Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Kayabeyi Barajı ve Akıncı HES, Ardahan ili sınırları içinde Kura nehri üzerinde olup, enerji ve sulama amaçlı bir projedir. 6446 sayılı kanun çerçevesinde yapılmıştır. 159m yüksekliği ile Türkiye’nin ikinci en yüksek RCC barajı olma özelliğini taşıyor.
Kayabeyi Barajı | |
---|---|
Havza | |
Konum | Çıldır, Ardahan, Türkiye |
Koordinatlar | 41°10′05″K 42°57′21″D / 41.16806°K 42.95583°D |
Genel bilgiler | |
Amaç | Enerji, sulama |
Durum | Kullanımda |
Yapım süresi | 1990-2008 |
Açılış | 2008 | )
İşletme | Devlet Su İşleri |
(Tür) | Dolgu baraj |
Gövde dolgu tipi | Beton |
Gövde hacmi | 1.000.000 m3 (1.300.000 cu yd) |
Uzunluk | 230 m (750 ft) |
Genişlik | 8 m (26 ft) |
Oluşturduğu Göl | Kayabeyi Baraj Gölü |
Akarsu (gelen) | Kura nehri |
Akarsu (giden) | Kura nehri |
Su hacmi | 147 hm3 (147.000.000 m3) |
Göl alanı | 3,143 km2 (1,214 sq mi) |
Sulama alanı | 18.000 ha (44.000 akre) |
Wikimedia Commons |
Tarihçe
2008 yılında lisans çalışmaları tamamlanan projenin inşaatına 2010 yılında başlanmıştır. Kasım 2014'te derivasyon kapakları kapatılarak su tutma aşamasına geçilen proje, Şubat 2015'te tamamlanarak üretime başlayacaktır.
Kayabeyi Barajı ve Akıncı HES’in önemi
Türkiye Ekonomisi, 1990-2008 arasındaki 18 yıllık ölçekte ortalama %4 büyüme gösterdi. Hükûmet tahminleri, önümüzdeki 10 yıl içinse yıllık %4 civarında bir artış öngörülüyor. Hızlı büyümeye bağlı olarak, Türkiye'nin enerji ihtiyacı giderek artmaktadır. Buna karşın, mevcut yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam elektrik üretimindeki payı oldukça düşüktür ve enerji tedariki asıl olarak fosil yakıtlı termik santrallerle yapılmaktadır. bu tesislerin çevreye olan etkileri ve dışa bağımlı enerji kaynakları kullanıyor olması Kayabeyi Barajı gibi yenilenebilir enerji tesislerinin önemini arttırmaktadır. Türkiye ekonomisindeki büyüme ve enerji kullanım oranları göz önüne alındığında önümüzdeki 20 yıl içerisinde enerji sektörünün 3 katı kadar büyümesi bekleniyor. Hükümet, yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payını 2023’e kadar artırmayı hedefliyor.
Baraj Yapısı
Ardahan-Göle'de doğan ve Ardahan'ı ortadan geçtikten sonra Çıldır ilçesinin sınırlarından Türkiye'yi terk eden Kura (Kür) nehri üzerinde inşası tamamlanan bir barajdır, 159 metre yüksekliği ile Türkiye'nin bu kategorideki sayılı barajlarından biridir.
Kayabeyi Barajı,780.000m³ hacminde ve silindirle sıkıştırılmış beton (RCC Beton) ile inşa edilmiş bir gövdeye sahiptir. Gövdenin kret uzunluğu 230 metre ve kret genişliği 8 metredir. Göl hacmi normal su kotunda 147,00 hm³’iken normal su kotunda gölalanı ise 3,143 km²'dir. Proje genelinde, 780.000 m³ RCC ve 200.000 m³ kovansiyonel beton olmak üzere yaklaşık bir milyon metreküp beton kullanılmıştır. Sindirle Sıkıştırılmış Beton (RCC) üretimi 195 m³/s kapasiteli Meka RCC Sabit Santral ile gerçekleştirilirken yapısal beton ise 120m3/s kapasiteli Meka Beton Santrali ile üretilmiştir.
Proje kapsamında ayrıca 6 metre çapında ve 360 metre uzunluğunda derivasyon tüneli inşa edildi. Dairesel kesitli enerji tüneli ise 2.650 metre uzunluğunda ve 4m çapında.
-
-
-
-
- Kayabeyi barajı bakım tüneli
- 195RCC Meka Sabit Beton Santrali
Elektrik Santralleri
Akıncı HES Santral Binası | |
Boyutları : | 24.50 x 47.40 m |
Kurulu Güç : | 75.08 MW |
Etek HES Santral Binası | |
Boyutları : | 19.30 x 32.60 m |
Kurulu Güç : | 10.37 MW |
Enerji Üretimi (Mevcut Durum) | |
Firm Enerji Üretimi : | 175.37 GWh / yıl |
Sekonder Enerji Üretimi : | 125.80 GWh / yıl |
Toplam Enerji Üretimi : | 301.17 GWh / yıl |
TÜRBİN (AKINCI/ETEK) | |
Adedi : | İki (2) takım / İki (2) takım |
Tipi : | Düşey Francis türbini/Yatay Francis T. |
Normal Gücü : | 2 x 37540 kW / 2 x 5185 kW |
Tasarım Debisi : | 2 x 25.00 m³/s / 2 x 3.90 m³/s |
Brüt Düşü : | 177.00 m |
Senkron Hızı : | 600 d/dak |
Kayabeyi projenin ana tesisi olan Akıncı Hidroelektrik Santrali, iki adet dikey Francis tip türbine sahiptir ve toplam kurulu gücü 76 megawat'tır. Proje kapsamında yer alan diğer santral ise baraj gövdesinin mansap tarafına yerleştirilmiş olan ve nehir yatağına bırakılacak can suyunu enerji üretiminde kullanacak olan 10 MW kurulu güce sahip ekolojik santraldir.
Projenin yıllık toplam üretiminin 300 GWh olması planlanmaktadır.
- Kayabeyi barajı HES binası
- Kayabeyi barajı HES binası
-
-
- HES türbin odası
Hidrolojik Veriler
Projenin su kaynağı Aras nehrinin kolu olan Kura Nehri ve yan kollarıdır. Kura Nehri Kayabeyi baraj yerinde 4180,13 km²’lik yağış alanına sahiptir. Maksimum su seviyesi 1577,00 kotunda Kayabeyi Barajı rezervuar hacmi 147,867 hm³’tür. Kura nehri üzerindeki akım gözlem istasyonlarından alınan verilere göre yıllık akım ortalaması 1004,846 hm³’tür. Buna göre,Kayabeyi Barajı rezervuar hacmi (147,867 hm³), yıllık ortalama akımın (1004,846 hm³) yaklaşık %14,7’si kadardır.
Kayabeyi barajı 18.000 hektarlık bir alana sulama hizmeti de vererek bölgede tarımsal kalkınmayı da beraberinde getirecektir. Barajın depolama kapasitesi 147.867 m³’dür.
Proje Finansmanı
Proje toplam yatırım tutarı 146 milyon dolar olarak değerlendirilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ "DSİ Haberler 2014". 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
- ^ (PDF). 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
- ^ [1] 6 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [meka haberler]
- ^ "www.cumhuriyet.com.tr". 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
Dış bağlantılar
- Video- Kayabeyi Köyü Barajı 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kayabeyi Barajında Teknoloji 12 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sosyal Medya
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Kayabeyi Baraji ve Akinci HES Ardahan ili sinirlari icinde Kura nehri uzerinde olup enerji ve sulama amacli bir projedir 6446 sayili kanun cercevesinde yapilmistir 159m yuksekligi ile Turkiye nin ikinci en yuksek RCC baraji olma ozelligini tasiyor Kayabeyi BarajiHavzaKonumCildir Ardahan TurkiyeKoordinatlar41 10 05 K 42 57 21 D 41 16806 K 42 95583 D 41 16806 42 95583Genel bilgilerAmacEnerji sulamaDurumKullanimdaYapim suresi1990 2008Acilis2008 16 yil once 2008 IsletmeDevlet Su IsleriTurDolgu barajGovde dolgu tipiBetonGovde hacmi1 000 000 m3 1 300 000 cu yd Uzunluk230 m 750 ft Genislik8 m 26 ft Olusturdugu GolKayabeyi Baraj GoluAkarsu gelen Kura nehriAkarsu giden Kura nehriSu hacmi147 hm3 147 000 000 m3 Gol alani3 143 km2 1 214 sq mi Sulama alani18 000 ha 44 000 akre Wikimedia CommonsTarihce2008 yilinda lisans calismalari tamamlanan projenin insaatina 2010 yilinda baslanmistir Kasim 2014 te derivasyon kapaklari kapatilarak su tutma asamasina gecilen proje Subat 2015 te tamamlanarak uretime baslayacaktir Kayabeyi Baraji ve Akinci HES in onemiTurkiye Ekonomisi 1990 2008 arasindaki 18 yillik olcekte ortalama 4 buyume gosterdi Hukumet tahminleri onumuzdeki 10 yil icinse yillik 4 civarinda bir artis ongoruluyor Hizli buyumeye bagli olarak Turkiye nin enerji ihtiyaci giderek artmaktadir Buna karsin mevcut yenilenebilir enerji kaynaklarinin toplam elektrik uretimindeki payi oldukca dusuktur ve enerji tedariki asil olarak fosil yakitli termik santrallerle yapilmaktadir bu tesislerin cevreye olan etkileri ve disa bagimli enerji kaynaklari kullaniyor olmasi Kayabeyi Baraji gibi yenilenebilir enerji tesislerinin onemini arttirmaktadir Turkiye ekonomisindeki buyume ve enerji kullanim oranlari goz onune alindiginda onumuzdeki 20 yil icerisinde enerji sektorunun 3 kati kadar buyumesi bekleniyor Hukumet yenilenebilir enerjinin elektrik uretimindeki payini 2023 e kadar artirmayi hedefliyor Baraj YapisiArdahan Gole de dogan ve Ardahan i ortadan gectikten sonra Cildir ilcesinin sinirlarindan Turkiye yi terk eden Kura Kur nehri uzerinde insasi tamamlanan bir barajdir 159 metre yuksekligi ile Turkiye nin bu kategorideki sayili barajlarindan biridir Kayabeyi Baraji 780 000m hacminde ve silindirle sikistirilmis beton RCC Beton ile insa edilmis bir govdeye sahiptir Govdenin kret uzunlugu 230 metre ve kret genisligi 8 metredir Gol hacmi normal su kotunda 147 00 hm iken normal su kotunda golalani ise 3 143 km dir Proje genelinde 780 000 m RCC ve 200 000 m kovansiyonel beton olmak uzere yaklasik bir milyon metrekup beton kullanilmistir Sindirle Sikistirilmis Beton RCC uretimi 195 m s kapasiteli Meka RCC Sabit Santral ile gerceklestirilirken yapisal beton ise 120m3 s kapasiteli Meka Beton Santrali ile uretilmistir Proje kapsaminda ayrica 6 metre capinda ve 360 metre uzunlugunda derivasyon tuneli insa edildi Dairesel kesitli enerji tuneli ise 2 650 metre uzunlugunda ve 4m capinda Kayabeyi baraji bakim tuneli 195RCC Meka Sabit Beton SantraliElektrik SantralleriAkinci HES Santral BinasiBoyutlari 24 50 x 47 40 mKurulu Guc 75 08 MWEtek HES Santral BinasiBoyutlari 19 30 x 32 60 mKurulu Guc 10 37 MWEnerji Uretimi Mevcut Durum Firm Enerji Uretimi 175 37 GWh yilSekonder Enerji Uretimi 125 80 GWh yilToplam Enerji Uretimi 301 17 GWh yilTURBIN AKINCI ETEK Adedi Iki 2 takim Iki 2 takimTipi Dusey Francis turbini Yatay Francis T Normal Gucu 2 x 37540 kW 2 x 5185 kWTasarim Debisi 2 x 25 00 m s 2 x 3 90 m sBrut Dusu 177 00 mSenkron Hizi 600 d dak Kayabeyi projenin ana tesisi olan Akinci Hidroelektrik Santrali iki adet dikey Francis tip turbine sahiptir ve toplam kurulu gucu 76 megawat tir Proje kapsaminda yer alan diger santral ise baraj govdesinin mansap tarafina yerlestirilmis olan ve nehir yatagina birakilacak can suyunu enerji uretiminde kullanacak olan 10 MW kurulu guce sahip ekolojik santraldir Projenin yillik toplam uretiminin 300 GWh olmasi planlanmaktadir Kayabeyi baraji HES binasi Kayabeyi baraji HES binasi HES turbin odasiHidrolojik VerilerProjenin su kaynagi Aras nehrinin kolu olan Kura Nehri ve yan kollaridir Kura Nehri Kayabeyi baraj yerinde 4180 13 km lik yagis alanina sahiptir Maksimum su seviyesi 1577 00 kotunda Kayabeyi Baraji rezervuar hacmi 147 867 hm tur Kura nehri uzerindeki akim gozlem istasyonlarindan alinan verilere gore yillik akim ortalamasi 1004 846 hm tur Buna gore Kayabeyi Baraji rezervuar hacmi 147 867 hm yillik ortalama akimin 1004 846 hm yaklasik 14 7 si kadardir sulamaKayabeyi baraji 18 000 hektarlik bir alana sulama hizmeti de vererek bolgede tarimsal kalkinmayi da beraberinde getirecektir Barajin depolama kapasitesi 147 867 m dur Proje FinansmaniProje toplam yatirim tutari 146 milyon dolar olarak degerlendirilmistir Ayrica bakinizTurkiye deki barajlar listesiKaynakca 4 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2015 baslik dis baglanti yardim DSI Haberler 2014 4 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2015 PDF 4 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2015 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2015 1 6 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde meka haberler www cumhuriyet com tr 4 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2015 Dis baglantilarVideo Kayabeyi Koyu Baraji 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kayabeyi Barajinda Teknoloji 12 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sosyal Medya