Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kadı Nurullah Şuşteri, tam adıyla Seyyid Nurullah Hüseyini Şuşteri, şii fakih, hadis bilgini, şairidir. Hindistan'ın kādilkudâtıydı ve dört Sünni mezheplerine dayalı fetvalar verirdi, ancak sonunda ölüme mahkûm oldu ve sarayın yakınları emriyle Cihangir Şah tarafından öldürüldü.
| Kadı Nurullah Şuşteri | |
|---|---|
 Nurullah Şuşteri'nin mezari | |
| Doğum | Seyyid Nurullah Hüseyini Şuşteri Hicri 956 Şuşter, Huzistan, İran  |
| Ölüm | Hicri 1019 Agra, Hindistan  |
| Meslek | Alim, devlet adamı, kadı, Şii fakih, hadis bilgini, yazar ve şâir |
| Dil | Farsça (Anadili) ve Arapça |
| Milliyet | İran |
| Önemli eser | İhkak'ul-Hak, Mecalis'ul-Müminin, es-Savarim'ul-Muhrika, Mesaib'un-Nevasib, Tefsiru'l Kur'an, Delailu'ş-Şia fil İmame |
Hayatı
İran'ın Huzistan eyaletinin Şuşter şehrinde hicri 965 yılında dünyaya geldi. Nesep olarak Zeynelâbidîn'e ulaşmaktadır. Babası Seyyid Şerifeddin, zamanının en büyük bilginlerinden biriydi. İslami ilimlerinde birkaç eserleri var. Necmeddin Mehmud Hüseyini Mereşi Amoli, 8. yüzyılda Amol'dan Şuşter'e göç eden ve o topraklarda (Huzistan) Şiiliği yayan atalarından biridir. Nurullah öğrenimi başladı. Babasından birkaç fıkıh kitabı öğrendi. Hicri 979'da Meşhed'e gidip Allameh Mohakkık Mola Abdul Vahed Şuşteri'nin dersine katıldı. 993 yılında Hindistan'a gidip Agra şehrinde yerleşti. Hindistan o dönemde tarihinin en sessiz dönemlerinden birini yaşıyordu. O dönemin padişahı, Ekber Şah idi. Kadı Nurullah Şuşteri Agra'ye giderken, Ekber Şah sarayına, Fetihpur Sikri'ye, İranlı hekim ve şairi olan Ebulfetih Mesih el-Din Gilani'nin yanına gitti. Mesih el-Din, sarayın yakınlarıydı. O Şuşteri'yi Ekber Şah ile tanıştırdı. Nurullah Şuşteri, Ali hakkında yazdığı kitabı Şah'a bağışladı. Ekber Şah onunla ve kitabıyla çok ilgilenmeye başladı. 2 ay sonra, kadı Nurullah, Ekbe Şah ile beraber Lahor'a gitti. Orada Şah'ın emriyle kadılığa atandı. Aynı zamanda eserlerini yazıyordu. Nurullah Şuşteri Hindistan'da Şii kültürünü yayan ilk kişi olduğu söyleniyor.
Ölümü
Kadı Nurullah Şuşteri, hicri 18 Cemaziyelahir 1019, Ekber Şah'ın oğlu Cihangir Şah'ın hükümdarlığı sırasında onun emriyle kırbaçlanarak öldürüldü. Onun şehit edilmesi nedeni, ve kitapları yazmaktı. Şeyh Abbas el-Kummî nasıl öldürdüğünü şu şekilde anlatmaktadır: Nurullah, Sultan Ekber vefat edene ve Cihangir Şah tahta çıkana kadar kadılığa meşguldu ve gizlice yazıyordu. Saray'ın alimler ve yakınları, Şahı Kadıya karşı kışkırtmaya çalıştı. Şah'a Kadı Nurullah Şii bir kadı olduğunu ve kendisini dört sünni mezhebe mecbur bulmadığını ve fetvası İmamiye şiasının fetvasına uygun olduğunu söylüyordu. Cihangir şah, açıklamalarının Nurullah'ın Şiiliğini kanıtlamak için mükemmel bir yargıç olduğunu düşünmedi ve dedi ki: bu tam bir neden değildir çünkü o, başından beri, içtihadının şartıyla kadılığı kabul etmiştir. Onlar başka bir hile yaptılar. Birini öğrenci olarak Kadı'ya gitmeye ve kendisini Şii tanıtmaya gönderdiler. Kadı'nın güvenini kazandıktan sonra, İhkaku'l-Hak'ta dahil olmak üzere yazılarını öğrendi ve Kadı'dan onları istedi. Kitabı alıp bir nüshasını alıp saraydaki alimlerine götürdü. Onlar da bu kitabı Cihangir Şah'a Kadı Nurullah'ın Şii belgesi olarak sundular ve padişaha Kadı kitabında öyle falan söylediğini ve haddi yapmaya hakkı olduğunu söylediler. Cihangir Şah onlara "haddi nedir?" diye sordu. Dediler ki: Kırbaçla vurmak… Şah görevi onlara bıraktı ve haddi hemen yerine getirdiler. Hicri 1019'da Kadı Nurullah, yaklaşık yetmiş yaşındayken kırbaç darbeleriyle öldürüldü. Kadı Nurullah'ın bedenine dikenli bir sopayla vurdular ve onun bedenin parçalandiğini söylenir. Hindistan'da Kadı Nurullah Şuşteri'ye ″şehid-i salis″ (üçüncü şehit) lakabı verdiler. Hindistan'ın Agra kentindeki mezarı, Hint altkıtasındaki müslümanlar için bir türbedir.
Eserleri
Nurullah Şuşteri çok sayıda eser yazmış. Eserlerin bazıları:
- Mecalisu'l Müminin (Farsça)
- es-Savariku'l Muhrika (Arapça)
- Mesaibu'n Nevasib
- Tefsiru'l Kur'an
- Delailu'ş-Şia fil İmame
- Tuhfetu'l Ukul
- Hallu'l Ukul
- el-Nezeu's-Salim
- Nuru'l Ayn
- Nihayetu'l Ekdam
- Keşfu'l Hivar
- Şerhu'l Cevahir
- ez-Zikku'l Ebka
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Seyyid Nurullah Şuşteri, Mecalisu'l Müminin, C.1, s.71
- ^ a b c "KADI NURULLAH ŞUŞTERÎ (R.A)". alulbeyt.com. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "علامه قاضی نورالله شوشتری که بود؟". hawzahnews.com. 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ . islamshia-w.com. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadi Nurullah Susteri tam adiyla Seyyid Nurullah Huseyini Susteri sii fakih hadis bilgini sairidir Hindistan in kadilkudatiydi ve dort Sunni mezheplerine dayali fetvalar verirdi ancak sonunda olume mahkum oldu ve sarayin yakinlari emriyle Cihangir Sah tarafindan olduruldu Kadi Nurullah SusteriNurullah Susteri nin mezariDogumSeyyid Nurullah Huseyini Susteri Hicri 956 Suster Huzistan IranOlumHicri 1019 Agra HindistanMeslekAlim devlet adami kadi Sii fakih hadis bilgini yazar ve sairDilFarsca Anadili ve ArapcaMilliyetIranOnemli eserIhkak ul Hak Mecalis ul Muminin es Savarim ul Muhrika Mesaib un Nevasib Tefsiru l Kur an Delailu s Sia fil ImameHayatiIran in Huzistan eyaletinin Suster sehrinde hicri 965 yilinda dunyaya geldi Nesep olarak Zeynelabidin e ulasmaktadir Babasi Seyyid Serifeddin zamaninin en buyuk bilginlerinden biriydi Islami ilimlerinde birkac eserleri var Necmeddin Mehmud Huseyini Meresi Amoli 8 yuzyilda Amol dan Suster e goc eden ve o topraklarda Huzistan Siiligi yayan atalarindan biridir Nurullah ogrenimi basladi Babasindan birkac fikih kitabi ogrendi Hicri 979 da Meshed e gidip Allameh Mohakkik Mola Abdul Vahed Susteri nin dersine katildi 993 yilinda Hindistan a gidip Agra sehrinde yerlesti Hindistan o donemde tarihinin en sessiz donemlerinden birini yasiyordu O donemin padisahi Ekber Sah idi Kadi Nurullah Susteri Agra ye giderken Ekber Sah sarayina Fetihpur Sikri ye Iranli hekim ve sairi olan Ebulfetih Mesih el Din Gilani nin yanina gitti Mesih el Din sarayin yakinlariydi O Susteri yi Ekber Sah ile tanistirdi Nurullah Susteri Ali hakkinda yazdigi kitabi Sah a bagisladi Ekber Sah onunla ve kitabiyla cok ilgilenmeye basladi 2 ay sonra kadi Nurullah Ekbe Sah ile beraber Lahor a gitti Orada Sah in emriyle kadiliga atandi Ayni zamanda eserlerini yaziyordu Nurullah Susteri Hindistan da Sii kulturunu yayan ilk kisi oldugu soyleniyor OlumuKadi Nurullah Susteri hicri 18 Cemaziyelahir 1019 Ekber Sah in oglu Cihangir Sah in hukumdarligi sirasinda onun emriyle kirbaclanarak olduruldu Onun sehit edilmesi nedeni ve kitaplari yazmakti Seyh Abbas el Kummi nasil oldurdugunu su sekilde anlatmaktadir Nurullah Sultan Ekber vefat edene ve Cihangir Sah tahta cikana kadar kadiliga mesguldu ve gizlice yaziyordu Saray in alimler ve yakinlari Sahi Kadiya karsi kiskirtmaya calisti Sah a Kadi Nurullah Sii bir kadi oldugunu ve kendisini dort sunni mezhebe mecbur bulmadigini ve fetvasi Imamiye siasinin fetvasina uygun oldugunu soyluyordu Cihangir sah aciklamalarinin Nurullah in Siiligini kanitlamak icin mukemmel bir yargic oldugunu dusunmedi ve dedi ki bu tam bir neden degildir cunku o basindan beri ictihadinin sartiyla kadiligi kabul etmistir Onlar baska bir hile yaptilar Birini ogrenci olarak Kadi ya gitmeye ve kendisini Sii tanitmaya gonderdiler Kadi nin guvenini kazandiktan sonra Ihkaku l Hak ta dahil olmak uzere yazilarini ogrendi ve Kadi dan onlari istedi Kitabi alip bir nushasini alip saraydaki alimlerine goturdu Onlar da bu kitabi Cihangir Sah a Kadi Nurullah in Sii belgesi olarak sundular ve padisaha Kadi kitabinda oyle falan soyledigini ve haddi yapmaya hakki oldugunu soylediler Cihangir Sah onlara haddi nedir diye sordu Dediler ki Kirbacla vurmak Sah gorevi onlara birakti ve haddi hemen yerine getirdiler Hicri 1019 da Kadi Nurullah yaklasik yetmis yasindayken kirbac darbeleriyle olduruldu Kadi Nurullah in bedenine dikenli bir sopayla vurdular ve onun bedenin parcalandigini soylenir Hindistan da Kadi Nurullah Susteri ye sehid i salis ucuncu sehit lakabi verdiler Hindistan in Agra kentindeki mezari Hint altkitasindaki muslumanlar icin bir turbedir EserleriNurullah Susteri cok sayida eser yazmis Eserlerin bazilari Mecalisu l Muminin Farsca es Savariku l Muhrika Arapca Mesaibu n Nevasib Tefsiru l Kur an Delailu s Sia fil Imame Tuhfetu l Ukul Hallu l Ukul el Nezeu s Salim Nuru l Ayn Nihayetu l Ekdam Kesfu l Hivar Serhu l Cevahir ez Zikku l EbkaAyrica bakinizSii mezhebi Hindistan da SiilikKaynakca Seyyid Nurullah Susteri Mecalisu l Muminin C 1 s 71 a b c KADI NURULLAH SUSTERI R A alulbeyt com 29 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2020 علامه قاضی نورالله شوشتری که بود hawzahnews com 11 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2020 islamshia w com 29 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2020