Kansu (Çince (basitleştirilmiş): 甘肃; Çince (geleneksel): 甘肅; pinyin: Gānsù
Kansu Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Kısaltmalar: 甘 veya 陇 (pinyin: Gān veya Lǒng) | ||||||||||||||
![]() | ||||||||||||||
Adın kökeni | 甘 gān - Ganzhou (Zhangye) 肃 sù - Suzhou (Jiuquan) | |||||||||||||
İdari birim türü | Eyalet | |||||||||||||
Başkenti (ve en büyük şehri) | Lanzhou | |||||||||||||
ÇKP Komitesi Sekreteri | ||||||||||||||
Vali | (vekâleten) | |||||||||||||
Yüzölçümü | 454.000 km² (7.) | |||||||||||||
Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu | 25.019.831 (22.) 57,7 kişi/km² (27.) | |||||||||||||
GSYİH (2007) - kişi başına | CNY 269,9 milyar (26.) CNY 10.335 (30ncu) | |||||||||||||
İGE (2005) | 0,675 (orta) (28.) | |||||||||||||
Başlıca etnik gruplar | Han - %91 Hui - %5 (Dongxiang) - %2 Tibetli - %2 | |||||||||||||
İl düzeyi | 14 | |||||||||||||
İlçe düzeyi | 86 | |||||||||||||
Belde düzeyi† | 1344 | |||||||||||||
(ISO 3166-2) | CN-62 | |||||||||||||
Resmî websitesi http://www.gansu.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Tarih
Kansu, Qin Hanedanı döneminde (MÖ 221-206) Çin topraklarına katıldı. Marco Polo'nun Çin'e girdiği yol olarak tanınan bölge, pek çok kişinin kişinin seyahat ettiği bir koridordu. Kansu adı Yuan Hanedanı döneminde, Ganzhou ve Suzhou bölgelerinin adlarından (1206-1368) oluşturuldu. 1644'ten 1911'e değin Qing (Mançu) hanedanının yönetiminde kalan Kansu'nun bu dönemde en ünlü yöneticilerinden olan Zuo Zongtang (1812-1885) (Taiping) ve Müslüman ayaklanmalarının (1862-1877) ardından yörede yarım yüzyıl boyunca barış sağladı. 1920'de, 20. yüzyılın en büyük deprem felaketlerinden biri maydana gelmiştir. Merkezi Kansu'nun doğusunda bulunan 8.6 şiddetindeki depremde yaklaşık 200,000 - 250,000 arasında can kaybı yaşanırken, pek çok kent ve kasaba haritadan silinmiştir.
Doğal yapı
Kansu'da doğal yapının en belirgin özelliği platolardır. Kansu Koridoru olarak anılan bölge, Lanzhou'nun 192 km kuzeybatısındadır. Kansu'nun doğu kesimi Çin'in başlıca deprem merkezidir. Kansu'da yaz ve kış arasında büyük sıcaklık farklılıkları görülür.
Nüfus
2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Kansu Eyaleti'nin toplam nüfusu 25.019.831.
Etnik yapı
Kansu Eyaleti sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:
Etnik grup | Nüfus |
---|---|
Han | 23.164.817 |
Hui | 1.258.641 |
Donşian | 546.255 |
Tibetli | 488.359 |
(Monguor) (Tu) | 30.781 |
Bao'an | 18.170 |
Mançu | 14.206 |
Salar | 13.517 |
Yugur | 13.001 |
Moğol | 10.935 |
Diller
Kansu Eyaleti çapında (Beifanghua)'nın (Mandarin) farklı lehçeleri konuşulur. Kansu'da Beifanghua'nın Pingliang ve (Qingyang) şehirleri), ((Tianshui) ve (Dingxi) şehirleri), (Hezhou lehçesi) (Linxia Hui Özerk İli) ve (Dunhuang). Kansu'da Beifanghua'nın dalına ait lehçeler de şunlardır: (Lanzhou ve (Baiyin) şehirleri; Linxia İli- ) ve (Wuwei, Jiayuguan, Jiuquan, (Jinchang) ve Zhangye şehirleri). Tüm bunların dışında, Ethnologue'a göre, Kansu'da konuşulan diğer diller şunlardır: , , (Batı Yugurca), , , Doğu Yugurca, (Donşianca), Jin Çincesi, Kalmak-Oyratça, Kazakça, Moğolca, , Salarca ve Uygurca
dalına ait lehçeler şunlardır: ((Qingyang Şehri)- ), ((Longnan),Ekonomi
Pamuk, keten yağı, karpuz, mısır ve darı başlıca tarımsal ticari ürünlerdir. Ancak Kansu ekonomisi büyük ölçüde madenciliğe dayanır. Petrol, kömür ve demir cevheri başlıca yer altı kaynakları arasındadır. Çin'in bir nükleer enerji merkezidir.
İdari yapılanma
Kansu Eyaleti'nin İdari Bölümleri | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bölüm kodu | İsim | Çince Pinyin | Alan (km2) | Nüfus (2020 Nüfus Sayımı) | Merkez | İlçe düzeyi bölümler | ||||
Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | Özerk ilçeler | |||||||
620000 | Kansu Eyaleti | 甘肃省 Gānsù Shěng | 425.888,93 | 25.019.831 | Lanzhou Şehri | 17 | 5 | 57 | 7 | |
— İl düzeyi şehirler — | ||||||||||
620100 | Lanzhou Şehri | 兰州市 Lánzhōu Shì | 13.192,31 | 4.359.446 | 5 | 3 | ||||
620200 | Jiayuguan Şehri | 嘉峪关市 Jiāyùguān Shì | 1.224,17 | 312.663 | ||||||
620300 | (Jinchang Şehri) | 金昌市 Jīnchāng Shì | 7.548,98 | 438.026 | 1 | 1 | ||||
620400 | (Baiyin Şehri) | 白银市 Báiyín Shì | 20.098,54 | 1.515.110 | 2 | 3 | ||||
620500 | (Tianshui Şehri) | 天水市 Tiānshuǐ Shì | 14.277,20 | 2.984.659 | 2 | 4 | 1 | |||
620600 | Wuwei Şehri | 武威市 Wǔwēi Shì | 32.347,09 | 1.464.955 | 1 | 2 | 1 | |||
620700 | Zhangye Şehri | 张掖市 Zhāngyè Shì | 38.592,06 | 1.131.106 | 1 | 4 | 1 | |||
620800 | Pingliang Şehri | 平凉市 Píngliàng Shì | 11.171,15 | 1.848.607 | 1 | 1 | 5 | |||
620900 | Jiuquan Şehri | 酒泉市 Jiǔquán Shì | 168.080,24 | 1.055.706 | 1 | 2 | 2 | 2 | ||
621000 | (Qingyang Şehri) | 庆阳市 Qìngyáng Shì | 27.117,27 | 2.179.716 | 1 | 7 | ||||
621100 | (Dingxi Şehri) | 定西市 Dìngxī Shì | 19.609,24 | 2.524.097 | 1 | 6 | ||||
621200 | (Longnan Şehri) | 陇南市 Lǒngnán Shì | 27.838,66 | 2.407.272 | 1 | 8 | ||||
— Özerk iller — | ||||||||||
622900 | Linxia Hui Özerk İli | 临夏回族自治州 Línxià Huízú Zìzhìzhōu | 8.198,46 | 2.109.750 | 1 | 5 | 2 | |||
623000 | (Gannan Tibet Özerk İli) | 甘南藏族自治州 Gānnán Zāngzú Zìzhìzhōu | 36.593,55 | 691.808 | Hezuo Şehri | 1 | 7 |
Galeri
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Kansu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- (2010 Kansu heyelanı)
Kaynakça
- ^ a b c . 甘肃省统计局. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Çin'de İslâmiyet". İÜ İTKD. s. 163. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2022.
- ^ . 19 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, & Charles D. Fennig (eds.) (2021). Ethnologue: Languages of the World (24 bas.). Dallas, Teksas: SIL International. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ . 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar