Karadağ Sırpları (Sırpça: Срби у Црној Гори, Srbi u Crnoj Gori) veya Karadağlı Sırplar (Sırpça: Црногорcки Cрби, Crnogorski Srbi)Karadağlılardan sonra Karadağ'daki (ülke nüfusunun %28,7'si) en büyük ikinci etnik grubu oluşturur. Sırplar, Eski Karadağ, Eski Hersek, Brda, Raška, Kotor Körfezi ve Zeta'nın yerli nüfusudur.
Karadağ'daki Sırp toplumunun bayrakları | |
Toplam nüfus | |
---|---|
Karadağ'daki Sırplar: 178,110 (2011) Sırplar-Karadağlılar: 2,103 (2011) Karadağlı-Sırplar: 1,833 (2011) | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Diller | |
Din | |
İlgili etnik gruplar | |
Diğer Güney Slavları, özellikle Karadağlılar |
Tarihi
6. ve 7. yüzyıllardaki Slav göçleri sırasında, günümüz Karadağ toprakları, bölgede birkaç prenslik kuran Sırplar tarafından yerleşik hale getirildi. Modern Karadağ'ın güney kesimlerinde Duklja Prensliği kuruldu, batı kısımları ise 'ne aitti. Modern Karadağ'ın kuzey kesimleri, Sırbistan Prensliği'ne aitti. Tüm bu erken dönem politikaları Bizans İmparatoru VII. Konstantinos'un (944-959) tarih yazımı eserlerinde anlatılmıştır.
1018'de, tüm Sırp beylikleri Bizans İmparatorluğu'nun en yüksek yönetimi altına girdi. Duklja ve Travunija bölgeleri Vojislavljević hanedanının kurucusu Prens Stefan Vojislav yönetiminde y. 1034-1042 yıllarında Bizans yönetiminden ayrıldı. Oğlu Mihailo I Vojislavljević (ö. 1081), Zahumlje'yi ve iç Sırbistan'ı kurtardı, birleşik bir Sırp yönetimi yarattı ve kral unvanını aldı. Oğlu Kral Konstantin Bodin'in (ö. 1100) saltanatını, 12. yüzyılın büyük bir bölümünde süren bölgesel bir parçalanma dönemi izledi.
1180'den sonra, bugün Karadağ'ın tamamı, Nemanjić hanedanının kurucusu Büyük Prens Stefan Nemanja'nın egemenliğine girdi. Eskiden Duklja olarak bilinen Zeta bölgesi, birleşik Sırp devletinin kraliyet ülkesi oldu. Taht, Stefan Nemanja'nın en büyük oğlu Vukan Nemanjić'e ve daha sonra 1228'de Sırbistan Kralı olarak babasının yerine geçen Kral Stefan Nemanjić'in oğlu veliaht prens Stefan Radoslav'ya verildi. Böylece bölgeyi tahtın varisine veya kraliyet ailesinin başka bir üyesine vermek bir gelenek haline geldi. Morača, Praskvica, Vranjina ve diğerleri gibi birkaç başka manastır da bu döneme aittir. Sırp Despotluğu, son bağımsız Orta Çağ Sırp devletidir ve günümüz Karadağ'ının çoğunu kapsamaktadır.
Karadağ, Petrović-Njegoš hanedanı altında bağımsızlığı önce bir beylik sonra da bir krallık olarak gördü. Hem Sırbistan Krallığı hem de Karadağ Krallığı, Balkan Savaşları'nda ve Birinci Dünya Savaşı'nda bağımsız devletler olarak birlikte savaştılar. 1918'deki savaşın sonunda, Karadağlı Beyazların Sırp desteğiyle Karadağlı I. Nikola'yı görevden alması ve Karadağ'ın Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı'nın (1929'da Yugoslavya Krallığı olarak yeniden adlandırıldı) bir parçası olarak Sırbistan ile birleşmesini ilan etmesi, Karadağ Yeşillerinin buna karşı çıkmasıyla iki devlet arasında gerginlik yaşandı. Çatışma, Beyazların Sırp ordusunun desteğiyle Yeşilleri mağlup ettiği Noel Ayaklanmasına yol açtı.
İkinci Dünya Savaşı sırasında hem Sırplar hem de Karadağlılar her iki direniş hareketinde, Yugoslav Partizanlar ve Anavatan'daki Çetnikler olarak bilinen Yugoslav Ordusu'nda çok aktifti. Savaşın sonunda sosyalist Yugoslavya kuruldu ve ikisi Yugoslav federasyonu içinde cumhuriyet oldu.
Yugoslav Partizan Milovan Đilas kendisini Karadağlı Sırp olarak tanımladı ve Karadağ'ı Sırpların ruhani vatanı olarak nitelendirerek, "Sırp olduğum için Karadağlı değilim, Karadağlı olduğum için Sırp'ım. Biz Karadağlılar Sırpların tuzuyuz. Sırpların tüm gücü burada [Karadağ'da] değil ama ruhları burada."
Kültür
Dil
Karadağ'ın ulusal dili tarihsel ve geleneksel olarak Sırpça olarak adlandırılmıştır. Pavle Ivić'e göre, Karadağ'da Shtokavian lehçesinin (Sırp dilinin) iki alt lehçesi konuşuluyordu: Doğu Hersek lehçesi ve Zeta-Güney Sancak lehçesi. Doğu Hersek lehçesi Karadağ, Sırbistan, Bosna-Hersek ve Hırvatistan'da konuşulmaktadır. Bugün, ulusal standart, Zeta-Güney Sancak lehçesine dayanmaktadır.
Ülke nüfusunun yaklaşık %42,9'u, Karadağlı ilan edilenlerin %37'si de dahil olmak üzere, ana dili olarak Sırpça konuşuyor. Sırpça, yeni Karadağ Anayasası'nın 1992 Anayasasının yerini aldığı 2007 yılına kadar Karadağ'ın resmi diliydi. Sırp yanlısı partilerin muhalefetinin ortasında,Karadağca ülkenin tek resmi dili haline getirildi ve Sırpçaya Boşnakça, Arnavutça ve Hırvatça ile birlikte tanınan bir azınlık dili statüsü verildi. 2006 yılından bu yana, hem dilsel hem de kültürel yaşamın diğer yönlerinde, Karadağlı etnik Sırplar kademeli olarak "zorlayıcı olmayan" "Karadağlılaşmaya" maruz kalıyorlar.
Kaynakça
- ^ [Population of Montenegro by sex, type of settlement, national or ethnic affiliation, religion and mother tongue by municipalities in Montenegro] (PDF) (Karadağca). 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ Charles Seignobos, Political History of Europe, since 1814, ed. S. M. Macvane, H. Holt and Company, New York, 1900, pp. 663–664; excerpt from chapter XXI The Christian Nations of The Balkans, subchapter Servia and Montenegro, passages Montenegro
- ^ . Rastko.rs. 29 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011.
- ^ (PDF). 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Ćirković 2004, s. 11-12.
- ^ Moravcsik 1967.
- ^ Fine 1991.
- ^ Ćirković 2004, s. 26-27.
- ^ David Luscombe; Jonathan Riley-Smith (1995–2005). The New Cambridge Medieval History (7 vols.) (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. s. 266-270.
- ^ Ćirković 2004.
- ^ Banac 1992, s. 285.
- ^ Elizabeth Roberts. Realm of the Black Mountain: A History of Montenegro. London, England, UK: Cornell University Press, 2007. Pp. 1.
- ^ cf. , Paul Cubberly, The Slavic Languages, Cambridge University Press, Cambridge 2006; esp. v. pp. 73: "Serbia had used Serbian as an official language since 1814, and Montenegro even earlier.".
- ^ . Setimes.com. 26 Ekim 2007. 29 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011.
- ^ . Snp.co.me. 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011.
- ^ "Financial Times (2007): Neil MacDonald, Montenegro's ethnicity debate intensifies". 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
Kaynakça
- (2004). The Serbs. Malden: Blackwell Publishing. ISBN . 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- Moravcsik, Gyula, (Ed.) (1967) [1949]. Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (2. revised bas.). Washington D.C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies. ISBN . 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- Fine, John Van Antwerp Jr. (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN . 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- (1992) [1984]. The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics (2. printing of the 2. bas.). Ithaca, N.Y: Cornell University Press. ISBN . 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karadag Sirplari Sirpca Srbi u Crnoј Gori Srbi u Crnoj Gori veya Karadagli Sirplar Sirpca Crnogorcki Crbi Crnogorski Srbi Karadaglilardan sonra Karadag daki ulke nufusunun 28 7 si en buyuk ikinci etnik grubu olusturur Sirplar Eski Karadag Eski Hersek Brda Raska Kotor Korfezi ve Zeta nin yerli nufusudur Karadag Sirplari Srbi u Crnoј Gori Srbi u Crnoj GoriKaradag daki Sirp toplumunun bayraklariToplam nufusKaradag daki Sirplar 178 110 2011 Sirplar Karadaglilar 2 103 2011 Karadagli Sirplar 1 833 2011 Onemli nufusa sahip bolgelerDillerSirpcaDinSirp Ortodoks KilisesiIlgili etnik gruplarDiger Guney Slavlari ozellikle KaradaglilarTarihi6 ve 7 yuzyillardaki Slav gocleri sirasinda gunumuz Karadag topraklari bolgede birkac prenslik kuran Sirplar tarafindan yerlesik hale getirildi Modern Karadag in guney kesimlerinde Duklja Prensligi kuruldu bati kisimlari ise ne aitti Modern Karadag in kuzey kesimleri Sirbistan Prensligi ne aitti Tum bu erken donem politikalari Bizans Imparatoru VII Konstantinos un 944 959 tarih yazimi eserlerinde anlatilmistir 1018 de tum Sirp beylikleri Bizans Imparatorlugu nun en yuksek yonetimi altina girdi Duklja ve Travunija bolgeleri Vojislavljevic hanedaninin kurucusu Prens Stefan Vojislav yonetiminde y 1034 1042 yillarinda Bizans yonetiminden ayrildi Oglu Mihailo I Vojislavljevic o 1081 Zahumlje yi ve ic Sirbistan i kurtardi birlesik bir Sirp yonetimi yaratti ve kral unvanini aldi Oglu Kral Konstantin Bodin in o 1100 saltanatini 12 yuzyilin buyuk bir bolumunde suren bolgesel bir parcalanma donemi izledi 1180 den sonra bugun Karadag in tamami Nemanjic hanedaninin kurucusu Buyuk Prens Stefan Nemanja nin egemenligine girdi Eskiden Duklja olarak bilinen Zeta bolgesi birlesik Sirp devletinin kraliyet ulkesi oldu Taht Stefan Nemanja nin en buyuk oglu Vukan Nemanjic e ve daha sonra 1228 de Sirbistan Krali olarak babasinin yerine gecen Kral Stefan Nemanjic in oglu veliaht prens Stefan Radoslav ya verildi Boylece bolgeyi tahtin varisine veya kraliyet ailesinin baska bir uyesine vermek bir gelenek haline geldi Moraca Praskvica Vranjina ve digerleri gibi birkac baska manastir da bu doneme aittir Sirp Despotlugu son bagimsiz Orta Cag Sirp devletidir ve gunumuz Karadag inin cogunu kapsamaktadir Karadag Petrovic Njegos hanedani altinda bagimsizligi once bir beylik sonra da bir krallik olarak gordu Hem Sirbistan Kralligi hem de Karadag Kralligi Balkan Savaslari nda ve Birinci Dunya Savasi nda bagimsiz devletler olarak birlikte savastilar 1918 deki savasin sonunda Karadagli Beyazlarin Sirp destegiyle Karadagli I Nikola yi gorevden almasi ve Karadag in Sirplar Hirvatlar ve Slovenler Kralligi nin 1929 da Yugoslavya Kralligi olarak yeniden adlandirildi bir parcasi olarak Sirbistan ile birlesmesini ilan etmesi Karadag Yesillerinin buna karsi cikmasiyla iki devlet arasinda gerginlik yasandi Catisma Beyazlarin Sirp ordusunun destegiyle Yesilleri maglup ettigi Noel Ayaklanmasina yol acti Ikinci Dunya Savasi sirasinda hem Sirplar hem de Karadaglilar her iki direnis hareketinde Yugoslav Partizanlar ve Anavatan daki Cetnikler olarak bilinen Yugoslav Ordusu nda cok aktifti Savasin sonunda sosyalist Yugoslavya kuruldu ve ikisi Yugoslav federasyonu icinde cumhuriyet oldu Yugoslav Partizan Milovan Đilas kendisini Karadagli Sirp olarak tanimladi ve Karadag i Sirplarin ruhani vatani olarak nitelendirerek Sirp oldugum icin Karadagli degilim Karadagli oldugum icin Sirp im Biz Karadaglilar Sirplarin tuzuyuz Sirplarin tum gucu burada Karadag da degil ama ruhlari burada KulturDil Miroslav Incili Karadagli Sirp hukumdari Humlu Miroslav in emriyle yaratilmistir Karadag in ulusal dili tarihsel ve geleneksel olarak Sirpca olarak adlandirilmistir Pavle Ivic e gore Karadag da Shtokavian lehcesinin Sirp dilinin iki alt lehcesi konusuluyordu Dogu Hersek lehcesi ve Zeta Guney Sancak lehcesi Dogu Hersek lehcesi Karadag Sirbistan Bosna Hersek ve Hirvatistan da konusulmaktadir Bugun ulusal standart Zeta Guney Sancak lehcesine dayanmaktadir Ulke nufusunun yaklasik 42 9 u Karadagli ilan edilenlerin 37 si de dahil olmak uzere ana dili olarak Sirpca konusuyor Sirpca yeni Karadag Anayasasi nin 1992 Anayasasinin yerini aldigi 2007 yilina kadar Karadag in resmi diliydi Sirp yanlisi partilerin muhalefetinin ortasinda Karadagca ulkenin tek resmi dili haline getirildi ve Sirpcaya Bosnakca Arnavutca ve Hirvatca ile birlikte taninan bir azinlik dili statusu verildi 2006 yilindan bu yana hem dilsel hem de kulturel yasamin diger yonlerinde Karadagli etnik Sirplar kademeli olarak zorlayici olmayan Karadaglilasmaya maruz kaliyorlar Kaynakca Population of Montenegro by sex type of settlement national or ethnic affiliation religion and mother tongue by municipalities in Montenegro PDF Karadagca 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021 Charles Seignobos Political History of Europe since 1814 ed S M Macvane H Holt and Company New York 1900 pp 663 664 excerpt from chapter XXI The Christian Nations of The Balkans subchapter Servia and Montenegro passages Montenegro Rastko rs 29 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2011 PDF 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Cirkovic 2004 s 11 12 Moravcsik 1967 Fine 1991 Cirkovic 2004 s 26 27 David Luscombe Jonathan Riley Smith 1995 2005 The New Cambridge Medieval History 7 vols Ingilizce Cambridge Cambridge University Press s 266 270 Cirkovic 2004 Banac 1992 s 285 Elizabeth Roberts Realm of the Black Mountain A History of Montenegro London England UK Cornell University Press 2007 Pp 1 cf Paul Cubberly The Slavic Languages Cambridge University Press Cambridge 2006 esp v pp 73 Serbia had used Serbian as an official language since 1814 and Montenegro even earlier Setimes com 26 Ekim 2007 29 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2011 Snp co me 20 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2011 Financial Times 2007 Neil MacDonald Montenegro s ethnicity debate intensifies 4 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Kaynakca 2004 The Serbs Malden Blackwell Publishing ISBN 9781405142915 15 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Moravcsik Gyula Ed 1967 1949 Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio 2 revised bas Washington D C Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies ISBN 9780884020219 4 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Fine John Van Antwerp Jr 1991 1983 The Early Medieval Balkans A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century Ann Arbor Michigan University of Michigan Press ISBN 0472081497 4 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 1992 1984 The National Question in Yugoslavia Origins History Politics 2 printing of the 2 bas Ithaca N Y Cornell University Press ISBN 0801494931 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021