KKTC Su Temin Projesi, Toros Dağları'nın suyunun Akdeniz'den boru ile geçirilerek KKTC topraklarına taşınması işidir. KKTC'ye yılda 75 milyon m³ su ulaşacak, elli yıl boyunca kullanma ve içme suyu ihtiyacını karşılayacaktır.
Dragon Çayı (Anamur, Mersin) üzerinde yapılan Alaköprü Barajı'nda biriktirilecek su, 23 km'lik boru hattı ile Akdeniz kıyısına getirilmektedir. Buradan 80 kilometrelik asma boru ile Akdeniz'i geçip Kıbrıs'a ulaşmaktadır. Kıbrıs'a ulaşan su kıyıdan Girne yakınlarında yapılan Geçitköy Barajı'na aktarılmaktadır. KKTC topraklarında yapılacak iletim hatlarıyla su ihtiyacı olan alanlara ulaştırılacak. "Asrın projesi" olarak nitelendirilmektedir.
Projenin doğuşu
İSKİ Müdürü Veysel Eroğlu zamanında Adalar'a deniz altında döşenen borularla su ulaştırılmıştır. Veysel Eroğlu'nun bakanlığı döneminde Kıbrıs'ta aynı şekilde Kıbrıs'a su getirilmesini istemesiyle proje fikri doğmuştur.
7 Mart 2011 tarihinde Alaköprü Barajı'nın temeli atılarak proje başlatılmıştır. 17 Ekim 2015 tarihinde projenin resmî açılışı yapılmıştır.
Türkiye kısmı
Dragon (Anamur) Çayı üzerinde, 130,5 milyon m³ depolama kapasitesi, 88 m yükseklikte Alaköprü Barajı inşa edilmiştir. Baraj su tutmaya Ocak 2015'te başlanmıştır.
Barajda biriken su 23 km'lik 1.500 mm çaplı boru hattı ile Akdeniz kıyısında dengeleme havuzuna ulaşmaktadır.
Akdeniz geçişi
Akdeniz geçişi önce deniz tabanından yapılması düşünülmüştür. Tabanda 1.450 metrelik derin vadilerin olması bu fikirden vazgeçirmiştir. Dünyada ilk defa uygulanan askıda boru sistemi kullanılmıştır. Borular deniz yüzeyinin 250 m altında, 134 adet askı tarafından taşınmaktadır. 66 km olan deniz geçişi, 500 m uzunluk, 1.600 mm çapa sahip yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) borularla sağlanmaktadır.
Kıbrıs kısmı
Deniz hattından gelen su Güzelyalı terfi istasyonundan 3 km'lik boruyla Geçitköy Barajı'na ulaşmaktadır. Kıbrıs'ta suyun dağıtımı amacıyla Lefkoşa boru hattı, Girne boru hattı, Lefkoşa-İskele-Mağusa boru hattı, İskele-Dipkarpaz boru hattı inşa edilecektir.
Taşınan suyun %50,3'ü (37,76 milyon m³) içme suyu, %49,7'si (37,24 milyon m³) sulama amaçlı kullanılacaktır. Kuraklıktan ve sulama suyu yetersizliğinden dolayı ekonomik olarak kullanılamayan Mesarya Ovası'nın 50 bin dekarlık kısmı sulanacaktır.
Maliyeti ₺1,2 milyar olan projede Torosların suyu adaya ulaşmıştır. 28 Ekim 2015 tarihinde Lefkoşa'da açılış töreni yapılmıştır.
Sorunlar
- Kıbrıs'a gönderilen suyun dağıtımını kimin yapacağı Türkiye ile KKTC arasında sorun oldu. Kıbrıs tarafı suyun dağıtımının belediyeler tarafından yapılmasını istemektedir. Türkiye mali durumu iyi olmayan belediyelerin bu işi yapamayacağını düşünmektedir. İmzalanan protokollere göre yap-işlet-devret modelli bir özel firmanın yapmasında ısrar edilmektedir.
- Ocak 2020'de borunun Akdeniz'den geçen bölümünde kopma olduğu ve tamir çalışmalarının iki ay süreceği açıklandı. Ekim 2020'de tamamlanan tamir çalışmaları 499 milyon liraya mal oldu.
Kaynakça
- ^ a b c . ormansu.gov.tr. 30 Mart 2012. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2015.
- ^ "KKTC Su Temin Projesi'nde su tutulmaya başlandı". haber7.com. 27 Ocak 2015. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2015.
- ^ "Alaköprü ve Geçitköy barajları bitirildi". denizhaber.com.tr. 10 Mart 2014. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2015.
- ^ a b "Asırlık projede suyu kim işletecek krizi". haber7.com. 2 Ekim 2015. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2015.
- ^ "Türkiye'den KKTC'ye su taşıyan boru koptu". Independent Türkçe. 10 Ocak 2020. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2020.
- ^ . Yeniçağ Gazetesi. 6 Ekim 2020. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ "Kıbrıs'taki boru hattının maliyeti dudak uçuklattı, tamir edip tekrar açmışlardı". Yeniçağ Gazetesi. 8 Ekim 2020. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
KKTC Su Temin Projesi Toros Daglari nin suyunun Akdeniz den boru ile gecirilerek KKTC topraklarina tasinmasi isidir KKTC ye yilda 75 milyon m su ulasacak elli yil boyunca kullanma ve icme suyu ihtiyacini karsilayacaktir Dragon Cayi Anamur Mersin uzerinde yapilan Alakopru Baraji nda biriktirilecek su 23 km lik boru hatti ile Akdeniz kiyisina getirilmektedir Buradan 80 kilometrelik asma boru ile Akdeniz i gecip Kibris a ulasmaktadir Kibris a ulasan su kiyidan Girne yakinlarinda yapilan Gecitkoy Baraji na aktarilmaktadir KKTC topraklarinda yapilacak iletim hatlariyla su ihtiyaci olan alanlara ulastirilacak Asrin projesi olarak nitelendirilmektedir Projenin dogusuISKI Muduru Veysel Eroglu zamaninda Adalar a deniz altinda dosenen borularla su ulastirilmistir Veysel Eroglu nun bakanligi doneminde Kibris ta ayni sekilde Kibris a su getirilmesini istemesiyle proje fikri dogmustur 7 Mart 2011 tarihinde Alakopru Baraji nin temeli atilarak proje baslatilmistir 17 Ekim 2015 tarihinde projenin resmi acilisi yapilmistir Turkiye kismiDragon Anamur Cayi uzerinde 130 5 milyon m depolama kapasitesi 88 m yukseklikte Alakopru Baraji insa edilmistir Baraj su tutmaya Ocak 2015 te baslanmistir Barajda biriken su 23 km lik 1 500 mm capli boru hatti ile Akdeniz kiyisinda dengeleme havuzuna ulasmaktadir Akdeniz gecisiAkdeniz gecisi once deniz tabanindan yapilmasi dusunulmustur Tabanda 1 450 metrelik derin vadilerin olmasi bu fikirden vazgecirmistir Dunyada ilk defa uygulanan askida boru sistemi kullanilmistir Borular deniz yuzeyinin 250 m altinda 134 adet aski tarafindan tasinmaktadir 66 km olan deniz gecisi 500 m uzunluk 1 600 mm capa sahip yuksek yogunluklu polietilen HDPE borularla saglanmaktadir Kibris kismiGecitkoy Baraji Deniz hattindan gelen su Guzelyali terfi istasyonundan 3 km lik boruyla Gecitkoy Baraji na ulasmaktadir Kibris ta suyun dagitimi amaciyla Lefkosa boru hatti Girne boru hatti Lefkosa Iskele Magusa boru hatti Iskele Dipkarpaz boru hatti insa edilecektir Tasinan suyun 50 3 u 37 76 milyon m icme suyu 49 7 si 37 24 milyon m sulama amacli kullanilacaktir Kurakliktan ve sulama suyu yetersizliginden dolayi ekonomik olarak kullanilamayan Mesarya Ovasi nin 50 bin dekarlik kismi sulanacaktir Maliyeti 1 2 milyar olan projede Toroslarin suyu adaya ulasmistir 28 Ekim 2015 tarihinde Lefkosa da acilis toreni yapilmistir SorunlarKibris a gonderilen suyun dagitimini kimin yapacagi Turkiye ile KKTC arasinda sorun oldu Kibris tarafi suyun dagitiminin belediyeler tarafindan yapilmasini istemektedir Turkiye mali durumu iyi olmayan belediyelerin bu isi yapamayacagini dusunmektedir Imzalanan protokollere gore yap islet devret modelli bir ozel firmanin yapmasinda israr edilmektedir Ocak 2020 de borunun Akdeniz den gecen bolumunde kopma oldugu ve tamir calismalarinin iki ay surecegi aciklandi Ekim 2020 de tamamlanan tamir calismalari 499 milyon liraya mal oldu Kaynakca a b c ormansu gov tr 30 Mart 2012 3 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ekim 2015 KKTC Su Temin Projesi nde su tutulmaya baslandi haber7 com 27 Ocak 2015 7 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2015 Alakopru ve Gecitkoy barajlari bitirildi denizhaber com tr 10 Mart 2014 3 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2015 a b Asirlik projede suyu kim isletecek krizi haber7 com 2 Ekim 2015 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2015 Turkiye den KKTC ye su tasiyan boru koptu Independent Turkce 10 Ocak 2020 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2020 Yenicag Gazetesi 6 Ekim 2020 11 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2024 Kibris taki boru hattinin maliyeti dudak ucuklatti tamir edip tekrar acmislardi Yenicag Gazetesi 8 Ekim 2020 Erisim tarihi 22 Mayis 2024