Kralligi ya da Kartli dir Iber Yarimadasi anlasilmamalidir y 1334 yilinda unvandan cikarilan Iberya ifadesinden farkli olarak imparatorlugun en sonuna kadar korunan Perateia Kirim da bulunan imparatorluk mulklerini belirtir Trabzon hukumdarlari 1081 1185 yillari arasinda Bizans Imparatorlugu nu yonetmis Komninos Hanedani na olan baglarini vurgulamak icin ayrica Megas Komninos Buyuk Komninos unvanini da kullanmislardir Imparatorlarin listesiResim Isim Hukum suresi NotlarI Aleksios Megas Komninos Ἀle3ios A Megas Komnhnos Mart Nisan 1204 1 Subat 1222 17 yil ve 10 11 ay 1204 yilinda Konstantinopolis in Dorduncu Hacli Seferi ne dususunden hemen once Trabzon Imparatorlugu nu kurmustur Aleksios ve kardesi David 1185 yilinda hukum surmus olan Bizans Imparatoru I Andronikos un son erkek torunlariydilar ve boylece hem Latin Imparatorlugu hem de Iznik Imparatorlugu na karsi mesru Roma hukumetini temsil ettiklerini iddia ettiler David Komninos Dabid Komnhnos 1204 1214 10 yil Aleksios ile birlikte Aleksios un erkek kardesi ve ayrica ortak Trabzon imparatoru David Gurculer ve yerel tuccarlarin yardimi ile Kastamonu da dahil olmak uzere Pontus ve Paflagonya bolgelerinin efendisi ilan edildi I Andronikos Gidos Ἀndronikos A Gidos 1222 1235 13 yil Imparatorlugun kurucusu I Aleksios ile kan bagi olmayan tek imparatordur I Aleksios un kizi ile yaptigi evlilik dolayisiyla imparator oldu Trabzon saltanati sirasinda Selcuklu Hanedaninin kentin kusatmasina basarili bir sekilde direndi ve daha sonra Selcuklulara karsi yapilan basarisiz savasta Harezm Sahini destekledi I Ioannis Aksuh Ἰwannhs A Ἀ3oyxos 1235 1237 1238 2 veya 3 yil I Aleksios un en buyuk ogludur I Ioannis in hukumdarligi hakkinda cok az kayit vardir Bizans soylulari arasinda cok moda olan at ile oynanan polo benzeri tzykanion isimli oyunda gecirdigi kaza sonucu 1238 yilinda olmustur I Manuil Megas Komninos En hayirli Manoyhl A Megas Komnhnos 1237 1238 Mart 1263 25 veya 26 yil En hayirli ve Buyuk kaptan olarak bilinir Mogol Imparatorlugu na karsi ortak savunma seferine onderlik etmis Anadolu Selcuklu Devleti ve Iznik Imparatorlugu kuvvetlerine yardim etmistir Kisisel olarak Buyuk Han Guyuk u ziyaret etmistir ismen Mogol vasali olmustur Hukumdarligindaki diger olaylar ise 1253 yilinda Trabzon da bas gosteren yangin felaketi ile 1254 yilinda Selcuklularin Sinope yi geri almalaridir Doneminde Latin Imparatorlugu sona ermis Konstantinopolis Iznik Imparatoru VIII Mihail tarafindan ele gecirilmistir ancak Trabzon hukumdarlari kendilerini Roma Imparatoru olarak adlandirmaya 20 yil daha devam etmislerdir II Andronikos Megas Komninos Ἀndronikos B Megas Komnhnos Mart 1263 1266 3 yil I Manuil in ogludur II Andronikos un hukumdarligi Sinope nin Anadolu Selcuklu Devleti ne kalici kaybini gormustur bu Selcuklulara cikis icin Karadeniz de en iyi liman olmus Karadeniz in kontrolu icin Trabzon ile rekabette guclu Turk donanmasi insasina imkan vermistir Georgios Megas Komninos Serseri Gewrgios Megas Komnhnos 1266 Haziran 1280 14 yil I Manuil in oglu ve II Andronikos un baba bir kardesidir Kardesi II Ioannis tarafindan ihanete ugramis ve tahttan indirilmistir ancak 1284 yilinda tahti geri almak icin basarisiz tesebbusu icin geri donmustur II Ioannis Megas Komninos Ἰwannhs B Megas Komnhnos Haziran 1280 16 Agustos 1297 17 yil 2 ay I Manuil in oglu II Andronikos un baba bir kardesi ve Georgios un kardesidir II Ioannis Paleologos Hanedani altinda yeniden dirilen Bizans Imparatorlugu na yaranmak icin Roma Hukumdari ve Imparatoru unvanini terk ederek Butun Dogunun Iberyanin ve Deniz asiri vilayetlerin Hukumdari ve Imparatoru unvanini kullanmaya baslamistir II Ioannis in hukumdarligi ayrica Bati Avrupa daki guclerin artan ilgisi ile karsilasti Papa IV Nicolaus II Ioannis e Katolik olmasi ve kutsal topraklarin yeniden ele gecirilmesi icin hazirlanan hacli seferine ve Mogollara yollanacak elci kafilesine katilmasi icin iki mektup yazmistir II Ioannis kisa bir sure kizkardesi Theodora 1284 1285 tarafindan tahttan indirilmis tahti geri alana kadar kisa bir sure sonra Tripolis te multeci olarak kalmistir Theodora Megali Komnini 8eodwra Megalh Komnhnh Sonbahar 1284 1285 bir yildan az I Manuil in kizi II Ioannis in kizkardesidir Imereti krali VI Davit Narin in yardimiyla agabeyinden taci gasp etmistir Ioannis in geri donusuyle kisa hukumdarligi sonlanmistir Theodora adina para basan tek Trabzon imparatoricesidir II Aleksios Megas Komninos Ἀle3ios B Megas Komnhnos 16 Agustos 1297 3 Mayis 1330 32 yil 8 ay ve 17 gun II Ioannis ile Eudokia Palaiologina nin ogludur II Aleksios doneminde Trabzon Imparatorlugu refahinin doruk noktasina ulasirken Selcuklu Hanedani tarafindan isgalleri geri cevirmis Cenova ve Venedik Italyan denizci cumhuriyetlerinin hak tecavuzleri ile ugrasmistir Aleksios ayni zamanda sarayinda Bizansli astronomlara ve bilim adamlarina hizmet etmis ve sanat ve bilimi de gelistirmistir III Andronikos Megas Komninos Ἀndronikos G Megas Komnhnos 3 Mayis 1330 8 Ocak 1332 1 yil 8 ay ve 5 gun II Aleksios un ogludur 15 ay hukum surmus sonunda babasi gibi vebadan olmustur Andronikos genc kardesleri Mihail ile Georgios u oldurtmustur Diger kardesi Basileios ise Konstantinopolis e kacmistir II Manuil Megas Komninos Manoyhl B Megas Komnhnos 8 Ocak 23 Eylul 1332 8 ay 15 gun III Andronikos un ogludur III Andronikos un kardesi Basileios un Trabzon a donup hukumetin kontrolunun eline almasindan once 1332 yilinda sekiz ay hukum surmustur Sekiz yasindaki Manuil bir manastira surgun edilmistir Bir yil sonra muhtemelen Basileios un emri ile oldurulmustur Basileios Megas Komninos Basileios Megas Komnhnos 23 Eylul 1332 6 Nisan 1340 7 yil 6 ay ve 14 gun II Aleksios un oglu ve III Andronikos un kardesidir Bizans imparatoru III Andronikos un gayri mesru kizi Irini Paleologina ile evlenerek evlenerek bir evlilik ittifaki saglamistir Irini Paleologina Eἰrhnh Palaiologina 6 Nisan 1340 17 Temmuz 1341 1 yil 3 ay ve 11 gun Basileios un dul esi Muhtemelen tahti ele gecirmek icin Basileios u zehirlemistir Iktidardaki Megas Komninos hanedaninin bir uyesi olmadigi icin hukumdarligi zayifti Kisa bir ic savas sonrasi Basileios un kizkardesi Anna tarafindan tahttan indirildi Anna Anakutlu Ἀnna Ἀnaxoytloy 17 Temmuz 1341 Agustos Eylul 1342 1 yil ve 1 2 ay II Aleksios un kizi ve Basileios un kizkardesi Irini Paleologina yi tahttan indirmis fakat bir yillik hukumdarligi II Ioannis in yasayan oglu Mihail in oglu III Ioannis lehine bir halk ayaklanmasi ile son bulmustur Tahttan indirildikten kisa bir sure sonra bogularak oldurulmustur III Ioannis Megas Komninos Ἰwannhs G Megas Komnhnos 4 Eylul 1342 3 Mayis 1344 1 yil 7 ay ve 29 gun II Ioannis in torunudur Babasi Mihail lehine 1344 yilinda tahttan indirilmis St Sabbas manastirina hapsedilmistir Ioannis daha sonra Konstantinopolis gonderilmis fakat yaklasik 1357 yilinda kacip tahti tekrar ele gecirmeye tesebbus etmistir 1362 civari olmustur Mihail Megas Komninos Mixahl Megas Komnhnos 3 Mayis 1344 13 Aralik 1349 5 yil 7 ay ve 10 gun II Ioannis in oglu III Ioannis in babasidir Mihail in hukumdarliginda sinirlari icerisinde kirip geciren Kara Olum imparatorlugu siddetli bir sekilde zayiflatmis gitgide kazancli olan Karadeniz ticaretinde daha etkin olan Ceneviz ile ihtilaflar artmis ve Turkmenlerin isgalleri gerceklesmistir Bes yillik iktidarinin ardindan Mihail tahttan indirilmis yegeni Ioannis III Aleksios ismiyle tac giymistir Mihail hapsedilmis sonra Bizans imparatoru VI Ioannis in mahkumu oldu 1355 yilinda serbest birakildi ve taci tekrar ele gecirmeye tesebbus etti fakat basarisiz olup Konstantinopolis e geri dondu ve orada oldu III Aleksios Megas Komninos Ἀle3ios G Megas Komnhnos 13 Aralik 1349 20 Mart 1390 40 yil 3 ay ve 7 gun Mihail in yegeni ve Basileios un ogludur III Aleksios hukumdarligi sirasinda olusan cok sayida dini bagis ve edebi eserler nedeniyle muhtemelen en iyi dokumante edilmis Trabzon imparatorudur Bizans Imparatorlugu ve Akkoyunlu Turkmenleri ile diplomatik iliskiler gelistirildi Aleksios ayrica rakip Venedik olan ticari iliskileri duzelterek Cenova nin Karadeniz ticaretindeki hakim konumunu yerinden etme girisiminde bulundu III Manuil Megas Komninos Manoyhl G Megas Komnhnos 20 Mart 1390 5 Mart 1417 26 yil 11 ay ve 13 gun III Aleksios un oglu Manuil in hukumdarliginda yukselen Osmanli Imparatorlugu artan bir tehditti Osmanlilarin 1402 yilinda Ankara Muharebesi nde Timurlulara yenilmeleri Trabzon Imparatorlugu nun omrunu birkac on yil uzatti IV Aleksios Megas Komninos Ἀle3ios D Megas Komnhnos 5 Mart 1417 26 Nisan 1429 11 yil 11 ay ve 23 gun III Manuil in oglu 1395 yili kadar eski babasindan Despot unvani almasina ragmen Aleksios tum iktidari ele gecirmeye hevesliydi ve bazilari babasinin olumunu hizlandirdigina inanir Hukumdarliginda Ceneviz ile ihtilaflar fakat Venedik ile iyi iliskiler yer almistir Oglu Ioannis in tahtini gasp etmek icin isyan etti ve Aleksios onunla gorusmek uzere Trabzon sehrini terk edince Ioannis tarafindan kazanilan soylular tarafindan olduruldu IV Ioannis Megas Komninos Ἰwannhs D Megas Komnhnos 26 Nisan 1429 Nisan 1460 31 yil Aleksandros Megas Komnenos c 1451 1459 ile IV Aleksios un oglu Ioannis in hukumdarliginda Imparatorluga komsu Turkmenler ile batida Osmanli Imparatorlugu nun artan tehditleri onemli yer tuttu II Mehmed tahta gectiginde Ioannis in ilk tepkisi olumluydu genc Sultan in imparatorlugunun daha uzun yasamasina neden olacagini umuyordu 1453 yilinda Konstantinopolis in fethi ve Bizans Imparatorlugu nun sona ermesi ile Roma imparatorluk geleneginden son kalan Trabzon Imparatorlugu oldu ve Ioannis yaklasmakta olan bir Osmanli fethine karsi kendini koruma girisiminde bulunmak icin diplomatik muzakerelere basladi Ioannis kizi Theodora yi Akkoyunlu hukumdari Uzun Hasan ile evlendirdi ve papalik mektuplarina cevap veren ilk Trabzon imparatoru olurken bunun kiliseler arasinda birlik saglayip Osmanlilara karsi dirence yardim edecegini umuyordu Kardesi Aleksandros yaklasik 1451 1459 tarihleri arasinda kisa bir donem ortak imparator oldu V Aleksios Megas Komninos Ἀle3ios Skantarios Megas Komnhnos Nisan 1460 cok kisa 6 yasindayken tahta cikti tahta ciktigi gibi amcasi David tarafindan tahttan indirildi Amcasi David in II Mehmed e ihanetle suclanmasinin ardindan ailesiyle beraber idam edildi David Megas Komninos Dabid Megas Komnhnos Nisan 1460 15 Agustos 1461 1 yil 3 ay IV Aleksios un oglu ve IV Ioannis in kardesi David Trabzon un Fethi nden sonra ailesi mahiyeti ve servetine dokunulmadan ve Trakya da iyi bir emeklilik sozuyle teslim oldu Teslimi Roma imparatorluk geleneginin sonunu isaret eder David II Mehmed ihanetle suclayip onu ve ogullarinin idam ettirene kadar Hadrianapolis te 2 yil yasadi Ayrica bakinizTrabzon Imparatorlugu Bizans imparatorlari listesi Roma imparatorlari listesi Roma ve Bizans imparatoriceleri listesiKaynakca a b c Establishment of the Empire of Trebizond by the Grand Komnenoi 1204 Encyclopaedia of the Hellenic World Asia Minor Foundation of the Hellenic World 22 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2018 R Macrides What s in the name Megas Komninos Archeion Pontou 35 1979 pp 238 245 George Finlay The History of Greece and the Empire of Trebizond 1204 1461 Edinburgh William Blackwood 1851 p 338 n 1 discusses the possible locations of the hippodrome of Trebizond where John died Warwick Wroth Catalogue of the Coins of the Vandals Ostrogoths and Lombards and of the Empires of Thessalonica Nicaea and Trebizond in the British Museum London Trustees of the British Museum 1911 pp lxxx 277 has only an example of the asper Otto Retowski Die Muenzen der Komnen von Trapezunt 1910 Braunschweig Klinkhardt amp Biermann 1974 pp 132 134 shows two examples of both asper and nomisma Zehiroglu A M Astronomy in the Trebizond Empire 22 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2016 pp 2 5