Isan (Isan dili/Tayca: อีสาน [ʔiːsǎːn]; Isaan, Isarn, Issan veya Esarn olarak da yazılır) Tayland'ın kuzeydoğu bölgesidir. Khorat Platosu üzerinde yer alır, sınırları kuzey ve doğuda Mekong Nehri (Laos sınırına paralel), güneydoğuda Kamboçya ve Nakhon Ratchasima'nın güneyindeki Prachinburi dağları ile çizilmiştir. Batıda Kuzey ve Orta Tayland'dan Phetchabun dağ sırasıyla ayrılır.
20. yüzyılın başından beri kuzeydoğu Tayland'ın bu bölgesi resmen Isan olarak adlandırılmaktadır. İsim, Sanskritçe kuzey doğu yönü anlamına gelen Ishan teriminden uyarlanmıştır. Isan terimi esasen Chenla krallığının başkenti olan Isanapura'dan türetilmiştir. Bu bölgenin Lao dili konuşan ve nüfusun büyük bölümünü oluşturan halkı, kendilerini sonradan Khon Isan veya Tay Isan olarak adlandırmak suretiyle, sadece Laos'un Lao halkından değil, orta Tayland halkından da ayrıştırmıştır. Tayland'ın kuzeydoğu bölgesinin güne kesiminde yaşayan Kmer ve Kuylar (Suai), Tay veya Lao halkındansa Kamboçya'nınkine benzer dillerde iletişim kurmuş olup yine Kamboçya'nınkilere benzer gelenekler benimsemişlerdir.
Başlıca ekonomik faaliyet tarımdır, ancak sosyo ekonomik koşullar ve sıcak, kuru iklim nedeniyle üretim ülkenin diğer kesimlerindekinin gerisindedir. Isan Tayland'ın en fakir bölgesidir.
Bölgede yaygın olarak konuşulan dil Lao dilinin bir diyalekti olan Isan dilidir. Lao'nun bir diyalekti olan ancak Tay alfabesi ile yazılan Isan, Tay dilleri Chiang Seng ve Lao-Phutai arasında yer alır. Bölgesel aksanlarla da olsa neredeyse herkes Tayca da konuşmaktadır. Kmer dili (Kamboçya'nın dili) Kamboçya'ya yakın bölgelerde yaygın olarak (Buriram, Surin ve Sisaket) konuşulmaktadır ancak bölgenin modern Tay devletine entegrasyonu büyük ölçüde başarılı olmuştur.
Isan kültürünün göze çarpan özellikleri arasında (Tayca: หมอลำ) adı verilen bir tür yerli halk müziği, Muaythai (Tayca: มวยไทย) boksu, horoz dövüşü ve festival geçit alayları (Tayca: กระบวน) yer alır. Yapışkan pirinç (Tayca: ข้าวเหนียว, khao niao) ve acı biberlerin yoğunlukta olduğu Isan mutfağı, Tayland mutfağından olabildiğince farklı ve özgündür. Yapışkan pirinç kuzeydoğu Tayland mutfağının demirbaşlarından biri olup sıklıkla yemeklere eşlik eder.
Kaynakça
- ^ Klaus Glashoff. Spoken Sanskrit 4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Spokensanskrit.de. Retrieved 2010-05-02.
- ^ [2] Thailand: Northeast(Isan)-Britanica Online Encyclopedia 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Search.eb.com. Retrieved 2010-05-02.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Isan Isan dili Tayca xisan ʔiːsǎːn Isaan Isarn Issan veya Esarn olarak da yazilir Tayland in kuzeydogu bolgesidir Khorat Platosu uzerinde yer alir sinirlari kuzey ve doguda Mekong Nehri Laos sinirina paralel guneydoguda Kambocya ve Nakhon Ratchasima nin guneyindeki Prachinburi daglari ile cizilmistir Batida Kuzey ve Orta Tayland dan Phetchabun dag sirasiyla ayrilir Isan Tayland in kuzeydogu bolgesidir 20 yuzyilin basindan beri kuzeydogu Tayland in bu bolgesi resmen Isan olarak adlandirilmaktadir Isim Sanskritce kuzey dogu yonu anlamina gelen Ishan teriminden uyarlanmistir Isan terimi esasen Chenla kralliginin baskenti olan Isanapura dan turetilmistir Bu bolgenin Lao dili konusan ve nufusun buyuk bolumunu olusturan halki kendilerini sonradan Khon Isan veya Tay Isan olarak adlandirmak suretiyle sadece Laos un Lao halkindan degil orta Tayland halkindan da ayristirmistir Tayland in kuzeydogu bolgesinin gune kesiminde yasayan Kmer ve Kuylar Suai Tay veya Lao halkindansa Kambocya ninkine benzer dillerde iletisim kurmus olup yine Kambocya ninkilere benzer gelenekler benimsemislerdir Baslica ekonomik faaliyet tarimdir ancak sosyo ekonomik kosullar ve sicak kuru iklim nedeniyle uretim ulkenin diger kesimlerindekinin gerisindedir Isan Tayland in en fakir bolgesidir Bolgede yaygin olarak konusulan dil Lao dilinin bir diyalekti olan Isan dilidir Lao nun bir diyalekti olan ancak Tay alfabesi ile yazilan Isan Tay dilleri Chiang Seng ve Lao Phutai arasinda yer alir Bolgesel aksanlarla da olsa neredeyse herkes Tayca da konusmaktadir Kmer dili Kambocya nin dili Kambocya ya yakin bolgelerde yaygin olarak Buriram Surin ve Sisaket konusulmaktadir ancak bolgenin modern Tay devletine entegrasyonu buyuk olcude basarili olmustur Isan kulturunun goze carpan ozellikleri arasinda Tayca hmxla adi verilen bir tur yerli halk muzigi Muaythai Tayca mwyithy boksu horoz dovusu ve festival gecit alaylari Tayca krabwn yer alir Yapiskan pirinc Tayca khawehniyw khao niao ve aci biberlerin yogunlukta oldugu Isan mutfagi Tayland mutfagindan olabildigince farkli ve ozgundur Yapiskan pirinc kuzeydogu Tayland mutfaginin demirbaslarindan biri olup siklikla yemeklere eslik eder Kaynakca Klaus Glashoff Spoken Sanskrit 4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Spokensanskrit de Retrieved 2010 05 02 2 Thailand Northeast Isan Britanica Online Encyclopedia 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Search eb com Retrieved 2010 05 02