Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Prostat kanseri eril üreme sisteminde yer alan bir bez olan prostatta gelişen bir kanserdir. Prostat kanserlerinin çoğu yavaş gelişim gösterir; bununla beraber, görece hızlı gelişim gösterenleri de vardır. Prostat kanseri hücreleri prostattan vücudun diğer kısımlarına, özellikle kemiklere ve lenf düğümlerine yayılabilir. Başlangıçta hiçbir belirti vermeyebilir. İlerleyen aşamalarda ise işemede zorluk, idrarda kan ya da pelviste, sırtta veya işeme sırasında ağrıya sebep olabilir. İyi huylu prostat büyümesi olarak bilinen hastalık da benzer belirtiler verebilir. İleri aşamada ortaya çıkan diğer belirtiler arasında düşük alyuvar hücresi sayısından kaynaklanan yorgunluk hissi sayılabilir.
| Prostat kanseri | |
|---|---|
 | |
| Prostatın konumu | |
| Uzmanlık | Onkoloji, Üroloji  |
Sebepleri ve tanı
Prostat kanseri riskini artıran faktörler arasında ileri yaş, ailede hastalık geçmişi ve ırk sayılabilir. Prostat kanseri vakalarının yaklaşık %99’u 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Birinci derece akrabalarda bu hastalığı taşıyan birisi varsa hastalık riski 2 ila 3 kat daha yüksektir. Bu hastalık, ABD’de Afroamerikan nüfusta beyaz nüfusa göre daha yaygındır. Hastalıkta rol oynayan diğer faktörler ise işlenmiş et, kırmızı et ya da süt ürünleri açısından zengin ya da belli sebzeler açısından fakir beslenmeyi içerebilir. Prostat kanserinin tanısı biyopsi yoluyla konulur. Bunun ardından, kanserin vücudun diğer kısımlarına yayılıp yayılmadığını belirlemek için tıbbi görüntüleme gerçekleştirilebilir.
Tarama ve korunma
Prostat kanseri taramasının faydası tartışmalıdır. Prostat spesifik antijen testi, kanser tespit oranını artırır, ama hastalık kaynaklı ölümü azaltmaz. Tanısı konulan kanserlerin çoğu belirti vermeden seyrettiğinden dolayı, aşırı tanı ve aşırı tedavi sebebiyle Amerika Birleşik Devletleri Koruyucu Hizmetler Görev Gücü (USPSTF), PSA testinin kullanıldığı prostat kanseri taramasının yapılmamasını önermektedir. USPSTF, bu testin potansiyel faydalarının beklenen zararlarına üstün olmadığı kararına varmıştır. 5α-redüktaz inhibitörleri düşük dereceli kanser riskini azalttığı izlenimini verirler; buna karşın, yüksek dereceli kanser riskini etkilemezler ve dolayısıyla korunmada önerilmezler.Vitamin ya da mineral takviyesinin kanser riskini etkilediği tespit edilmemiştir.
Tedavi, prognoz ve epidemiyoloji
Birçok olgu aktif ya da yakın izlem ile güvenli şekilde takip edilebilir. Diğer tedaviler ise cerrahi müdahale, radyoterapi, hormon tedavisi ya da kemoterapinin bir kombinasyonunu içerebilir. Hastalık yalnızca prostatın içindeyse tedavi edilebilir. Hastalığın kemiklere yayıldığı vakalarda ise diğer tedavilerin arasında ağrı kesiciler, bifosfonatlar ve hedef odaklı tedavi faydalı olabilir. Sanofi-Aventis tarafından geliştirilmiş ve Haziran 2010'da ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından prostat kanserinin tedavisi için onaylanmış "Kabazitaksel" de tedavi yollarından bir diğeridir. Tedavinin sonuçları hastanın yaşıyla diğer sağlık sorunlarına ve kanserin ne kadar agresif ve yaygın olduğuna bağlıdır. Prostat kanserine yakalanan çoğu kişide hastalık ölümle sonuçlanmamaktadır. ABD’de 5 yıllık yaşam oranı %99’dur. Dünya genelinde en yaygın ikinci kanser türüdür ve erkeklerde kanserle bağlantılı ölümlerin sebepleri arasında beşinci sıradadır. 2012 yılında 1,1 milyon erkekte görülmüş ve 307.000 ölüme yol açmıştır. 84 ülkede erkeklerde en çok rastlanan kanser türü olmuş ve en yaygın olarak gelişmiş ülkelerde görülmüştür. Görülme sıklığı gelişmiş ülkelerde artmaktadır. Artan PSA testlerinden dolayı 1980’lerde ve 1990’larda çoğu yerde hastalığın tespit edilme oranı önemli oranda artmıştır. Bilinmeyen sebeplerle ölen erkekler üzerinde yapılan çalışmalarda, 60 yaşın üstündeki fertlerin %30 ila %70’inde prostat kanseri tespit edilmiştir.
Beslenme
Posalı besinlerle beslenmek önemlidir. Özellikle de soya, domates, brokoli, Brüksel lahanası, beyaz lahana, yeşil biber, bal kabağı, havuç gibi besinlerin bu konuda yararlı olduğu saptanmıştır. Meyvelerden ise antioksidan içeren üzüm, karpuz, kivi, çilek, böğürtlen, mango yine prostata iyi gelen besinler arasındadır.
Prostat Kanseri Görülme Sıklığı
A.B.D.’de NCI (Ulusal Kanser Enstitüsü) verileri göre 2022 senesinde 268.490 yeni teşhis vakasıyla prostat kanseri erkeklerde tüm kanserle içinde %14 görülme sıklığı ile akciğer kanserinden sonra en çok teşhis edilen habis tümör türüdür.[] Prostat kanseri genelde 50 yaş sonrası erkeklerin hastalığıdır: Kendilerinde prostat kanseri teşhisi konulan erkeklerin %90 dan fazlası, teşhis konulurken 60 yaşından daha yaşlıdırlar.[]
Kaynakça
- ^ "Prostate Cancer". National Cancer Institute. 29 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2014.
- ^ a b c d e f g World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. ss. Chapter 5.11. ISBN .
- ^ a b c d e f "Prostate Cancer Treatment (PDQ®)". NCI. 11 Nisan 2014. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014.
- ^ Ruddon, Raymond W. (2007). Cancer biology (4. ed. bas.). Oxford: Oxford University Press. s. 223. ISBN . 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2015.
- ^ a b c d "Prostate Cancer Treatment (PDQ®)". National Cancer Institute. 8 Nisan 2014. 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014.
- ^ Djulbegovic M, Beyth RJ, Neuberger MM, Stoffs TL, Vieweg J, Djulbegovic B, Dahm P (2010). "Screening for prostate cancer: systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials". BMJ. Cilt 341. ss. c4543. doi:10.1136/bmj.c4543. (PMC) 2939952 $2. (PMID) 20843937.
- ^ (PDF). 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.
- ^ Stratton J, Godwin M (2011). "The effect of supplemental vitamins and minerals on the development of prostate cancer: A systematic review and meta-analysis". Family practice. 28 (3). ss. 243-52. doi:10.1093/fampra/cmq115. (PMID) 21273283.
- ^ "Drug Approval Package: Jevtana (Cabazitaxel) NDA #201023". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 8 Temmuz 2013. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2021.
- ^ . NCI. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2014.
- ^ a b World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. ss. Chapter 1.1. ISBN .
- ^ Baade PD, Youlden DR, Krnjacki LJ (Şubat 2009). "International epidemiology of prostate cancer: geographical distribution and secular trends". Molecular nutrition & food research. 53 (2). ss. 171-84. doi:10.1002/mnfr.200700511. (PMID) 19101947.
- ^ . Prostat büyümesinden korunmak için nasıl beslenmek gerekir?. Diyetisyen Ayşe Acar. 11 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2006.
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prostat kanseri eril ureme sisteminde yer alan bir bez olan prostatta gelisen bir kanserdir Prostat kanserlerinin cogu yavas gelisim gosterir bununla beraber gorece hizli gelisim gosterenleri de vardir Prostat kanseri hucreleri prostattan vucudun diger kisimlarina ozellikle kemiklere ve lenf dugumlerine yayilabilir Baslangicta hicbir belirti vermeyebilir Ilerleyen asamalarda ise isemede zorluk idrarda kan ya da pelviste sirtta veya iseme sirasinda agriya sebep olabilir Iyi huylu prostat buyumesi olarak bilinen hastalik da benzer belirtiler verebilir Ileri asamada ortaya cikan diger belirtiler arasinda dusuk alyuvar hucresi sayisindan kaynaklanan yorgunluk hissi sayilabilir Prostat kanseriProstatin konumuUzmanlikOnkoloji Uroloji Sebepleri ve taniProstat kanseri riskini artiran faktorler arasinda ileri yas ailede hastalik gecmisi ve irk sayilabilir Prostat kanseri vakalarinin yaklasik 99 u 50 yasin uzerindeki kisilerde gorulur Birinci derece akrabalarda bu hastaligi tasiyan birisi varsa hastalik riski 2 ila 3 kat daha yuksektir Bu hastalik ABD de Afroamerikan nufusta beyaz nufusa gore daha yaygindir Hastalikta rol oynayan diger faktorler ise islenmis et kirmizi et ya da sut urunleri acisindan zengin ya da belli sebzeler acisindan fakir beslenmeyi icerebilir Prostat kanserinin tanisi biyopsi yoluyla konulur Bunun ardindan kanserin vucudun diger kisimlarina yayilip yayilmadigini belirlemek icin tibbi goruntuleme gerceklestirilebilir Tarama ve korunmaProstat kanseri ile mucadelenin simgesi olan turkuaz kurdele Prostat kanseri taramasinin faydasi tartismalidir Prostat spesifik antijen testi kanser tespit oranini artirir ama hastalik kaynakli olumu azaltmaz Tanisi konulan kanserlerin cogu belirti vermeden seyrettiginden dolayi asiri tani ve asiri tedavi sebebiyle Amerika Birlesik Devletleri Koruyucu Hizmetler Gorev Gucu USPSTF PSA testinin kullanildigi prostat kanseri taramasinin yapilmamasini onermektedir USPSTF bu testin potansiyel faydalarinin beklenen zararlarina ustun olmadigi kararina varmistir 5a reduktaz inhibitorleri dusuk dereceli kanser riskini azalttigi izlenimini verirler buna karsin yuksek dereceli kanser riskini etkilemezler ve dolayisiyla korunmada onerilmezler Vitamin ya da mineral takviyesinin kanser riskini etkiledigi tespit edilmemistir Tedavi prognoz ve epidemiyolojiBircok olgu aktif ya da yakin izlem ile guvenli sekilde takip edilebilir Diger tedaviler ise cerrahi mudahale radyoterapi hormon tedavisi ya da kemoterapinin bir kombinasyonunu icerebilir Hastalik yalnizca prostatin icindeyse tedavi edilebilir Hastaligin kemiklere yayildigi vakalarda ise diger tedavilerin arasinda agri kesiciler bifosfonatlar ve hedef odakli tedavi faydali olabilir Sanofi Aventis tarafindan gelistirilmis ve Haziran 2010 da ABD Gida ve Ilac Dairesi FDA tarafindan prostat kanserinin tedavisi icin onaylanmis Kabazitaksel de tedavi yollarindan bir digeridir Tedavinin sonuclari hastanin yasiyla diger saglik sorunlarina ve kanserin ne kadar agresif ve yaygin olduguna baglidir Prostat kanserine yakalanan cogu kiside hastalik olumle sonuclanmamaktadir ABD de 5 yillik yasam orani 99 dur Dunya genelinde en yaygin ikinci kanser turudur ve erkeklerde kanserle baglantili olumlerin sebepleri arasinda besinci siradadir 2012 yilinda 1 1 milyon erkekte gorulmus ve 307 000 olume yol acmistir 84 ulkede erkeklerde en cok rastlanan kanser turu olmus ve en yaygin olarak gelismis ulkelerde gorulmustur Gorulme sikligi gelismis ulkelerde artmaktadir Artan PSA testlerinden dolayi 1980 lerde ve 1990 larda cogu yerde hastaligin tespit edilme orani onemli oranda artmistir Bilinmeyen sebeplerle olen erkekler uzerinde yapilan calismalarda 60 yasin ustundeki fertlerin 30 ila 70 inde prostat kanseri tespit edilmistir BeslenmePosali besinlerle beslenmek onemlidir Ozellikle de soya domates brokoli Bruksel lahanasi beyaz lahana yesil biber bal kabagi havuc gibi besinlerin bu konuda yararli oldugu saptanmistir Meyvelerden ise antioksidan iceren uzum karpuz kivi cilek bogurtlen mango yine prostata iyi gelen besinler arasindadir Prostat Kanseri Gorulme SikligiA B D de NCI Ulusal Kanser Enstitusu verileri gore 2022 senesinde 268 490 yeni teshis vakasiyla prostat kanseri erkeklerde tum kanserle icinde 14 gorulme sikligi ile akciger kanserinden sonra en cok teshis edilen habis tumor turudur kaynak belirtilmeli Prostat kanseri genelde 50 yas sonrasi erkeklerin hastaligidir Kendilerinde prostat kanseri teshisi konulan erkeklerin 90 dan fazlasi teshis konulurken 60 yasindan daha yaslidirlar kaynak belirtilmeli Kaynakca Prostate Cancer National Cancer Institute 29 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2014 a b c d e f g World Cancer Report 2014 World Health Organization 2014 ss Chapter 5 11 ISBN 9283204298 a b c d e f Prostate Cancer Treatment PDQ NCI 11 Nisan 2014 27 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2014 Ruddon Raymond W 2007 Cancer biology 4 ed bas Oxford Oxford University Press s 223 ISBN 9780195175431 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2015 KB1 bakim Fazladan yazi link a b c d Prostate Cancer Treatment PDQ National Cancer Institute 8 Nisan 2014 24 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2014 Djulbegovic M Beyth RJ Neuberger MM Stoffs TL Vieweg J Djulbegovic B Dahm P 2010 Screening for prostate cancer systematic review and meta analysis of randomised controlled trials BMJ Cilt 341 ss c4543 doi 10 1136 bmj c4543 PMC 2939952 2 PMID 20843937 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link PDF 11 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2012 Stratton J Godwin M 2011 The effect of supplemental vitamins and minerals on the development of prostate cancer A systematic review and meta analysis Family practice 28 3 ss 243 52 doi 10 1093 fampra cmq115 PMID 21273283 Drug Approval Package Jevtana Cabazitaxel NDA 201023 U S Food and Drug Administration FDA 8 Temmuz 2013 30 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2021 NCI 9 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2014 a b World Cancer Report 2014 World Health Organization 2014 ss Chapter 1 1 ISBN 9283204298 Baade PD Youlden DR Krnjacki LJ Subat 2009 International epidemiology of prostate cancer geographical distribution and secular trends Molecular nutrition amp food research 53 2 ss 171 84 doi 10 1002 mnfr 200700511 PMID 19101947 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Prostat buyumesinden korunmak icin nasil beslenmek gerekir Diyetisyen Ayse Acar 11 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2006 SiniflandirmaDICD 10 C 1 ICD 9 CM 185OMIM 176807MeSH D011471DiseasesDB 10780Dis kaynaklarMedlinePlus 000380eMedicine radio 574Patient UK Prostat kanseri