Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Eylül 2021) ( |
Iasos Antik Kenti, Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırları içinde, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında Ege Denizi'ne kıyısı olan Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitiminde yer almaktadır. Antik yerleşim Iasos birçok Yunan şehri gibi kökenleriyle övünmüştür. Şehrin sakinleri iasos’un Peloponnesos’taki Argos’tan deniz yoluyla gelenler tarafından kurulduğuna inanıyordu.
Iassos- (Asin Kurin) | |
Kentin Türkiye haritasındaki konumu. | |
Diğer adı | Iasos Antik Kenti |
---|---|
Konum | Milas, Muğla, Türkiye |
Bölge | Karya |
Koordinatlar | 37°16′38″K 27°35′9″D / 37.27722°K 27.58583°D |
Tür | Yerleşim |
Tarihçe | |
Devir(ler) | Tunç Çağı, Klasik Arkaik Myken |
Kültür(ler) | Helenistik Dönem, Roma Dönemi, Menteşoğulları Beyliği/Osmanlı Dönemi |
Sit ayrıntıları | |
Buluntu(lar) | Bouleuterion, Roma agorası, Hristiyan bazilikası, Artemis Astias eksedraları, Zeus Megistos kutsal alanı, portiko kompleksi, tiyatro, yapı kompleksi, mozaikler evi, akropolis, balık pazarı, nekropolis, oda mezarları, |
Durum | harabe |
Tarihçe
İasos antik kent yerleşiminde yapılan bilimsel araştırma ve kazılar sonucunda Iasos'ta ilk yerleşme izleri Orta Tunç Çağı'na kadar indiği tespit edilmiştir. Yerleşim izlerinde bu çağa tarihlenen tabakaların görüldüğünü ve çok sayıda Minos çanak çömleği ortaya çıkarılmıştır. Bu arkeolojik verilerin üzerindeki tabakada ise Myken çanak çömleği ve yapıları ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca araştırmalar Prehistorik çağlardan Proto-Bizans Dönemi'ne kadar bir yerleşme sürecinin devam ettiğinden bahsedilmektedir.
Efsaneye göre
Bir yunus balığı, annesinin kucağında dolaşan Hermiyas´ı denize çağırır. Çocukta bu çağrıya uyarak denize atlar. Denize açılan bütün balıkçılar annesine Hermiyas´ı gördüklerini söylerler, ancak kadın hala deniz kıyısında çocuğunu beklemektedir.
Mitoloji
Iasos Antik Kenti Argoslu kolonistler tarafından kurulmuştur. Iasos sikkeleri üzerinde kurucu sıfatıyla betimlenen kişinin de koloni lideri olduğu düşünülür. Argoslular'dan başka Miletos'un kurucusu Neleus'un oğlunun da kolonizasyon sürecinde yer aldığı ve bahsedilen göçlerin MÖ 9. yüzyılda gerçekleştiği bilinmektedir.
Yapılar
Orta çağ kalesi
Ören yeri yapılarından Kale surları, Bizans döneminden bir sarnıcı ve kuzeybatıdaki günümüzde izleri kısmen görülebilen muhtemelen Hellenistik Döneme ait küçük bir tapınağı barındıran yamuk biçimli bir alanı içine alır. Surlar, araziye en açık kenarlarda bulunan on dört yarım daire ya da kare kuleyle korunur, ancak dik kayalığı takip eden batı tarafına kule yapılmamıştır. İnşası için çok sayıda devşirme malzeme kullanılmıştır; doğu kısmında daha eski binalara ait sütun tamburlarını ve diğer mimarî ögelerini görmek mümkündür. Surun iki girişi vardır; kuzeydeki ana giriş kare plânlı iki kule tarafından korunur.
Antik liman
Batı Limanındaki Kule
Antik yerleşimin batı tarafında kalan kule günümüzde suyun altında kalmış iki paye, Iasos’un batı limanını kapatıyordu. Şehrin açık denize karşı bulunduğu enlemesine ve ters konumu, ayrıca rüzgârın yönü göz önüne alınırsa, bunların dalgakıran olmadıkları, limana giriş çıkışı kontrol ettikleri anlaşılmaktadır. Bunlar, hem agora ile aynı yapı katında hem de doğu kıyısı boyunca bulunan liman yapılarının infla edildiği döneme, yani Erken imparatorluk Dönemine ait olduğu saptanmaktadır. Muhtemelen Orta Bizans Döneminde doğudaki küçük limana bir kule eklenmiştir. Kulenin kuzey ve batısı sağlam destek duvarlarıyla güçlendirilmiş ve silahların kullanılması için iki sıra mazgal deliği açılmıştır. (kulenin güney cephesi denize gömülmüştür). 2 m kadar yükseltilmiş girişi doğuya açılır ve büyük olasılıkla kara tarafına açılan surlara bağlı bir geçit işlevini görmüştür. Kulenin iki katı vardır. alt katta küçük bir sarnıç ve bir kapının arkasında ahşap bir rampa bulunmaktadır. Üst katta ise bir şömine vardır ve çatıda muhtemelen piramit şeklindeydi. Bu yapının tarihi hâlen tartışmalıdır.
Bakdakhin Anıt Mezar (Saat Kulesi)
Tiyatro
Tapınak cepheli anıt mezar
Agora
Balık pazarı müzesi
Bouleuterion
Mendirek kulesi
Akropol
Mozaikler evi
Doğu Bazilikası
Nekropolis
Tabakalanma
Buluntular
Mimari
2016 yılı depo çalışmasında zengin buluntu gruplardan biri de mimari parçalar oluşturmaktadır. Roma Dönemine ait yerel kireç taşından yapılmış alt sırada ion kymationu üst sırada ise dil motifi sırası görülen aslan figürlü çörten parçaları oldukça çok sayıdadır. Diğer iki mimari parça da muhtemelen ion düzenindeki bir yapıya ait üzerinde diş sıraları görülebilen geisopodese ait parçalardır. Dor düzeninde bir yapıya ait saçaklık kornişinin elemanı olan geison parçasının altında ise iki sıra halinde mutuluslar görülmektedir. İncelenen bir diğer mimari parça korinth sütun başlığıdır. Kalathos yüzeyi iki sıra akanthus yaprakları ile çevrelenmiş olan başlıkta akanthus yapraklarının çerçevesi yuvarlak uçlu, dolgun yaprak parmakları ile şekillendirilmiştir. Alt sıra akanthus yapraklarının arasından ikinci sıra yaprak kümeleri çıkmaktadır. İkinci sıra yaprak kümelerinin uç kısmı fazlaca dışa taşkın işlenmiştir. Kaulis kökleri ise fazla uzun işlenmemiş olup yüzeyleri yivlendirilmiştir. Akanthus yapraklarının bittiği yerden başlayan ve abaküs kısmına kadar uzanan dil motifi işlenmiş olup bu durum Hellenistik Dönem’de Pergamonlu mimarların yaygınlaştırdığı, sonrasında ise M.S. 1. ve 2. yüzyılda yeniden moda haline gelmiştir. Üstte ion kymationu alt tarafında ise ranke bezemesi friz bloğu parçasıdır. Küçük boyutlu olan friz bloğu parçası Erken Roma Dönemi’ne tarihlenmektedir. Tasnifini yaptığımız bir diğer mimari parçayı da Geç Roma Dönemi'ne ait sütün altlıkları oluşturmaktadır. Plinthe üzerinde Attik - İon tipli torus, trokhilos, torus dizilimlidir (Resim 11). Iasos’a özgü beyaz damarlı kırmızı renkli mermerden yapılmış 150 cm. yüksekliğinde 40 cm. genişliğinde ve 90 cm. yüksekliğinde 65 cm. genişliğinde fil ayağı şeklinde tasarlanmış Bizans Dönemi'ne ait taşıma fonksiyonundan çok bezeme amaçlı kullanılan iki adet sütunce de dikkati çekmektedir.
Kalıntılar
Kentin kurulmuş olduğu yarımada yaklaşık 900x450 m ölçülerinde ve deniz seviyesinden 80 m yüksekliktedir. Üzerinde bir castrumun yer aldığı kıstak, anakaradaki ovadan gelen bir ırmağın getirdiği alüvyonla oluşmuştur. Yarımadanın ortasındaki tepe kentin akropolisidir. Üzerindeki castrumu çevreleyen surlar MS 12-13. yüzyıla aittir.
Araştırma ve Kazı
1770'li yıllarda Chandler'ın incelemelerde bulunduğu kenti; 1835'te Texier ve 1844'te Ross ziyaret etmiştir. Kent ve mezarlık, 1960-72 yılları arasında D. Levi, bu tarihten 1984 yılına kadar C. Laviosa, 1985 yılından 2010 yılına kadar da F. Berti yönetiminde, İtalyan Atina Arkeoloji Okulu adına kazılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2011 yılında Roma Tre Üniversitesi'nden M. Spanu başkanlığında yeni dönem kazılarına başlanmış, bu kazılar 2013 yılına kadar sürdürülmüştür. 2017 yılında Milas Müzesi tarafından gerçekleştirilen kazılar, günümüzde A. Baldıran tarafından sürdürülmektedir.
Yorum ve tarihleme
Bulunan malzemelerin de gösterdiği gibi, kale 14. ve 15. yüzyıllardan sonra büyük olasılıkla kullanılmamıştır. Zırhtan yapılmış plakalar ilginç buluntular arasındadır. Başka yerlerde nadir olarak görülen bu tip zırhlar, İtalya'da Geç Orta Çağ / Rönesans dönemi kalelerinden bilinmektedir.
Galeri
- Iasos Agora
- İasos Agora duvar süsü
- İasos Agora duvar süsü
- İasos Agora Planı
- Iasos Agora Bouleuterion
- Iasos Agora Bouleuterion
- Iasos Agora Basilica
- Iasos at agora Necropolis
- Iasos at agora Zeus Megistos area
- İasos Müzesi Sunakları
- İasos Müzesi Sunak detayı
- İasos Müzesi Sunak detayı
- İasos Müzesi Sunak
- İasos Müzesi Anlaşma
- İasos Müzesi Sütun başı
- İasos Müzesi duvar süsü
- İasos Müzesi
- İasos Müzesi
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b ""DENİZİN HAYAT VERDİĞİ KENT" İasos - Muğla İl Kültür Turizm Müdürlüğü". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b BALDONİ, Daniela (2004). Karia’da Bir Liman Kenti.Iasos. Homer Kitabevi ve Yayıncılık.1.basım. ss. 30,32,60,63. ISBN . 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ "Medeniyetler Tarihi – İasos Antik Kenti". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b BALDIRAN, Asuman (2016). 2016 Iasos Ancient City Studies. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. ss. 1,4,5. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Eylul 2021 Iasos Antik Kenti Mugla ili Milas ilcesi Kiyikislacik Mahallesi sinirlari icinde Milas ilcesinin yaklasik 26 km batisinda Ege Denizi ne kiyisi olan Gulluk Korfezi ndeki kucuk bir koyun bitiminde yer almaktadir Antik yerlesim Iasos bircok Yunan sehri gibi kokenleriyle ovunmustur Sehrin sakinleri iasos un Peloponnesos taki Argos tan deniz yoluyla gelenler tarafindan kurulduguna inaniyordu IasosIassos Asin Kurin Kentin Turkiye haritasindaki konumu Diger adiIasos Antik KentiKonumMilas Mugla TurkiyeBolgeKaryaKoordinatlar37 16 38 K 27 35 9 D 37 27722 K 27 58583 D 37 27722 27 58583TurYerlesimTarihceDevir ler Tunc Cagi Klasik Arkaik MykenKultur ler Helenistik Donem Roma Donemi Mentesogullari Beyligi Osmanli DonemiSit ayrintilariBuluntu lar Bouleuterion Roma agorasi Hristiyan bazilikasi Artemis Astias eksedralari Zeus Megistos kutsal alani portiko kompleksi tiyatro yapi kompleksi mozaikler evi akropolis balik pazari nekropolis oda mezarlari DurumharabeTarihceBouleuterion un iciBouleuterion dan agoranin gorunumuAgoradaki kalintilar muhtemelen bazilikadan kalmaAgoranin dogu tarafinda guneye bakan revakArtemis Astias Tapinagi Iasos antik kent yerlesiminde yapilan bilimsel arastirma ve kazilar sonucunda Iasos ta ilk yerlesme izleri Orta Tunc Cagi na kadar indigi tespit edilmistir Yerlesim izlerinde bu caga tarihlenen tabakalarin goruldugunu ve cok sayida Minos canak comlegi ortaya cikarilmistir Bu arkeolojik verilerin uzerindeki tabakada ise Myken canak comlegi ve yapilari ortaya cikartilmistir Ayrica arastirmalar Prehistorik caglardan Proto Bizans Donemi ne kadar bir yerlesme surecinin devam ettiginden bahsedilmektedir Efsaneye gore Bir yunus baligi annesinin kucaginda dolasan Hermiyas i denize cagirir Cocukta bu cagriya uyarak denize atlar Denize acilan butun balikcilar annesine Hermiyas i gorduklerini soylerler ancak kadin hala deniz kiyisinda cocugunu beklemektedir Mitoloji Iasos Antik Kenti Argoslu kolonistler tarafindan kurulmustur Iasos sikkeleri uzerinde kurucu sifatiyla betimlenen kisinin de koloni lideri oldugu dusunulur Argoslular dan baska Miletos un kurucusu Neleus un oglunun da kolonizasyon surecinde yer aldigi ve bahsedilen goclerin MO 9 yuzyilda gerceklestigi bilinmektedir YapilarOrta cag kalesi Oren yeri yapilarindan Kale surlari Bizans doneminden bir sarnici ve kuzeybatidaki gunumuzde izleri kismen gorulebilen muhtemelen Hellenistik Doneme ait kucuk bir tapinagi barindiran yamuk bicimli bir alani icine alir Surlar araziye en acik kenarlarda bulunan on dort yarim daire ya da kare kuleyle korunur ancak dik kayaligi takip eden bati tarafina kule yapilmamistir Insasi icin cok sayida devsirme malzeme kullanilmistir dogu kisminda daha eski binalara ait sutun tamburlarini ve diger mimari ogelerini gormek mumkundur Surun iki girisi vardir kuzeydeki ana giris kare planli iki kule tarafindan korunur Antik limanBati Limanindaki Kule Antik yerlesimin bati tarafinda kalan kule gunumuzde suyun altinda kalmis iki paye Iasos un bati limanini kapatiyordu Sehrin acik denize karsi bulundugu enlemesine ve ters konumu ayrica ruzgarin yonu goz onune alinirsa bunlarin dalgakiran olmadiklari limana giris cikisi kontrol ettikleri anlasilmaktadir Bunlar hem agora ile ayni yapi katinda hem de dogu kiyisi boyunca bulunan liman yapilarinin infla edildigi doneme yani Erken imparatorluk Donemine ait oldugu saptanmaktadir Muhtemelen Orta Bizans Doneminde dogudaki kucuk limana bir kule eklenmistir Kulenin kuzey ve batisi saglam destek duvarlariyla guclendirilmis ve silahlarin kullanilmasi icin iki sira mazgal deligi acilmistir kulenin guney cephesi denize gomulmustur 2 m kadar yukseltilmis girisi doguya acilir ve buyuk olasilikla kara tarafina acilan surlara bagli bir gecit islevini gormustur Kulenin iki kati vardir alt katta kucuk bir sarnic ve bir kapinin arkasinda ahsap bir rampa bulunmaktadir Ust katta ise bir somine vardir ve catida muhtemelen piramit seklindeydi Bu yapinin tarihi halen tartismalidir Bakdakhin Anit Mezar Saat Kulesi Tiyatro Tapinak cepheli anit mezar Agora Balik pazari muzesi Bouleuterion Mendirek kulesi Akropol Mozaikler evi Dogu Bazilikasi NekropolisTabakalanmaBuluntularMimari 2016 yili depo calismasinda zengin buluntu gruplardan biri de mimari parcalar olusturmaktadir Roma Donemine ait yerel kirec tasindan yapilmis alt sirada ion kymationu ust sirada ise dil motifi sirasi gorulen aslan figurlu corten parcalari oldukca cok sayidadir Diger iki mimari parca da muhtemelen ion duzenindeki bir yapiya ait uzerinde dis siralari gorulebilen geisopodese ait parcalardir Dor duzeninde bir yapiya ait sacaklik kornisinin elemani olan geison parcasinin altinda ise iki sira halinde mutuluslar gorulmektedir Incelenen bir diger mimari parca korinth sutun basligidir Kalathos yuzeyi iki sira akanthus yapraklari ile cevrelenmis olan baslikta akanthus yapraklarinin cercevesi yuvarlak uclu dolgun yaprak parmaklari ile sekillendirilmistir Alt sira akanthus yapraklarinin arasindan ikinci sira yaprak kumeleri cikmaktadir Ikinci sira yaprak kumelerinin uc kismi fazlaca disa taskin islenmistir Kaulis kokleri ise fazla uzun islenmemis olup yuzeyleri yivlendirilmistir Akanthus yapraklarinin bittigi yerden baslayan ve abakus kismina kadar uzanan dil motifi islenmis olup bu durum Hellenistik Donem de Pergamonlu mimarlarin yayginlastirdigi sonrasinda ise M S 1 ve 2 yuzyilda yeniden moda haline gelmistir Ustte ion kymationu alt tarafinda ise ranke bezemesi friz blogu parcasidir Kucuk boyutlu olan friz blogu parcasi Erken Roma Donemi ne tarihlenmektedir Tasnifini yaptigimiz bir diger mimari parcayi da Gec Roma Donemi ne ait sutun altliklari olusturmaktadir Plinthe uzerinde Attik Ion tipli torus trokhilos torus dizilimlidir Resim 11 Iasos a ozgu beyaz damarli kirmizi renkli mermerden yapilmis 150 cm yuksekliginde 40 cm genisliginde ve 90 cm yuksekliginde 65 cm genisliginde fil ayagi seklinde tasarlanmis Bizans Donemi ne ait tasima fonksiyonundan cok bezeme amacli kullanilan iki adet sutunce de dikkati cekmektedir Kalintilar Kentin kurulmus oldugu yarimada yaklasik 900x450 m olculerinde ve deniz seviyesinden 80 m yuksekliktedir Uzerinde bir castrumun yer aldigi kistak anakaradaki ovadan gelen bir irmagin getirdigi aluvyonla olusmustur Yarimadanin ortasindaki tepe kentin akropolisidir Uzerindeki castrumu cevreleyen surlar MS 12 13 yuzyila aittir Arastirma ve Kazi1770 li yillarda Chandler in incelemelerde bulundugu kenti 1835 te Texier ve 1844 te Ross ziyaret etmistir Kent ve mezarlik 1960 72 yillari arasinda D Levi bu tarihten 1984 yilina kadar C Laviosa 1985 yilindan 2010 yilina kadar da F Berti yonetiminde Italyan Atina Arkeoloji Okulu adina kazilmistir Kultur ve Turizm Bakanligi tarafindan hazirlanmis tescilli arkeolojik sit alanlari listesinde yer almaktadir 2011 yilinda Roma Tre Universitesi nden M Spanu baskanliginda yeni donem kazilarina baslanmis bu kazilar 2013 yilina kadar surdurulmustur 2017 yilinda Milas Muzesi tarafindan gerceklestirilen kazilar gunumuzde A Baldiran tarafindan surdurulmektedir Yorum ve tarihleme Bulunan malzemelerin de gosterdigi gibi kale 14 ve 15 yuzyillardan sonra buyuk olasilikla kullanilmamistir Zirhtan yapilmis plakalar ilginc buluntular arasindadir Baska yerlerde nadir olarak gorulen bu tip zirhlar Italya da Gec Orta Cag Ronesans donemi kalelerinden bilinmektedir GaleriIasos Agora Iasos Agora duvar susu Iasos Agora duvar susu Iasos Agora Plani Iasos Agora Bouleuterion Iasos Agora Bouleuterion Iasos Agora Basilica Iasos at agora Necropolis Iasos at agora Zeus Megistos area Iasos Muzesi Sunaklari Iasos Muzesi Sunak detayi Iasos Muzesi Sunak detayi Iasos Muzesi Sunak Iasos Muzesi Anlasma Iasos Muzesi Sutun basi Iasos Muzesi duvar susu Iasos Muzesi Iasos MuzesiKaynakca a b c d e f g h TAY Yerlesme Ayrintilari 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2021 a b DENIZIN HAYAT VERDIGI KENT Iasos Mugla Il Kultur Turizm Mudurlugu 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2021 a b BALDONI Daniela 2004 Karia da Bir Liman Kenti Iasos Homer Kitabevi ve Yayincilik 1 basim ss 30 32 60 63 ISBN 9758293559 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2021 Medeniyetler Tarihi Iasos Antik Kenti 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2021 a b BALDIRAN Asuman 2016 2016 Iasos Ancient City Studies Hitit Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi ss 1 4 5 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2021