Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ (Arapça: منظمة التحرير الفلسطينية Munaẓẓamat at-Taḥrīr al-Filasṭīniyyah) veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO (Palestine Liberation Organization) olarak bilinen, bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür. Temelleri 13-16 Ocak 1964’te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.
Filistin Kurtuluş Örgütü Arapça: منظمة التحرير الفلسطينية Munaẓẓamat at-Taḥrīr al-Filasṭīniyyah | |
---|---|
Kısaltma | PLO |
Genel başkan | Mahmud Abbas |
Kuruluş tarihi | 28 Mayıs 1964 |
Merkez | Batı Şeria |
İdeoloji | Anti-Siyonizm |
FKÖ'nün kurumsallaşması aşamasında Arap devletleri Filistinlileri mücadele yönünde yetiştirmek amacıyla askerî okullarına alma talebinde bulundular, ayrıca teşkilatın finansmanı için bir Filistin Millî Fonu oluşturuldu. Arap devletlerinde FKÖ'nün ofisleri açıldı ve o sıralarda Gazze ve Sina'da üslenecek bir Filistin Kurtuluş Ordusu kuruldu.
Bir anlamda Filistin davasının siyasal temsilcisi olan ve çok sayıda Filistinli örgütü bir çatı altında toplayan FKÖ, 1967 Arap-İsrail Savaşı'nda etkinliğini artırdı. 1968 yılında yapılan Filistin Ulusal Konseyi'nin dördüncü toplantısında FKÖ yeniden örgütlendi. Silahlı gruplar üye yapılırken sözleşme yeniden gözden geçirildi ve Filistin Kurtuluş Ordusu'nun askerî kanadı kuruldu.
FKÖ'nün en önemli organı, Filistin parlamentosuna eş değer olan Ulusal Konsey'dir. Üyeler; Konsey'in mevcut kurulu, askerî gruplar, Filistin birlikleri, meslek örgütleri ve önde gelen Filistinlilerin görüşmeleriyle belirlenmektedir. Konsey, FKÖ'nün siyasetini ve programlarını oluşturan en üst kuruldur.
FKÖ şemsiyesi altında bulunan gruplar içindeki en büyük örgüt olan El-Fetih'in lideri Yaser Arafat, 1969'da FKÖ Yürütme Kurulu Başkanlığı'na getirildi. Arafat yönetimi 1973 yılından itibaren diplomasiye ağırlık vererek FKÖ'ye sürgün hükûmeti niteliği kazandırdı. 1974 yılında örgüt, Arap Birliği, İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından Filistinlilerin tek meşru temsilcisi olarak tanındı. 1980'li yılların başlarına kadar FKÖ pek çok değişik grubu bünyesinde taşıyor olmasına rağmen Filistin davasının önde gelen örgütü olma özelliğini korudu. Örgütün merkezi 1967 savaşından sonra Ürdün'e, 1970'te Lübnan'a ve 1982 yılında İsrail'in Lübnan'ı işgaliyle Tunus'a taşındı.
FKÖ Başkanı Arafat, Aralık 1988'de FKÖ adına terörizmi kınadığını açıklayan bir konuşma yaptı. Bunun üzerine ABD bu açıklamanın, El-Fetih, , , Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ve Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi () gibi örgütleri de bağladığını düşündü. Fakat ABD ile FKÖ arasındaki diyalog FHKC'nin 30 Mayıs 1990'da İsrail kıyılarına saldırmasıyla bozuldu.
1991'deki Körfez Savaşı sırasında Yaser Arafat, Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i işgaline tam destek vererek tüm dünya kamuoyunu şaşırttı. Bunun sonucunda savaşın ardından Kuveyt'teki tüm Filistinliler Kuveyt'ten atıldılar.
1994 yılında yapılan Gazze-Eriha Anlaşması ve Eylül 1995'te yapılan 'yla İsrail Gazze Şeridi'nin tamamına yakınının, Batı Şeria'nın ise bazı bölgelerinin yönetimini Filistin Otoritesi'ne bıraktı. 1996 yılının Ocak ayında yapılan seçimlerin sonucunda 88 üyeli Filistin Otoritesi Konseyi oluşturuldu. Ayrıca seçimlerin sonunda Arafat Filistin Otoritesi'nin başkanı olarak göreve başladı. Filistin Otoritesi kabinesi 23 bakanlıktan oluşuyordu fakat önemli kararları alma yetkisi Arafat'a aitti. Ayrıca hükûmette önemli pozisyonlar el-Fetih üyelerine verildi. FKÖ, bugün devam eden varlığı ile Filistin Ulusal Otoritesi'ni yürüten siyasal bir parti gibi işlev görmektedir.
Kaynakça
- ^ a b . palestineun.org. 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Karşılıklı tanınma". 23 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
Dış bağlantılar
- Fhkc Askeri Kanadı Ebu Ali Mustafa Tugayları Fotoğrafları[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Filistin Kurtulus Orgutu kisaca FKO Arapca منظمة التحرير الفلسطينية Munaẓẓamat at Taḥrir al Filasṭiniyyah veya uluslararasi Ingilizce kisaltmasiyla PLO Palestine Liberation Organization olarak bilinen bagimsiz ve ozgur bir Filistin kurmayi amaclayan bir orguttur Temelleri 13 16 Ocak 1964 te Kahire de toplanan Arap Birligi zirvesinde atilan orgut 29 Mayis 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasinin ardindan 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu Orgut Arap devletleri arasindaki liderlik savasi yuzunden Filistinliler tarafindan degil Arap devletleri tarafinda ozellikle de Misir Devlet Baskani Cemal Abdunnasir in yogun destegi ile kurulmustur Filistin Kurtulus Orgutu Arapca منظمة التحرير الفلسطينية Munaẓẓamat at Taḥrir al FilasṭiniyyahKisaltmaPLOGenel baskanMahmud AbbasKurulus tarihi28 Mayis 1964MerkezBati SeriaIdeolojiAnti Siyonizm FKO nun kurumsallasmasi asamasinda Arap devletleri Filistinlileri mucadele yonunde yetistirmek amaciyla askeri okullarina alma talebinde bulundular ayrica teskilatin finansmani icin bir Filistin Milli Fonu olusturuldu Arap devletlerinde FKO nun ofisleri acildi ve o siralarda Gazze ve Sina da uslenecek bir Filistin Kurtulus Ordusu kuruldu Bir anlamda Filistin davasinin siyasal temsilcisi olan ve cok sayida Filistinli orgutu bir cati altinda toplayan FKO 1967 Arap Israil Savasi nda etkinligini artirdi 1968 yilinda yapilan Filistin Ulusal Konseyi nin dorduncu toplantisinda FKO yeniden orgutlendi Silahli gruplar uye yapilirken sozlesme yeniden gozden gecirildi ve Filistin Kurtulus Ordusu nun askeri kanadi kuruldu FKO nun en onemli organi Filistin parlamentosuna es deger olan Ulusal Konsey dir Uyeler Konsey in mevcut kurulu askeri gruplar Filistin birlikleri meslek orgutleri ve onde gelen Filistinlilerin gorusmeleriyle belirlenmektedir Konsey FKO nun siyasetini ve programlarini olusturan en ust kuruldur FKO semsiyesi altinda bulunan gruplar icindeki en buyuk orgut olan El Fetih in lideri Yaser Arafat 1969 da FKO Yurutme Kurulu Baskanligi na getirildi Arafat yonetimi 1973 yilindan itibaren diplomasiye agirlik vererek FKO ye surgun hukumeti niteligi kazandirdi 1974 yilinda orgut Arap Birligi Islam Konferansi Orgutu IKO ve Birlesmis Milletler BM tarafindan Filistinlilerin tek mesru temsilcisi olarak tanindi 1980 li yillarin baslarina kadar FKO pek cok degisik grubu bunyesinde tasiyor olmasina ragmen Filistin davasinin onde gelen orgutu olma ozelligini korudu Orgutun merkezi 1967 savasindan sonra Urdun e 1970 te Lubnan a ve 1982 yilinda Israil in Lubnan i isgaliyle Tunus a tasindi FKO Baskani Arafat Aralik 1988 de FKO adina terorizmi kinadigini aciklayan bir konusma yapti Bunun uzerine ABD bu aciklamanin El Fetih Filistin Halk Kurtulus Cephesi FHKC ve Filistin Demokratik Halk Kurtulus Cephesi gibi orgutleri de bagladigini dusundu Fakat ABD ile FKO arasindaki diyalog FHKC nin 30 Mayis 1990 da Israil kiyilarina saldirmasiyla bozuldu 1991 deki Korfez Savasi sirasinda Yaser Arafat Saddam Huseyin in Kuveyt i isgaline tam destek vererek tum dunya kamuoyunu sasirtti Bunun sonucunda savasin ardindan Kuveyt teki tum Filistinliler Kuveyt ten atildilar 1994 yilinda yapilan Gazze Eriha Anlasmasi ve Eylul 1995 te yapilan yla Israil Gazze Seridi nin tamamina yakininin Bati Seria nin ise bazi bolgelerinin yonetimini Filistin Otoritesi ne birakti 1996 yilinin Ocak ayinda yapilan secimlerin sonucunda 88 uyeli Filistin Otoritesi Konseyi olusturuldu Ayrica secimlerin sonunda Arafat Filistin Otoritesi nin baskani olarak goreve basladi Filistin Otoritesi kabinesi 23 bakanliktan olusuyordu fakat onemli kararlari alma yetkisi Arafat a aitti Ayrica hukumette onemli pozisyonlar el Fetih uyelerine verildi FKO bugun devam eden varligi ile Filistin Ulusal Otoritesi ni yuruten siyasal bir parti gibi islev gormektedir Kaynakca a b palestineun org 18 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 17 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2021 Karsilikli taninma 23 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2021 Dis baglantilarFhkc Askeri Kanadi Ebu Ali Mustafa Tugaylari Fotograflari olu kirik baglanti