Juhan Liiv (d. 30 Nisan 1864, – ö. 1 Aralık 1913, ), Eston şair ve kısa öykü yazarı. Ayrıca yazarın Azeri şair Mirza Şefi Vazeh'ten Estoncaya çevirileri vardır.
Juhan Liiv | |
---|---|
![]() Juhan Liiv gençken. | |
Doğum | Johannes Liiv 30 Nisan 1864 , Estonya |
Ölüm | 1 Aralık 1913 , Estonya |
Takma ad | §§ |
Milliyet | Eston |
Çocukluk ve eğitim
Liiv, Estonya'nın Alatskivi kırsalında oldukça yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi maddi durumları iyi olmamasına karşın Liiv'i ülkenin en büyük ikinci kenti olan Tartu'da bulunan gazetecilik okuluna gönderdi. Ancak Liiv burada fiziksel rahatsızlıklarla uğraşmak zorunda kaldı ve okulunu tamamlayamadan evine döndü. Bununla birlikte belirsiz aralıklarla adlı gazetede şiirlerini ve köşe yazılarını yayımlamaya başladı. Ancak yazdığı şiirler dönemin Eston edebî zevkiyle uyumlu değildi. Bu da, Liiv'in şiirlerinin uzun süre göz ardı edilmesine neden oldu.
Kısa öyküleri
Liiv sonunda Vari (Gölge) adlı kısa öyküsü ile başarı kazandı ve bu öykü yayımlandı. Bu derin bir bunalımı anlatan öykü, Liiv'in gelecekte düz yazı ve şiirde göstereceği tarzın bir belirtisi oldu. Birçok okurun bilincinde öykünün ana karakteri Villu ve Liiv arasındaki yakınlık sorgulandı. Bu karakter fiziksel olarak zayıf olsa da zihnen güçlü bir portre çiziyordu.
Liiv birçok kısa öykü kaleme aldı ancak bu öykülerin hiçbiri "Vari" kadar başarılı olamadı.
Akıl hastalığı
Liiv "Vari" satışa sürüldükten kısa bir süre sonra Tartu'daki bir klinikte psikolojik tedavi görmeye başladı. Burada Liiv için Şizofren tanısı koyuldu. Liiv kendini önemli tarihi figürlerle ilişkilendirmeye başlamıştı: Örneğin kendini Çar 'ın oğlu veya Polonya kralı olarak görüyordu. Onun bu mental rahatsızlığı ile olan mücadelesi ölümüne dek sürdü.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg1THprNUwwcDFhR0Z1WDB4cGFYWmZNaTVxY0djdk1qQXdjSGd0U25Wb1lXNWZUR2xwZGw4eUxtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Şairliği
Liiv 1909'da ile tanışmış, bir yıl sonra ise 495 şiir içeren ilk kitabını yayımlamıştır.
Liiv'in birçok şiirinde buhranlı hisler, yoksulluk ve yalnızlık temaları baskındır. Bunda muhtemelen onun yaşadığı zihinsel rahatsızlıkların da etkisi bulunmaktadır. Liiv'in yalnızca yurt sevgisi ve doğaya duyduğu hayranlığın izlerini taşıyan birkaç şiirinde; anlatımındaki karamsarlık duygusunda azalma görülmüştür.
Bazı önemli şiirleri şunlardır:
- Balta ve Orman
- Geçmişi Kim Hatırlar?
- Şiirler İçin
- Dün Estonya'yı Gördüm
- Şimdi Gel, Gece Karanlığında
- Soğuk
- Kar Tanesi
Ölümü
Liiv 1 Aralık 1913'te bir trende bulundu. Yeterince parası olmadığı için bilet alamadığı ortaya çıkmıştı. Liiv boş bir araziye bırakıldı. Evine yürüyerek dönmek zorunda kalan Liiv bu yolculuk sırasında maruz kaldığı dondurucu soğuklar nedeniyle Zatürre hastalığına yakalanarak öldü.
Juhan Liiv Şiir Ödülü
Juhan Liiv Şiir Ödülü, Liiv'in anısına 1965 yılından beri düzenlenmektedir. Ödül her 30 Nisan'da şairin doğduğu kent olan 'de sahibini bulmaktadır. Ödülü kazananlara yerel bir sanatçının yaptığı el yapımı deri el çantası hediye edilmektedir.
Dış bağlantılar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Juhan Liiv d 30 Nisan 1864 o 1 Aralik 1913 Eston sair ve kisa oyku yazari Ayrica yazarin Azeri sair Mirza Sefi Vazeh ten Estoncaya cevirileri vardir Juhan LiivJuhan Liiv gencken DogumJohannes Liiv 30 Nisan 1864 1864 04 30 EstonyaOlum1 Aralik 1913 EstonyaTakma ad MilliyetEstonCocukluk ve egitimLiiv Estonya nin Alatskivi kirsalinda oldukca yoksul bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Ailesi maddi durumlari iyi olmamasina karsin Liiv i ulkenin en buyuk ikinci kenti olan Tartu da bulunan gazetecilik okuluna gonderdi Ancak Liiv burada fiziksel rahatsizliklarla ugrasmak zorunda kaldi ve okulunu tamamlayamadan evine dondu Bununla birlikte belirsiz araliklarla adli gazetede siirlerini ve kose yazilarini yayimlamaya basladi Ancak yazdigi siirler donemin Eston edebi zevkiyle uyumlu degildi Bu da Liiv in siirlerinin uzun sure goz ardi edilmesine neden oldu Kisa oykuleriLiiv sonunda Vari Golge adli kisa oykusu ile basari kazandi ve bu oyku yayimlandi Bu derin bir bunalimi anlatan oyku Liiv in gelecekte duz yazi ve siirde gosterecegi tarzin bir belirtisi oldu Bircok okurun bilincinde oykunun ana karakteri Villu ve Liiv arasindaki yakinlik sorgulandi Bu karakter fiziksel olarak zayif olsa da zihnen guclu bir portre ciziyordu Liiv bircok kisa oyku kaleme aldi ancak bu oykulerin hicbiri Vari kadar basarili olamadi Akil hastaligiLiiv Vari satisa suruldukten kisa bir sure sonra Tartu daki bir klinikte psikolojik tedavi gormeye basladi Burada Liiv icin Sizofren tanisi koyuldu Liiv kendini onemli tarihi figurlerle iliskilendirmeye baslamisti Ornegin kendini Car in oglu veya Polonya krali olarak goruyordu Onun bu mental rahatsizligi ile olan mucadelesi olumune dek surdu Juhan Liiv in de bulunan mezari SairligiLiiv 1909 da ile tanismis bir yil sonra ise 495 siir iceren ilk kitabini yayimlamistir Liiv in bircok siirinde buhranli hisler yoksulluk ve yalnizlik temalari baskindir Bunda muhtemelen onun yasadigi zihinsel rahatsizliklarin da etkisi bulunmaktadir Liiv in yalnizca yurt sevgisi ve dogaya duydugu hayranligin izlerini tasiyan birkac siirinde anlatimindaki karamsarlik duygusunda azalma gorulmustur Bazi onemli siirleri sunlardir Balta ve Orman Gecmisi Kim Hatirlar Siirler Icin Dun Estonya yi Gordum Simdi Gel Gece Karanliginda Soguk Kar TanesiOlumuLiiv 1 Aralik 1913 te bir trende bulundu Yeterince parasi olmadigi icin bilet alamadigi ortaya cikmisti Liiv bos bir araziye birakildi Evine yuruyerek donmek zorunda kalan Liiv bu yolculuk sirasinda maruz kaldigi dondurucu soguklar nedeniyle Zaturre hastaligina yakalanarak oldu Juhan Liiv Siir OduluJuhan Liiv Siir Odulu Liiv in anisina 1965 yilindan beri duzenlenmektedir Odul her 30 Nisan da sairin dogdugu kent olan de sahibini bulmaktadir Odulu kazananlara yerel bir sanatcinin yaptigi el yapimi deri el cantasi hediye edilmektedir Dis baglantilarKaynakca Vakif Arzumanli Urekler qovusanda Yurekler Kovusunda Baku Yazici 1990 s 14 Azerice Kes ikka kartis ikka etto waatis Seal seisab wan Elborus 5 X 1889