Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Kırım ÖSSC, (Kırım Tatarcası: Qırım Muhtar Sotsialist Sovet Cumhuriyeti; Rusça: Крымская Автономная Советская Социалистическая Республика - Krımskaya Avtonomnaya Sovetskaya Socialistiçeskaya Respublika) Kırım Yarımadası'nda Rusya SFSC'ne bağlı olarak kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir. Cumhuriyetin başkenti Akmescit (Simferopol). Resmi dilleri Kırım Tatarcası ve Rusçadır.
Kırım Qrьm ASSR Крымская АССР Kırım ÖSSC | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1921 ve 1991-1945 ve 1992 | |||||||||||||||
Bayrak | |||||||||||||||
Başkent | Simferopol | ||||||||||||||
Hükûmet | Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | ||||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
|
Tarihi
1921 - 1945
Kırım ÖSSC, 18 Ekim 1921 tarihinde kurulmuştur. Nüfusunu başta Kırım Tatarları olmak üzere Ruslar, Ukraynalılar, Yunanlar ve Karaylar oluşturmuştur. Kırım Tatarlarının bir kısmı II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası ile işbirliği içerisinde oldukları için 1944 yılında Kırım Tatarı nüfusunun çoğu Orta Asya ülkelerine sürülmüştür. Sürgüne gönderilen Kırım Tatarlarının sayısı 300 bine varmıştır. Ayrıca ekonomik, kültürel ve dinî hayatları üzerindeki baskılardan bunalan bir kısım Tatarlar da kurtuluşu göç etmekte bulmuşlardır. Göçe zorlanan Kırım Tatarlarına 1967 yılında anayasal hakları yeniden verilmiş fakat Sovyetler Birliği'nin son günlerine kadar yurtlarına geri dönmelerine izin verilmemiştir.
30 Haziran 1945 tarihinde Rusya SFSC'ye bağlı Kırım ÖSSC kaldırılarak Kırım topraklarında Kırım Oblastı kurulmuştur.
19 Şubat 1954 tarihinde, Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti Prezidyumu Kırım Oblastını Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nden çıkarılarak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasına karar verdi. Bu değişikliğin gerekçesi olarak Ukrayna'nın Rus hakimiyetine girişinin 300. yıldönümü gösterilmiştir.
1991 - 1992
Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kısa süreli ikinci bir dönemi oldu. 20 Ocak 1991'deki Kırım egemenlik referandumu sonrasında Ukrayna SSC'ne bağlı bir özerk cumhuriyet hâlini aldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Ukrayna bağımsızlığını elde ettiğinde, Kırım yine özerk bir cumhuriyet olarak yeni kurulan Ukrayna'nın bir parçası olarak isim değişikliğiyle devam etti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ History 4 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). blacksea-crimea.com.
- ^ Subtelny, Orest (2000). Ukraine: A History (İngilizce). Toronto Üniversitesi Yayınları. s. 483. ISBN .
- ^ a b "Kirim'ın Rusya Federasyonu'na Bağlanmasinin Rusya'ya Komşu Ülkelere Olasi Etkileri" (PDF). Akademik Bakış Dergisi, 51. İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eylül 2015. ISSN 1694-528X. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2021.
- ^ . Kırım Haber Ajansı. 19 Şubat 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.
- ^ (İngilizce). International Committee for Crimea. Temmuz 2005. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008.
- ^ "Day in history – 20 January" (Rusça). RİA Novosti. 8 Ocak 2006. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2007.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirim Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Kirim OSSC Kirim Tatarcasi Qirim Muhtar Sotsialist Sovet Cumhuriyeti Rusca Krymskaya Avtonomnaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Krimskaya Avtonomnaya Sovetskaya Socialisticeskaya Respublika Kirim Yarimadasi nda Rusya SFSC ne bagli olarak kurulan Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti dir Cumhuriyetin baskenti Akmescit Simferopol Resmi dilleri Kirim Tatarcasi ve Ruscadir KirimQrm ASSR Krymskaya ASSR Kirim OSSC1921 ve 1991 1945 ve 1992Bayrak ArmaBaskentSimferopolHukumetOzerk Sovyet Sosyalist CumhuriyetiTarihce Kurulusu1921 ve 1991 olusu30 Haziran 1945 Tekrar kurulusu12 Subat 1991 Dagilisi1945 ve 1992Onculler ArdillarGuney Rusya HukumetiKirim Ozerk Cumhuriyeti1938 yili itibariyla Kirim rayonlarinin etnik farkliliklara gore dagilimi Acik mavi Kirim Tatarlari Pembe Ruslar Turuncu Almanlar Mavi Yahudiler Sari UkraynalilarTarihi1921 1945 Kirim OSSC 18 Ekim 1921 tarihinde kurulmustur Nufusunu basta Kirim Tatarlari olmak uzere Ruslar Ukraynalilar Yunanlar ve Karaylar olusturmustur Kirim Tatarlarinin bir kismi II Dunya Savasi nda Nazi Almanyasi ile isbirligi icerisinde olduklari icin 1944 yilinda Kirim Tatari nufusunun cogu Orta Asya ulkelerine surulmustur Surgune gonderilen Kirim Tatarlarinin sayisi 300 bine varmistir Ayrica ekonomik kulturel ve dini hayatlari uzerindeki baskilardan bunalan bir kisim Tatarlar da kurtulusu goc etmekte bulmuslardir Goce zorlanan Kirim Tatarlarina 1967 yilinda anayasal haklari yeniden verilmis fakat Sovyetler Birligi nin son gunlerine kadar yurtlarina geri donmelerine izin verilmemistir 30 Haziran 1945 tarihinde Rusya SFSC ye bagli Kirim OSSC kaldirilarak Kirim topraklarinda Kirim Oblasti kurulmustur 19 Subat 1954 tarihinde Sovyetler Birligi Yuksek Sovyeti Prezidyumu Kirim Oblastini Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nden cikarilarak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ne baglanmasina karar verdi Bu degisikligin gerekcesi olarak Ukrayna nin Rus hakimiyetine girisinin 300 yildonumu gosterilmistir 1991 1992 Kirim Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin kisa sureli ikinci bir donemi oldu 20 Ocak 1991 deki Kirim egemenlik referandumu sonrasinda Ukrayna SSC ne bagli bir ozerk cumhuriyet halini aldi Sovyetler Birligi nin dagilmasinin ardindan Ukrayna bagimsizligini elde ettiginde Kirim yine ozerk bir cumhuriyet olarak yeni kurulan Ukrayna nin bir parcasi olarak isim degisikligiyle devam etti Ayrica bakinizSovyetler Birligi nde Kirim Tatarlari Kirim Ozerk CumhuriyetiKaynakca History 4 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce blacksea crimea com Subtelny Orest 2000 Ukraine A History Ingilizce Toronto Universitesi Yayinlari s 483 ISBN 0 8020 8390 0 a b Kirim in Rusya Federasyonu na Baglanmasinin Rusya ya Komsu Ulkelere Olasi Etkileri PDF Akademik Bakis Dergisi 51 Iktisat ve Girisimcilik Universitesi Turk Dunyasi Kirgiz Turk Sosyal Bilimler Enstitusu Eylul 2015 ISSN 1694 528X 23 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2021 Kirim Haber Ajansi 19 Subat 2016 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2019 Ingilizce International Committee for Crimea Temmuz 2005 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2008 Day in history 20 January Rusca RIA Novosti 8 Ocak 2006 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2007