Kış altıgeni veya Kış çemberi, bir yıldız desenidir. Rigel, Aldebaran, Capella, Pollux, Procyon ve Sirius yıldızlarının kesişmesi ile görünür hale gelen hayali bir altıgen şeklindedir. Dünya üzerindeki çoğu yerde (Yeni Zelanda'nın Güney Adası ve Şili ile Arjantin'in güneyi ve daha güneyi hariç), bu asterizm(yıldız deseni) yaklaşık olarak Aralık'tan Mart'a kadar gökyüzünde belirgin bir şekilde görülür. Kuzey yarımkürede kış mevsiminde etkili olduğu için bu ismi almıştır. Güney yarım kürede yaz altıgeni olarak adlandırılır.[]
Adlar ve konumları
Birçok farklı takımyıldızdan yıldız içeren bu yıldız desenini bulmak için kış üçgeninden faydalanılabilir. Procyon ve Sirius hem kış üçgeninde hem de kış altıgeninde olan yıldızlardır. Üçgenin diğer ucunda ise altıgenin iç kısmında yer alan ama altıgene dahil olmayan betelgeuse yer alır. Gece gökyüzünün en parlak yıldızı olan Sirius,[1] hem altıgende hem de üçgende yer almasından dolayı bu yıldızın tespit edilmesi yıldız desenlerini bulmak için önem teşkil etmektedir. Sirius bulunduğunda önce daha küçük boyutlarda olduğu için üçgen şekli aranmaya çalışılmalıdır. üçgenin 2 düzlemsel kısmı aynı zamanda altıgenin 2 parçasını oluşturmaktadır. Sirius'un üçgen olmayan düzlemi tarafında ise rigel bulunur. Rigel, avcı takımyıldızının en parlak yıldızıdır ve avcı takımyıldızının ayak bileğini oluşturur. Sırasıyla altıgenin biraz daha yukarısında Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı olan aldebaran ve altıgenin en üstünde ise arabacı takımyıldızının en parlak yıldızı olan capella bulunur. altıgenin son yıldızı ise ikizler takımyıldızından pollux'dur ve pollux, kış üçgeni ile kış altıgeninin bir parçası olan Procyon yıldızına bağlanarak altıgenin sirkülasyonunu tamamlar.
Altıgendeki yıldızlar altı farklı takımyıldızın parçalarıdır. Bu takımyıldızlar, altıgenin etrafında saat yönünün tersine doğru Rigel'den başlayarak: Avcı, Boğa, Arabacı, İkizler, Küçük Köpek ve Büyük Köpek'tir.
Altıgenin çizgileri üzerinde olan diğer yıldızlar
Bazı yıldızlar kış altıgeni asterizminin doğrultusunda veya yakınında bulunmasına rağmen bu asterizmin bir parçası olmayabilir. İkizlerden pollux yıldızının hemen yanında bulunan ve yine ikizlere ait olan castor yıldızı buna örnektir. Şekil 2'de bu ayrım net bir şekilde görülmektedir.
Yıldızlar
Kış altıgeninde 6 ana yıldız bulunur, detaylı özellikleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
İsim | Bulunduğu takımyıldız | Kadir | Yıldız sınıflandırma | Mesafe (IY) |
---|---|---|---|---|
Rigel | Orion | 0.13 | B8 Ia | 860 |
Aldebaran | Taurus | 0.86 | K5+ III | 65 |
Capella | Auriga | 0.08 | G3III | 42 |
Pollux | Gemini | 1.59 | K0 III | 33.78 |
Procyon | Canis Minor | 0.38 | F5 IV-V | 11.5 |
Sirius | Canis Major | −1.46 | A1 V | 8.6 |
Dahil olmayan bazı yıldızlar | ||||
Betelgeuse | Orion | 0.50 | M2 Iab | 640 |
Kaynakça
^1: Jüpiter ve Venüs birer yıldız olmadığı için listeye dahil değildir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kis altigeni veya Kis cemberi bir yildiz desenidir Rigel Aldebaran Capella Pollux Procyon ve Sirius yildizlarinin kesismesi ile gorunur hale gelen hayali bir altigen seklindedir Dunya uzerindeki cogu yerde Yeni Zelanda nin Guney Adasi ve Sili ile Arjantin in guneyi ve daha guneyi haric bu asterizm yildiz deseni yaklasik olarak Aralik tan Mart a kadar gokyuzunde belirgin bir sekilde gorulur Kuzey yarimkurede kis mevsiminde etkili oldugu icin bu ismi almistir Guney yarim kurede yaz altigeni olarak adlandirilir kaynak belirtilmeli Kis altigeni 2 boyutlu duzlem uzerinde gorunumu sekil 1 Adlar ve konumlariBircok farkli takimyildizdan yildiz iceren bu yildiz desenini bulmak icin kis ucgeninden faydalanilabilir Procyon ve Sirius hem kis ucgeninde hem de kis altigeninde olan yildizlardir Ucgenin diger ucunda ise altigenin ic kisminda yer alan ama altigene dahil olmayan betelgeuse yer alir Gece gokyuzunun en parlak yildizi olan Sirius 1 hem altigende hem de ucgende yer almasindan dolayi bu yildizin tespit edilmesi yildiz desenlerini bulmak icin onem teskil etmektedir Sirius bulundugunda once daha kucuk boyutlarda oldugu icin ucgen sekli aranmaya calisilmalidir ucgenin 2 duzlemsel kismi ayni zamanda altigenin 2 parcasini olusturmaktadir Sirius un ucgen olmayan duzlemi tarafinda ise rigel bulunur Rigel avci takimyildizinin en parlak yildizidir ve avci takimyildizinin ayak bilegini olusturur Sirasiyla altigenin biraz daha yukarisinda Boga takimyildizinin en parlak yildizi olan aldebaran ve altigenin en ustunde ise arabaci takimyildizinin en parlak yildizi olan capella bulunur altigenin son yildizi ise ikizler takimyildizindan pollux dur ve pollux kis ucgeni ile kis altigeninin bir parcasi olan Procyon yildizina baglanarak altigenin sirkulasyonunu tamamlar Altigendeki yildizlar alti farkli takimyildizin parcalaridir Bu takimyildizlar altigenin etrafinda saat yonunun tersine dogru Rigel den baslayarak Avci Boga Arabaci Ikizler Kucuk Kopek ve Buyuk Kopek tir Altigenin cizgileri uzerinde olan diger yildizlar Bazi yildizlar kis altigeni asterizminin dogrultusunda veya yakininda bulunmasina ragmen bu asterizmin bir parcasi olmayabilir Ikizlerden pollux yildizinin hemen yaninda bulunan ve yine ikizlere ait olan castor yildizi buna ornektir Sekil 2 de bu ayrim net bir sekilde gorulmektedir YildizlarKis altigeni kis ucgeni detayli gosterim sekil 2 Kis altigeninde 6 ana yildiz bulunur detayli ozellikleri asagidaki tabloda gosterilmistir Isim Bulundugu takimyildiz Kadir Yildiz siniflandirma Mesafe IY Rigel Orion 0 13 B8 Ia 860Aldebaran Taurus 0 86 K5 III 65Capella Auriga 0 08 G3III 42Pollux Gemini 1 59 K0 III 33 78Procyon Canis Minor 0 38 F5 IV V 11 5Sirius Canis Major 1 46 A1 V 8 6Dahil olmayan bazi yildizlarBetelgeuse Orion 0 50 M2 Iab 640Kaynakca 1 Jupiter ve Venus birer yildiz olmadigi icin listeye dahil degildir Tadic Milutin 2004 PDF Zbornik radova Geografski fakultet Univerziteta u Beogradu 2004 52 13 18 Rusca Univerzitet u Beogradu Geografski fakultet Beograd ss 13 14 15 ISSN 1450 7552 4 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2023