James Robertson (1813-18 Nisan 1888), İngiliz fotoğrafçı ve gravürcü. Türkiye'de özellikle İstanbul'da çektiği fotoğraflar ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki çalışmaları ile bilinir. Aynı zamanda ilk savaş fotoğrafçılarından biridir.
James Robertson | |
---|---|
Doğum | 1813 Middlesex, Birleşik Krallık |
Ölüm | 18 Nisan 1888 (75 yaşında) Yokohama, Japonya |
Meslek | Fotoğrafçı · gravürcü · savaş fotoğrafçısı |
Etkin yıllar | 1835-1881 |
Evlilik | Natilda Robertson |
Çocuk(lar) | 3 |
Ödüller | (1851) |
Yaşamı
Robertson İngiltere Middlesex'te 1813 yılında doğdu. Profesyonel mesleki yaşamına Londra Kraliyet Darphanesi'deki model ve gravür çalışmaları ile başladı.1840 yılına kadar bu tarzdaki çalışmaları ile geçimini tamamladı. Dört farklı madalya çalışması aralıklarla Kraliyet Akademisi'de sergilendi. 1840 yılının nisan ayında Osmanlı sultanı Abdülmecid Osmanlı Darphanesi'nin yenilenmesi talimatını vererek gerekli olan altyapı, uzman kadro ve benzer gereksinimlerin Londra Kraliyet Darphanesi'nden getirilmesini istedi. Robertson da bu gereksinim doğrultusunda imparatorluğun başkenti İstanbul'a geldi. 1841'de başhakkak olarak yabancılar için ödenen yüksek bir miktar ile göreve başladı. Aylıği 44 Osmanlı altını lirası idi. Sonraki iki yıl içerisinde desen ve kalıplar hazırlayarak Osmanlı altın ve gümüşüne modern bir görünüm verdi. Darphane-i Amire kayıtlarına göre 1877'ye kadar kendisinin hazırladığı 26 farklı madalyanın desen ve kalıbı vardır. Bu çalışmaları padişah Abdülmecid'in de dikkatini çekti ve kendisi İftihar Nişanı layık görüldü (1851).
Robertson 1853 yılına gelindiğinde ilk kez kendi mesleği dışında fotoğrafçılıkla ilgilenmeye başladı. Çektiği fotoğraflar albüm olarak Londra'da oldukça ilgi gördü. Bir yıl sonra Beyoğlu, İstiklal Caddesi Postacılar sokağı 293 nolu binada fotoğraf stüdyosu açtı (günümüzde Arter binasının olduğu bölge). İstanbul'un ilk 360 derecelik panoramik özellikteki fotoğraflarını Beyazıt Seraskerlik Binası'ndan çekti. Azapkapı'da bulunan Saliha Sultan Çeşmesi de fotoğrafladığı yapılardan biriydi.Kırım Savaşı'nda çektiği cephe fotoğrafları sayesinde ilk savaş fotoğrafçılarından biri olmasını sağladı.
1854-1857 arası dönemde Atina, Malta, Kudüs ve Kahire'ye gidip fotoğraflar çekti. Bu çalışmaları ile Londra, Manchester, Edinburgh ve Paris gibi büyük şehirlerde düzenlenen sergilere katıldı. Sonrasında uluslararası tanınırlık seviyesine ulaştı. 1867 yılında ise İstanbul'daki stüdyosunu kapattı ve fotoğrafçılığı bütünüyle bıraktı. 29 Ekim 1881'e kadar dört padişah değişikliğine şahit oldu ve kırk yıl görev yaptı. Sonrasında eşi Matilda ve üç kızı ile Japonya Yokohama'ya göç etti. 1888 yılında ise 75 yaşında hayatını kaybetti.
Etkisi
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (AnaMed) 2013 yılında Robertson'un 200. doğum yılı anısına Bahattin Öztunçay'ın kuratörlüğünde Ömer Koç'un koleksiyonunda bulunan Robertson'a ait eserler, orijinal fotoğraflar ve sulu boya çalışmalarını düzenlenen bir galeride sergiledi.
Galeri
Seçilmiş oryantalist fotoğrafları
- Erehteyon Akropolisi, fotoğraf, 1853
- Sultanahmet'te dikilitaş, İstanbul, y. 1854
- Gethsemane'nin bahçesi, fotoğraf, 1857
- Dışarı elbiseleri içinde Türk kadını, elle renklendirilmiş fotoğraf, c. 1857
- Fatih Camii, fotoğraf, tarih bilinmiyor
- Mehmed Emin Ağa çeşmesi, fotoğraf, tarih bilinmiyor
- Nusretiye Camii ve Tophane Meydanı, fotoğraf, tarih bilinmiyor
- Tapınak Dağı Üzerinde Kubbetü's-Sahre ve Ağlama Duvarı, fotoğraf, 1857
Seçilmiş savaş fotoğrafları
- Britanya denizcilerinin bataryası, fotoğraf, 1855
- Balıklava Limanı'nın iç kısmı ve şehrin bir kısmı, elle renklendirilmiş fotoğraf, 1855
- Kırım Savaşı, [Bir kulübenin dışında asker grubu], y. 1855
- Mamelon'dan Malakoff, fotoğraf, 1855
- Redan'ın iç kısmı - Rus bataryası, y. 1855
- Kırım Savaşı, [Albay W.L.Yea atıyla birlikte, yaveri teğmen J.St Clair Hobson'dan bir mesaj alırken. İkisi de Sivastopol'da öldürüldü 18 Haziran 1855], y. 1855
- Crimean War, [İskoç birlikleri, ayı postu ve kilt giyiyorlar, y. 1855
Robertson ve Beato tarafından çekilmiş bazı fotoğraflar
- Kırım Savaşı sırasında Balıklava'da ordu kampı, Albümin gümüş baskısı, "Robertson & Beato", 1855
- Saray'ın saltanat iskelesi, y. 1854
- III. Ahmed Çeşmesi'nde desenler, İstanbul, 1850ler
- Sultan az-Zahir Qansuh'un türbesi, y. 1858
- Dolmabahçe Sarayı Saltanat Kapısı, tarih bilinmiyor
- Dolmabahçe Sarayı ve camii, tarih bilinmiyor
Kaynakça
- ^ Lacoste, Anne; Beato, Felice. "Felice Beato: A Photographer on the Eastern Road" (İngilizce). Google Kitaplar. s. 186. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
- ^ a b c "İstanbul Fotoğrafçısı James Robertson". howtoistanbul.com. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
- ^ a b c "Bir İstanbul Masalı". Hürriyet. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
- ^ (PDF). Yıldız Teknik Üniversitesi: Vakıflar Genel Müdürlüğü. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . Koç Üniversitesi. 27 Kasım 2013. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
Wikimedia Commons'ta James Robertson ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
James Robertson 1813 18 Nisan 1888 Ingiliz fotografci ve gravurcu Turkiye de ozellikle Istanbul da cektigi fotograflar ve Osmanli Imparatorlugu ndaki calismalari ile bilinir Ayni zamanda ilk savas fotografcilarindan biridir James RobertsonDogum1813 Middlesex Birlesik KrallikOlum18 Nisan 1888 75 yasinda Yokohama JaponyaMeslekFotografci gravurcu savas fotografcisiEtkin yillar1835 1881EvlilikNatilda RobertsonCocuk lar 3Oduller 1851 YasamiRobertson Ingiltere Middlesex te 1813 yilinda dogdu Profesyonel mesleki yasamina Londra Kraliyet Darphanesi deki model ve gravur calismalari ile basladi 1840 yilina kadar bu tarzdaki calismalari ile gecimini tamamladi Dort farkli madalya calismasi araliklarla Kraliyet Akademisi de sergilendi 1840 yilinin nisan ayinda Osmanli sultani Abdulmecid Osmanli Darphanesi nin yenilenmesi talimatini vererek gerekli olan altyapi uzman kadro ve benzer gereksinimlerin Londra Kraliyet Darphanesi nden getirilmesini istedi Robertson da bu gereksinim dogrultusunda imparatorlugun baskenti Istanbul a geldi 1841 de bashakkak olarak yabancilar icin odenen yuksek bir miktar ile goreve basladi Ayligi 44 Osmanli altini lirasi idi Sonraki iki yil icerisinde desen ve kaliplar hazirlayarak Osmanli altin ve gumusune modern bir gorunum verdi Darphane i Amire kayitlarina gore 1877 ye kadar kendisinin hazirladigi 26 farkli madalyanin desen ve kalibi vardir Bu calismalari padisah Abdulmecid in de dikkatini cekti ve kendisi Iftihar Nisani layik goruldu 1851 Robertson 1853 yilina gelindiginde ilk kez kendi meslegi disinda fotografcilikla ilgilenmeye basladi Cektigi fotograflar album olarak Londra da oldukca ilgi gordu Bir yil sonra Beyoglu Istiklal Caddesi Postacilar sokagi 293 nolu binada fotograf studyosu acti gunumuzde Arter binasinin oldugu bolge Istanbul un ilk 360 derecelik panoramik ozellikteki fotograflarini Beyazit Seraskerlik Binasi ndan cekti Azapkapi da bulunan Saliha Sultan Cesmesi de fotografladigi yapilardan biriydi Kirim Savasi nda cektigi cephe fotograflari sayesinde ilk savas fotografcilarindan biri olmasini sagladi 1854 1857 arasi donemde Atina Malta Kudus ve Kahire ye gidip fotograflar cekti Bu calismalari ile Londra Manchester Edinburgh ve Paris gibi buyuk sehirlerde duzenlenen sergilere katildi Sonrasinda uluslararasi taninirlik seviyesine ulasti 1867 yilinda ise Istanbul daki studyosunu kapatti ve fotografciligi butunuyle birakti 29 Ekim 1881 e kadar dort padisah degisikligine sahit oldu ve kirk yil gorev yapti Sonrasinda esi Matilda ve uc kizi ile Japonya Yokohama ya goc etti 1888 yilinda ise 75 yasinda hayatini kaybetti EtkisiKoc Universitesi Anadolu Medeniyetleri Arastirma Merkezi AnaMed 2013 yilinda Robertson un 200 dogum yili anisina Bahattin Oztuncay in kuratorlugunde Omer Koc un koleksiyonunda bulunan Robertson a ait eserler orijinal fotograflar ve sulu boya calismalarini duzenlenen bir galeride sergiledi GaleriSecilmis oryantalist fotograflari Erehteyon Akropolisi fotograf 1853 Sultanahmet te dikilitas Istanbul y 1854 Gethsemane nin bahcesi fotograf 1857 Disari elbiseleri icinde Turk kadini elle renklendirilmis fotograf c 1857 Fatih Camii fotograf tarih bilinmiyor Mehmed Emin Aga cesmesi fotograf tarih bilinmiyor Nusretiye Camii ve Tophane Meydani fotograf tarih bilinmiyor Tapinak Dagi Uzerinde Kubbetu s Sahre ve Aglama Duvari fotograf 1857 Secilmis savas fotograflari Britanya denizcilerinin bataryasi fotograf 1855 Baliklava Limani nin ic kismi ve sehrin bir kismi elle renklendirilmis fotograf 1855 Kirim Savasi Bir kulubenin disinda asker grubu y 1855 Mamelon dan Malakoff fotograf 1855 Redan in ic kismi Rus bataryasi y 1855 Kirim Savasi Albay W L Yea atiyla birlikte yaveri tegmen J St Clair Hobson dan bir mesaj alirken Ikisi de Sivastopol da olduruldu 18 Haziran 1855 y 1855 Crimean War Iskoc birlikleri ayi postu ve kilt giyiyorlar y 1855 Robertson ve Beato tarafindan cekilmis bazi fotograflar Kirim Savasi sirasinda Baliklava da ordu kampi Albumin gumus baskisi Robertson amp Beato 1855 Saray in saltanat iskelesi y 1854 III Ahmed Cesmesi nde desenler Istanbul 1850ler Sultan az Zahir Qansuh un turbesi y 1858 Dolmabahce Sarayi Saltanat Kapisi tarih bilinmiyor Dolmabahce Sarayi ve camii tarih bilinmiyorKaynakca Lacoste Anne Beato Felice Felice Beato A Photographer on the Eastern Road Ingilizce Google Kitaplar s 186 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2017 a b c Istanbul Fotografcisi James Robertson howtoistanbul com 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2017 a b c Bir Istanbul Masali Hurriyet 24 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2017 PDF Yildiz Teknik Universitesi Vakiflar Genel Mudurlugu 25 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Koc Universitesi 27 Kasim 2013 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2017 Wikimedia Commons ta James Robertson ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir