Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Kısırlaştırma hayvanın cinsel organının tamamı veya önemli ölçüde büyük bir kısmının çıkarılmasıdı

Kısırlaştırma

Kısırlaştırma
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Kısırlaştırma, hayvanın cinsel organının tamamı veya önemli ölçüde büyük bir kısmının çıkarılmasıdır. "Kısırlaştırma" genellikle yalnızca erkek hayvanları ifade etmek için yanlış kullanılır ancak terim her iki cinsiyet için de geçerlidir. Erkeğe özgü terim iğdiş'dir, kısırlaştırma ifadesi ise genellikle dişi hayvanlara kullanılır. Bazı durumlarda insan için de kullanılmaktadır.

Kısırlaştırma, hayvan sterilizasyonu için en yaygın yöntemdir. İnsani topluluklar, hayvan bakımevi ve kurtarma grupları, evcil hayvan sahiplerini istenmeyen yavruların doğumlarını önlemek için kısırlaştırmaya çağırıyor ve bu da kurtarma sistemindeki istenmeyen hayvanların aşırı nüfusuna katkıda bulunuyor. Birçok ülke, evlat edinilen tüm kedi ve köpeklerin yeni evlerine gitmeden önce kısırlaştırılmasını şart koşmaktadır. Köpek sağlığı, kedi sağlığı ve hayvan refahı açısından önemli işlem sayılır.

Kısırlaştırma yöntemleri

Erkekler (hadım etme)

image
Erkek köpekte ameliyattan 12 saat sonra alınan kapalı hadım kesisi

Erkek hayvanlarda iğdiş etme, testisler’in çıkarılmasını içerir ve yaygın olarak hem ev hayvanlarına (doğum kontrolü ve davranış değişikliği için) hem de çiftlik hayvanlarına (doğum kontrolü ve ticari değeri artırmak için) uygulanır.

Cerrahi alternatifler (vazektomi, tüp ligasyonu, "gomerizasyon")

Vasektomi: İğdiş etmeden daha hassas bir yöntemde, vasa deferentia – testislerden penise uzanan kanallar kesilir sonra sperm'in üretra’ya girmesini önlemek için bağlanır veya tıkanır. Başarısızlık oranları önemsiz derecede azdır. Yetiştiriciler temas halindeki dişilerin kızgınlık döngülerini oynama yapmak için bu yöntemi düzenli olarak erkek gelincik ve koyun üzerinde uygulatırlar. Diğer hayvan türlerinde nadirdir. Vazektomi genellikle daha pahalı bir yöntem olduğundan evcil hayvan bakıcıları arasında görünümlerini kozmetik olarak korumak için hayvan gösterilerinde daha sık yapılır (hayvan organizasyonuna bağlı olarak yöntem, hayvanın belirli ödüller için adaylığını geçersiz kılabilir veya tam hadım etmede olduğu gibi onu soy ağacı olmayan, genel "ev hayvanı" yarışma bölümüne havale edebilir).

Tüp ligasyonu: Kısırlaştırma ve kısırlaştırma önlemi olarak Fallop tüpleri’nin bağlanması dişi kediler, köpekler ve diğer türler üzerinde yapılabilir; esasen vazektominin dişi eşdeğeridir ancak daha invaziv bir yöntemdir. İstenmeyen gebelik riski önemsiz derecede küçüktür. Yöntemi sadece birkaç veteriner hekim gerçekleştirir.

Diğer kısırlaştırma biçimleri gibi, vazektomi ve tüp ligasyonu yavru üretme yeteneğini ortadan kaldırır. Kısırlaştırmadan, hayvanın cinsiyet hormonu düzeylerini ve kalıplarını değiştirmeden bırakmaları bakımından farklılık gösterirler. Her iki cinsiyet de normal üreme davranışlarını sürdürür ve doğum kontrolü dışında yukarıda sıralanan avantaj ve dezavantajların hiçbiri geçerli değildir. Bu yöntem, kedi ve köpeklerin istenmeyen doğumlarının istenen şekilde azaltılmasını sağlamak için evcil hayvanların doğal durumu üzerinde minimum düzeyde ihlal arayan bazı kişilerce tercih edilir.

"Gomerizasyon", yetiştiricilerin, boğalar gibi erkek çiftlik hayvanlarının tam libido‘larını (ve hadım etme yoluyla kaybedilecek seks feromon’ları gibi ilgili etkileri) korudukları ancak çiftleşme yapamaz hale getirdikleri cerrahi teknikler için resmi olmayan terimidir. Bu, zührevi hastalıklar bulaştırma veya seçici üreme için amaçlanandan başka bir erkek tarafından hamileliğe neden olma riski olmadan östrus dişileri uyarmak ve belirlemek için yapılır. Bu amaçla değiştirilen hayvanlara teaser (teaser boğaları, vb.) veya gomers' denir. Birkaç yöntem kullanılır. Penil translokasyon penisi cerrahi olarak normal yönünden vajinal penetrasyonun üstesinden gelemeyeceği kadar uzağa işaret edecek şekilde değiştirir. Penil fiksasyon penisi, penetrasyon için indirilemeyecek şekilde karına kalıcı olarak tutturur. Penektomi, penis'in kısmen veya tamamen çıkarılmasıdır.

Ameliyatsız alternatifler

Enjekte etme

  • Erkek köpekler – İki testisiçi (İngilizce: intratesticular)(intratestiküler) enjekte edilebilir formülasyonun erkek köpekleri kısırlaştırdığı bilinmektedir. Zeuterin, Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından üç aylık ve daha büyük erkek köpeklerin testis nekrozuna neden olarak kalıcı kısırlık için onaylanmıştır. Halen ticari olarak mevcut değildir. Çeşitli seyrelticilerde çözülmüş kalsiyum klorür de incelenmiştir, araştırmaların çoğu ve en umut verici sonuçlar etil alkolde çözünmüş kalsiyum klorür kullanılarak yapılmıştır. Kalsiyum klorür formülasyonları, hayvanlarda kullanım için bileşik eczanelerden (ing: compounding pharmacies) satın alınabilir ancak erkeklerin kısırlaştırılması için kalsiyum klorür kullanımı FDA veya başka herhangi bir uluslararası düzenleyici kurum tarafından onaylanmamıştır.
  • Erkek kediler – Kalsiyum klorür formülasyonları erkek kedilerde de incelenmiştir.
  • Erkek sıçanlar – Adjudin (indazol-karboksilik asit analogu), hemşire hücreleri ve olgunlaşmamış sperm hücreleri arasındaki hücre yapışma fonksiyonunu bozarak ve olgunlaşmayı önleyerek seminifer epitelden geri dönüşümlü germ hücre kaybına sebep olur.

Erken yaşta kısırlaştırma

Pediatrik kısırlaştırma veya prepubertal gonadektomi olarak da bilinen erken yaşta kısırlaştırma, yumurtalıkların veya testislerin ergenlik başlangıcından önce alınmasıdır. Esas olarak, köpek yavrularının ve yavru kedilerin bakıma kabul edilmeden önce kısırlaştırılabildiği hayvan barınağı ve kurtarmada kullanılır ve genellikle %40'ın üzerinde olan kısırlaştırma anlaşmasına uymamayı ortadan kaldırır.Amerikan Veteriner Hekimleri Birliği, American Animal Hospital Association ve Canadian Veterinary Medical Association, veterinerin kısırlaştırma yaşı hakkında karar verirken en iyi bilgilerini kullanması şartıyla nüfus kontrol yöntemini desteklerler. Bir görev gücü, kedilerin 5 aylıktan önce kısırlaştırılmasını önerir.

Yukarıda belirtilen yaşa bağlı olmayan riskler ve faydalar erken yaşta kısırlaştırma için de geçerli olsa da çeşitli araştırmalar yöntemin güvenli olduğunu ve geleneksel yaşta kısırlaştırmaya kıyasla artan ölüm oranı veya ciddi sağlık ve davranış sorunları ile ilişkili olmadığını göstermiştir.

Genç hayvanlarda anesteziden uyanma genellikle daha hızlıdır ve daha az komplikasyon vardır.

Bir çalışmada dişi köpeklerde yöntem erken yapılırsa idrarını tutamama (üriner inkontinans) riskinin arttığını belirledi; çalışma, dişi köpeklerin 3 ila 4 aylıktan önce kısırlaştırılmamasını tavsiye etti.

4 ila 6 ay arasında ve 6 aydan sonra kısırlaştırılan dişi köpekleri karşılaştıran daha sonraki bir çalışma risk artışı göstermedi.

Bir çalışma, erken yaşta kısırlaştırma ile ilişkili vakaların daha az şiddetli biçimde görünmesine rağmen, kalça displazisi rastlanmasının 5.5 aydan sonra kısırlaştırılmış köpeklerde %4.7'ye kıyasla, 5.5 aydan önce kısırlaştırılmış köpeklerde %6.7'ye yükseldiğini göstermiştir. Kısırlaştırma yaşı ile artrit veya uzun kemik kırıkları arasında bir ilişki yoktu. Başka bir çalışma, kısırlaştırma yaşı ile kas-iskelet sistemi sorunları arasında bir ilişki olmadığını gösterdi.

Ön çapraz bağı yırtılan büyük cins köpekler üzerinde yapılan bir çalışma erken yaşta kısırlaştırmasını aşırı kaval kemiği plato açısı gelişimi ile ilişkilendirmiştir.

Lynette Hart'ın UC Davis'teki laboratuvarından son zamanlarda yapılan iki çalışma özellikle not edilmelidir. İyi bilinen disiplinler arası hakemli bir dergide yayınlanan 2013'teki ilk çalışma, "sağlam erkek veya dişilerde teşhis edilen hiçbir CCL (çapraz bağ yırtığı) vakası göstermedi ancak erken kısırlaştırılmış erkek ve kadınlarda oluşumlar yüzde 5 ve 8 idi.

Erken kısırlaştırılmış erkeklerin yaklaşık yüzde 10'u sağlam erkeklere göre 3 kat daha fazla LSA (lenfosarkom) (ingilizce: lymphosarcoma) tanısı aldı.

Geç kısırlaştırılmış dişilerde HSA (hemanjiyosarkom) vakalarının yüzdesi (yaklaşık yüzde 8), bakire ve erken kısırlaştırılmış dişilere göre 4 kat daha fazlaydı. Bakire dişilerde MCT (mast hücre tümörü) vakası yoktu ancak geç kısırlaştırılmış dişilerde görülme oranı yaklaşık yüzde 6 idi".

2014 yılındaki ikinci çalışma, yakın akraba ırklarda (retriever) önemli farklılıkları vurgulayarak cinsler arası değişkenliğin oldukça fazla olduğunu ve kapsamlı yasal tedbirlerin ve cerrahi talimatların köpek sağlığı ve mutluluğu için en iyi çözümler olmadığını öne sürdü. Çalışmada özellikle durum şöyle belirtilmektedir: "Gonadal olarak sağlam erkek ve dişilerin yaklaşık yüzde 5'inin bir veya daha fazla eklem bozukluğu olan Labrador Retrieverlerde 6. ayda kısırlaştırmak her iki cinsiyette bir veya daha çok eklem bozukluğunun görülme sıklığını ikiye katladı. Aynı yüzde 5 eklem bozukluğu yüzdesiyle sağlam köpeklerde erkek ve dişi Golden Retriever'larda 6 ayda kısırlaştırmak, eklem bozukluğu raslantısını sağlam köpeklerdekinin 4-5 katına çıkarmıştır. Dişi Labrador Retrieverlerde bir veya daha çok kanserin görülmesi, kısırlaştırılan bakire dişilerin yüzde 3 seviyesinin biraz üzerinde arttı. Buna karşılık, dişi Golden Retriever'larda sağlam dişilerde bir veya daha fazla kanserin yüzde 3'lük oranıyla 8 yaşına kadar tüm dönemlerde kısırlaştırmak kanserlerden en az birinin oranını 3-4 kat artırdı. Erkek Golden ve Labrador Retriever'larda kısırlaştırmak kanser oluşumunu artırmada nispeten az etkiliydi."

Köpeklerde davranış açısından gürültü fobisi ve cinsel davranış artarken ayrılık kaygısı, saldırganlık, kaçış davranışı ve uygunsuz dışlama azalır. Saldırganlık sorunu olan erkeklerde erken kısırlaştırma havlamayı artırabilir.

Kedilerde astım, diş eti iltihabı ve hiperaktivite azalırken, utangaçlık arttı. Erkek kedilerde apse oluşumu, veterinere saldırganlık, cinsel davranışlar ve idrar püskürtme azalmış, saklanma artmıştır.

Sağlık ve davranışsal etkiler

Avantajlar

Bir doğum kontrol yöntemi olmasının ve birçok sahip için uygun olmasının yanı sıra iğdiş etme/kısırlaştırmanın sağlık açısından şu faydaları vardır:

  • Cinsel ilişki ve işeme gibi cinsel olarak iki biçimli davranışlar kısırlaştırmanın neden olduğu hormon seviyelerindeki azalmaya bağlı olarak azalır. Köpek dışındaki türlerde, belirli erkek saldırganlık biçimleri de azalır.

Kediler cinsel davranışları yüzünden evcil hayvan sahiplerince istenmezler.

  • Erken kısırlaştırma dişi köpeklerde meme tümörü gelişme riskini önemli ölçüde azaltır. Kısırlaştırılmamış dişi köpeklerde meme tümörlerinin görülme sıklığı %71'dir (bunun yaklaşık %50'si kötü huylu ve %50'si iyi huylu olur) ancak bir köpek ilk kızgınlık döngüsünden önce kısırlaştırılırsa meme tümörü geliştirme riski %0.35'e düşürülür - bu %99,5'lik azalma demektir. Kısırlaştırmanın sonraki meme tümörlerinin azaltılması üzerindeki olumlu etkileri köpeğin sahip olduğu her ısı ile azalır (gelecekteki meme tümörü gelişimini azaltmak için en büyük yararın, ilk kızgınlıktan önce kısırlaştırmak olduğu iddiasını destekler niteliktedir) ve tanı konduktan sonra meme tümörünün tekrarını azaltmak için kısırlaştırmanın ayrıca bir faydası olmaz.
  • Kısırlaştırma, kedilerde beklenen yaşam süresini uzatır: Bir çalışma, kısırlaştırılmış erkek kedilerin sağlam erkeklerden iki kat daha uzun yaşadığını, kısırlaştırılmış dişi kedilerin ise sağlam dişilerden %62 daha uzun yaşadığını buldu. ABD'deki kısırlaştırılmamış kedilerin bir hayvan ısırığı için tedaviye ihtiyaç duyma olasılığı üç kat daha fazladır. Kısırlaştırılmış bir kediye sahip olmak sağlık açısından yararlıdır, çünkü iğdiş edilmiş erkekler testis kanseri geliştiremez, kısırlaştırılmış dişiler rahim, rahim ağzı veya yumurtalık kanseri geliştiremez ve her ikisinin de meme kanseri riski azalır.
  • Üreme yeteneği olmayan bir dişinin, adet görme arası kanaması ve sahte gebelik gibi hamilelik komplikasyonları açısından sıfır riski vardır; bunlardan ikincisi, kısırlaştırılmamış dişi köpeklerin %50'sinden fazlasında görülebilir.
  • Pyometra, rahim kanseri, yumurtalık kanseri ve testis kanseri, duyarlı organlar çıkarıldığı için önlenir ancak güdük pyometra kısırlaştırılmış dişilerde hala görülebilir.
  • Pyometra (veya irin dolu rahim) ('Pyo' = irin; 'metra'= rahim) acil veteriner tedavisi gerektiren yaşamı tehdit eden bir durumdur. Kısırlaştırılmamış bir dişinin 10 yaşına kadar pyometra geliştirme riski tüm ırklarda %25'tir ancak bazı ırklarda %54'e kadar çıkabilir.

Kapalı bir piometra için (serviksin kapalı olduğu ve irin boşalamadığı durumlarda) tercih edilen tedavi, hastaneye kabul, intravenöz sıvılar ve uygun antibiyotiklere başlanması ve anestezi ve cerrahi için yeterince stabil olduğunda enfekte irin-dolu rahim acil olarak çıkarılmasıdır. Hayvanın durumu izin veriyorsa (örneğin irin açık serviks yoluyla uterustan vajina başına boşaldığı 'açık' bir pyometra durumunda) veya dikte ederse (hayvanın ameliyata dayanamayacak kadar yaşlı veya başka bir şekilde hasta olduğu durumlarda) veya sahibi ameliyatla ilgili veterinerlik ücretlerini ödeyemiyorsa tıbbi tedavi denenebilir. Enfekte olmuş rahmin acil olarak çıkarılması rutin bir 'kısırlaştırma' operasyonundan çok daha yüksek derecede ölüm riski taşır.

Pyometra için cerrahi tedavi gören köpeklerden ölüm riski %17'ye kadardır. Bu nedenle, doğru veteriner bakımı verilse bile tüm dişi köpeklerde pyometradan ölüm riski 10 yaşına kadar %9'a kadar çıkabilir (%54'ün %17'si). Bu risk kısırlaştırılırsa neredeyse sıfıra iner.

Dezavantajlar

Genel

  • Herhangi bir cerrahi yöntemde olduğu gibi, kısırlaştırmanın acil zorlukları arasında kanama, enfeksiyon ve ölüm gibi olağan veteriner anestezi ve cerrahi zorlukları vardır. Bu riskler rutin kısırlaştırmada nispeten düşüktür; ancak önceden var olan diğer sağlık faktörlerine bağlı olarak bazı hayvanlar için bunlar artabilir. Bir çalışmada, anesteziye bağlı ölüm riskinin (kısırlaştırma yöntemiyle sınırlı değildir) sağlıklı köpekler için %0.05 ve sağlıklı kediler için %0.11 olduğu tahmin edilmiştir. Hasta hayvanlar için risk, köpeklerde %1.33 ve kedilerde %1.40 idi.
  • Kısırlaştırılmış hayvanların daha az metabolik gereksinimlerini yansıtacak şekilde besin alımı azaltılmazsa kedileri ve köpekleri kısırlaştırmak obezite riskini artırabilir. Kedilerde, seks hormonu seviyelerindeki azalma, gıda alımında artışla ilişkilendirilir. Köpeklerde, obezite için risk faktörü olarak kısırlaştırmanın etkileri ırklar arasında farklıdır.
  • Her iki cinsiyetten kısırlaştırılmış köpeklerde, iğdiş edilmemiş köpeklere kıyasla osteosarkom (kemik kanseri) gelişme riski iki kat fazladır. Artan cins büyüklüğü ve özellikle boy ile osteosarkom riski artar.
  • Köpeklerde kalp tümörleri üzerine yapılan araştırmalar, köpeklerde en yaygın üç kanserden biri olan hemanjiyosarkom (kan damarı zarı kanseri) riskinin 5 kat daha fazla olduğunu, kısırlaştırılmış dişilerde sağlam dişilere göre ve kısırlaştırılmış köpeklerde sağlam erkeklere kıyasla 2.4 kat daha fazla hemanjiyosarkom riski olduğunu göstermiştir.
  • Kısırlaştırma ve iğdiş etme köpeklerde idrar yolu kanserlerinde artışıyla ilişkilidir ancak risk %1'den azdır.
  • Her iki cinsiyetten kısırlaştırılmış köpeklerde aşılara karşı %27 ila %38 oranında artan ters tepki riski vardır. Ancak, kısırlaştırılmış ve kısırlaştırılmamış köpekler için ters tepkilerin görülme sıklığı sadece %0.32'dir.
  • Kısırlaştırılmış köpeklerin hormona duyarlı alopesi (tüy dökülmesi) geliştirdiği de bilinmektedir.
  • 2004'te yapılan bir araştırma, kısırlaştırılmış köpeklerin ön çapraz bağ (ACL) yaralanması şekli olan kraniyal çapraz bağ (CCL) yırtılmasına rastlanma oranının daha yüksek olduğunu bulmuştur.
  • Golden retriever üzerinde yapılan bir araştırma, iğdiş edilmiş erkeklerin iğdiş edilmemiş erkeklere göre lenfoma teşhisi konma olasılığı 3 kat ve kalça displazisi teşhisi konma olasılığı 2 kat daha fazlaydı.
  • Laura J. Sanborn'un meta-analizinde belirtildiği gibi iğdiş etme ve kısırlaştırma da geriatrik bilişsel bozulma riskini artırabilir.
  • Kısırlaştırılmış erkek köpekler yaklaşık %2'si sonunda prostat kanseri geliştirir, bu durum kısırlaştırılmamış erkeklerde %0.6'sından daha azdır. Kanıtlar Bouvier des Flandres köpekleri için kesindir.
  • Yaşları 11-14 olan 29 sağlam erkek köpek ve 47 iğdiş edilmiş erkek üzerinde yapılan bir çalışmada, kısırlaştırılmış erkeklerin bir geriatrik bilişsel bozukluk durumundan (dört koşuldan - evde veya dışarıda yönelim bozukluğu, insan aile üyeleri ile sosyal etkileşimlerdeki değişiklikler, ev eğitiminin kaybı ve uyku-uyanıklık döngüsündeki değişiklikler) iki veya daha fazla duruma ilerleme olasılığı önemli ölçüde daha yüksekti. Kısırlaştırılmamış erkeklerde testosteronun, en azından zaten hafif bozukluğu olan köpeklerde bilişsel bozukluğun ilerlemesini yavaşlattığı düşünülmektedir.
  • İğdiş edilmemiş erkeklerle karşılaştırıldığında iğdiş edilmiş kediler alt idrar yolu hastalığı ile ilişkili belirli problemler açısından yüksek risk altındadır. Yaşamı tehdit eden bir üretral tıkanıklığa dönüşebilen kedi sistiti hastalığına yakalanma olasılıkları çok daha yüksektir.
  • Kısırlaştırma, erkek köpeklerde üretral sfinkter inkontinansı (çişini tutamama) olasılığının artmasıyla da ilişkilendirilmiştir.
  • Kısırlaştırmanın, özellikle üç aylıktan önce yapıldığında köpeklerde idrarını tutamama riskini artırabileceğine dair kanıtlar vardır. 12 aylık olana kadar kısırlaştırma yaşı arttıkça risk azalır. İdrarını tutamama (ing:urinary incontinence), kısırlaştırılan beş dişi köpekten birini etkileyebilir ve köpek kısırlaştırıldıktan ortalama 2.9 yıl sonra gelişir.
  • Kısırlaştırılmış dişi köpekler, hipotiroidizm açısından yüksek risk altındadır.


Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  2. ^ https://archive.org/details/y-e-2022kit0-fsfnsfnsnfcs/BirartismaninArdindan/page/n92/mode/1up?q=k%C4%B1s%C4%B1rla%C5%9Ft%C4%B1r []
  3. ^ https://archive.org/details/bwb_W6-BGT-527/page/336/mode/1up?q=k%C4%B1s%C4%B1rla%C5%9Ft%C4%B1r []
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  7. ^ "Penectomized Teaser Bull". The Drost Project. 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2011. 
  8. ^ . www.acc-d.org. 5 Ocak 2019. 1 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2019. 
  9. ^ Leoci, Raffaella (14 Ekim 2014). "Alcohol diluent provides the optimal formulation for calcium chloride non-surgical sterilization in dogs". Acta Veterinaria Scandinavica. 56: 62. doi:10.1186/s13028-014-0062-2. (PMC) 4195956 $2. (PMID) 25317658. 
  10. ^ Jana, Kuladip (2011). "Clinical Evaluation of Non-surgical Sterilization of Male Cats with Single Intra-testicular Injection of Calcium Chloride". BMC Vet Res. 7: 39. doi:10.1186/1746-6148-7-39. (PMC) 3152893 $2. (PMID) 21774835. 
  11. ^ a b Kustritz, Margaret V. Root (2007). "Determining the Optimal age for Gonadectomy of Dogs and Cats". Journal of the American Veterinary Medical Association. 231 (11): 1665-75. doi:10.2460/javma.231.11.1665. (PMID) 18052800. 
  12. ^ . 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Early Neutering of Companion Animals Position Statement 13 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . American Animal Hospital Association
  14. ^ Dog and Cat Spay/Castration 11 Ekim 2011 tarihinde Wikiwix sitesinde arşivlendi at CanadianVeterinarians.net
  15. ^ Mechler, Esther; Bushby, Philip A (25 Şubat 2020). "Fix by Five – an ethical responsibility?". Journal of Feline Medicine and Surgery. 22 (3): 207. doi:10.1177/1098612X20904655 image. (PMID) 32093578. 
  16. ^ . Feline Fix by Five Months. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  17. ^ a b Spain, C. Victor; Scarlett, Janet M.; Houpt, Katherine A. (1 Şubat 2004). "Long-term risks and benefits of early-age gonadectomy in cats". Journal of the American Veterinary Medical Association. 224 (3): 372-379. doi:10.2460/javma.2004.224.372. (PMID) 14765796. 
  18. ^ a b c d Spain, CV; Scarlett, JM; Houpt, KA (1 Şubat 2004). "Long-term risks and benefits of early-age gonadectomy in dogs". Journal of the American Veterinary Medical Association. 224 (3): 380-7. doi:10.2460/javma.2004.224.380. (PMID) 14765797. 
  19. ^ Howe, L. M.; Slater, M. R.; Boothe, H. W.; Hobson, H. P.; Fossum, T. W.; Spann, A. C.; Wilkie, W. S. (2000). "Long-term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in cats". Journal of the American Veterinary Medical Association. 217 (11): 1661-5. doi:10.2460/javma.2000.217.1661. (PMID) 11110455. 
  20. ^ a b Howe, Lisa M.; Slater, Margaret R.; Boothe, Harry W.; Hobson, H. Phil; Holcom, Jennifer L.; Spann, Angela C. (2001). "Long-term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in dogs". Journal of the American Veterinary Medical Association. 218 (2): 217-21. CiteSeerX 10.1.1.204.173 $2. doi:10.2460/javma.2001.218.217. (PMID) 11195826. 
  21. ^ a b Howe (1997). "Short-term results and complications of prepubertal gonadectomy in cats and dogs". Journal of the American Veterinary Medical Association. 211 (1): 57-62. (PMID) 9215412. 
  22. ^ Kustritz, M. (2002). "Early spay-neuter: Clinical considerations". Clinical Techniques in Small Animal Practice. 17 (3): 124-8. doi:10.1053/svms.2002.34328. (PMID) 12476815. 
  23. ^ De Bleser, B.; Brodbelt, D. C.; Gregory, N. G.; Martinez, T. A. (2009). "The association between acquired urinary sphincter mechanism incompetence in bitches and early spaying: A case-control study". The Veterinary Journal. 187 (1): 42-47. doi:10.1016/j.tvjl.2009.11.004. (PMID) 20004121. 
  24. ^ Duerr; Duncan, C. G.; Savicky, R. S.; Park, R. D.; Egger, E. L.; Palmer, R. H. (2007). "Risk factors for excessive tibial plateau angle in large-breed dogs with cranial cruciate ligament disease". Journal of the American Veterinary Medical Association. 231 (11): 1688-91. doi:10.2460/javma.231.11.1688. (PMID) 18052804. 
  25. ^ Torres de la Riva, Gretel; Hart, Benjamin L.; Farver, Thomas B.; Oberbauer, Anita M.; Messam, Locksley L. McV.; Willits, Neil; Hart, Lynette A. (2013). "Neutering dogs". PLOS ONE. 8 (2): e55937. Bibcode:2013PLoSO...855937T. doi:10.1371/journal.pone.0055937 image. (PMC) 3572183 $2. (PMID) 23418479. 
  26. ^ Hart, Benjamin L.; Hart, Lynette A.; Thigpen, Abigail P.; Willits, Neil H. (2014). "Long-Term Health Effects of Neutering Dogs: Comparison of Labrador Retrievers with Golden Retrievers". PLOS ONE. 9 (7): e102241. Bibcode:2014PLoSO...9j2241H. doi:10.1371/journal.pone.0102241 image. (PMC) 4096726 $2. (PMID) 25020045. 
  27. ^ Farhoody, Parvene (26 Şubat 2018). "Aggression toward Familiar People, Strangers, and Conspecifics in Gonadectomized and Intact Dogs". Frontiers in Veterinary Science. 5: 18. doi:10.3389/fvets.2018.00018 image. (PMC) 5834763 $2. (PMID) 29536014. 
  28. ^ Poulton, Gerry. "Mammary Tumours in Dogs" (PDF). Irish Veterinary Journal. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF). 
  29. ^ Gobello, C. (23 Ağustos 2001). (PDF). IVIS.org. International Veterinary Information Service. 19 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2010. 
  30. ^ Egenvall, Agneta; Hagman, Ragnvi; Bonnett, Brenda N.; Hedhammar, Ake; Olson, Pekka; Lagerstedt, Anne-Sofie (2001). "Breed Risk of Pyometra in Insured Dogs in Sweden". Journal of Veterinary Internal Medicine. 15 (6): 530-538. doi:10.1111/j.1939-1676.2001.tb01587.x image. (PMID) 11817057. 
  31. ^ "Results and complications of surgical treatment of pyometra: a review of 80 cases". . 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  32. ^ Brodbelt; Blissitt, K. J.; Hammond, R. A.; Neath, P. J.; Young, L. E.; Pfeiffer, D. U.; Wood, J. L. (2008). "The risk of death: the confidential enquiry into perioperative small animal fatalities". Veterinary Anaesthesia and Analgesia. 35 (5): 365-73. doi:10.1111/j.1467-2995.2008.00397.x. (PMID) 18466167. 
  33. ^ Colliard L.; Paragon B. M.; Lemuet B.; Bénet J. J.; Blanchard G. (February 2009). "Prevalence and risk factors of obesity in an urban population of healthy cats". Journal of Feline Medicine and Surgery. 11 (2): 135-40. doi:10.1016/j.jfms.2008.07.002. (PMID) 18774325. 
  34. ^ Cave N. J.; Backus R. C.; Marks S. L.; Klasing K. C. (October 2007). "Oestradiol, but not genistein, inhibits the rise in food intake following gonadectomy in cats, but genistein is associated with an increase in lean body mass". Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition. 91 (9–10): 400-10. doi:10.1111/j.1439-0396.2006.00667.x. (PMID) 17845247. 
  35. ^ McGreevy P. D.; Thomson P. C.; Pride C.; Fawcett A.; Grassi T.; Jones B. (May 2005). "Prevalence of obesity in dogs examined by Australian veterinary practices and the risk factors involved". Veterinary Record. 156 (22): 695-702. doi:10.1136/vr.156.22.695. (PMID) 15923551. 
  36. ^ Priester; McKay, F. W. (1980). "The Occurrence of Tumors in Domestic Animals". National Cancer Institute Monograph (54): 1-210. (PMID) 7254313. 
  37. ^ Ru, G.; Terracini, B.; Glickman, L. (1998). "Host related risk factors for canine osteosarcoma". The Veterinary Journal. 156 (1): 31-9. doi:10.1016/S1090-0233(98)80059-2. (PMID) 9691849. 
  38. ^ Cooley, D. M.; Beranek, B. C. (1 Kasım 2002). "Endogenous gonadal hormone exposure and bone sarcoma risk". Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. 11 (11): 1434-40. (PMID) 12433723. 25 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından . 
  39. ^ Prymak C.; McKee L. J.; Goldschmidt M. H.; Glickman L. T. (1988). "Epidemiologic, clinical, pathologic, and prognostic characteristics of splenic hemangiosarcoma and splenic hematoma in dogs: 217 cases (1985)". Journal of the American Veterinary Medical Association. 193 (6): 706-712. (PMID) 3192450. 
  40. ^ Ware, Wendy A.; Hopper, David L. (1999). "Cardiac Tumors in Dogs: 1982–1995". Journal of Veterinary Internal Medicine. 13 (2): 95-103. doi:10.1892/0891-6640(1999)013<0095:CTID>2.3.CO;2. (PMID) 10225598. 
  41. ^ a b c Sanborn, L. J. (14 Mayıs 2007). "Long-Term Health Risks and Benefits Associated with Spay / Neuter in Dogs" (PDF). 7 Ocak 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2010. 
  42. ^ Moore G. E.; Guptill L. F.; Ward M. P.; Glickman N. W.; Faunt K. F.; Lewis H. B.; Glickman L.T. (2005). "Adverse events diagnosed within three days of vaccine administration in dogs". Journal of the American Veterinary Medical Association. 227 (7): 1102-1108. doi:10.2460/javma.2005.227.1102. (PMID) 16220670. 
  43. ^ . m.petmd.com. 15 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2019. 
  44. ^ Slauterbeck, J. R.; Pankratz, K.; Xu, K. T.; Bozeman, S. C.; Hardy, D. M. (Dec 2004). "Canine Ovariohysterectomy and Orchiectomy Increases the Prevalence of ACL Injury". Clinical Orthopaedics and Related Research. 429 (429): 301-5. doi:10.1097/01.blo.0000146469.08655.e2. (PMID) 15577502. 
  45. ^ Torres de la Riva, Gretel (2013). "Neutering Dogs: Effects on Joint Disorders and Cancers in Golden Retrievers". PLOS ONE. 8 (2): e55937. Bibcode:2013PLoSO...855937T. doi:10.1371/journal.pone.0055937 image. (PMC) 3572183 $2. (PMID) 23418479. 
  46. ^ Teske, E.; Naan, E. C.; Van Dijk, E. M.; Van Garderen, E.; Schalken, J. A. (2002). "Canine prostate carcinoma: epidemiological evidence of an increased risk in castrated dogs". Molecular and Cellular Endocrinology. 197 (1–2): 251-5. doi:10.1016/S0303-7207(02)00261-7. (PMID) 12431819. 
  47. ^ Sorenmo, K. U.; Goldschmidt, M.; Shofer, F.; Goldkamp, C.; Ferracone, J. (2003). "Immunohistochemical characterization of canine prostatic carcinoma and correlation with castration status and castration time". Veterinary and Comparative Oncology. 1 (1): 48-56. doi:10.1046/j.1476-5829.2003.00007.x. (PMID) 19379330. 
  48. ^ Hart (2001). "Effect of gonadectomy on subsequent development of age-related cognitive impairment in dogs". Journal of the American Veterinary Medical Association. 219 (1): 51-6. doi:10.2460/javma.2001.219.51. (PMID) 11439769. 
  49. ^ Lekcharoensuk; Osborne, C. A.; Lulich, J. P. (2001). "Epidemiologic study of risk factors for lower urinary tract diseases in cats". Journal of the American Veterinary Medical Association. 218 (9): 1429-35. doi:10.2460/javma.2001.218.1429. (PMID) 11345305. 
  50. ^ Aaron, A.; Eggleton, K.; Power, C.; Holt, P. E. (1996). "Urethral sphincter mechanism incompetence in male dogs: a retrospective analysis of 54 cases". Veterinary Record. 139 (22): 542-6. doi:10.1136/vr.139.22.542. (PMID) 8961524. 
  51. ^ Beauvais, W.; Cardwell, J. M.; Brodbelt, D. C. (2012). "The effect of neutering on the risk of urinary incontinence in bitches - a systematic review". Journal of Small Animal Practice. 53 (4): 198-204. doi:10.1111/j.1748-5827.2011.01176.x. (PMID) 22353203. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  52. ^ . www.merck-animal-health-usa.com. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  53. ^ Panciera D. L. (1994). "Hypothyroidism in dogs: 66 cases (1987–1992)". Journal of the American Veterinary Medical Association. 204 (5): 761-767. (PMID) 8175472. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Kisirlastirma hayvanin cinsel organinin tamami veya onemli olcude buyuk bir kisminin cikarilmasidir Kisirlastirma genellikle yalnizca erkek hayvanlari ifade etmek icin yanlis kullanilir ancak terim her iki cinsiyet icin de gecerlidir Erkege ozgu terim igdis dir kisirlastirma ifadesi ise genellikle disi hayvanlara kullanilir Bazi durumlarda insan icin de kullanilmaktadir Kisirlastirma hayvan sterilizasyonu icin en yaygin yontemdir Insani topluluklar hayvan bakimevi ve kurtarma gruplari evcil hayvan sahiplerini istenmeyen yavrularin dogumlarini onlemek icin kisirlastirmaya cagiriyor ve bu da kurtarma sistemindeki istenmeyen hayvanlarin asiri nufusuna katkida bulunuyor Bircok ulke evlat edinilen tum kedi ve kopeklerin yeni evlerine gitmeden once kisirlastirilmasini sart kosmaktadir Kopek sagligi kedi sagligi ve hayvan refahi acisindan onemli islem sayilir Kisirlastirma yontemleriErkekler hadim etme Erkek kopekte ameliyattan 12 saat sonra alinan kapali hadim kesisi Erkek hayvanlarda igdis etme testisler in cikarilmasini icerir ve yaygin olarak hem ev hayvanlarina dogum kontrolu ve davranis degisikligi icin hem de ciftlik hayvanlarina dogum kontrolu ve ticari degeri artirmak icin uygulanir Cerrahi alternatifler vazektomi tup ligasyonu gomerizasyon Vasektomi Igdis etmeden daha hassas bir yontemde vasa deferentia testislerden penise uzanan kanallar kesilir sonra sperm in uretra ya girmesini onlemek icin baglanir veya tikanir Basarisizlik oranlari onemsiz derecede azdir Yetistiriciler temas halindeki disilerin kizginlik dongulerini oynama yapmak icin bu yontemi duzenli olarak erkek gelincik ve koyun uzerinde uygulatirlar Diger hayvan turlerinde nadirdir Vazektomi genellikle daha pahali bir yontem oldugundan evcil hayvan bakicilari arasinda gorunumlerini kozmetik olarak korumak icin hayvan gosterilerinde daha sik yapilir hayvan organizasyonuna bagli olarak yontem hayvanin belirli oduller icin adayligini gecersiz kilabilir veya tam hadim etmede oldugu gibi onu soy agaci olmayan genel ev hayvani yarisma bolumune havale edebilir Tup ligasyonu Kisirlastirma ve kisirlastirma onlemi olarak Fallop tupleri nin baglanmasi disi kediler kopekler ve diger turler uzerinde yapilabilir esasen vazektominin disi esdegeridir ancak daha invaziv bir yontemdir Istenmeyen gebelik riski onemsiz derecede kucuktur Yontemi sadece birkac veteriner hekim gerceklestirir Diger kisirlastirma bicimleri gibi vazektomi ve tup ligasyonu yavru uretme yetenegini ortadan kaldirir Kisirlastirmadan hayvanin cinsiyet hormonu duzeylerini ve kaliplarini degistirmeden birakmalari bakimindan farklilik gosterirler Her iki cinsiyet de normal ureme davranislarini surdurur ve dogum kontrolu disinda yukarida siralanan avantaj ve dezavantajlarin hicbiri gecerli degildir Bu yontem kedi ve kopeklerin istenmeyen dogumlarinin istenen sekilde azaltilmasini saglamak icin evcil hayvanlarin dogal durumu uzerinde minimum duzeyde ihlal arayan bazi kisilerce tercih edilir Gomerizasyon yetistiricilerin bogalar gibi erkek ciftlik hayvanlarinin tam libido larini ve hadim etme yoluyla kaybedilecek seks feromon lari gibi ilgili etkileri koruduklari ancak ciftlesme yapamaz hale getirdikleri cerrahi teknikler icin resmi olmayan terimidir Bu zuhrevi hastaliklar bulastirma veya secici ureme icin amaclanandan baska bir erkek tarafindan hamilelige neden olma riski olmadan ostrus disileri uyarmak ve belirlemek icin yapilir Bu amacla degistirilen hayvanlara teaser teaser bogalari vb veyagomers denir Birkac yontem kullanilir Penil translokasyon penisi cerrahi olarak normal yonunden vajinal penetrasyonun ustesinden gelemeyecegi kadar uzaga isaret edecek sekilde degistirir Penil fiksasyon penisi penetrasyon icin indirilemeyecek sekilde karina kalici olarak tutturur Penektomi penis in kismen veya tamamen cikarilmasidir Ameliyatsiz alternatifler Enjekte etme Erkek kopekler Iki testisici Ingilizce intratesticular intratestikuler enjekte edilebilir formulasyonun erkek kopekleri kisirlastirdigi bilinmektedir Zeuterin Amerika Birlesik Devletleri Gida ve Ilac Dairesi FDA tarafindan uc aylik ve daha buyuk erkek kopeklerin testis nekrozuna neden olarak kalici kisirlik icin onaylanmistir Halen ticari olarak mevcut degildir Cesitli seyrelticilerde cozulmus kalsiyum klorur de incelenmistir arastirmalarin cogu ve en umut verici sonuclar etil alkolde cozunmus kalsiyum klorur kullanilarak yapilmistir Kalsiyum klorur formulasyonlari hayvanlarda kullanim icin bilesik eczanelerden ing compounding pharmacies satin alinabilir ancak erkeklerin kisirlastirilmasi icin kalsiyum klorur kullanimi FDA veya baska herhangi bir uluslararasi duzenleyici kurum tarafindan onaylanmamistir Erkek kediler Kalsiyum klorur formulasyonlari erkek kedilerde de incelenmistir Erkek sicanlar Adjudin indazol karboksilik asit analogu hemsire hucreleri ve olgunlasmamis sperm hucreleri arasindaki hucre yapisma fonksiyonunu bozarak ve olgunlasmayi onleyerek seminifer epitelden geri donusumlu germ hucre kaybina sebep olur Erken yasta kisirlastirmaPediatrik kisirlastirma veya prepubertal gonadektomi olarak da bilinen erken yasta kisirlastirma yumurtaliklarin veya testislerin ergenlik baslangicindan once alinmasidir Esas olarak kopek yavrularinin ve yavru kedilerin bakima kabul edilmeden once kisirlastirilabildigi hayvan barinagi ve kurtarmada kullanilir ve genellikle 40 in uzerinde olan kisirlastirma anlasmasina uymamayi ortadan kaldirir Amerikan Veteriner Hekimleri Birligi American Animal Hospital Association ve Canadian Veterinary Medical Association veterinerin kisirlastirma yasi hakkinda karar verirken en iyi bilgilerini kullanmasi sartiyla nufus kontrol yontemini desteklerler Bir gorev gucu kedilerin 5 ayliktan once kisirlastirilmasini onerir Yukarida belirtilen yasa bagli olmayan riskler ve faydalar erken yasta kisirlastirma icin de gecerli olsa da cesitli arastirmalar yontemin guvenli oldugunu ve geleneksel yasta kisirlastirmaya kiyasla artan olum orani veya ciddi saglik ve davranis sorunlari ile iliskili olmadigini gostermistir Genc hayvanlarda anesteziden uyanma genellikle daha hizlidir ve daha az komplikasyon vardir Bir calismada disi kopeklerde yontem erken yapilirsa idrarini tutamama uriner inkontinans riskinin arttigini belirledi calisma disi kopeklerin 3 ila 4 ayliktan once kisirlastirilmamasini tavsiye etti 4 ila 6 ay arasinda ve 6 aydan sonra kisirlastirilan disi kopekleri karsilastiran daha sonraki bir calisma risk artisi gostermedi Bir calisma erken yasta kisirlastirma ile iliskili vakalarin daha az siddetli bicimde gorunmesine ragmen kalca displazisi rastlanmasinin 5 5 aydan sonra kisirlastirilmis kopeklerde 4 7 ye kiyasla 5 5 aydan once kisirlastirilmis kopeklerde 6 7 ye yukseldigini gostermistir Kisirlastirma yasi ile artrit veya uzun kemik kiriklari arasinda bir iliski yoktu Baska bir calisma kisirlastirma yasi ile kas iskelet sistemi sorunlari arasinda bir iliski olmadigini gosterdi On capraz bagi yirtilan buyuk cins kopekler uzerinde yapilan bir calisma erken yasta kisirlastirmasini asiri kaval kemigi plato acisi gelisimi ile iliskilendirmistir Lynette Hart in UC Davis teki laboratuvarindan son zamanlarda yapilan iki calisma ozellikle not edilmelidir Iyi bilinen disiplinler arasi hakemli bir dergide yayinlanan 2013 teki ilk calisma saglam erkek veya disilerde teshis edilen hicbir CCL capraz bag yirtigi vakasi gostermedi ancak erken kisirlastirilmis erkek ve kadinlarda olusumlar yuzde 5 ve 8 idi Erken kisirlastirilmis erkeklerin yaklasik yuzde 10 u saglam erkeklere gore 3 kat daha fazla LSA lenfosarkom ingilizce lymphosarcoma tanisi aldi Gec kisirlastirilmis disilerde HSA hemanjiyosarkom vakalarinin yuzdesi yaklasik yuzde 8 bakire ve erken kisirlastirilmis disilere gore 4 kat daha fazlaydi Bakire disilerde MCT mast hucre tumoru vakasi yoktu ancak gec kisirlastirilmis disilerde gorulme orani yaklasik yuzde 6 idi 2014 yilindaki ikinci calisma yakin akraba irklarda retriever onemli farkliliklari vurgulayarak cinsler arasi degiskenligin oldukca fazla oldugunu ve kapsamli yasal tedbirlerin ve cerrahi talimatlarin kopek sagligi ve mutlulugu icin en iyi cozumler olmadigini one surdu Calismada ozellikle durum soyle belirtilmektedir Gonadal olarak saglam erkek ve disilerin yaklasik yuzde 5 inin bir veya daha fazla eklem bozuklugu olan Labrador Retrieverlerde 6 ayda kisirlastirmak her iki cinsiyette bir veya daha cok eklem bozuklugunun gorulme sikligini ikiye katladi Ayni yuzde 5 eklem bozuklugu yuzdesiyle saglam kopeklerde erkek ve disi Golden Retriever larda 6 ayda kisirlastirmak eklem bozuklugu raslantisini saglam kopeklerdekinin 4 5 katina cikarmistir Disi Labrador Retrieverlerde bir veya daha cok kanserin gorulmesi kisirlastirilan bakire disilerin yuzde 3 seviyesinin biraz uzerinde artti Buna karsilik disi Golden Retriever larda saglam disilerde bir veya daha fazla kanserin yuzde 3 luk oraniyla 8 yasina kadar tum donemlerde kisirlastirmak kanserlerden en az birinin oranini 3 4 kat artirdi Erkek Golden ve Labrador Retriever larda kisirlastirmak kanser olusumunu artirmada nispeten az etkiliydi Kopeklerde davranis acisindan gurultu fobisi ve cinsel davranis artarken ayrilik kaygisi saldirganlik kacis davranisi ve uygunsuz dislama azalir Saldirganlik sorunu olan erkeklerde erken kisirlastirma havlamayi artirabilir Kedilerde astim dis eti iltihabi ve hiperaktivite azalirken utangaclik artti Erkek kedilerde apse olusumu veterinere saldirganlik cinsel davranislar ve idrar puskurtme azalmis saklanma artmistir Saglik ve davranissal etkilerAvantajlar Bir dogum kontrol yontemi olmasinin ve bircok sahip icin uygun olmasinin yani sira igdis etme kisirlastirmanin saglik acisindan su faydalari vardir Cinsel iliski ve iseme gibi cinsel olarak iki bicimli davranislar kisirlastirmanin neden oldugu hormon seviyelerindeki azalmaya bagli olarak azalir Kopek disindaki turlerde belirli erkek saldirganlik bicimleri de azalir Kediler cinsel davranislari yuzunden evcil hayvan sahiplerince istenmezler Erken kisirlastirma disi kopeklerde meme tumoru gelisme riskini onemli olcude azaltir Kisirlastirilmamis disi kopeklerde meme tumorlerinin gorulme sikligi 71 dir bunun yaklasik 50 si kotu huylu ve 50 si iyi huylu olur ancak bir kopek ilk kizginlik dongusunden once kisirlastirilirsa meme tumoru gelistirme riski 0 35 e dusurulur bu 99 5 lik azalma demektir Kisirlastirmanin sonraki meme tumorlerinin azaltilmasi uzerindeki olumlu etkileri kopegin sahip oldugu her isi ile azalir gelecekteki meme tumoru gelisimini azaltmak icin en buyuk yararin ilk kizginliktan once kisirlastirmak oldugu iddiasini destekler niteliktedir ve tani konduktan sonra meme tumorunun tekrarini azaltmak icin kisirlastirmanin ayrica bir faydasi olmaz Kisirlastirma kedilerde beklenen yasam suresini uzatir Bir calisma kisirlastirilmis erkek kedilerin saglam erkeklerden iki kat daha uzun yasadigini kisirlastirilmis disi kedilerin ise saglam disilerden 62 daha uzun yasadigini buldu ABD deki kisirlastirilmamis kedilerin bir hayvan isirigi icin tedaviye ihtiyac duyma olasiligi uc kat daha fazladir Kisirlastirilmis bir kediye sahip olmak saglik acisindan yararlidir cunku igdis edilmis erkekler testis kanseri gelistiremez kisirlastirilmis disiler rahim rahim agzi veya yumurtalik kanseri gelistiremez ve her ikisinin de meme kanseri riski azalir Ureme yetenegi olmayan bir disinin adet gorme arasi kanamasi ve sahte gebelik gibi hamilelik komplikasyonlari acisindan sifir riski vardir bunlardan ikincisi kisirlastirilmamis disi kopeklerin 50 sinden fazlasinda gorulebilir Pyometra rahim kanseri yumurtalik kanseri ve testis kanseri duyarli organlar cikarildigi icin onlenir ancak guduk pyometra kisirlastirilmis disilerde hala gorulebilir Pyometra veya irin dolu rahim Pyo irin metra rahim acil veteriner tedavisi gerektiren yasami tehdit eden bir durumdur Kisirlastirilmamis bir disinin 10 yasina kadar pyometra gelistirme riski tum irklarda 25 tir ancak bazi irklarda 54 e kadar cikabilir Kapali bir piometra icin serviksin kapali oldugu ve irin bosalamadigi durumlarda tercih edilen tedavi hastaneye kabul intravenoz sivilar ve uygun antibiyotiklere baslanmasi ve anestezi ve cerrahi icin yeterince stabil oldugunda enfekte irin dolu rahim acil olarak cikarilmasidir Hayvanin durumu izin veriyorsa ornegin irin acik serviks yoluyla uterustan vajina basina bosaldigi acik bir pyometra durumunda veya dikte ederse hayvanin ameliyata dayanamayacak kadar yasli veya baska bir sekilde hasta oldugu durumlarda veya sahibi ameliyatla ilgili veterinerlik ucretlerini odeyemiyorsa tibbi tedavi denenebilir Enfekte olmus rahmin acil olarak cikarilmasi rutin bir kisirlastirma operasyonundan cok daha yuksek derecede olum riski tasir Pyometra icin cerrahi tedavi goren kopeklerden olum riski 17 ye kadardir Bu nedenle dogru veteriner bakimi verilse bile tum disi kopeklerde pyometradan olum riski 10 yasina kadar 9 a kadar cikabilir 54 un 17 si Bu risk kisirlastirilirsa neredeyse sifira iner Dezavantajlar Genel Herhangi bir cerrahi yontemde oldugu gibi kisirlastirmanin acil zorluklari arasinda kanama enfeksiyon ve olum gibi olagan veteriner anestezi ve cerrahi zorluklari vardir Bu riskler rutin kisirlastirmada nispeten dusuktur ancak onceden var olan diger saglik faktorlerine bagli olarak bazi hayvanlar icin bunlar artabilir Bir calismada anesteziye bagli olum riskinin kisirlastirma yontemiyle sinirli degildir saglikli kopekler icin 0 05 ve saglikli kediler icin 0 11 oldugu tahmin edilmistir Hasta hayvanlar icin risk kopeklerde 1 33 ve kedilerde 1 40 idi Kisirlastirilmis hayvanlarin daha az metabolik gereksinimlerini yansitacak sekilde besin alimi azaltilmazsa kedileri ve kopekleri kisirlastirmak obezite riskini artirabilir Kedilerde seks hormonu seviyelerindeki azalma gida aliminda artisla iliskilendirilir Kopeklerde obezite icin risk faktoru olarak kisirlastirmanin etkileri irklar arasinda farklidir Her iki cinsiyetten kisirlastirilmis kopeklerde igdis edilmemis kopeklere kiyasla osteosarkom kemik kanseri gelisme riski iki kat fazladir Artan cins buyuklugu ve ozellikle boy ile osteosarkom riski artar Kopeklerde kalp tumorleri uzerine yapilan arastirmalar kopeklerde en yaygin uc kanserden biri olan hemanjiyosarkom kan damari zari kanseri riskinin 5 kat daha fazla oldugunu kisirlastirilmis disilerde saglam disilere gore ve kisirlastirilmis kopeklerde saglam erkeklere kiyasla 2 4 kat daha fazla hemanjiyosarkom riski oldugunu gostermistir Kisirlastirma ve igdis etme kopeklerde idrar yolu kanserlerinde artisiyla iliskilidir ancak risk 1 den azdir Her iki cinsiyetten kisirlastirilmis kopeklerde asilara karsi 27 ila 38 oraninda artan ters tepki riski vardir Ancak kisirlastirilmis ve kisirlastirilmamis kopekler icin ters tepkilerin gorulme sikligi sadece 0 32 dir Kisirlastirilmis kopeklerin hormona duyarli alopesi tuy dokulmesi gelistirdigi de bilinmektedir 2004 te yapilan bir arastirma kisirlastirilmis kopeklerin on capraz bag ACL yaralanmasi sekli olan kraniyal capraz bag CCL yirtilmasina rastlanma oraninin daha yuksek oldugunu bulmustur Golden retriever uzerinde yapilan bir arastirma igdis edilmis erkeklerin igdis edilmemis erkeklere gore lenfoma teshisi konma olasiligi 3 kat ve kalca displazisi teshisi konma olasiligi 2 kat daha fazlaydi Laura J Sanborn un meta analizinde belirtildigi gibi igdis etme ve kisirlastirma da geriatrik bilissel bozulma riskini artirabilir Kisirlastirilmis erkek kopekler yaklasik 2 si sonunda prostat kanseri gelistirir bu durum kisirlastirilmamis erkeklerde 0 6 sindan daha azdir Kanitlar Bouvier des Flandres kopekleri icin kesindir Yaslari 11 14 olan 29 saglam erkek kopek ve 47 igdis edilmis erkek uzerinde yapilan bir calismada kisirlastirilmis erkeklerin bir geriatrik bilissel bozukluk durumundan dort kosuldan evde veya disarida yonelim bozuklugu insan aile uyeleri ile sosyal etkilesimlerdeki degisiklikler ev egitiminin kaybi ve uyku uyaniklik dongusundeki degisiklikler iki veya daha fazla duruma ilerleme olasiligi onemli olcude daha yuksekti Kisirlastirilmamis erkeklerde testosteronun en azindan zaten hafif bozuklugu olan kopeklerde bilissel bozuklugun ilerlemesini yavaslattigi dusunulmektedir Igdis edilmemis erkeklerle karsilastirildiginda igdis edilmis kediler alt idrar yolu hastaligi ile iliskili belirli problemler acisindan yuksek risk altindadir Yasami tehdit eden bir uretral tikanikliga donusebilen kedi sistiti hastaligina yakalanma olasiliklari cok daha yuksektir Kisirlastirma erkek kopeklerde uretral sfinkter inkontinansi cisini tutamama olasiliginin artmasiyla da iliskilendirilmistir Kisirlastirmanin ozellikle uc ayliktan once yapildiginda kopeklerde idrarini tutamama riskini artirabilecegine dair kanitlar vardir 12 aylik olana kadar kisirlastirma yasi arttikca risk azalir Idrarini tutamama ing urinary incontinence kisirlastirilan bes disi kopekten birini etkileyebilir ve kopek kisirlastirildiktan ortalama 2 9 yil sonra gelisir Kisirlastirilmis disi kopekler hipotiroidizm acisindan yuksek risk altindadir Kaynakca Arsivlenmis kopya 31 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 https archive org details y e 2022kit0 fsfnsfnsnfcs BirartismaninArdindan page n92 mode 1up q k C4 B1s C4 B1rla C5 9Ft C4 B1r yalin URL https archive org details bwb W6 BGT 527 page 336 mode 1up q k C4 B1s C4 B1rla C5 9Ft C4 B1r yalin URL Arsivlenmis kopya 18 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 5 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 Penectomized Teaser Bull The Drost Project 31 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2011 www acc d org 5 Ocak 2019 1 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2019 Leoci Raffaella 14 Ekim 2014 Alcohol diluent provides the optimal formulation for calcium chloride non surgical sterilization in dogs Acta Veterinaria Scandinavica 56 62 doi 10 1186 s13028 014 0062 2 PMC 4195956 2 PMID 25317658 Jana Kuladip 2011 Clinical Evaluation of Non surgical Sterilization of Male Cats with Single Intra testicular Injection of Calcium Chloride BMC Vet Res 7 39 doi 10 1186 1746 6148 7 39 PMC 3152893 2 PMID 21774835 a b Kustritz Margaret V Root 2007 Determining the Optimal age for Gonadectomy of Dogs and Cats Journal of the American Veterinary Medical Association 231 11 1665 75 doi 10 2460 javma 231 11 1665 PMID 18052800 16 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Early Neutering of Companion Animals Position Statement 13 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Animal Hospital Association Dog and Cat Spay Castration 11 Ekim 2011 tarihinde Wikiwix sitesinde arsivlendi at CanadianVeterinarians net Mechler Esther Bushby Philip A 25 Subat 2020 Fix by Five an ethical responsibility Journal of Feline Medicine and Surgery 22 3 207 doi 10 1177 1098612X20904655 PMID 32093578 Feline Fix by Five Months 25 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2020 a b Spain C Victor Scarlett Janet M Houpt Katherine A 1 Subat 2004 Long term risks and benefits of early age gonadectomy in cats Journal of the American Veterinary Medical Association 224 3 372 379 doi 10 2460 javma 2004 224 372 PMID 14765796 a b c d Spain CV Scarlett JM Houpt KA 1 Subat 2004 Long term risks and benefits of early age gonadectomy in dogs Journal of the American Veterinary Medical Association 224 3 380 7 doi 10 2460 javma 2004 224 380 PMID 14765797 Howe L M Slater M R Boothe H W Hobson H P Fossum T W Spann A C Wilkie W S 2000 Long term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in cats Journal of the American Veterinary Medical Association 217 11 1661 5 doi 10 2460 javma 2000 217 1661 PMID 11110455 a b Howe Lisa M Slater Margaret R Boothe Harry W Hobson H Phil Holcom Jennifer L Spann Angela C 2001 Long term outcome of gonadectomy performed at an early age or traditional age in dogs Journal of the American Veterinary Medical Association 218 2 217 21 CiteSeerX 10 1 1 204 173 2 doi 10 2460 javma 2001 218 217 PMID 11195826 a b Howe 1997 Short term results and complications of prepubertal gonadectomy in cats and dogs Journal of the American Veterinary Medical Association 211 1 57 62 PMID 9215412 Kustritz M 2002 Early spay neuter Clinical considerations Clinical Techniques in Small Animal Practice 17 3 124 8 doi 10 1053 svms 2002 34328 PMID 12476815 De Bleser B Brodbelt D C Gregory N G Martinez T A 2009 The association between acquired urinary sphincter mechanism incompetence in bitches and early spaying A case control study The Veterinary Journal 187 1 42 47 doi 10 1016 j tvjl 2009 11 004 PMID 20004121 Duerr Duncan C G Savicky R S Park R D Egger E L Palmer R H 2007 Risk factors for excessive tibial plateau angle in large breed dogs with cranial cruciate ligament disease Journal of the American Veterinary Medical Association 231 11 1688 91 doi 10 2460 javma 231 11 1688 PMID 18052804 Torres de la Riva Gretel Hart Benjamin L Farver Thomas B Oberbauer Anita M Messam Locksley L McV Willits Neil Hart Lynette A 2013 Neutering dogs PLOS ONE 8 2 e55937 Bibcode 2013PLoSO 855937T doi 10 1371 journal pone 0055937 PMC 3572183 2 PMID 23418479 Hart Benjamin L Hart Lynette A Thigpen Abigail P Willits Neil H 2014 Long Term Health Effects of Neutering Dogs Comparison of Labrador Retrievers with Golden Retrievers PLOS ONE 9 7 e102241 Bibcode 2014PLoSO 9j2241H doi 10 1371 journal pone 0102241 PMC 4096726 2 PMID 25020045 Farhoody Parvene 26 Subat 2018 Aggression toward Familiar People Strangers and Conspecifics in Gonadectomized and Intact Dogs Frontiers in Veterinary Science 5 18 doi 10 3389 fvets 2018 00018 PMC 5834763 2 PMID 29536014 Poulton Gerry Mammary Tumours in Dogs PDF Irish Veterinary Journal 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF Gobello C 23 Agustos 2001 PDF IVIS org International Veterinary Information Service 19 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Nisan 2010 Egenvall Agneta Hagman Ragnvi Bonnett Brenda N Hedhammar Ake Olson Pekka Lagerstedt Anne Sofie 2001 Breed Risk of Pyometra in Insured Dogs in Sweden Journal of Veterinary Internal Medicine 15 6 530 538 doi 10 1111 j 1939 1676 2001 tb01587 x PMID 11817057 Results and complications of surgical treatment of pyometra a review of 80 cases 19 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Brodbelt Blissitt K J Hammond R A Neath P J Young L E Pfeiffer D U Wood J L 2008 The risk of death the confidential enquiry into perioperative small animal fatalities Veterinary Anaesthesia and Analgesia 35 5 365 73 doi 10 1111 j 1467 2995 2008 00397 x PMID 18466167 Colliard L Paragon B M Lemuet B Benet J J Blanchard G February 2009 Prevalence and risk factors of obesity in an urban population of healthy cats Journal of Feline Medicine and Surgery 11 2 135 40 doi 10 1016 j jfms 2008 07 002 PMID 18774325 Cave N J Backus R C Marks S L Klasing K C October 2007 Oestradiol but not genistein inhibits the rise in food intake following gonadectomy in cats but genistein is associated with an increase in lean body mass Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition 91 9 10 400 10 doi 10 1111 j 1439 0396 2006 00667 x PMID 17845247 McGreevy P D Thomson P C Pride C Fawcett A Grassi T Jones B May 2005 Prevalence of obesity in dogs examined by Australian veterinary practices and the risk factors involved Veterinary Record 156 22 695 702 doi 10 1136 vr 156 22 695 PMID 15923551 Priester McKay F W 1980 The Occurrence of Tumors in Domestic Animals National Cancer Institute Monograph 54 1 210 PMID 7254313 Ru G Terracini B Glickman L 1998 Host related risk factors for canine osteosarcoma The Veterinary Journal 156 1 31 9 doi 10 1016 S1090 0233 98 80059 2 PMID 9691849 Cooley D M Beranek B C 1 Kasim 2002 Endogenous gonadal hormone exposure and bone sarcoma risk Cancer Epidemiology Biomarkers amp Prevention 11 11 1434 40 PMID 12433723 25 Agustos 2003 tarihinde kaynagindan Prymak C McKee L J Goldschmidt M H Glickman L T 1988 Epidemiologic clinical pathologic and prognostic characteristics of splenic hemangiosarcoma and splenic hematoma in dogs 217 cases 1985 Journal of the American Veterinary Medical Association 193 6 706 712 PMID 3192450 Ware Wendy A Hopper David L 1999 Cardiac Tumors in Dogs 1982 1995 Journal of Veterinary Internal Medicine 13 2 95 103 doi 10 1892 0891 6640 1999 013 lt 0095 CTID gt 2 3 CO 2 PMID 10225598 a b c Sanborn L J 14 Mayis 2007 Long Term Health Risks and Benefits Associated with Spay Neuter in Dogs PDF 7 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Nisan 2010 Moore G E Guptill L F Ward M P Glickman N W Faunt K F Lewis H B Glickman L T 2005 Adverse events diagnosed within three days of vaccine administration in dogs Journal of the American Veterinary Medical Association 227 7 1102 1108 doi 10 2460 javma 2005 227 1102 PMID 16220670 m petmd com 15 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2019 Slauterbeck J R Pankratz K Xu K T Bozeman S C Hardy D M Dec 2004 Canine Ovariohysterectomy and Orchiectomy Increases the Prevalence of ACL Injury Clinical Orthopaedics and Related Research 429 429 301 5 doi 10 1097 01 blo 0000146469 08655 e2 PMID 15577502 Torres de la Riva Gretel 2013 Neutering Dogs Effects on Joint Disorders and Cancers in Golden Retrievers PLOS ONE 8 2 e55937 Bibcode 2013PLoSO 855937T doi 10 1371 journal pone 0055937 PMC 3572183 2 PMID 23418479 Teske E Naan E C Van Dijk E M Van Garderen E Schalken J A 2002 Canine prostate carcinoma epidemiological evidence of an increased risk in castrated dogs Molecular and Cellular Endocrinology 197 1 2 251 5 doi 10 1016 S0303 7207 02 00261 7 PMID 12431819 Sorenmo K U Goldschmidt M Shofer F Goldkamp C Ferracone J 2003 Immunohistochemical characterization of canine prostatic carcinoma and correlation with castration status and castration time Veterinary and Comparative Oncology 1 1 48 56 doi 10 1046 j 1476 5829 2003 00007 x PMID 19379330 Hart 2001 Effect of gonadectomy on subsequent development of age related cognitive impairment in dogs Journal of the American Veterinary Medical Association 219 1 51 6 doi 10 2460 javma 2001 219 51 PMID 11439769 Lekcharoensuk Osborne C A Lulich J P 2001 Epidemiologic study of risk factors for lower urinary tract diseases in cats Journal of the American Veterinary Medical Association 218 9 1429 35 doi 10 2460 javma 2001 218 1429 PMID 11345305 Aaron A Eggleton K Power C Holt P E 1996 Urethral sphincter mechanism incompetence in male dogs a retrospective analysis of 54 cases Veterinary Record 139 22 542 6 doi 10 1136 vr 139 22 542 PMID 8961524 Beauvais W Cardwell J M Brodbelt D C 2012 The effect of neutering on the risk of urinary incontinence in bitches a systematic review Journal of Small Animal Practice 53 4 198 204 doi 10 1111 j 1748 5827 2011 01176 x PMID 22353203 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2022 www merck animal health usa com 14 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Aralik 2019 Panciera D L 1994 Hypothyroidism in dogs 66 cases 1987 1992 Journal of the American Veterinary Medical Association 204 5 761 767 PMID 8175472

Yayın tarihi: Temmuz 08, 2024, 03:52 am
En çok okunan
  • Kasım 07, 2024

    Silene conica

  • Kasım 07, 2024

    Silene conglomeratica

  • Kasım 07, 2024

    Silene congesta

  • Kasım 07, 2024

    Silene confertiflora

  • Kasım 07, 2024

    Silene commelinifolia

Günlük

  • Elektron

  • Atomaltı parçacık

  • Kuantum mekaniği

  • Manyetizma

  • Isı iletkenliği

  • Grammy Ödülleri

  • En İyi Solo Kadın Rap Performansı Grammy Ödülü

  • Guillaume Apollinaire

  • Amblem

  • Salzburg (eyalet)

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst