Avrasya bozkırları genelinde bulunan doğancılık geleneksel biçiminde kartal ile olan av, çağdaş Kazakistan ve Kırgızistan'da Kazak ve Kırgız insanlar tarafından uygulanmaktadır, hem Bayan-Ölgii, Moğolistan hem de Xinjiang, Çin'de diasporalarda uygulanmaktadır. Bu Türk halklarının Aquila chrysaetos ile avcılığı ünlü olmasına rağmen, Accipiter gentilis, Falco peregrinus, Falco cherrug ve dahasını eğittiği bilinmektedir.
Terimler
Her iki Kazak ve Kırgız, Orta Asya'da doğancılığın iki ana dilinde genel olarak yırtıcı kuşlar ile avlanmak ve Kartal ile avlamak isteyenler için ayrı terimler vardır. Kazakça, "qusbegi" (kuşbeyi) ve "sayatshy": yakalamak, tren ve yırtıcı çeşitli kuşlar ile avlamakta kişiler için iki genel terim vardır. Qusbegi olarak tercüme anlamıyla "kuş" ve "bek", yani "efendi", başlığında, yani kelime "kuşların efendisi" anlamındadır. Eski Türkçede, "kush begi" bir hükümdarın doğancı kortu ve değerli rolünü yansıtan kağanın en saygın danışmanları için kullanılan bir tanımlamadır. "Sayat" Türk dillerinde profesyonel başlıklar için kullanılan bir son ekle biten -shy ekleyerek oluşturulan "doğancı" için genel olarak falconry terimini tanımlamak için kullanılan bir ad ve sözcüktür. Benzer şekilde, Aquila chrysaetos için Kazak kelimesi "" ve "kartallı avcı" için sözcük "bürgütçü" olmaktadır. Benzetme, "çakırdoğanlı avcı" sözcüğü için qarshyghashy olmaktadır.
Tarihi
Hitaylar
M.S. 936-45'te Mançurya'da göçebe bir halk olan Hitaylar, kuzey Çin'in bir bölümünü fethetti. M.S. 960'ta Çin, tarafından fethedildi. Başından itibaren, Song hanedanı zaten Çin kültüründe çok asimile olan Hitaylar'ı kontrol edemedi. Çin'in 300 yıllık iktidarı boyunca, Song hanedanı Song topraklarının fethinde onları tutmak için Hitaylar'a haraç ödemek zorunda kaldı. Hitaylar, Çin kültürüyle asimile olmalarına rağmen, kartal ile av konusunda (Song hanedanından bilinmeyen Çin resmine bakınız) birçok göçebe gelenekleri korudu.
Galeri
Wikimedia Commons'ta Kartal ile avcılık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ Keen, Dennis. . The Central Asian Falconry Project. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ Gibb, Sir H. A. R. The Encyclopaedia of Islam. s. 18. 23 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2016.
- ^ The Art of War by Sun Tzu - Special Edition by Sun Tzu and Lionel Giles (2005) p.170
- ^ China: Its History and Culture (4th Edition) by W. Scott Morton, Charlton M. Lewis, and Charlton Lewis (2004) p.100
- ^ 5 Steps to a 5: AP World History (5 Steps to a 5) by Peggy Martin (2004) p.115
- ^ Eagle Dreams: Searching for Legends in Wild Mongolia by Stephen J. Bodio (2003) p. 26
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avrasya bozkirlari genelinde bulunan dogancilik geleneksel biciminde kartal ile olan av cagdas Kazakistan ve Kirgizistan da Kazak ve Kirgiz insanlar tarafindan uygulanmaktadir hem Bayan Olgii Mogolistan hem de Xinjiang Cin de diasporalarda uygulanmaktadir Bu Turk halklarinin Aquila chrysaetos ile avciligi unlu olmasina ragmen Accipiter gentilis Falco peregrinus Falco cherrug ve dahasini egittigi bilinmektedir Kazak avcilar Olgi MogolistanTerimlerHer iki Kazak ve Kirgiz Orta Asya da doganciligin iki ana dilinde genel olarak yirtici kuslar ile avlanmak ve Kartal ile avlamak isteyenler icin ayri terimler vardir Kazakca qusbegi kusbeyi ve sayatshy yakalamak tren ve yirtici cesitli kuslar ile avlamakta kisiler icin iki genel terim vardir Qusbegi olarak tercume anlamiyla kus ve bek yani efendi basliginda yani kelime kuslarin efendisi anlamindadir Eski Turkcede kush begi bir hukumdarin doganci kortu ve degerli rolunu yansitan kaganin en saygin danismanlari icin kullanilan bir tanimlamadir Sayat Turk dillerinde profesyonel basliklar icin kullanilan bir son ekle biten shy ekleyerek olusturulan doganci icin genel olarak falconry terimini tanimlamak icin kullanilan bir ad ve sozcuktur Benzer sekilde Aquila chrysaetos icin Kazak kelimesi ve kartalli avci icin sozcuk burgutcu olmaktadir Benzetme cakirdoganli avci sozcugu icin qarshyghashy olmaktadir TarihiHitaylar M S 936 45 te Mancurya da gocebe bir halk olan Hitaylar kuzey Cin in bir bolumunu fethetti M S 960 ta Cin tarafindan fethedildi Basindan itibaren Song hanedani zaten Cin kulturunde cok asimile olan Hitaylar i kontrol edemedi Cin in 300 yillik iktidari boyunca Song hanedani Song topraklarinin fethinde onlari tutmak icin Hitaylar a harac odemek zorunda kaldi Hitaylar Cin kulturuyle asimile olmalarina ragmen kartal ile av konusunda Song hanedanindan bilinmeyen Cin resmine bakiniz bircok gocebe gelenekleri korudu GaleriWikimedia Commons ta Kartal ile avcilik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Keen Dennis The Central Asian Falconry Project 15 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2014 Gibb Sir H A R The Encyclopaedia of Islam s 18 23 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2016 The Art of War by Sun Tzu Special Edition by Sun Tzu and Lionel Giles 2005 p 170 China Its History and Culture 4th Edition by W Scott Morton Charlton M Lewis and Charlton Lewis 2004 p 100 5 Steps to a 5 AP World History 5 Steps to a 5 by Peggy Martin 2004 p 115 Eagle Dreams Searching for Legends in Wild Mongolia by Stephen J Bodio 2003 p 26