Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Nisan 2020) () |
Kalaşlar (: Kaĺaśa, : Kasivo), Afganistan'ın eski adıyla Kafiristan bölgesi (yeni adıyla Nuristan Vilayeti) ve Hindukuş Dağları'nda bulunan Pakistan'ın Hayber-Pahtunhva eyaletinin denizden 3000 m.yüksek bölgelerinde yaşayan eşsiz ve benzersiz olarak nitelendirilen kendilerine özgü inançları ve yaşam tarzları olan Hint-Aryan kökenli yerli bir halk.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Diller | |
| Din | |
Kalaşların yaşadığı bölgenin bitişiğindeki Afganistan'ın Nuristan (Tarihsel Kafiristan olarak da bilinir) ilinde yaşayan Nuristaniler bir zamanlar Kalaşlarla aynı dini uygulamıştır. 19. yüzyılda Nuristan'ın İslam'a geçmesine karşın bazı kanıtlar insanların geleneklerini uygulamaya devam ettiğini gösterir. Geçen zamanda, Nuristan bölgesinin nüfusunun azalmasıyla birlikte çevreden bu bölgeye diğer Afgan halklarının akını olmuş ve kalan yerliler gelen akıncılarla zaman içinde kaynaşmıştır. Kalaşlar kendi ayrı kültürel geleneklerini korumuştur.
Etimoloji
Dilbilimci Richard Strand göre, Kalaş adı belirsiz bir zamanda Chitral halkı tarafından kabul görüp yaygınlaşmıştır.
Kültür
Kalaşların kültürü benzersizdir ve onları çevreleyen çeşitli etnik gruplardan tamamen farklıdır. Onlar çoktanrıcı bir halktır ve doğa onların günlük yaşamlarında son derece önemli ve manevi bir rol oynar. Dini geleneğin bir parçası olarak, üç vadinin bol kaynaklarına şükretmek için kurbanlar sunulur ve festivaller düzenlenir. Kalaş Deş (üç Kalash vadisi) iki ayrı kültür alanından oluşur; Rumbur ve Brumbret vadisi ve daha geleneksel olan Birir vadisi. Kalash mitoloji ve folklor antik Yunan ilişkilendirilir; ancak onların gelenekleri Hint-İran (Veda ve ön-Zerdüşt) gelenekleriyle çok daha benzeşir. Bu Helen-Hint-İran karma kültürü olarak açıklanabilir. Bir görüş, Kalaşların Büyük İskender'in askerlerinin torunları olduğunu savunur; ancak bunu ispatlamak için şu ana dek herhangi bir kapsamlı genetik test yapılmamıştır. Kalaşlar kendilerine has kültürleri ve biraz da antik Persleri hatırlatmaları nedeniyle antropologların ilgisini çekmektedir.
Dil
Kalaş dili, büyük Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-Aryan grubundan bir dildir. Chitral alt-grubun, Kowar dili dışındaki tek üyesidir. Norveç Dilbilimci Georg Morgenstierne benzerlikleri ileri sürerek, Kalaş dilinin bağımsız kendi başına bir dil değil Kovar dilinin bir lehçesi olduğuna inanmaktadır.
Gelenekler
Kalaşların etnik özellikleri tanımlanması yönünde bazı tartışmalar vardır. 20. yüzyıldan önce oldukça çok sayıda gayri-Müslim azınlığın kendi sayılarında azalma görüldü. Kalaş lider Saifulla Jan "Herhangi bir Kalaş İslam'a geçti ise, bizim güçlü kimliğimizi korumak adına artık aramızdan ayrılmalıdır."diye belirtmiştir. Buna karşın İslam dinine geçen yaklaşık üç bin Kalaş köylerinde kendi dilini ve antik kültürü birçok açıdan korumaktadır. Günümüzde, Müslüman olan nüfus, toplam Kalaş nüfusunun yarıdan fazlasını oluşturmaktadır.
Kalaş kadınlar genellikle sık sık deniz kabukları ile işlemeli uzun siyah elbiseler giyerler. Bu nedenle, bölgede "Kara kafir" olarak bilinirler. Erkekler Pakistan Şalvarını benimsemiştir, çocuklar dört yaşından sonra erişkin giyim şeklinin küçük sürümleri giymeye başlarlar.
Çevredeki Pakistan kültürüne aksine, erkek ve kadın arasındaki ilişkilerde katı tutum takınılmaz. Ancak bununla birlikte adet gören kız ve kadınlar kendi "saflık"larını yeniden kazanana kadar "başaleni" denen köy içindeki binalarda kalırlar. Doğum zamanlarında, Başaleni'de çocuğunu doğuran kadın bir saflık ritüeliyle tekrar kocasının yanına döner.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Kalaşlar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Ahmed, AS, 1986. The Islamization of The Kalash Kafirs. Pakistan Society: Islam, Ethnicity and Leadership In South Asia. page 23-28. . Kalash Kafirs ve İslamlaşma Pakistan Toplum: Güney Asya'da İslam, Etnik ve Liderlik sayfa 23-28..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kalaslar haber gazete kitap akademik JSTOR Nisan 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kalaslar Kaĺasa Kasivo Afganistan in eski adiyla Kafiristan bolgesi yeni adiyla Nuristan Vilayeti ve Hindukus Daglari nda bulunan Pakistan in Hayber Pahtunhva eyaletinin denizden 3000 m yuksek bolgelerinde yasayan essiz ve benzersiz olarak nitelendirilen kendilerine ozgu inanclari ve yasam tarzlari olan Hint Aryan kokenli yerli bir halk KalaslarOnemli nufusa sahip bolgelerDillerKalas dili Urduca ve Pestuca da yaygin olarak konusulurDinKalas Dini Islam Kalaslarin yasadigi bolgenin bitisigindeki Afganistan in Nuristan Tarihsel Kafiristan olarak da bilinir ilinde yasayan Nuristaniler bir zamanlar Kalaslarla ayni dini uygulamistir 19 yuzyilda Nuristan in Islam a gecmesine karsin bazi kanitlar insanlarin geleneklerini uygulamaya devam ettigini gosterir Gecen zamanda Nuristan bolgesinin nufusunun azalmasiyla birlikte cevreden bu bolgeye diger Afgan halklarinin akini olmus ve kalan yerliler gelen akincilarla zaman icinde kaynasmistir Kalaslar kendi ayri kulturel geleneklerini korumustur EtimolojiDilbilimci Richard Strand gore Kalas adi belirsiz bir zamanda Chitral halki tarafindan kabul gorup yayginlasmistir KulturKalaslarin kulturu benzersizdir ve onlari cevreleyen cesitli etnik gruplardan tamamen farklidir Onlar coktanrici bir halktir ve doga onlarin gunluk yasamlarinda son derece onemli ve manevi bir rol oynar Dini gelenegin bir parcasi olarak uc vadinin bol kaynaklarina sukretmek icin kurbanlar sunulur ve festivaller duzenlenir Kalas Des uc Kalash vadisi iki ayri kultur alanindan olusur Rumbur ve Brumbret vadisi ve daha geleneksel olan Birir vadisi Kalash mitoloji ve folklor antik Yunan iliskilendirilir ancak onlarin gelenekleri Hint Iran Veda ve on Zerdust gelenekleriyle cok daha benzesir Bu Helen Hint Iran karma kulturu olarak aciklanabilir Bir gorus Kalaslarin Buyuk Iskender in askerlerinin torunlari oldugunu savunur ancak bunu ispatlamak icin su ana dek herhangi bir kapsamli genetik test yapilmamistir Kalaslar kendilerine has kulturleri ve biraz da antik Persleri hatirlatmalari nedeniyle antropologlarin ilgisini cekmektedir Dil Kalas dili buyuk Hint Avrupa dil ailesinin Hint Aryan grubundan bir dildir Chitral alt grubun Kowar dili disindaki tek uyesidir Norvec Dilbilimci Georg Morgenstierne benzerlikleri ileri surerek Kalas dilinin bagimsiz kendi basina bir dil degil Kovar dilinin bir lehcesi olduguna inanmaktadir Gelenekler Kalas kadinlari renkli basliklar takar ve renkli islemeli siyah uzun elbiseler giyerler Kalaslarin etnik ozellikleri tanimlanmasi yonunde bazi tartismalar vardir 20 yuzyildan once oldukca cok sayida gayri Muslim azinligin kendi sayilarinda azalma goruldu Kalas lider Saifulla Jan Herhangi bir Kalas Islam a gecti ise bizim guclu kimligimizi korumak adina artik aramizdan ayrilmalidir diye belirtmistir Buna karsin Islam dinine gecen yaklasik uc bin Kalas koylerinde kendi dilini ve antik kulturu bircok acidan korumaktadir Gunumuzde Musluman olan nufus toplam Kalas nufusunun yaridan fazlasini olusturmaktadir Kalas kadinlar genellikle sik sik deniz kabuklari ile islemeli uzun siyah elbiseler giyerler Bu nedenle bolgede Kara kafir olarak bilinirler Erkekler Pakistan Salvarini benimsemistir cocuklar dort yasindan sonra eriskin giyim seklinin kucuk surumleri giymeye baslarlar Cevredeki Pakistan kulturune aksine erkek ve kadin arasindaki iliskilerde kati tutum takinilmaz Ancak bununla birlikte adet goren kiz ve kadinlar kendi saflik larini yeniden kazanana kadar basaleni denen koy icindeki binalarda kalirlar Dogum zamanlarinda Basaleni de cocugunu doguran kadin bir saflik ritueliyle tekrar kocasinin yanina doner KaynakcaWikimedia Commons ta Kalaslar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ahmed AS 1986 The Islamization of The Kalash Kafirs Pakistan Society Islam Ethnicity and Leadership In South Asia page 23 28 Kalash Kafirs ve Islamlasma Pakistan Toplum Guney Asya da Islam Etnik ve Liderlik sayfa 23 28