Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kıtalararası balistik füze (KABF) (İngilizce: intercontinental ballistic missile (ICBM)) asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan, nükleer başlık taşıması amacıyla tasarlanmış balistik füzelerdir. Ayrıca kimyasal ve biyolojik silah etkileri ile de donatılabilir. Tek bir füze birden fazla hedef için birden fazla savaş başlığı taşıyabilir. Erken model KABFler hedefi tam vurmak konusunda yetenekleri kısıtlıydı bu yüzden genelde şehir gibi büyük hedefler için kullanılıyorlardı. Daha sonra hedefi isabet kabiliyeti artınca askeri hedeflere karşı kullanılmaya başlandı. İkinci ve üçüncü nesil tasarımlar isabet konusunda bayağı ilerlediği için en küçük hedeflere bile başarılı nokta atışı yapabildi.
Tarih
İkinci Dünya Savaşı
Geliştirilen kullanıma elverişli ilk KABF, Nazi Almanyası'nda Projekt Amerika adı ile Wernher von Braun ve ekibinin üstlendiği füzesidir. New York ve diğer Amerikan şehirlerini bombalamak için tasarlanmıştır. A9/10 füzeleri ilk başlarda radyo kontrolü ile hedeflenmekteydi fakat ’ndaki başarısızlıktan sonra değiştirildi. A9/10 füzelerinin ikinci aşaması Ocak ve Şubat 1945'te birkaç kez denendi. A9/10 füzelerinin öncülü yine Wernher von Braun tarafından tasarlanan ve İkinci Dünya Savaşının sonuna kadar İngiliz ve Belçika şehirlerini bombalamak için kullanılan V-2 füzeleriydi. Tüm bu füzeler sıvı iticiler kullanmaktaydılar. Savaştan sonra Wernher von Braun ve diğer önemli bilim adamları Paperclip Harekâtı dahilinde ABD ye taşındılar ve çeşitli füzeler tasarladılar.
Soğuk Savaş
Savaştan sonra Amerika Birleşik Devletleri ve SSCB füze araştırma çalışmalarına Almanların İkinci Dünya Savaşı sırasında geliştirdiği füzeleri, özellikle V-2 füzesini, temel alarak başladılar. ABD de her askeri birim kendi ile alakalı geliştirme programı başlattı. SSCB de füze araştırmaları merkezi olarak kontrol ediliyordu ayrıca birkaç takım değişik tasarımlar üzerinde çalışıyordu. Her iki ülkenin öncül tasarımları V-2 gibi kısa menzilli füzelerdi fakat hızlıca ilerleme katettiler.
Soğuk Savaş sonrası
1991 yılında ABD ve SSCB arasında imzalanan SALT I antlaşması, konuşlandırılmış KABFları azaltmayı içeriyordu.
Uçuş aşamaları
Füzenin seyiri üç ana aşamaya ayrılabilir:
- Yükselme aşaması: Katı ve sıvı iticili olmasına göre değişmekle beraber 3 ilâ 5 dakika sürer. Bu aşamanın sonunda yollanılan açıya göre değişmekle füze 150 ilâ 400 km irtifaya ulaşır. Genellikle yanma hızı 4 km/saniye olur.
- İlerleme aşaması: Ortalama 25 dakika süren bu aşamada çoğunlukla dikey açıda oval bir yörünge çizerek yol alır. Zirve yüksekliği 1200 km dir.
- Tekrar giriş aşaması: Füze 100 km irtifada iken başlar ve ortalama 2 dakika sürer. Bu aşamada füze hedefine doğru tepeden iner ve 7 km/saniye hızlara ulaşıp çarparak patlar.
Belirli KABFler
- (10.000 km (6.200 mi)+) (Amerika Birleşik Devletleri)
- Minuteman (10.000+ km) (Amerika Birleşik Devletleri)
- (10.000+ km) (SSCB, Rusya)
- UR-100N (SS-19) (10.000+ km) (SSCB, Rusya)
- RT-2PM "Topol" (SS-25) (10.000+ km) (SSCB, Rusya)
- (10.000+ km) (Rusya)
- (10.000+ km) (Rusya)
- (~5.500-7.000 km) (Çin)
- (10.000+ km) (Çin)
- (10.000+ km) (Çin)
- DF-41 (10.000+ km) (Çin)
- Agni-V (5.000 to 8.000 km) (Hindistan)
- (5.000 to 11.500 km) (İsrail)
- Timur 1 (7000 to 11000) (Pakistan)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Intercontinental Ballistic Missiles". Special Weapons Primer. Federation of American Scientists. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kitalararasi balistik fuze KABF Ingilizce intercontinental ballistic missile ICBM asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan nukleer baslik tasimasi amaciyla tasarlanmis balistik fuzelerdir Ayrica kimyasal ve biyolojik silah etkileri ile de donatilabilir Tek bir fuze birden fazla hedef icin birden fazla savas basligi tasiyabilir Erken model KABFler hedefi tam vurmak konusunda yetenekleri kisitliydi bu yuzden genelde sehir gibi buyuk hedefler icin kullaniliyorlardi Daha sonra hedefi isabet kabiliyeti artinca askeri hedeflere karsi kullanilmaya baslandi Ikinci ve ucuncu nesil tasarimlar isabet konusunda bayagi ilerledigi icin en kucuk hedeflere bile basarili nokta atisi yapabildi Silodan firlatilanTarihIkinci Dunya Savasi Gelistirilen kullanima elverisli ilk KABF Nazi Almanyasi nda Projekt Amerika adi ile Wernher von Braun ve ekibinin ustlendigi fuzesidir New York ve diger Amerikan sehirlerini bombalamak icin tasarlanmistir A9 10 fuzeleri ilk baslarda radyo kontrolu ile hedeflenmekteydi fakat ndaki basarisizliktan sonra degistirildi A9 10 fuzelerinin ikinci asamasi Ocak ve Subat 1945 te birkac kez denendi A9 10 fuzelerinin onculu yine Wernher von Braun tarafindan tasarlanan ve Ikinci Dunya Savasinin sonuna kadar Ingiliz ve Belcika sehirlerini bombalamak icin kullanilan V 2 fuzeleriydi Tum bu fuzeler sivi iticiler kullanmaktaydilar Savastan sonra Wernher von Braun ve diger onemli bilim adamlari Paperclip Harekati dahilinde ABD ye tasindilar ve cesitli fuzeler tasarladilar Soguk Savas Savastan sonra Amerika Birlesik Devletleri ve SSCB fuze arastirma calismalarina Almanlarin Ikinci Dunya Savasi sirasinda gelistirdigi fuzeleri ozellikle V 2 fuzesini temel alarak basladilar ABD de her askeri birim kendi ile alakali gelistirme programi baslatti SSCB de fuze arastirmalari merkezi olarak kontrol ediliyordu ayrica birkac takim degisik tasarimlar uzerinde calisiyordu Her iki ulkenin oncul tasarimlari V 2 gibi kisa menzilli fuzelerdi fakat hizlica ilerleme katettiler Soguk Savas sonrasi 1991 yilinda ABD ve SSCB arasinda imzalanan SALT I antlasmasi konuslandirilmis KABFlari azaltmayi iceriyordu Ucus asamalariFuzenin seyiri uc ana asamaya ayrilabilir Yukselme asamasi Kati ve sivi iticili olmasina gore degismekle beraber 3 ila 5 dakika surer Bu asamanin sonunda yollanilan aciya gore degismekle fuze 150 ila 400 km irtifaya ulasir Genellikle yanma hizi 4 km saniye olur Ilerleme asamasi Ortalama 25 dakika suren bu asamada cogunlukla dikey acida oval bir yorunge cizerek yol alir Zirve yuksekligi 1200 km dir Tekrar giris asamasi Fuze 100 km irtifada iken baslar ve ortalama 2 dakika surer Bu asamada fuze hedefine dogru tepeden iner ve 7 km saniye hizlara ulasip carparak patlar Belirli KABFler 10 000 km 6 200 mi Amerika Birlesik Devletleri Minuteman 10 000 km Amerika Birlesik Devletleri 10 000 km SSCB Rusya UR 100N SS 19 10 000 km SSCB Rusya RT 2PM Topol SS 25 10 000 km SSCB Rusya 10 000 km Rusya 10 000 km Rusya 5 500 7 000 km Cin 10 000 km Cin 10 000 km Cin DF 41 10 000 km Cin Agni V 5 000 to 8 000 km Hindistan 5 000 to 11 500 km Israil Timur 1 7000 to 11000 Pakistan Ayrica bakinizBalistik fuze Kisa menzilli balistik fuze Orta menzilli balistik fuzeKaynakca Intercontinental Ballistic Missiles Special Weapons Primer Federation of American Scientists 26 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2015