Ion Luca Caragiale (d. 13 Şubat 1852, , Eflak – ö. 9 Temmuz 1912, Berlin), senaryo, kısa öykü, şiir yazarı, tiyatro yöneticisi, siyaset yorumcusu ve gazetecidir. Arkasında önemli bir kültürel miras bırakan Caragiale, Rumen dili ve edebiyatında en önemli yazar ve oyun yazarlarından biri ve aynı zamanda yerel mizahın önde gelen temsilcisi olarak görülmektedir. Mihai Eminescu, ve Ion Creanga'nın yanında, her şeye rağmen hayatının ikinci yarısında katıldığı, sözü geçen bir edebiyat topluluğu olan Junimea'nın ana temsilcilerinden biridir.
Ion Luca Caragiale | |
---|---|
Ion Luca Caragiale | |
Doğum | 13 Şubat 1852 , Eflak |
Ölüm | 9 Temmuz 1912 (60 yaşında) Berlin, Alman İmparatorluğu |
Takma ad | Car |
Meslek | Kısa hikâye yazarı, oyun yazarı, gazeteci, deneme yazarı, aktör, tercüman, şair, devlet memuru, restorasyoncu |
Milliyet | Rumen |
Dönem | 1873–1912 |
Tür | Drama, komedi, trajedi, kısa hikâye, karalama hikâye, roman, parodi, hiciv, vecize, fantezi edebiyat, röportaj, anı, masal, epigram, fabl |
Konu | Günlük hayat, değerler ve davranışlar, politika, sosyal eleştiri, edebiyat eleştirisi, müzik eleştirisi, Junimist (Junimea Topluluğu ile ilgili akım), natüralizm, neoromantisizm, realizm |
Edebî akım | Romantik |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri
| |
İmza | |
Hayatı
Prens Ioan Gheorghe'nin dönemi sırasında 1812 yılından sonra Eflak'a (Wallachia) göçeden, Rum Köken'li bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çevrede tanınan dedesi Ştefan Caragiali, Bükreş Adliyesi'nde aşçı olarak çalışmaktaydı. Ion Luca'nın babası, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'dan olup, Prahova İdari Bölgesi'ne yerleşmiş ve Margineni Manastırı Emini (Yöneticisi) olarak çalışmıştır.
Çevrede Luca Caragiali olarak bilinmekte olup, Ploieşti'de avukat ve hakim olarak ünlendi. Yine Rum Kökenli olarak bilinen (bazı tarihçilere göre de Macar asıllı) Braşav'lu bir tacirin kızı Ekaterine Karaboa (veya Alexovici) ile evlendi. Çiftin, Lenci adında bir kızları oldu.
Hayatının İlk Dönemi
Prohova'nın Haimanele kasabasında (güncel adıyla kendi adı verilen komününde) doğup, Ploieşti'de eğitim gördü. Kendisinin de söylediği gibi, okumayı Safanta (Sf./St.) George Rumen Ortodoks Kilisesi'nde öğrendi. Kısa süre sonra, dili kullanmasında üzerinde çok etkisini olduğunu söylediği, Transilvanya'da doğan Bazilie Dragoşescu tarafından Rumen edebiyatı dersleri aldı. Henüz Ion Luca 7 yaşındayken, Moldova Prensi Alexander John Cuza'nın Eflak Prensi olarak seçilmesinden sonra gerçekleştirdiği reformlar, onun ileriki yaşlarındaki politik görüşlerini etkiledi. Yeni hükümdarın 1859 yılında ilkokulunu ziyareti, onlar tarafından büyük heyecanla karşılandı.
Sfantii Petru ve Pavel Lisesini bitirdikten sonra daha yüksek öğrenimi takip etmedi. Bir olasılıkla doğrudan ikinci seviyeye kaydedilmişti, çünkü ilk yıllarında okula devam ettiğini gösteren hiçbir kayıt yoktur. Özellikle, sonra Ploieşti Belediye Başkanı olacak Constantin Iennescu'dan tarih dersleri aldı. Genç Caragiale amcasının ayakizlerinden devam ederek, sonrasında devam edeceği Bükreş'deki tiyatro okulunun hocası Costache'den hitabet ve mimik sanatları derslerini aldı. Annesi ve kızkardeşi de bu okulda ona katıldılar. Ayrıca olasıdır ki, Bükreş Milli Tiyatrosu'nda figüran olarak roller aldı. Bu alanda tamzamanlı iş bulamadığından, 18 yaşlarındayken Prahova Idari Birimi Adliyesi'nde (Prahova County Tribunal) kopyacı olarak çalıştı. Hayatı boyunca, bu tiyatrodaki eğitimi hakkında konuşmayacak, herkesten hatta eşinden bile saklayacaktı.
1862 yılında, Caragiale muhafazakâr ve liberallerin koalisyonu tarafından gerçekleştirilen Cuza'nın düşürülüşüne tanık oldu. Daha sonra, bu hareket için yapılan halkoylamasında kendisinin ve arkadaşlarının, "evet" dediklerini söyleyecekti. 18'inde hevesli bir liberal akım destekçisi olarak, bu akımın cumhuriyetçi fikirlerine sempati ile bakıyordu. 1871'de Liberal Grup tarafından, geleceğin Romanya Kralı olacak Domnitor Carol I'i yerinden etmeyi amaçlayan, kısa sürecek Ploieşti Cumhuriyeti'ni gördü. Hayatının ileri döneminde, hem darbe girişimi, hem de kendisinin ona katılımı konusunda dalga geçecekti.
O yılın sonlarında, sonraları kendi eseri "Din cametul unui vechi sufleur"'da (Eski Suflörün Kitabından) hatırlatacağı dönem olan, Milli Tiyatro Müdürü Mihail Pascaly onu suflörlük yapak üzere işe almasıyla Bükreş'e geri döndü. Çok samimi ve aynı zamanda rakibi olduğu şair Mihai Eminescu da, aynı şekilde tiyatro müdürü Iorgu Caragiale tarafından işe alınmıştı. Genç Caragiale, tiyatrodaki repertuvara olan aşinalığına ek olarak, Aydınlanma Çağı Felsefecileri'ni okuyarak kendini eğitti. 1870 ve 1872 arasındaki aynı noktada, Teatrul National din Iaşi'da (Yaş Milli Tiyatrosu) da aynı görevle çalışmaktaydı. Bu dönemde ayrıca, çeşitli yayınların hazırlanmasında düzeltmen olarak ve öğretici asistan olarak çalışmaktaydı.
Edebi Başlangıç
Ion Luca, edebi çıkışını 1873 yılında 21 yaşındayken, G.Dem.Teodorescu'nun liberallerden etkilenen hicivsel Ghimpele dergisinde çıkan şiirleri ve mizah dizileri ile yaptı. Değişik mahlaslarla (takma ad/nick name) göreceli olarak çok az makale yazdı. Bu isimlerden biri de soyadından ve Palicar'dan (Şakacı) esinlenen "Car." idi. Bükreş'e dönüşü ile birlikte, toplantılarına sık sık katıldığı "Kırmızılar" olarak bilinen liberal eğilimin radikal ve cumhuriyetçi kanadına daha çok yaklaştı. Gimpele'de çalışırken cumhuriyetçi yazar N.T.Oraşanu ile tanıştı.
Gimpele'ye yazdıklarının çoğu dönemin çeşitli edebiyatçılarını hedef alan alaycı-küçümseyici (sarkastik) tondaydı. Aynı dergiye ayrıca şiirler de verdi; iki sone ve bir seri nükte. Yeni yükselen şairlerden Alexander Macedonski ile çok uğraştı.
Sonraki yıllarda, yeni kurulan Milli Liberal Parti'nin farklı sözcüleri ile işbirliği yaptı. Mayıs 1877'de hiciv dergisi Claponul'u (Kısır) yarattı. 1877'de Milli Tiyatro için bir seri Fransızca yazılmış oyunu tercüme etti. Fransız Cumhuriyetçi Frederic Dame ile birlikte, hayatı kısa sürecek Natiunea Romana ("Rumen Milleti") dergisini yönetti.
Romania Libera ("Özgür Romanya") gazetesine, Rumen tiyatrosunun bayağılığı ve eser çalmaya başvurulmasının artışı gibi, Rumen tiyatrosu üzerine serilerle katkıda bulundu. Edebiyat tarihçisi Perpessicius'a göre bu seriler " "tiyatro tarihimizin en sağlam eleştirel katkısını oluşturdu".
Timpul (Zaman) and Claponul (Kısır)
1876'dan hemen sonra, hareket Ion Bratianu'nun başkan olması ile Milli Liberal Politika'dan uzaklaşmaya başladı. Diğerlerine göre, yazıişlerinde çalışan Mihai Eminescu, Caragiale ve Transilvanyalı nesir yazıcısı Ioan Slavici'in muhafazakâr Timpul gazetesinde çalışmasını istemiş, ikisi de işe alınmıştı. Bu olay zinciri biraz tartışmalıdır. Bazıları Eminescu'nun onlardan sonra Mart 1876'da değil, Ocak 1878'de gazeteye geldiğini söylerler.
Slavici, üçü kah Calea Victoriei'de (Victoria Caddesi) Timpul'un merkezinde, kah Eminescu'nun Strada Sfintilor'daki (Ermişler/Havariler Caddesi) buluşarak, saatlerce Rumen dili grameri üzerine beraber yapmayı planladıkları çalışma üzerine uzun uzun konuştuklarını söylemişti.
Cragiale, Romanya'nın Osmanlı İmparatorluğu'ndan tam olarak bağımsızlığını alabilmesi için, Türkler ve Ruslar arasındaki 93 Harbi olarak bilinen savaşa katılması ile Eminescu'nun Kırmızılar Politik Akım'ı lideri Rosetti ile polemiğe girmesi sıralarında, Timpul'da çalışma konusunda ilgisini azaltmıştı. Slavici'e göre, Eminescu tarafından yarıda bırakılmış katkıları zaman zaman tamamlamıştı. Daha sonra da beklenmedik şekilde dergiden ayrıldı.
Tüm dikkatini, savaş boyunca tak başına yazacağı ve düzenlemesini yapacağı Claponul'a yönlendirdi. Zarifopol'e göre, Caragiale kendi sitilini denemeyle meşkul olup, halkın içine karışarak onları öğrenmeye çalışıyor ve dergiye hafif hiciv serileri ile katkıda bulunuyordu. Bir seri çalışmasında, hem berber, hem amatör bir sanatçı olan ve yaptığı iş ile sanat ve edebiyat arasında paralellik kuran Nastase Ştirbu adında, daha sonraki çalışmalarında da tekrar kullanacağı bir kahraman yaratmıştı. Benzer şekilde, Şotrocea and Motrocea adındaki iki ayrılmaz arkadaş hakkındaki düzyazı, Momente şi Schite'deki Lache ve Mache çiftinin taslağının oluşmasına hizmet etmişti. Zamanın bir diğer önemli çalışması ise Rus Ordusu'nun Bükreş'e varışını ve sokaklardaki tepkiyi uyaklı bir röportaj ile belgeleyen Pohod la Şosea'dır. Claponul 1878 yılının başlarında yayımını durdurdu.
Junimea'ya Kabulü
Bir olasılıkla Eminescu tarafından, Iaşi'da yerleşik etkili edebiyat topluluğu ve Milli Liberal Politika karşıtı bir merkez konumundaki Junimea ile tanıştı. İlk olarak, Romanya Kralı Domnitor Carol I'in aile doktoru Dr.Kremnitz'in evindeki bir ziyaret sırasında Junimea'nın kurucusu eleştirmen ve politikacı Titu Maiorescu ile tanıştı. Daha sonra Eminescu'nun sevgilisi olacak, doktorun karısı ve Maiorescu'nun yengesi Mite Kremnitz de yazardı. Birkaç toplantı sırasında, Maiorescu Caragiale'den bir seri özdeyiş (aforizma, vecize) albümü hazırlamasını istedi. Onun özlü sözleri, doğasında düşündürücü ve bazıları ise hem insanlardan kaçışın kanıtsal seçimlerine ve hem de bir derecede kadın düşmanlığına sahipti.
1878'de Caragiale ve Maiorescu, Caragiale'nin ünlü oyunu O Noapte Furtunoasa'sının (Fırtınalı Bir Gece) ilk taslağını okuduğu, Junimea'nın 15'inci yılı kutlamalarına katılmak üzere Iaşi'a gittiler. Petite bourgeoisie'nin (küçük burjuvazi) liberal değerler ile yüzeysel kültürün geçmişi üzerine yapılan demegojinin karışımını tiye alan bu çalışma, derhal konservatif grup çoğunluğunun bamteline dokundu. Topluluğun Bükreş'e açılımı ve sanatın koruycusu oluşuyla karakter bulan derginin resepsiyonu, Ikinci Dönem Junimea Aktiviteleri'nin odak dakikaları hâline gelmiştir. Bu aşamaya işaret eden diğer yazarlar, Creanga, Slavici, Vasile Alecsandri ve Vasile Conta idi. Caragiale ile birlikte, edebiyat üzerine Junimea'nın direkt etkisinin öndegelen temsilcileri olacaklardı. Değişen derecelerde, Maiorescu'nun eleştirisi olan Junimalist Tez'in ana unsuru "temelsiz formlar"a iltifatta bulundular. Junimea'nın, sadece Rumen üst sınıfının yararlandığı ve ancak diğerlerini yükselen yanlış değerlere mahkûm ettiğini savunduğu bu fikirin kendisi, modernleşmenin olumsuzluğuna dikkat çekiyordu.
Ion Luca Caragiale, Junimea’nın sözcüsü, topluluğun önemi düşmeye başladığı 1885 yılından sonra bile katkıda bulunmaya devam ettiği Convorbiri Literare (Edebi Sohbetler) ile birlikte de anılıyordu. Orası onun bütün büyük komedilerini ilk defa halka sunduğu yerdi. Ancak, Junimea’yı Romanya’nın üçüncü politik gücü olarak pekiştirmeyi amaçlayan Petre. P. Carp Hareketi’ne katılmadı ve ileriki yıllar boyunca bir sağlam bağımsız olarak kaldı. Caragiale buna rağmen Junimist Dergi Constitutionalul ile anıldı.
1879’un başlarında, O Noapte Furtunoasa (Bir Fırtınalı Gece), ilk defa Milli Tiyatro’da sahneye konmuştu. Caragiale ve onun karakterlerini canlandırmaya devam edecek olan komedyen Mihai Mateescu’yu ilk defa bir araya getiren bu sahnelenişti. Bu oyun iyi bir çıkıştı ve adının posterlere basılmasına karşı çıkmış olsa da ona büyük bir alkış getirdi. İkinci sahnelenişte, hükûmetçe Tiyatrolar Yöneticiliği’ne atanan Milliyetçi Liberal Ion Ghica tarafından hikâyesinin kesildiğini anladığında hakarete uğradığını hissetmişti. Resmi bir açıklama istediğinde, O Noapte Furtunoasa, sezonun programından çıkarılmıştı. Sonraki yıllarda, bağımsız tiyatro grupları (kumpanyalar) oyunu aynen veya çalıntı versionlarını kendi yararlarına sahnelediler. 1883'te yeniden Milli Tiyatro Repertuvarı’na dahil edildi ve Craiova ve Iaşi gibi şehirlerdeki devlet tiyatroları da kendi programlarına dahil etmek için çaba sarf ettiler.
Sonrasında Caragiale, oyuncusu ve yöneticisi, ana işbirlikçisi Constantin I. Nottara’nın olduğu Milli Tiyatro’da kendi oyunlarını yönetme konusuna da el attı. Beraberce, Mihail Pascaly’nın tercih ettiği teknigi sonlandırıp, yerine oyunculukta daha doğal ve çalışılmış perspektifle empatik hitabeti koyarak itibarlar kazandılar.
Genel Müfettiş
1880’de, sokak kavgasını duyarak, devrimin yakında olduğuna inanan kültürsüz “Kızıl” emekli ve saf karısı üzerine yazdığı “Conu Leonida fata cu reactiunea” adlı oyununun basımını yaptı. Bu oyun ayrıca tiyatro dünyasında basımı yapılan, kendi ünlü kitabı “Amintiri din copilarie” (Çocukluk Anıları) adlı kitabının çıkışı ile aynı zamana rastlayan ilk anısıydı.
Caragiale, Maiorescu eşliğinde Avusturya-Macaristan’a gitti. Viyana’da, Burgheater’ca misafir edilen William Sheakespeare’nin Bir Yazgecesi Rüyası oyununun sahnelenişine katıldılar. Dönüşünden sonra hemen hemen işsizdi. 1881’de Timpul’daki konumundan ayrıldı. Bununla beraber o sonbahar, Ion Brationu’nun Milli Liberal Kabinesi’nde yer alan Milli Eğitim Bakanı V.A.Urechia, Moldova tarafındaki Suceava ve Neamt Yönetim Bölgeleri için Genel Müfettiş olarak atadı.
Ion Luca Caragiale, yeni evinin Iaşi’a yakın olmasından yararlanarak, Junimea’nın aktivitelerine düzenli katılabiliyordu. Bu aktivitelerde, derginin en önemli temsilcileri Iacob Negruzzi, Vasile Pogor ve Pentru Th.Missir ile iyi arkadaş oldu. Negruzzi ile, Nicolae Gane’nin kısa öyküsü “Hatmanul Baltag”ı opera olarak sahneye koydular.
Eminescu’nun da ilişki yaşamış olduğu Veronica Micle ile yakınlaştı. Kısa bir zaman, Caragiale ve Veronica (şairle zaman zaman görüşmeye devam etmesine rağmen) aşk macerası yaşadılar. Bu Eminescu ve Caragiale arasındaki arkadaşlığın soğumasına neden oldu. Eski arkadaşının Caragiale ile ilişki yaşaması onu kıskandırmıştı. Aynı zamanda Micle de, Eminescu’nun Mite Kremnitz ile bir ilişki yaşamasına gücenmişti.
Bir yıl sonra, Caragiale Valahya’ya (Eflak/bugünkü Romanya’nın aşağı yarısı) geri dönerek, Argeş ve Valcea’da Genel Müfettiş oldu. Sonunda, 1884'teki konumunu tamamen kaybetmiş, kendini iflasın eşiğinde bulmuş ve böylece düşük düzeydeki kâtiplik konumuna razı olmuştu. Olasılıkla, melodraması “O soacra” (Kaynana) bu dönemde yazılmış ve basılmıştır. Hatasının farkında olan Caragiale, çalışmanın gençliğinden kaldığını belirterek, 1876’da onu silmiştir. Yazımdaki birkaç detay, itibarına gölge düşürmüştür.
Haziran 1883'te Maiorescu’nun evini ziyareti sırasında, Eminescu’nun psikolojik bir hastalıkla ilgili sorun yaşadığını öğrendi. Bir rivayete gore, Caragiale bu haber üzerine bir hayli ağlamıştı.
Bu geçen olaylar nedeniyle, Pogor gibi Junimea Üyeleri ile arası açılmıştı. Bu olaylar arasında, Caragiale’nin, genç Eminescu ile dalga geçtiğini öğrenmesi ile şok geçirdiği yaşlı şair, Vasile Alecsandri ile fikir ayrılığına düşmesi de vardı. Bu nedenle Alecsandri’yi, Mart 1884'teki topluluğun gerçekleştirdiği toplantıda, herkesin önünde eleştirmeye karar verdi. Maiorescu’nun kendi tuttuğu notlara gore, Caragiale, Alecsandri’ye karşı saldırgan ve kabaydı.
Caragiale’nun zengin akrabası, annesi Ecaterina’nın kuzeni ve dul Catinca Momulo Cardini (daha çok Catinca Momuloaia olarak bilinir) 1885’de ölmesi ile, büyük bir miras kalması olasılığı doğdu. Momuloaia’nın diğer akrabaları ile davalık oldu ve bu dava 1900’ün başlarına kadar sürdü.
İlk Büyük Başarısı
Bundan aylar sonra, yeni komedisi O Scrisoare Pierduta (Bir Kayıp Mektup) ilk defa halka sunuldu. Bu politik mekanizma, taşradaki bozulma, önemsiz hırslar ve anlamsız demagoji arasındaki çelişkilerin resmedilmesi, halk arasında bir ani çıkış gerçekleştirdi. Rumen edebiyatında kendi türündeki en iyi bilinenlerden biri olarak, muhtemelen Caragiale’nin kariyerinde yüksek bir nokta oldu. Maiorescu bu başarıdan mutlu olmuştu ve bunun sahnelenişiyle Milli Liberal söylemine “gülmeye başlayan” Rumen toplumunda olgunluğun işareti ve olduğuna inanmıştı.
Ion Luca Caragiale, Bükreş Belediye’sinde çalışan Maria Constantinescu adındaki bekar ve genç bir kadınla romantik bir aşk yaşamaktaydı. Maria’nın 1885’de Mateiu adında bir oğlu olmuş, Caragiale de onu oğlu olarak tanımıştı.
Aynı yıl boyunca, varoşların değerleri ve beklenmeyen gönül işlerinin daha hafif bir hicvi olan “D-ale Carnavalului” (Sayın Karnaval Bey), halk tarafından yuhalanmış ve sorgulanmıştı. Eleştirmenler, samimi zina tasvirinin cezalandırılmamasına rağmen oyunu ahlaksız saymışlardı. Maiorescu tartışmada arkadaşının yanında yer alarak, Milli Liberal Kültürel Değerleri sert bir şekilde eleştiren “Comediile domnului Caragiale” (Sayın Caragiale’nin Komedileri) başlıklı ve 1889’da Caragiale’nin toplu oyunlarının önyazısı olacak bir yazı yayınladı. Arthur Schopenhauer’in fikirlerinden etkilenen bu eleştiride, Caragiale’nin insan ruhunu yükselmede başarısız olmadığını, çünkü kesinlikle didaktisizm ve egoizm’in üzerine çıktığını savunmuştu. Oyunun vatansever oladığı suçlamalarını, Maiorescu şöyle yanıtlamıştı;
- (…) politik amaç güden günümüz şiirleri, kutsal günlerin methiyeleri, hanedanları göklere çıkaran tiyatro kompozisyonları, sanatın taklitleridir, gerçek sanat değildirler. Bir ülke vatandaşının, davranışlarında görülen, en önemli duygusu vatanseverliğin, sanatta bu duygunun göstergesi olarak yeri yoktur. Hiç Corneille’de Fransız Vatanseverliği’ne ait bir tek söz var mıdır? Racine’de hiç milli bir duylgu fışkırması var mıdır? Peki Moliere’de? Sheakespeare’de bir tane var mı? Goethe’de?
Bu makale, halkla oyun yazarlarının arasını bulan önemli bir unsure rolü oynamış ancak, aynı zamanda Maiorescu ile Maiorescu’nun kendisi ile çeliştiğini söyleyen felsefeci Constantin Dobrogeanu-Gherea arasında bir polemiğe yol açmıştı. Dobrogeanu-Gherea, Caragiale’nin tarafını savunduysa da, “D-ale carnavalului”nin onun en zayıf oyunu olduğu kanısını taşımıştı.
Tiyatro Alanındaki Liderliği ve Evliliği
Ekonomik problemleri süren Caragiale, önceleri Milliyetçi Liberallerle fikir ayrılığına düşmesine rağmen, Partı’nin gazetesine yazılarıyla katkıda bulunmayı kabul etti ve böylece tarihçi ve politikacı Alexandru Dimitrie Xenopol tarafından çıkarılan “Vointa Notionala” isimli dergi ile ilişkilenmiş oldu. “Luca” mahlası altında, iki tiyatro gazetesine katkılarda bulundu. Paralelinde, Bükreş’de özel Sfantul Gheorghe Lisesi’nde dersler verdi. Kariyerinin bu dönemi. Maiorescu’nun Junimist Muhafazakârlar’dan oluşan Teodor Rosetti Kabinesi’nde Eğitim Bakanlığı’na yükselmesiyle, 1888’de bitti. Caragiale, Milli Tiyatro’nun da yöneticisi olma anlamına gelen, tiyatroların başına getirilmesini talep etti. Maiorescu başlangıçta karşı çıksa da, Caragiale sonunda bu konumu elde etti. Son karar Romanya Kraliçesi Elisabeth’in Maiorescu’ya bunu düşünmesini söylemesine yoruldu veya başka bir söylentiye göre Junimist Petre P. Carp’ın etkisili desteği ile atanmıştı.
Bu atama o zamanlar bazı tartışmalar yaratmıştı. C. I. Stancescu da dahil olmak üzere, öncellerinin (seleflerinin) aksine Ion Luca Caragiale, bu alanda bir profesyonel ve aynı zamanda kişi olarak alçakgönüllü bir geçmişe sahipti. Milliyetçi Liberaller’in ona karşı kampanya başlatmasıyla, oyun yazarı Bükreş Basını’na niyetini ortaya koyan ve atamasındaki durumu anlatan bir açık mektup hazırladı. Mektupta Junimea’yı savunarak, Junimea’nın kendisinin “politikaya kapalı olduğu zaman içinde halkın gözünden kaybolma” olarak ortaya koyduğu çalışmalarına ilgisinin kendi yükselişine etkisine değindi. Bir yazar ve yönetici olarak kendi davasını yeniden gözden geçirerek, devletçe yönetilen tiyatrolar için özenerek oluşturduğu ve sonra da uygulamaya geçirdiği, Vianu’ya gore “dakik ve sert” bir program ortaya koydu. Her şeye rağmen, sezon sonunda istifa etti ve edebi uğraşılarını sürdürdü.
1889’da, İtalyan Mimar Gaetano Burelly’nin kızı Alexandrina ile evlendi. Ion Luca Caragiale’nin sosyal sınıfını yükselten, Bükreş Seçkinleri’nin bir üyesiydi. Biri “Luky” diye bilinecek 1893'te Luka ve ikincisi “Tuşchi” diye bilinecek ve Logadi ile evlenecek Ecaterina adında iki çocukları oldu. Birkaç yıl sonra, Caragialeler Mateiu’yu kendi evlerine getirdiler ve Ion Luca onu Anghel Demetrescu’nun Sfantul Gheorghe Koleji’ne kaydettirdi.
Son Yılları
1909 yılının başında, Caragiale Universul'a katkılarına ara verdi.
Berlin'deki evinde bir seyahat dönüşü beklenmedik şekilde öldü. Ölüm nedeni, kalp krizi olarak belirtildi. Oğlu'nun söylediğine göre o gece geç saatlerde ona hareketli geldiğini düşündüğü William Shakespeare'nin Macbeth'ini okuyordu. Caragiale'nin naaşı yük treni ile Bükreş'e taşındı. Fakat yoldaki karışıklık dolayısı ile, bir gün geç ulaştı. Bükreş'deki Bellu Mezarlığı'nda 22 Kasım 1912 tarihinde toprağa verildi. Ömürlük rakibi Alexander Macedonski, onun ölümü ile sarsıldı ve Adevarul gazetesine yazdığı mektupta onun mizahını Amerikalı Mark Twain'e tercih ettiğini, birbirlerine saldırılarının ve dalga geçişlerinin nedeninin, birbirlerini çok sevdikleri olduğunu iletti.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ion Luca Caragiale d 13 Subat 1852 Eflak o 9 Temmuz 1912 Berlin senaryo kisa oyku siir yazari tiyatro yoneticisi siyaset yorumcusu ve gazetecidir Arkasinda onemli bir kulturel miras birakan Caragiale Rumen dili ve edebiyatinda en onemli yazar ve oyun yazarlarindan biri ve ayni zamanda yerel mizahin onde gelen temsilcisi olarak gorulmektedir Mihai Eminescu ve Ion Creanga nin yaninda her seye ragmen hayatinin ikinci yarisinda katildigi sozu gecen bir edebiyat toplulugu olan Junimea nin ana temsilcilerinden biridir Ion Luca CaragialeIon Luca CaragialeDogum13 Subat 1852 1852 02 13 EflakOlum9 Temmuz 1912 60 yasinda Berlin Alman ImparatorluguTakma adCarMeslekKisa hikaye yazari oyun yazari gazeteci deneme yazari aktor tercuman sair devlet memuru restorasyoncuMilliyetRumenDonem1873 1912TurDrama komedi trajedi kisa hikaye karalama hikaye roman parodi hiciv vecize fantezi edebiyat roportaj ani masal epigram fablKonuGunluk hayat degerler ve davranislar politika sosyal elestiri edebiyat elestirisi muzik elestirisi Junimist Junimea Toplulugu ile ilgili akim naturalizm neoromantisizm realizmEdebi akimRomantikEtkiledikleri Eugene Ionesco Etkilendikleri Vasile Alecsandri Honore Daumier Anatole France Niccolo Machiavelli Titu Maiorescu Edgar Allan Poe Eugene Scribe William Shakespeare Emile ZolaImzaHayatiPrens Ioan Gheorghe nin donemi sirasinda 1812 yilindan sonra Eflak a Wallachia goceden Rum Koken li bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Cevrede taninan dedesi Stefan Caragiali Bukres Adliyesi nde asci olarak calismaktaydi Ion Luca nin babasi Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Istanbul dan olup Prahova Idari Bolgesi ne yerlesmis ve Margineni Manastiri Emini Yoneticisi olarak calismistir Cevrede Luca Caragiali olarak bilinmekte olup Ploiesti de avukat ve hakim olarak unlendi Yine Rum Kokenli olarak bilinen bazi tarihcilere gore de Macar asilli Brasav lu bir tacirin kizi Ekaterine Karaboa veya Alexovici ile evlendi Ciftin Lenci adinda bir kizlari oldu Hayatinin Ilk DonemiYeniyetme Caragiale Prohova nin Haimanele kasabasinda guncel adiyla kendi adi verilen komununde dogup Ploiesti de egitim gordu Kendisinin de soyledigi gibi okumayi Safanta Sf St George Rumen Ortodoks Kilisesi nde ogrendi Kisa sure sonra dili kullanmasinda uzerinde cok etkisini oldugunu soyledigi Transilvanya da dogan Bazilie Dragosescu tarafindan Rumen edebiyati dersleri aldi Henuz Ion Luca 7 yasindayken Moldova Prensi Alexander John Cuza nin Eflak Prensi olarak secilmesinden sonra gerceklestirdigi reformlar onun ileriki yaslarindaki politik goruslerini etkiledi Yeni hukumdarin 1859 yilinda ilkokulunu ziyareti onlar tarafindan buyuk heyecanla karsilandi Sfantii Petru ve Pavel Lisesini bitirdikten sonra daha yuksek ogrenimi takip etmedi Bir olasilikla dogrudan ikinci seviyeye kaydedilmisti cunku ilk yillarinda okula devam ettigini gosteren hicbir kayit yoktur Ozellikle sonra Ploiesti Belediye Baskani olacak Constantin Iennescu dan tarih dersleri aldi Genc Caragiale amcasinin ayakizlerinden devam ederek sonrasinda devam edecegi Bukres deki tiyatro okulunun hocasi Costache den hitabet ve mimik sanatlari derslerini aldi Annesi ve kizkardesi de bu okulda ona katildilar Ayrica olasidir ki Bukres Milli Tiyatrosu nda figuran olarak roller aldi Bu alanda tamzamanli is bulamadigindan 18 yaslarindayken Prahova Idari Birimi Adliyesi nde Prahova County Tribunal kopyaci olarak calisti Hayati boyunca bu tiyatrodaki egitimi hakkinda konusmayacak herkesten hatta esinden bile saklayacakti 1862 yilinda Caragiale muhafazakar ve liberallerin koalisyonu tarafindan gerceklestirilen Cuza nin dusurulusune tanik oldu Daha sonra bu hareket icin yapilan halkoylamasinda kendisinin ve arkadaslarinin evet dediklerini soyleyecekti 18 inde hevesli bir liberal akim destekcisi olarak bu akimin cumhuriyetci fikirlerine sempati ile bakiyordu 1871 de Liberal Grup tarafindan gelecegin Romanya Krali olacak Domnitor Carol I i yerinden etmeyi amaclayan kisa surecek Ploiesti Cumhuriyeti ni gordu Hayatinin ileri doneminde hem darbe girisimi hem de kendisinin ona katilimi konusunda dalga gececekti O yilin sonlarinda sonralari kendi eseri Din cametul unui vechi sufleur da Eski Suflorun Kitabindan hatirlatacagi donem olan Milli Tiyatro Muduru Mihail Pascaly onu suflorluk yapak uzere ise almasiyla Bukres e geri dondu Cok samimi ve ayni zamanda rakibi oldugu sair Mihai Eminescu da ayni sekilde tiyatro muduru Iorgu Caragiale tarafindan ise alinmisti Genc Caragiale tiyatrodaki repertuvara olan asinaligina ek olarak Aydinlanma Cagi Felsefecileri ni okuyarak kendini egitti 1870 ve 1872 arasindaki ayni noktada Teatrul National din Iasi da Yas Milli Tiyatrosu da ayni gorevle calismaktaydi Bu donemde ayrica cesitli yayinlarin hazirlanmasinda duzeltmen olarak ve ogretici asistan olarak calismaktaydi Edebi BaslangicCaragiale nin gencligi Ion Luca edebi cikisini 1873 yilinda 21 yasindayken G Dem Teodorescu nun liberallerden etkilenen hicivsel Ghimpele dergisinde cikan siirleri ve mizah dizileri ile yapti Degisik mahlaslarla takma ad nick name goreceli olarak cok az makale yazdi Bu isimlerden biri de soyadindan ve Palicar dan Sakaci esinlenen Car idi Bukres e donusu ile birlikte toplantilarina sik sik katildigi Kirmizilar olarak bilinen liberal egilimin radikal ve cumhuriyetci kanadina daha cok yaklasti Gimpele de calisirken cumhuriyetci yazar N T Orasanu ile tanisti Gimpele ye yazdiklarinin cogu donemin cesitli edebiyatcilarini hedef alan alayci kucumseyici sarkastik tondaydi Ayni dergiye ayrica siirler de verdi iki sone ve bir seri nukte Yeni yukselen sairlerden Alexander Macedonski ile cok ugrasti Sonraki yillarda yeni kurulan Milli Liberal Parti nin farkli sozculeri ile isbirligi yapti Mayis 1877 de hiciv dergisi Claponul u Kisir yaratti 1877 de Milli Tiyatro icin bir seri Fransizca yazilmis oyunu tercume etti Fransiz Cumhuriyetci Frederic Dame ile birlikte hayati kisa surecek Natiunea Romana Rumen Milleti dergisini yonetti Romania Libera Ozgur Romanya gazetesine Rumen tiyatrosunun bayagiligi ve eser calmaya basvurulmasinin artisi gibi Rumen tiyatrosu uzerine serilerle katkida bulundu Edebiyat tarihcisi Perpessicius a gore bu seriler tiyatro tarihimizin en saglam elestirel katkisini olusturdu Timpul Zaman and Claponul Kisir 1876 dan hemen sonra hareket Ion Bratianu nun baskan olmasi ile Milli Liberal Politika dan uzaklasmaya basladi Digerlerine gore yaziislerinde calisan Mihai Eminescu Caragiale ve Transilvanyali nesir yazicisi Ioan Slavici in muhafazakar Timpul gazetesinde calismasini istemis ikisi de ise alinmisti Bu olay zinciri biraz tartismalidir Bazilari Eminescu nun onlardan sonra Mart 1876 da degil Ocak 1878 de gazeteye geldigini soylerler Slavici ucu kah Calea Victoriei de Victoria Caddesi Timpul un merkezinde kah Eminescu nun Strada Sfintilor daki Ermisler Havariler Caddesi bulusarak saatlerce Rumen dili grameri uzerine beraber yapmayi planladiklari calisma uzerine uzun uzun konustuklarini soylemisti Cragiale Romanya nin Osmanli Imparatorlugu ndan tam olarak bagimsizligini alabilmesi icin Turkler ve Ruslar arasindaki 93 Harbi olarak bilinen savasa katilmasi ile Eminescu nun Kirmizilar Politik Akim i lideri Rosetti ile polemige girmesi siralarinda Timpul da calisma konusunda ilgisini azaltmisti Slavici e gore Eminescu tarafindan yarida birakilmis katkilari zaman zaman tamamlamisti Daha sonra da beklenmedik sekilde dergiden ayrildi Tum dikkatini savas boyunca tak basina yazacagi ve duzenlemesini yapacagi Claponul a yonlendirdi Zarifopol e gore Caragiale kendi sitilini denemeyle meskul olup halkin icine karisarak onlari ogrenmeye calisiyor ve dergiye hafif hiciv serileri ile katkida bulunuyordu Bir seri calismasinda hem berber hem amator bir sanatci olan ve yaptigi is ile sanat ve edebiyat arasinda paralellik kuran Nastase Stirbu adinda daha sonraki calismalarinda da tekrar kullanacagi bir kahraman yaratmisti Benzer sekilde Sotrocea and Motrocea adindaki iki ayrilmaz arkadas hakkindaki duzyazi Momente si Schite deki Lache ve Mache ciftinin taslaginin olusmasina hizmet etmisti Zamanin bir diger onemli calismasi ise Rus Ordusu nun Bukres e varisini ve sokaklardaki tepkiyi uyakli bir roportaj ile belgeleyen Pohod la Sosea dir Claponul 1878 yilinin baslarinda yayimini durdurdu Junimea ya KabuluBir olasilikla Eminescu tarafindan Iasi da yerlesik etkili edebiyat toplulugu ve Milli Liberal Politika karsiti bir merkez konumundaki Junimea ile tanisti Ilk olarak Romanya Krali Domnitor Carol I in aile doktoru Dr Kremnitz in evindeki bir ziyaret sirasinda Junimea nin kurucusu elestirmen ve politikaci Titu Maiorescu ile tanisti Daha sonra Eminescu nun sevgilisi olacak doktorun karisi ve Maiorescu nun yengesi Mite Kremnitz de yazardi Birkac toplanti sirasinda Maiorescu Caragiale den bir seri ozdeyis aforizma vecize albumu hazirlamasini istedi Onun ozlu sozleri dogasinda dusundurucu ve bazilari ise hem insanlardan kacisin kanitsal secimlerine ve hem de bir derecede kadin dusmanligina sahipti 1878 de Caragiale ve Maiorescu Caragiale nin unlu oyunu O Noapte Furtunoasa sinin Firtinali Bir Gece ilk taslagini okudugu Junimea nin 15 inci yili kutlamalarina katilmak uzere Iasi a gittiler Petite bourgeoisie nin kucuk burjuvazi liberal degerler ile yuzeysel kulturun gecmisi uzerine yapilan demegojinin karisimini tiye alan bu calisma derhal konservatif grup cogunlugunun bamteline dokundu Toplulugun Bukres e acilimi ve sanatin koruycusu olusuyla karakter bulan derginin resepsiyonu Ikinci Donem Junimea Aktiviteleri nin odak dakikalari haline gelmistir Bu asamaya isaret eden diger yazarlar Creanga Slavici Vasile Alecsandri ve Vasile Conta idi Caragiale ile birlikte edebiyat uzerine Junimea nin direkt etkisinin ondegelen temsilcileri olacaklardi Degisen derecelerde Maiorescu nun elestirisi olan Junimalist Tez in ana unsuru temelsiz formlar a iltifatta bulundular Junimea nin sadece Rumen ust sinifinin yararlandigi ve ancak digerlerini yukselen yanlis degerlere mahkum ettigini savundugu bu fikirin kendisi modernlesmenin olumsuzluguna dikkat cekiyordu Ion Luca Caragiale Junimea nin sozcusu toplulugun onemi dusmeye basladigi 1885 yilindan sonra bile katkida bulunmaya devam ettigi Convorbiri Literare Edebi Sohbetler ile birlikte de aniliyordu Orasi onun butun buyuk komedilerini ilk defa halka sundugu yerdi Ancak Junimea yi Romanya nin ucuncu politik gucu olarak pekistirmeyi amaclayan Petre P Carp Hareketi ne katilmadi ve ileriki yillar boyunca bir saglam bagimsiz olarak kaldi Caragiale buna ragmen Junimist Dergi Constitutionalul ile anildi 1879 un baslarinda O Noapte Furtunoasa Bir Firtinali Gece ilk defa Milli Tiyatro da sahneye konmustu Caragiale ve onun karakterlerini canlandirmaya devam edecek olan komedyen Mihai Mateescu yu ilk defa bir araya getiren bu sahnelenisti Bu oyun iyi bir cikisti ve adinin posterlere basilmasina karsi cikmis olsa da ona buyuk bir alkis getirdi Ikinci sahneleniste hukumetce Tiyatrolar Yoneticiligi ne atanan Milliyetci Liberal Ion Ghica tarafindan hikayesinin kesildigini anladiginda hakarete ugradigini hissetmisti Resmi bir aciklama istediginde O Noapte Furtunoasa sezonun programindan cikarilmisti Sonraki yillarda bagimsiz tiyatro gruplari kumpanyalar oyunu aynen veya calinti versionlarini kendi yararlarina sahnelediler 1883 te yeniden Milli Tiyatro Repertuvari na dahil edildi ve Craiova ve Iasi gibi sehirlerdeki devlet tiyatrolari da kendi programlarina dahil etmek icin caba sarf ettiler Sonrasinda Caragiale oyuncusu ve yoneticisi ana isbirlikcisi Constantin I Nottara nin oldugu Milli Tiyatro da kendi oyunlarini yonetme konusuna da el atti Beraberce Mihail Pascaly nin tercih ettigi teknigi sonlandirip yerine oyunculukta daha dogal ve calisilmis perspektifle empatik hitabeti koyarak itibarlar kazandilar Genel Mufettis1880 de sokak kavgasini duyarak devrimin yakinda olduguna inanan kultursuz Kizil emekli ve saf karisi uzerine yazdigi Conu Leonida fata cu reactiunea adli oyununun basimini yapti Bu oyun ayrica tiyatro dunyasinda basimi yapilan kendi unlu kitabi Amintiri din copilarie Cocukluk Anilari adli kitabinin cikisi ile ayni zamana rastlayan ilk anisiydi Caragiale Maiorescu esliginde Avusturya Macaristan a gitti Viyana da Burgheater ca misafir edilen William Sheakespeare nin Bir Yazgecesi Ruyasi oyununun sahnelenisine katildilar Donusunden sonra hemen hemen issizdi 1881 de Timpul daki konumundan ayrildi Bununla beraber o sonbahar Ion Brationu nun Milli Liberal Kabinesi nde yer alan Milli Egitim Bakani V A Urechia Moldova tarafindaki Suceava ve Neamt Yonetim Bolgeleri icin Genel Mufettis olarak atadi Ion Luca Caragiale yeni evinin Iasi a yakin olmasindan yararlanarak Junimea nin aktivitelerine duzenli katilabiliyordu Bu aktivitelerde derginin en onemli temsilcileri Iacob Negruzzi Vasile Pogor ve Pentru Th Missir ile iyi arkadas oldu Negruzzi ile Nicolae Gane nin kisa oykusu Hatmanul Baltag i opera olarak sahneye koydular Eminescu nun da iliski yasamis oldugu Veronica Micle ile yakinlasti Kisa bir zaman Caragiale ve Veronica sairle zaman zaman gorusmeye devam etmesine ragmen ask macerasi yasadilar Bu Eminescu ve Caragiale arasindaki arkadasligin sogumasina neden oldu Eski arkadasinin Caragiale ile iliski yasamasi onu kiskandirmisti Ayni zamanda Micle de Eminescu nun Mite Kremnitz ile bir iliski yasamasina gucenmisti Bir yil sonra Caragiale Valahya ya Eflak bugunku Romanya nin asagi yarisi geri donerek Arges ve Valcea da Genel Mufettis oldu Sonunda 1884 teki konumunu tamamen kaybetmis kendini iflasin esiginde bulmus ve boylece dusuk duzeydeki katiplik konumuna razi olmustu Olasilikla melodramasi O soacra Kaynana bu donemde yazilmis ve basilmistir Hatasinin farkinda olan Caragiale calismanin gencliginden kaldigini belirterek 1876 da onu silmistir Yazimdaki birkac detay itibarina golge dusurmustur Haziran 1883 te Maiorescu nun evini ziyareti sirasinda Eminescu nun psikolojik bir hastalikla ilgili sorun yasadigini ogrendi Bir rivayete gore Caragiale bu haber uzerine bir hayli aglamisti Bu gecen olaylar nedeniyle Pogor gibi Junimea Uyeleri ile arasi acilmisti Bu olaylar arasinda Caragiale nin genc Eminescu ile dalga gectigini ogrenmesi ile sok gecirdigi yasli sair Vasile Alecsandri ile fikir ayriligina dusmesi de vardi Bu nedenle Alecsandri yi Mart 1884 teki toplulugun gerceklestirdigi toplantida herkesin onunde elestirmeye karar verdi Maiorescu nun kendi tuttugu notlara gore Caragiale Alecsandri ye karsi saldirgan ve kabaydi Caragiale nun zengin akrabasi annesi Ecaterina nin kuzeni ve dul Catinca Momulo Cardini daha cok Catinca Momuloaia olarak bilinir 1885 de olmesi ile buyuk bir miras kalmasi olasiligi dogdu Momuloaia nin diger akrabalari ile davalik oldu ve bu dava 1900 un baslarina kadar surdu Ilk Buyuk BasarisiBundan aylar sonra yeni komedisi O Scrisoare Pierduta Bir Kayip Mektup ilk defa halka sunuldu Bu politik mekanizma tasradaki bozulma onemsiz hirslar ve anlamsiz demagoji arasindaki celiskilerin resmedilmesi halk arasinda bir ani cikis gerceklestirdi Rumen edebiyatinda kendi turundeki en iyi bilinenlerden biri olarak muhtemelen Caragiale nin kariyerinde yuksek bir nokta oldu Maiorescu bu basaridan mutlu olmustu ve bunun sahnelenisiyle Milli Liberal soylemine gulmeye baslayan Rumen toplumunda olgunlugun isareti ve olduguna inanmisti nun basilan ilk versiyonu deki hali ile Mayis 1885 Ion Luca Caragiale Bukres Belediye sinde calisan Maria Constantinescu adindaki bekar ve genc bir kadinla romantik bir ask yasamaktaydi Maria nin 1885 de Mateiu adinda bir oglu olmus Caragiale de onu oglu olarak tanimisti Ayni yil boyunca varoslarin degerleri ve beklenmeyen gonul islerinin daha hafif bir hicvi olan D ale Carnavalului Sayin Karnaval Bey halk tarafindan yuhalanmis ve sorgulanmisti Elestirmenler samimi zina tasvirinin cezalandirilmamasina ragmen oyunu ahlaksiz saymislardi Maiorescu tartismada arkadasinin yaninda yer alarak Milli Liberal Kulturel Degerleri sert bir sekilde elestiren Comediile domnului Caragiale Sayin Caragiale nin Komedileri baslikli ve 1889 da Caragiale nin toplu oyunlarinin onyazisi olacak bir yazi yayinladi Arthur Schopenhauer in fikirlerinden etkilenen bu elestiride Caragiale nin insan ruhunu yukselmede basarisiz olmadigini cunku kesinlikle didaktisizm ve egoizm in uzerine ciktigini savunmustu Oyunun vatansever oladigi suclamalarini Maiorescu soyle yanitlamisti politik amac guden gunumuz siirleri kutsal gunlerin methiyeleri hanedanlari goklere cikaran tiyatro kompozisyonlari sanatin taklitleridir gercek sanat degildirler Bir ulke vatandasinin davranislarinda gorulen en onemli duygusu vatanseverligin sanatta bu duygunun gostergesi olarak yeri yoktur Hic Corneille de Fransiz Vatanseverligi ne ait bir tek soz var midir Racine de hic milli bir duylgu fiskirmasi var midir Peki Moliere de Sheakespeare de bir tane var mi Goethe de Bu makale halkla oyun yazarlarinin arasini bulan onemli bir unsure rolu oynamis ancak ayni zamanda Maiorescu ile Maiorescu nun kendisi ile celistigini soyleyen felsefeci Constantin Dobrogeanu Gherea arasinda bir polemige yol acmisti Dobrogeanu Gherea Caragiale nin tarafini savunduysa da D ale carnavalului nin onun en zayif oyunu oldugu kanisini tasimisti Tiyatro Alanindaki Liderligi ve EvliligiEkonomik problemleri suren Caragiale onceleri Milliyetci Liberallerle fikir ayriligina dusmesine ragmen Parti nin gazetesine yazilariyla katkida bulunmayi kabul etti ve boylece tarihci ve politikaci Alexandru Dimitrie Xenopol tarafindan cikarilan Vointa Notionala isimli dergi ile iliskilenmis oldu Luca mahlasi altinda iki tiyatro gazetesine katkilarda bulundu Paralelinde Bukres de ozel Sfantul Gheorghe Lisesi nde dersler verdi Kariyerinin bu donemi Maiorescu nun Junimist Muhafazakarlar dan olusan Teodor Rosetti Kabinesi nde Egitim Bakanligi na yukselmesiyle 1888 de bitti Caragiale Milli Tiyatro nun da yoneticisi olma anlamina gelen tiyatrolarin basina getirilmesini talep etti Maiorescu baslangicta karsi ciksa da Caragiale sonunda bu konumu elde etti Son karar Romanya Kralicesi Elisabeth in Maiorescu ya bunu dusunmesini soylemesine yoruldu veya baska bir soylentiye gore Junimist Petre P Carp in etkisili destegi ile atanmisti Bu atama o zamanlar bazi tartismalar yaratmisti C I Stancescu da dahil olmak uzere oncellerinin seleflerinin aksine Ion Luca Caragiale bu alanda bir profesyonel ve ayni zamanda kisi olarak alcakgonullu bir gecmise sahipti Milliyetci Liberaller in ona karsi kampanya baslatmasiyla oyun yazari Bukres Basini na niyetini ortaya koyan ve atamasindaki durumu anlatan bir acik mektup hazirladi Mektupta Junimea yi savunarak Junimea nin kendisinin politikaya kapali oldugu zaman icinde halkin gozunden kaybolma olarak ortaya koydugu calismalarina ilgisinin kendi yukselisine etkisine degindi Bir yazar ve yonetici olarak kendi davasini yeniden gozden gecirerek devletce yonetilen tiyatrolar icin ozenerek olusturdugu ve sonra da uygulamaya gecirdigi Vianu ya gore dakik ve sert bir program ortaya koydu Her seye ragmen sezon sonunda istifa etti ve edebi ugrasilarini surdurdu 1889 da Italyan Mimar Gaetano Burelly nin kizi Alexandrina ile evlendi Ion Luca Caragiale nin sosyal sinifini yukselten Bukres Seckinleri nin bir uyesiydi Biri Luky diye bilinecek 1893 te Luka ve ikincisi Tuschi diye bilinecek ve Logadi ile evlenecek Ecaterina adinda iki cocuklari oldu Birkac yil sonra Caragialeler Mateiu yu kendi evlerine getirdiler ve Ion Luca onu Anghel Demetrescu nun Sfantul Gheorghe Koleji ne kaydettirdi Son Yillarive Ion Luca Caragiale 1909 yilinin basinda Caragiale Universul a katkilarina ara verdi Berlin deki evinde bir seyahat donusu beklenmedik sekilde oldu Olum nedeni kalp krizi olarak belirtildi Oglu nun soyledigine gore o gece gec saatlerde ona hareketli geldigini dusundugu William Shakespeare nin Macbeth ini okuyordu Caragiale nin naasi yuk treni ile Bukres e tasindi Fakat yoldaki karisiklik dolayisi ile bir gun gec ulasti Bukres deki Bellu Mezarligi nda 22 Kasim 1912 tarihinde topraga verildi Omurluk rakibi Alexander Macedonski onun olumu ile sarsildi ve Adevarul gazetesine yazdigi mektupta onun mizahini Amerikali Mark Twain e tercih ettigini birbirlerine saldirilarinin ve dalga gecislerinin nedeninin birbirlerini cok sevdikleri oldugunu iletti Caragiale s grave in the Kaynakca