Kitab-ı Cihannüma, Tevarih-i Al-i Osman veya Neşrî Tarihi, Osmanlı tarihçisi Mehmed Neşrî tarafından yazılmış tarih kitabıdır.
Cihannüma (cihan görüntüsü), bir "cihan tarihi" olmak iddiasındaydı. Neşrî'nin Sultan II. Bayezid'e sunduğu 6 ciltlik eserinden günümüze sadece 6. cilt kalmıştır. 6. kısmının en uzun bölümü Osmanlı hanedanının tarihçesinden oluşur. Bu 6. kısım üç bölümden oluşur, bunlar Oğuzlar, Selçuklu Hanedanı ve Osmanlı Hanedanı hakkındadır. Osmanlılarla ilgili bölüm, 1485'e kadar gelir. Eser, Neşrî 'nin II. Bayezid için yazmış olduğu bir kaside ile sonlanır.
Neşrî'nin kullandığı kaynakların doğruluğuna önem vermesi bakımından gerçek bir tarihçi olduğu, olayları ve kronolojik sıralarını objektif olarak değerlendirildiği düşünülür. Farklı kaynaklardan edindiği bilgileri ustaca birleştirmiştir. Kullandığı bilgilerden bazıları kendi tecrübelerine dayalıdır, bazıları olayları yaşamış kişilerin ağzından alınmıştır, bazıları ise ikinci elden alınmıştır ki, bu tür bilgilerin başına "rivayettirki..." eklemiştir. Bazı bilgiler başka tarihçilerin eserlerinden (örneğin Oruç Bey'in 'i), bazıları da saray takvimleridir. Aşıkpaşazade'nin Tevârih-i Âl-i Osman'ından sık sık iktibaslar vardır. Eserin bazı bölümleri Behiştî Sinan Çelebi'nin Tarih adlı eserinin daha sade uslupla yazılmış bir şeklidir ama hangi tarihçinin öbürünün eserini kullandığı bilinmemektedir. Neşri ayrıca "Oxford Anonim tarihi" diye adlandırdığı bir kaynaktan bazen yararlanmıştır ki, bunun "Bodleian Library MS, Marsh 313" adlı el yazmasına çok benzediği bulunmuştur, bu 'ye atfedilen Tevarih-i Al-i Osman eseridir (Ruhi Tarihi).
Cihannüma ve Neşrî hakkında ayrıntılı bir araştırma yapmış olan Ménage'a göre, Neşrî, Osmanlı tarihine (Bursa ve Karaman'la ilgili bazı yeni kaynaklar getirmek dışında) orijinal malzeme olarak önemli bir katkıda bulunmamıştır. Ancak pek çok tarihi bilgiyi gözden geçirip bunları düzeltip bazen çelişkili olanları birleştirebilmeyi becermesi açısından önemli bir çalışma yapmıştır. Olayların tarihlerini birbiriyle eşleştirmiş ve Osmanlı devletinde olan olayları mantıklı bir sıraya oturtmuşur.
Cihannüma'nın, Faik Reşit Unat'ın ve Mehmet Altay Köymen tarafından yapılmış olan, modern Türkçeye iki ayrı transkripsiyonu vardır.
Kaynakça
- ^ "Britannica Online: Nesri". Erişim tarihi: 2 Şubat 2009.[]
- ^ a b Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck (1993). E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936: 1913-1936. BRILL. s. 902. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- ^ Kenan İnan (1997). (PDF). Tarih Araştırmaları Dergisi, 29. ss. 91-135. 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- ^ a b J. Stewart-Robinson (1970). "Neshri's History of the Ottoman's: The sources and the development of the text. By V.L. Menage. (London Oriental Series. Volume 16) Oxford Unıversity Press, 1964." Journal of the American Oriental Society. 90 (2). ss. 274-277. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
- Neşri Tarihi (kitap tanıtımı)[1]6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kitab i Cihannuma Tevarih i Al i Osman veya Nesri Tarihi Osmanli tarihcisi Mehmed Nesri tarafindan yazilmis tarih kitabidir Cihannuma cihan goruntusu bir cihan tarihi olmak iddiasindaydi Nesri nin Sultan II Bayezid e sundugu 6 ciltlik eserinden gunumuze sadece 6 cilt kalmistir 6 kisminin en uzun bolumu Osmanli hanedaninin tarihcesinden olusur Bu 6 kisim uc bolumden olusur bunlar Oguzlar Selcuklu Hanedani ve Osmanli Hanedani hakkindadir Osmanlilarla ilgili bolum 1485 e kadar gelir Eser Nesri nin II Bayezid icin yazmis oldugu bir kaside ile sonlanir Nesri nin kullandigi kaynaklarin dogruluguna onem vermesi bakimindan gercek bir tarihci oldugu olaylari ve kronolojik siralarini objektif olarak degerlendirildigi dusunulur Farkli kaynaklardan edindigi bilgileri ustaca birlestirmistir Kullandigi bilgilerden bazilari kendi tecrubelerine dayalidir bazilari olaylari yasamis kisilerin agzindan alinmistir bazilari ise ikinci elden alinmistir ki bu tur bilgilerin basina rivayettirki eklemistir Bazi bilgiler baska tarihcilerin eserlerinden ornegin Oruc Bey in i bazilari da saray takvimleridir Asikpasazade nin Tevarih i Al i Osman indan sik sik iktibaslar vardir Eserin bazi bolumleri Behisti Sinan Celebi nin Tarih adli eserinin daha sade uslupla yazilmis bir seklidir ama hangi tarihcinin oburunun eserini kullandigi bilinmemektedir Nesri ayrica Oxford Anonim tarihi diye adlandirdigi bir kaynaktan bazen yararlanmistir ki bunun Bodleian Library MS Marsh 313 adli el yazmasina cok benzedigi bulunmustur bu ye atfedilen Tevarih i Al i Osman eseridir Ruhi Tarihi Cihannuma ve Nesri hakkinda ayrintili bir arastirma yapmis olan Menage a gore Nesri Osmanli tarihine Bursa ve Karaman la ilgili bazi yeni kaynaklar getirmek disinda orijinal malzeme olarak onemli bir katkida bulunmamistir Ancak pek cok tarihi bilgiyi gozden gecirip bunlari duzeltip bazen celiskili olanlari birlestirebilmeyi becermesi acisindan onemli bir calisma yapmistir Olaylarin tarihlerini birbiriyle eslestirmis ve Osmanli devletinde olan olaylari mantikli bir siraya oturtmusur Cihannuma nin Faik Resit Unat in ve Mehmet Altay Koymen tarafindan yapilmis olan modern Turkceye iki ayri transkripsiyonu vardir Kaynakca Britannica Online Nesri Erisim tarihi 2 Subat 2009 olu kirik baglanti a b Martijn Theodoor Houtsma T W Arnold A J Wensinck 1993 E J Brill s First Encyclopaedia of Islam 1913 1936 1913 1936 BRILL s 902 5 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Kenan Inan 1997 PDF Tarih Arastirmalari Dergisi 29 ss 91 135 3 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2009 a b J Stewart Robinson 1970 Neshri s History of the Ottoman s The sources and the development of the text By V L Menage London Oriental Series Volume 16 Oxford University Press 1964 Journal of the American Oriental Society 90 2 ss 274 277 26 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 Dis baglantilarNesri Tarihi kitap tanitimi 1 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde