Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Haziran 2020) |
Klavikord genellikle dikdörtgen biçiminde, metal telleri ve ses sayısı kadar tuşu olan klavyeli bir çalgıdır. Piyanonun atası sayılan klavikord, en güzel sesli çalgılardan biridir.
Kasanın sağındaki akort çivilerinden başlayan teller, bir köprü üzerinden geçerek soldaki kavrama pimlerine bağlanır. Sağda tiz sesler, solda ise bas sesler bulunur. Her tuşun kendi telinin tam altında pirinç bir çubuk, teli titreştirerek ses çıkmasını sağlar. Telin pirinç çubukla, köprü arasında kalan sağdaki bölümü titreşirken; soldaki bölümünün sesi, tele bastırılan keçeler yardımıyla susturulur. Bu bakımdan klavikordun sesi piyano kadar güçlü değildir. Piyanoda ise tuşlar pirinç çubuk yerine küçük çekiçlere bağlıdır. Tuşa basıldığında tele vuran çekiç, telin tümünü titreştirerek daha güçlü bir ses çıkmasını sağlar. Klavikordun tuşları tellere doğrudan bağlı olduğundan son derece duyarlı ve çalınması ustalık gerektiren bir çalgıdır. Ses genişliği 3,5- 5 oktav arasındadır. Bu özelliğinden dolayı 17. ve 18. yüzyılın ünlü müzikçileri arasında tutulan çalgılardan biri olmuştur.
Diğer enstrümanlara göre maliyetinin daha düşük olması nedeniyle klavikord erişilebilir olması, klavyeyi öğrenmek isteyenlerin ilk tercihi haline getiriyordu. Besteciler pratik yapmak için seyahatlerinde klavikordunu yanlarında getirirlerdi. Bu bestecilere örnek olarak Mozart ailesini verebiliriz.
Klavikord daha 14. yüzyılda bilinmekte birlikte, 18. yüzyılda özellikle Almanya'da yaygınlaştı. Klavikordu öteki çalgılara yeğleyen Johann Sebastian Bach ve Mozart gibi büyük besteciler, yazdıkları müzik parçalarıyla klavikordu solo müzik çalgısı olarak önem kazanmasını sağladılar. Bach'ın olgu Carl Philipp Emanuel Bach klavyeli çalgıları çalma sanatı üzerine yazdığı kitapta klavikorda da yer verdi. Kitabin orijinal adi 'Versuch über die wahre, Art das Clavier zu spielen, Carl Philipp Emanuel Bach, Berlin, 1759'. Kitapta belirtilen kisim (Bernard Brauchli'nin 'The Clavichord' kitabında bulununan İngilizce çevirisinden Türkçeye çevrilmiştir): "Birçoğu kusurları nedeniyle ya da henüz her yerde kullanılmadığı için çok az bilinen birçok klavyeli enstrümandan en çok beğenilen ikisi vardır: klavsen ve klavikord. İlki esas olarak daha yüksek sesli müzikte kullanılır, ikincisi ise tek başına. Daha yeni piyanolar, dayanıklı ve iyi inşa edilmiş olduklarında birçok avantaja sahiptirler, ancak dokunuşlarının dikkatle üzerinde çalışılması gerekir ki bu da zorluklardan ibaret bir görevdir. Kendi başlarına ve küçük topluluklarda iyi ses çıkarıyorlar. Yine de, iyi bir klavikordun, daha zayıf tonu dışında, piyanonun çekiciliğini eşit derecede paylaştığını ve ayrıca her vuruştan sonra ek basınç yoluyla ürettiğim vibrato (Bebung) ve portatoyu (Tragen der Töne) içerdiğini düşünüyorum. . Bir klavyecinin en doğru şekilde değerlendirilebileceği yer klavikorddur.”Beethoven, klavikordu temiz sesi, duygulu ses tonları ve anlatım güvü açısından klavyeli çalgıların en güçlüsü sayardı.
Dönemin diğer bestecileri gibi Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) da ilk klavye eğitimlerinin bir kısmını klavikord üzerine almıştır. Mozart ailesinin seyahatleri sırasında yazdığı mektuplarda W. A. Mozart ve ailesinin klavikora sempati duyduğuna dair kanıtlar bulunmaktadır. Bernard Brauchli'nin "The Clavichord" adlı kitabı bu mektupları kapsamlı bir şekilde tartışıyor. Mozart ailesi Augsburg'u ziyareti sırasında Alman klavyeli çalgıların seçkin yapımcısı Johann Andreas Stein'ı (1728-1792) ziyaret etme şansı buldu ve ondan bir klavikord satın aldı. Leopold Mozart (1719-1787) arkadaşına yazdığı bir mektupta klavikord hakkında şu düşünceleri dile getirmiştir: "Seyahatlerimiz sırasında pratik yapmamıza yardımcı olan küçük, klavyeli bir enstrüman." Mozart'ın eşi Constanze Mozart (1761-1842) tarafından yazılan ve Mozart'ın klavikordunun içinde bulunan bir notta, Mozart'ın Sihirli Flüt, La Clemenza di Tito, Requiem ve Requiem gibi eserlerii klavikord uzerinde bestelendiği belirtilmektedir.
Joseph Haydn (1731-1809) başyapıtlarından biri olan “The Creation”ın büyük bir kısmını klavikord üzerine besteledi. Esterhazy Prens Hanedanlığı Maliye Şansölyesi Bay Lichtenthal bunu babasına yazdığı bir mektupta belirtti. Haydn sese eşlik etmek için klavikord kullandı.
Medya
Prelud ve Chaconne - Klavikord çalan J.C.F. Fischer | |
| Dinlerken sorun mu yaşıyorsunuz? alın. | |
| Wikimedia Commons'ta clavichords ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Haziran 2020 Klavikord genellikle dikdortgen biciminde metal telleri ve ses sayisi kadar tusu olan klavyeli bir calgidir Piyanonun atasi sayilan klavikord en guzel sesli calgilardan biridir Klavikord Kasanin sagindaki akort civilerinden baslayan teller bir kopru uzerinden gecerek soldaki kavrama pimlerine baglanir Sagda tiz sesler solda ise bas sesler bulunur Her tusun kendi telinin tam altinda pirinc bir cubuk teli titrestirerek ses cikmasini saglar Telin pirinc cubukla kopru arasinda kalan sagdaki bolumu titresirken soldaki bolumunun sesi tele bastirilan keceler yardimiyla susturulur Bu bakimdan klavikordun sesi piyano kadar guclu degildir Piyanoda ise tuslar pirinc cubuk yerine kucuk cekiclere baglidir Tusa basildiginda tele vuran cekic telin tumunu titrestirerek daha guclu bir ses cikmasini saglar Klavikordun tuslari tellere dogrudan bagli oldugundan son derece duyarli ve calinmasi ustalik gerektiren bir calgidir Ses genisligi 3 5 5 oktav arasindadir Bu ozelliginden dolayi 17 ve 18 yuzyilin unlu muzikcileri arasinda tutulan calgilardan biri olmustur Diger enstrumanlara gore maliyetinin daha dusuk olmasi nedeniyle klavikord erisilebilir olmasi klavyeyi ogrenmek isteyenlerin ilk tercihi haline getiriyordu Besteciler pratik yapmak icin seyahatlerinde klavikordunu yanlarinda getirirlerdi Bu bestecilere ornek olarak Mozart ailesini verebiliriz Klavikord daha 14 yuzyilda bilinmekte birlikte 18 yuzyilda ozellikle Almanya da yayginlasti Klavikordu oteki calgilara yegleyen Johann Sebastian Bach ve Mozart gibi buyuk besteciler yazdiklari muzik parcalariyla klavikordu solo muzik calgisi olarak onem kazanmasini sagladilar Bach in olgu Carl Philipp Emanuel Bach klavyeli calgilari calma sanati uzerine yazdigi kitapta klavikorda da yer verdi Kitabin orijinal adi Versuch uber die wahre Art das Clavier zu spielen Carl Philipp Emanuel Bach Berlin 1759 Kitapta belirtilen kisim Bernard Brauchli nin The Clavichord kitabinda bulununan Ingilizce cevirisinden Turkceye cevrilmistir Bircogu kusurlari nedeniyle ya da henuz her yerde kullanilmadigi icin cok az bilinen bircok klavyeli enstrumandan en cok begenilen ikisi vardir klavsen ve klavikord Ilki esas olarak daha yuksek sesli muzikte kullanilir ikincisi ise tek basina Daha yeni piyanolar dayanikli ve iyi insa edilmis olduklarinda bircok avantaja sahiptirler ancak dokunuslarinin dikkatle uzerinde calisilmasi gerekir ki bu da zorluklardan ibaret bir gorevdir Kendi baslarina ve kucuk topluluklarda iyi ses cikariyorlar Yine de iyi bir klavikordun daha zayif tonu disinda piyanonun cekiciligini esit derecede paylastigini ve ayrica her vurustan sonra ek basinc yoluyla urettigim vibrato Bebung ve portatoyu Tragen der Tone icerdigini dusunuyorum Bir klavyecinin en dogru sekilde degerlendirilebilecegi yer klavikorddur Beethoven klavikordu temiz sesi duygulu ses tonlari ve anlatim guvu acisindan klavyeli calgilarin en guclusu sayardi Donemin diger bestecileri gibi Wolfgang Amadeus Mozart 1756 1791 da ilk klavye egitimlerinin bir kismini klavikord uzerine almistir Mozart ailesinin seyahatleri sirasinda yazdigi mektuplarda W A Mozart ve ailesinin klavikora sempati duyduguna dair kanitlar bulunmaktadir Bernard Brauchli nin The Clavichord adli kitabi bu mektuplari kapsamli bir sekilde tartisiyor Mozart ailesi Augsburg u ziyareti sirasinda Alman klavyeli calgilarin seckin yapimcisi Johann Andreas Stein i 1728 1792 ziyaret etme sansi buldu ve ondan bir klavikord satin aldi Leopold Mozart 1719 1787 arkadasina yazdigi bir mektupta klavikord hakkinda su dusunceleri dile getirmistir Seyahatlerimiz sirasinda pratik yapmamiza yardimci olan kucuk klavyeli bir enstruman Mozart in esi Constanze Mozart 1761 1842 tarafindan yazilan ve Mozart in klavikordunun icinde bulunan bir notta Mozart in Sihirli Flut La Clemenza di Tito Requiem ve Requiem gibi eserlerii klavikord uzerinde bestelendigi belirtilmektedir Joseph Haydn 1731 1809 basyapitlarindan biri olan The Creation in buyuk bir kismini klavikord uzerine besteledi Esterhazy Prens Hanedanligi Maliye Sansolyesi Bay Lichtenthal bunu babasina yazdigi bir mektupta belirtti Haydn sese eslik etmek icin klavikord kullandi MedyaPrelud ve Chaconne Klavikord calan J C F Fischer source source Dinlerken sorun mu yasiyorsunuz Medya yardimi alin Wikimedia Commons ta clavichords ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Brauchli Bernard The Clavichord Cambridge University Press 1998 Brauchli Bernard 1998 The Clavichord The Cambridge University a b Brauchli Bernard The Clavichord Cambridge University Press 1998