Ivan Cankar (10 Mayıs 1876-11 Aralık 1918) Sloven yazar, oyun yazarı, denemeci, şair ve politik aktivist. , ve ile birlikte Sloven edebiyatında modernizmin başlatıcısı olarak kabul edilir. Slovencenin en büyük yazarı olarak kabul edilir ve bazen Franz Kafka ve James Joyce ile karşılaştırılır.
Ivan Cankar | |
---|---|
Doğum | 10 Mayıs 1876 , Slovenya |
Ölüm | 11 Aralık 1918 (42 yaşında) Ljubljana, Yugoslavya Krallığı |
Meslek | Yazar, deneme yazarı, oyun yazarı, şair, politik eylemci |
İmza | |
Hayatı
Ivan Cankar, Ljubljana yakınlarındaki 'nın kasabasında doğdu. Ivan'ın doğumundan kısa bir süre sonra Bosna'ya göç eden fakir bir zanaatkârın çocuklarından biriydi. Annesi Neža Cankar (evlilik öncesi soyadı Pivk) tarafından büyütüldü ve Ivan annesiyle yakın ama kararsız bir ilişki kurdu. Fedakâr ve itaatkâr bastırıcı bir anne figürü daha sonra Cankar'ın düzyazısının en bilinen özelliklerinden biri haline gelecekti. Memleketinde gramer okulunu bitirdikten sonra Ljubljana'daki teknik lisede (Realka) okudu.
Bu dönemde edebiyatla ilgilenmeye başladı ve çoğunlukla şiir yazdı. Bu şiirlerinde France Prešeren, Heinrich Heine, ve gibi romantik ve post-romantik şairlerin etkisi altında kaldı. 1893'te, stili ve ideallerinin gelişimi üzerinde büyük etkisi olan 'in destansı şiirini keşfetti. Aškerc'in etkisi altında, Cankar duygusal post-romantik şiiri reddetti ve edebi gerçekçiliği ve ulusal liberalizmi benimsedi.
1896'da Viyana Üniversitesi'nde mühendislik eğitimi gördü, daha sonra Slav filolojisine geçti. Viyana'da kısa süre sonra bohem bir yaşam tarzına öncülük etmeye başladı. Çağdaş Avrupa edebiyatının, özellikle çöküşün, sembolizmin ve natüralizmin etkisine girdi. Viyana'da genç bir Sloven yazar ve entelektüel yaşamı olan Fran Govekar ile pozitivizm ve natüralizmi tanımaya başladı. 1897-1899 yılları arasında, Cankar'ın temel fikirleri aslında pozitivistti. 1897 ilkbaharında Vrhnika'ya geri döndü. Aynı yılın sonbaharında annesinin ölümünden sonra Pula'ya taşındı ve 1898'de, 1909'a kadar yaşadığı Viyana'ya geri döndü.
Viyana'da ikinci kez kaldığı süre boyunca Cankar'ın dünya görüşünde derin bir değişim oldu. 1900 yılında Sloven feminist yazar 'a yazdığı ünlü mektubunda pozitivizm ve natüralizmi reddetti.Spiritualizmi, sembolizmi ve idealizmi benimsedi ve daha sonra halka açık bir şekilde Fran Govekar ile ayrıldı. Aynı dönemde Slovenya liberalizmini oldukça eleştirdi ve yavaş yavaş sosyalizme yöneldi. Radikal sosyal aktivizmi Hristiyan bir zeminde savunan Sloven Roma Katolik rahibi ve düşünür 'den çok etkilendi. Slovenya Toprakları ve İstirya'da faaliyet gösteren bir Avusturya-Marksist parti olan Yugoslav Sosyal Demokrat Partisi'ne katıldı. 1907’de Avusturya Parlamentosu’na yapılan ilk genel seçimlerde Carniola'daki Zagorje-'nın büyük ölçüde işçi sınıfı seçim bölgesinde parti adayı olarak görev yaptı fakat Sloven Halk Partisi adayı seçimi kazandı.
1909'da Viyana'yı terk etti ve kardeşi Karlo'nun bir rahip olarak çalıştığı Bosna-Hersek'teki Saraybosna'ya taşındı. Aynı yıl Ljubljana'nın Rožnik bölgesine yerleşti. Yugoslav Sosyal Demokrat Partisi'nin aktif bir üyesi olmasına rağmen partinin Yugoslav ulus oluşturma hakkındaki görüşünü reddetti. Öte yandan Cankar, Slovenya'nın ulusal ve dilsel bireyselliklerini güçlü bir şekilde savundu. ile birlikte Güney Slav siyasi çerçevesi içinde Sloven bireyselliklerinin en etkin savunucusu oldu. 1907'deki seçim yenilgisinden sonra, Cankar politik ve estetik görüşlerini ve fikirlerini açıklayan çok sayıda makale yayınlamaya başladı. 1909'da Carniola'ya dönüşünden sonra konferanslar vererek Slovenya Toprakları boyunca seyahat etmeye başladı. 1914’te I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden sonra Ljubljana Şatosu’na, Sırp yanlısı tutumlarından ötürü hapse atıldı ancak kısa süre sonra serbest bırakıldı. 1917'de Avusturya-Macaristan Ordusu'nda görevlendirildi ancak kötü sağlık nedeniyle terhis edildi. Rožnik'den Ljubljana merkezine taşındı. Aralık 1918'de zatürreden öldü.
Çalışmaları
- Erotika (1899)
- Jakob Ruda (1900)
- Knjiga za lahkomiselne ljudi (1901)
- Tujci (1901)
- Za narodov blagor (1901)
- Na klancu (1902)
- Kralj na Betajnovi (1902)
- Ob zori (1903)
- Križ na gori (1904)
- Gospa Judit (1904)
- (1904)
- Potepuh Marko in Kralj Matjaž (1905)
- V mesečini (1905)
- Nina (1906)
- Martin Kačur (1906)
- Aleš iz razora (1907)
- Hlapec Jernej in njegova pravica (1907)
- Krpanova kobila (1907)
- Zgodbe iz doline šentflorjanske (1908)
- Pohujšanje v dolini Šentflorjanski (1908)
- Novo življenje (1908)
- Kurent (1909)
- Za križem (1909)
- Hlapci (1910)
- Bela krizantema (1910)
- Volja in moč (1911)
- Troje povesti (1911)
- Lepa Vida 1912)
- Milan in Milena (1913)
- Moje življenje (1920)
- Podobe iz sanj (1920)
- Mimo življenja (1920)
- Romantične duše (1922)
Notlar
- ^ Kos 1983, s. 230
- ^ Doležal-Jenstrle 2003
- ^ Košiček 2001
- ^ Kos, 1982 & 41–42
- ^ Pirjevec 1964, ss. 317–318
- ^ Pirjevec 1964, s. 176
- ^ Janko Kos, Pregled slovenske književnosti, 235
- ^ Pirjevec 1964, ss. 317–324
- ^ Pirjevec 1964, ss. 317
- ^ Zver 1996
Kaynakça
- Cankar, Ivan (1968), Bela krizantema, Ljubljana: DZS.
- Doležal-Jenstrle, Alenka (2003), Mitologizacija ženske v Cankarjevi prozi, Ljubljana: Filozofska fakulteta Univerze v Ljubljani.
- Dović, Marijan (2006), Cankar kot utemeljitelj profesionalnega pisatelja – umetnika, Ljubljana: Slavistično društvo Slovenije.
- (2004), "Spomini na Dejanje", Nova revija, 269/270.
- Hribar, Spomenka (2005), "Slovenska khatarsis", Revija 2000, 174/176, ss. 25-70.
- Kos, Janko (1982), Slovenska književnost, Ljubljana: Cankarjeva založba.
- (1983), Pregled slovenskega slovstva, Ljubljana: DZS.
- Kos, Janko, Pregled slovenske književnosti.
- Košiček, Marijan (2001), Ženska in ljubezen v očeh Ivana Cankarja, Ljubljana: Tangram.
- (1964), Ivan Cankar in evropska literatura, Ljubljana: Cankarjeva založba.
- (1982), Prvotno besedilo življenja, Zagreb: Globus.
- (1962), Drobni eseji, Maribor: Obzorja.
- Žižek, Slavoj (1987), Jezik, ideologija, Slovenci, Ljubljana: Delavska enotnost.
- (1996), Sto let socialdemokracije na Slovenskem, Ljubljana: Nova obzorja.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ivan Cankar 10 Mayis 1876 11 Aralik 1918 Sloven yazar oyun yazari denemeci sair ve politik aktivist ve ile birlikte Sloven edebiyatinda modernizmin baslaticisi olarak kabul edilir Slovencenin en buyuk yazari olarak kabul edilir ve bazen Franz Kafka ve James Joyce ile karsilastirilir Ivan CankarDogum10 Mayis 1876 1876 05 10 SlovenyaOlum11 Aralik 1918 42 yasinda Ljubljana Yugoslavya KralligiMeslekYazar deneme yazari oyun yazari sair politik eylemciImzaHayatiCankar in daki dogdugu ev Ivan Cankar Ljubljana yakinlarindaki nin kasabasinda dogdu Ivan in dogumundan kisa bir sure sonra Bosna ya goc eden fakir bir zanaatkarin cocuklarindan biriydi Annesi Neza Cankar evlilik oncesi soyadi Pivk tarafindan buyutuldu ve Ivan annesiyle yakin ama kararsiz bir iliski kurdu Fedakar ve itaatkar bastirici bir anne figuru daha sonra Cankar in duzyazisinin en bilinen ozelliklerinden biri haline gelecekti Memleketinde gramer okulunu bitirdikten sonra Ljubljana daki teknik lisede Realka okudu Bu donemde edebiyatla ilgilenmeye basladi ve cogunlukla siir yazdi Bu siirlerinde France Preseren Heinrich Heine ve gibi romantik ve post romantik sairlerin etkisi altinda kaldi 1893 te stili ve ideallerinin gelisimi uzerinde buyuk etkisi olan in destansi siirini kesfetti Askerc in etkisi altinda Cankar duygusal post romantik siiri reddetti ve edebi gercekciligi ve ulusal liberalizmi benimsedi 1896 da Viyana Universitesi nde muhendislik egitimi gordu daha sonra Slav filolojisine gecti Viyana da kisa sure sonra bohem bir yasam tarzina onculuk etmeye basladi Cagdas Avrupa edebiyatinin ozellikle cokusun sembolizmin ve naturalizmin etkisine girdi Viyana da genc bir Sloven yazar ve entelektuel yasami olan Fran Govekar ile pozitivizm ve naturalizmi tanimaya basladi 1897 1899 yillari arasinda Cankar in temel fikirleri aslinda pozitivistti 1897 ilkbaharinda Vrhnika ya geri dondu Ayni yilin sonbaharinda annesinin olumunden sonra Pula ya tasindi ve 1898 de 1909 a kadar yasadigi Viyana ya geri dondu Viyana da ikinci kez kaldigi sure boyunca Cankar in dunya gorusunde derin bir degisim oldu 1900 yilinda Sloven feminist yazar a yazdigi unlu mektubunda pozitivizm ve naturalizmi reddetti Spiritualizmi sembolizmi ve idealizmi benimsedi ve daha sonra halka acik bir sekilde Fran Govekar ile ayrildi Ayni donemde Slovenya liberalizmini oldukca elestirdi ve yavas yavas sosyalizme yoneldi Radikal sosyal aktivizmi Hristiyan bir zeminde savunan Sloven Roma Katolik rahibi ve dusunur den cok etkilendi Slovenya Topraklari ve Istirya da faaliyet gosteren bir Avusturya Marksist parti olan Yugoslav Sosyal Demokrat Partisi ne katildi 1907 de Avusturya Parlamentosu na yapilan ilk genel secimlerde Carniola daki Zagorje nin buyuk olcude isci sinifi secim bolgesinde parti adayi olarak gorev yapti fakat Sloven Halk Partisi adayi secimi kazandi Bir sehit olarak Ivan Cankar Hinko Smrekar in 1913 karikaturu 1909 da Viyana yi terk etti ve kardesi Karlo nun bir rahip olarak calistigi Bosna Hersek teki Saraybosna ya tasindi Ayni yil Ljubljana nin Roznik bolgesine yerlesti Yugoslav Sosyal Demokrat Partisi nin aktif bir uyesi olmasina ragmen partinin Yugoslav ulus olusturma hakkindaki gorusunu reddetti Ote yandan Cankar Slovenya nin ulusal ve dilsel bireyselliklerini guclu bir sekilde savundu ile birlikte Guney Slav siyasi cercevesi icinde Sloven bireyselliklerinin en etkin savunucusu oldu 1907 deki secim yenilgisinden sonra Cankar politik ve estetik goruslerini ve fikirlerini aciklayan cok sayida makale yayinlamaya basladi 1909 da Carniola ya donusunden sonra konferanslar vererek Slovenya Topraklari boyunca seyahat etmeye basladi 1914 te I Dunya Savasi nin patlak vermesinden sonra Ljubljana Satosu na Sirp yanlisi tutumlarindan oturu hapse atildi ancak kisa sure sonra serbest birakildi 1917 de Avusturya Macaristan Ordusu nda gorevlendirildi ancak kotu saglik nedeniyle terhis edildi Roznik den Ljubljana merkezine tasindi Aralik 1918 de zaturreden oldu CalismalariHlapec Jernej in njegova pravica Hizmetkar Jernej ve Adaleti 1907 Erotika 1899 Jakob Ruda 1900 Knjiga za lahkomiselne ljudi 1901 Tujci 1901 Za narodov blagor 1901 Na klancu 1902 Kralj na Betajnovi 1902 Ob zori 1903 Kriz na gori 1904 Gospa Judit 1904 1904 Potepuh Marko in Kralj Matjaz 1905 V mesecini 1905 Nina 1906 Martin Kacur 1906 Ales iz razora 1907 Hlapec Jernej in njegova pravica 1907 Krpanova kobila 1907 Zgodbe iz doline sentflorjanske 1908 Pohujsanje v dolini Sentflorjanski 1908 Novo zivljenje 1908 Kurent 1909 Za krizem 1909 Hlapci 1910 Bela krizantema 1910 Volja in moc 1911 Troje povesti 1911 Lepa Vida 1912 Milan in Milena 1913 Moje zivljenje 1920 Podobe iz sanj 1920 Mimo zivljenja 1920 Romanticne duse 1922 Notlar Kos 1983 s 230 Dolezal Jenstrle 2003 Kosicek 2001 Kos 1982 amp 41 42 Pirjevec 1964 ss 317 318 Pirjevec 1964 s 176 Janko Kos Pregled slovenske knjizevnosti 235 Pirjevec 1964 ss 317 324 Pirjevec 1964 ss 317 Zver 1996KaynakcaCankar Ivan 1968 Bela krizantema Ljubljana DZS Dolezal Jenstrle Alenka 2003 Mitologizacija zenske v Cankarjevi prozi Ljubljana Filozofska fakulteta Univerze v Ljubljani Dovic Marijan 2006 Cankar kot utemeljitelj profesionalnega pisatelja umetnika Ljubljana Slavisticno drustvo Slovenije 2004 Spomini na Dejanje Nova revija 269 270 Hribar Spomenka 2005 Slovenska khatarsis Revija 2000 174 176 ss 25 70 Kos Janko 1982 Slovenska knjizevnost Ljubljana Cankarjeva zalozba 1983 Pregled slovenskega slovstva Ljubljana DZS Kos Janko Pregled slovenske knjizevnosti Kosicek Marijan 2001 Zenska in ljubezen v oceh Ivana Cankarja Ljubljana Tangram 1964 Ivan Cankar in evropska literatura Ljubljana Cankarjeva zalozba 1982 Prvotno besedilo zivljenja Zagreb Globus 1962 Drobni eseji Maribor Obzorja Zizek Slavoj 1987 Jezik ideologija Slovenci Ljubljana Delavska enotnost 1996 Sto let socialdemokracije na Slovenskem Ljubljana Nova obzorja