Irina Petrovna Beletskaya (Rusça: Ири́на Петро́вна Беле́цкая ) (1933 doğumlu) Moskova Devlet Üniversitesi'nde Sovyet ve Rus kimya profesörüdür. Organometalik kimya ve bunun organik kimyadaki problemlere uygulanması konusunda uzmanlaşmıştır. Aromatik reaksiyon mekanizmaları ve ayrıca karbanyon asitliği ve reaktivitesi üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır.Paladyum veya nikel katalizörleri kullanarak karbon-karbon bağı oluşumuna yönelik ilk yöntemlerden bazılarını geliştirdi ve bu reaksiyonları sulu ortamda çalışacak şekilde genişletti. Ayrıca organolantanitlerin kimyasının aydınlatılmasına da yardımcı oldu.
Irina Beletskay | |
---|---|
Ири́на Петро́вна Беле́цкая | |
2005 yılında Irina Beletskaya | |
Vatandaşlık | Rus |
Mezun olduğu okul(lar) | Moskova Devlet Üniversitesi |
Tanınma nedeni | CC bağı oluşumuna yönelik aromatik reaksiyon mekanizmaları, paladyum ve nikel katalizli yöntemler üzerine çalışmalar |
Memleket | Rusya |
Ödüller | Lomonosov Ödülü (1974) Demidov Ödülü (2003) IUPAC 2013 Kimya veya Kimya Mühendisliğinde Seçkin Kadınlar Ödülü (2013) |
Akademik kariyeri
Beletskaya, 1933 yılında Leningrad'da (St. Petersburg, Rusya) doğdu 1955 yılında Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi Kimya Bölümünden mezun oldu. 1958 yılında Kimya Adayı (Doktora benzeri) unvanını aldı 1963 yılında aynı kurumdan doktora ünvanı aldı. 1970 yılında Moskova Devlet Üniversitesi'nde Kimya Profesörü oldu şu anda Organoelement Kimya Laboratuvarı'nın başkanı olarak görev yapmaktadır. Beletskaya, 1974 yılında SSCB Bilim Akademisi'nin ilgili üyesi seçildi. 1992 yılında Rusya Bilimler Akademisi'nin tam üyesi (akademisyen) oldu. 1991-1993 yılları arasında IUPAC Organik Kimya Bölümü'nün başkanlığını yaptı. 2001 yılına kadar IUPAC Kimyasal Silah İmha Teknolojisi Komitesi'nde (CWDT) görev yaptı.Rus Organik Kimya Dergisi'nin baş editörüdür.
Beletskaya başlangıçta reaksiyon mekanizmalarını araştırdı. Kendisiyle birlikte Prof. O. Reutov doymuş karbonda elektrofilik reaksiyonlar üzerinde çalıştı. Ayrıca organometalik bileşiklerin reaksiyon mekanizmalarını da araştırdı. Ayrıca iyon çiftlerinin reaktivitesi ve yapısına vurgu yaparak karbanyon reaktivitesini araştırdı.
Başarılar ve ödüller
- Lomonosov Ödülü, 1974.
- Mendeleev Ödülü, 1979.
- Nesmeyanov Ödülü, 1991.
- Demidov Ödülü, 2003.
- Devlet Ödülü, 2004.
- IUPAC 2013 Kimya veya Kimya Mühendisliğinde Seçkin Kadınlar Ödülü, 2013.
Kaynakça
- ^ a b c d "A Tribute to Prof. Irina P. Beletskaya" (PDF). Arkivoc. 2008 (iv): 1-7. 10 Haziran 2007.
- ^ a b Schantl, Joachim (10 Haziran 2007). "A Tribute to Prof. Irina P. Beletskaya". Arkivoc. 2008 (4): 1-7. doi:10.3998/ark.5550190.0009.401.
- ^ "Division of Organic Chemistry". . 14 Nisan 2006. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2007.
- ^ Beletskaya, Irina; Tyurin, Vladimir S.; Tsivadze, Aslan Yu.; Guilard, Roger; Stern, Christine (13 Mayıs 2009). "Supramolecular Chemistry of Metalloporphyrins". Chemical Reviews. 109 (5): 1659-1713. doi:10.1021/cr800247a. ISSN 0009-2665. (PMID) 19301872.
- ^ Hargittai, Magdolna (4 Mart 2015). Women Scientists: Reflections, Challenges, and Breaking Boundaries (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
- ^ "Russian Journal of Organic Chemistry (Editorial Board)". springer.com. 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ "Biographies". New Trends in Cross-Coupling. Catalysis Series (İngilizce). 2014. ss. P021-P036. doi:10.1039/9781782620259-fp021. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irina Petrovna Beletskaya Rusca Iri na Petro vna Bele ckaya 1933 dogumlu Moskova Devlet Universitesi nde Sovyet ve Rus kimya profesorudur Organometalik kimya ve bunun organik kimyadaki problemlere uygulanmasi konusunda uzmanlasmistir Aromatik reaksiyon mekanizmalari ve ayrica karbanyon asitligi ve reaktivitesi uzerine yaptigi calismalarla taninir Paladyum veya nikel katalizorleri kullanarak karbon karbon bagi olusumuna yonelik ilk yontemlerden bazilarini gelistirdi ve bu reaksiyonlari sulu ortamda calisacak sekilde genisletti Ayrica organolantanitlerin kimyasinin aydinlatilmasina da yardimci oldu Irina BeletskayIri na Petro vna Bele ckaya2005 yilinda Irina BeletskayaVatandaslikRusMezun oldugu okul lar Moskova Devlet UniversitesiTaninma nedeniCC bagi olusumuna yonelik aromatik reaksiyon mekanizmalari paladyum ve nikel katalizli yontemler uzerine calismalarMemleketRusyaOdullerLomonosov Odulu 1974 Demidov Odulu 2003 IUPAC 2013 Kimya veya Kimya Muhendisliginde Seckin Kadinlar Odulu 2013 Akademik kariyeriBeletskaya 1933 yilinda Leningrad da St Petersburg Rusya dogdu 1955 yilinda Lomonosov Moskova Devlet Universitesi Kimya Bolumunden mezun oldu 1958 yilinda Kimya Adayi Doktora benzeri unvanini aldi 1963 yilinda ayni kurumdan doktora unvani aldi 1970 yilinda Moskova Devlet Universitesi nde Kimya Profesoru oldu su anda Organoelement Kimya Laboratuvari nin baskani olarak gorev yapmaktadir Beletskaya 1974 yilinda SSCB Bilim Akademisi nin ilgili uyesi secildi 1992 yilinda Rusya Bilimler Akademisi nin tam uyesi akademisyen oldu 1991 1993 yillari arasinda IUPAC Organik Kimya Bolumu nun baskanligini yapti 2001 yilina kadar IUPAC Kimyasal Silah Imha Teknolojisi Komitesi nde CWDT gorev yapti Rus Organik Kimya Dergisi nin bas editorudur Beletskaya baslangicta reaksiyon mekanizmalarini arastirdi Kendisiyle birlikte Prof O Reutov doymus karbonda elektrofilik reaksiyonlar uzerinde calisti Ayrica organometalik bilesiklerin reaksiyon mekanizmalarini da arastirdi Ayrica iyon ciftlerinin reaktivitesi ve yapisina vurgu yaparak karbanyon reaktivitesini arastirdi Basarilar ve odullerLomonosov Odulu 1974 Mendeleev Odulu 1979 Nesmeyanov Odulu 1991 Demidov Odulu 2003 Devlet Odulu 2004 IUPAC 2013 Kimya veya Kimya Muhendisliginde Seckin Kadinlar Odulu 2013 Kaynakca a b c d A Tribute to Prof Irina P Beletskaya PDF Arkivoc 2008 iv 1 7 10 Haziran 2007 a b Schantl Joachim 10 Haziran 2007 A Tribute to Prof Irina P Beletskaya Arkivoc 2008 4 1 7 doi 10 3998 ark 5550190 0009 401 Division of Organic Chemistry 14 Nisan 2006 14 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2007 Beletskaya Irina Tyurin Vladimir S Tsivadze Aslan Yu Guilard Roger Stern Christine 13 Mayis 2009 Supramolecular Chemistry of Metalloporphyrins Chemical Reviews 109 5 1659 1713 doi 10 1021 cr800247a ISSN 0009 2665 PMID 19301872 Hargittai Magdolna 4 Mart 2015 Women Scientists Reflections Challenges and Breaking Boundaries Ingilizce Oxford University Press ISBN 9780199359998 Russian Journal of Organic Chemistry Editorial Board springer com 23 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2016 Biographies New Trends in Cross Coupling Catalysis Series Ingilizce 2014 ss P021 P036 doi 10 1039 9781782620259 fp021 ISBN 978 1 84973 896 5