Karameh çarpışması, 21 Mart 1968 tarihinde İsrail birliklerinin 'na yaptıkları saldırılarla El Fetih örgütünün gösterdiği direnişe verilen isim.
Karameh çatışması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
İsrail askerleri çatışma mevzilerinde | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
İsrail | Filistin Kurtuluş Örgütü | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Yasser Arafat | |||||||
Kayıplar | |||||||
28 ölü 69 yaralı 4 tank; 2 half-tracks 2 zırhlı araç; 1 savaşuçağı | Ürdün' 100–200 ölü; ~100 yaralı; 120–150 esir |
1968 boyunca el Fetih örgütünün merkezinin bulunduğu, Filistin mülteci kamplarının yer aldığı el Karameh kasabası İsrail Ordusu tarafından birçok kez hedef alındı. Şehrin Arapça adının anlamı "haysiyet"tir ve 1967 Arap yenilgisinden sonra sembolik önemini artırmaktadır. Buraya düzenlene operasyon, el Fetih ve diğer militan örgütler tarafından işgal altında bulunan Batı Şeria'da roketli saldırılara karşı misilleme amaçlıdır. Said Aburiş'e göre Ürdün hükümeti ve birkaç el Fetih komandosu Arafat'ı geniş çaplı bir İsrail saldırısının hazırlıklarını karşı uyarmış, George Habbaş'ın yeni kurulmuş Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ile Nayef Hayatme'nin fraksiyoner Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi (FDHKC) örgütleri şehri terk etmiştir. Her ne kadar el Fetih sempatizanı Ürdünlü bir general tarafından kasabayı terkedip tepelere saklanması önerildiyse de Arafat buna karşı çıkmış, ve "Arap dünyasında çekilmeyecek ya da kaçmayacakların da olduğuna tüm Dünya'yı inandırmak istiyoruz" demiştir. Aburiş, el Fetih'in Arafat'ın emriyle kasabada kaldığını, Ürdün Ordusu'nun eğer ağır çarpışmalar olursa devreye girme kararı verdiğini yazar.
21 Mart gecesi İsrail Ordusu ağır silahlarla, zırhlı araçlarla ve savaş uçaklarıyla el Karameh'e saldırdı. El Fetih'in kaçmaması İsrail askerlerini şaşırttı. İsrail kuvvetleri harekâtı genişletince Ürdün Ordusu da müdahil oldu ve İsrailliler büyük bir savaş çıkmasını önlemek için geri çekilmek zorunda kaldı. Çarpışmanın sonunda yaklaşık 150 el Fetih militanı, yirmi Ürdün askeri ve yirmi sekiz İsrail askeri ölmüştür. Arapların ölü sayısının daha çok olmasına rağmen, İsrail'in hızlı geri çekilmesi nedeniyle el Fetih kendisini muzaffer saymıştır. Arafat savaş alanında bulunmuştur ama katılımının detayları belirli değildir. Ancak hem müttefikleri hem de İsrail haberalma örgütü çarpışma sırasında sürekli olarak adamlarını yerlerinden ayrılmama ve çarpışmaya devam etme konusunda cesaretlendirdiğini belirtmiştir.
Çarpışma Time tarafından detaylı olarak izlenmiş ve Arafat'ın portresi 13 Aralık 1963 sayısının kapağında çıkarak Dünya Arafat'ın resmiyle ilk defa tanışmıştır.Savaş sonrası ortamda bu önemli dönüm noktasında Arafat ve el Fetih ortaya çıkmış ve İsrail'e karşı çıkmaya cesaret eden ulusal kahraman olarak görülmeye başlamıştır. Arap dünyasından gelen toplu takdirler sonucu finansal bağışlar önemli ölçüde artmış ve el Fetih silah ve mühimmatı gelişmiştir. İçlerinde binlerce Filistinli olmayan Arabın da bulunduğu birçok gencin katılımıyla örgütün üye sayısı artmıştır.
3 Şubat 1969'da toplanan Filistin Ulusal Konseyi'nde Yahya Hammuda Filistin Kurtuluş Örgütü liderliğinden çekildi. Yerine geçen Arafat, iki yıl sonra Filistin Devrimci Kuvvetlerinin başkomutanı oldu ve daha sonra 1973'te FKÖ'nün siyasal kolunun da başına geçti
Kaynakça
- ^ Zeev Maoz, Defending the Holy Land, A Critical Analysis of Israel’s Security and Foreign Policy, University of Michigan Press, 2006
- ^ a b c Herzog, The Arab-Israeli Wars, Random House New York, 1982 @ page 205
- ^ a b c d (1998). From Defender to Dictator. New York: Bloomsbury Publishing. ss. pp.69-98. ISBN .
- ^ Sayigh, Yezid (1997). Armed Struggle and the Search for State, the Palestinian National Movement, 1949–1993. Oxford University Press. ISBN .
- ^ Bulloch, John (1983). Final Conflict. Faber Publishing. ss. pp.165.
- ^ Livingstone, Neil (1990). Inside the PLO. Reader's Digest Association. ss. pp.80. ISBN .
- ^ Cobban, Helena (1984). The Palestinian Liberation Organization, Power, People and Politics. Cambridge University Press. ss. pp.39. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karameh carpismasi 21 Mart 1968 tarihinde Israil birliklerinin na yaptiklari saldirilarla El Fetih orgutunun gosterdigi direnise verilen isim Karameh catismasiIsrail askerleri catisma mevzilerindeTarih21 Mart 1968BolgeKarameh kasabasi Urdun SonucIsrail askeri zaferi ve Karameh kampinin imha edilmesiTaraflarIsrailUrdun Filistin Kurtulus OrgutuKomutanlar ve liderlerYasser ArafatKayiplar28 olu 69 yarali 4 tank 2 half tracks 2 zirhli arac 1 savasucagiUrdun 84 olu 250 yarali 4 esir 30 tank 2 savas ucagi FKO 100 200 olu 100 yarali 120 150 esir 1968 boyunca el Fetih orgutunun merkezinin bulundugu Filistin multeci kamplarinin yer aldigi el Karameh kasabasi Israil Ordusu tarafindan bircok kez hedef alindi Sehrin Arapca adinin anlami haysiyet tir ve 1967 Arap yenilgisinden sonra sembolik onemini artirmaktadir Buraya duzenlene operasyon el Fetih ve diger militan orgutler tarafindan isgal altinda bulunan Bati Seria da roketli saldirilara karsi misilleme amaclidir Said Aburis e gore Urdun hukumeti ve birkac el Fetih komandosu Arafat i genis capli bir Israil saldirisinin hazirliklarini karsi uyarmis George Habbas in yeni kurulmus Filistin Halk Kurtulus Cephesi FHKC ile Nayef Hayatme nin fraksiyoner Filistin Demokratik Halk Kurtulus Cephesi FDHKC orgutleri sehri terk etmistir Her ne kadar el Fetih sempatizani Urdunlu bir general tarafindan kasabayi terkedip tepelere saklanmasi onerildiyse de Arafat buna karsi cikmis ve Arap dunyasinda cekilmeyecek ya da kacmayacaklarin da olduguna tum Dunya yi inandirmak istiyoruz demistir Aburis el Fetih in Arafat in emriyle kasabada kaldigini Urdun Ordusu nun eger agir carpismalar olursa devreye girme karari verdigini yazar 21 Mart gecesi Israil Ordusu agir silahlarla zirhli araclarla ve savas ucaklariyla el Karameh e saldirdi El Fetih in kacmamasi Israil askerlerini sasirtti Israil kuvvetleri harekati genisletince Urdun Ordusu da mudahil oldu ve Israilliler buyuk bir savas cikmasini onlemek icin geri cekilmek zorunda kaldi Carpismanin sonunda yaklasik 150 el Fetih militani yirmi Urdun askeri ve yirmi sekiz Israil askeri olmustur Araplarin olu sayisinin daha cok olmasina ragmen Israil in hizli geri cekilmesi nedeniyle el Fetih kendisini muzaffer saymistir Arafat savas alaninda bulunmustur ama katiliminin detaylari belirli degildir Ancak hem muttefikleri hem de Israil haberalma orgutu carpisma sirasinda surekli olarak adamlarini yerlerinden ayrilmama ve carpismaya devam etme konusunda cesaretlendirdigini belirtmistir Carpisma Time tarafindan detayli olarak izlenmis ve Arafat in portresi 13 Aralik 1963 sayisinin kapaginda cikarak Dunya Arafat in resmiyle ilk defa tanismistir Savas sonrasi ortamda bu onemli donum noktasinda Arafat ve el Fetih ortaya cikmis ve Israil e karsi cikmaya cesaret eden ulusal kahraman olarak gorulmeye baslamistir Arap dunyasindan gelen toplu takdirler sonucu finansal bagislar onemli olcude artmis ve el Fetih silah ve muhimmati gelismistir Iclerinde binlerce Filistinli olmayan Arabin da bulundugu bircok gencin katilimiyla orgutun uye sayisi artmistir 3 Subat 1969 da toplanan Filistin Ulusal Konseyi nde Yahya Hammuda Filistin Kurtulus Orgutu liderliginden cekildi Yerine gecen Arafat iki yil sonra Filistin Devrimci Kuvvetlerinin baskomutani oldu ve daha sonra 1973 te FKO nun siyasal kolunun da basina gectiKaynakca Zeev Maoz Defending the Holy Land A Critical Analysis of Israel s Security and Foreign Policy University of Michigan Press 2006 a b c Herzog The Arab Israeli Wars Random House New York 1982 page 205 a b c d 1998 From Defender to Dictator New York Bloomsbury Publishing ss pp 69 98 ISBN 1 58234 049 8 KB1 bakim Fazladan yazi link Sayigh Yezid 1997 Armed Struggle and the Search for State the Palestinian National Movement 1949 1993 Oxford University Press ISBN 0198296436 Bulloch John 1983 Final Conflict Faber Publishing ss pp 165 KB1 bakim Fazladan yazi link Livingstone Neil 1990 Inside the PLO Reader s Digest Association ss pp 80 ISBN 978 0 7090 4548 9 KB1 bakim Fazladan yazi link Cobban Helena 1984 The Palestinian Liberation Organization Power People and Politics Cambridge University Press ss pp 39 ISBN 0521272165 KB1 bakim Fazladan yazi link