Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Johann Sebastian Bach (Almanca telaffuzu: [ˈyoːhan seˈbastian ˈbahh] 21 Mart 1685, Eisenach - 28 Temmuz 1750, Leipzig), Alman barok müzik bestecisi ve orgcudur.
| Johann Sebastian Bach | |
|---|---|
 Bestecinin tarafından yapılan portresi, 1746 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 21 Mart 1685 Eisenach, Almanya |
| Ölüm | 28 Temmuz 1750 (65 yaşında) Leipzig, Almanya |
| Meslekler | Müzisyen ve besteci |
| Çalgılar | Org, harpsikort, keman, viyola |
| Eş | Anna Magdalena Bach |
 | |
Bach, köklü Alman stillerini özellikle İtalya ve Fransa gibi dış ülkelerden aldığı ritimlerin, formların ve yapıların adaptasyonu ve kontrpuan, armoni, müzikal motiflerin organizasyonundaki ustalığıyla geliştirmiştir. Bach'ın besteleri, Brandenburg Konçertoları, Goldberg Varyasyonları, Si minör missa, 2 Passion ve 200 tanesi günümüze kadar ulaşmış 300'den fazla kantatı kapsamaktadır.
Bach'ın müziğine, sanatçının müzik üzerindeki teknik hakimiyeti, eserlerinin estetik güzelliği ve manevi derinliği nedeniyle büyük saygı duyulmuştur. Bach, 19. yüzyılda müziğinin tekrar çalınmaya başlaması ve bestelerine olan ilginin tekrar canlanmasına kadar kendi döneminde büyük bir besteci olarak bilinmemiş, hatta zamanında demode bulunmuş, ancak sanatçı hayattayken kendisine bir orgcu olarak büyük saygı duyulmuştur. Johann Sebastian Bach 19. yüzyıldan beri dünyanın en büyük bestecilerden biri olarak kabul edilir.
Hayatı
Bach ailesi
Hemen hemen bütün bireyleri müzisyen olarak yetişmiş ve yüzyıllarca sürmüş uzun bir sülalenin en yüksek doruğunu oluşturan Johann Sebastian Bach yalnızca soyadı ile 'Bach' olarak anılabilir; çünkü bu büyük ailenin diğer üyeleriyle karşılaştırılamayacak kadar büyük bir sanatçı olmuştur. Bach ailesi, 16. ve 17. yüzyıllar boyunca ailenin doğan her ferdini müzisyen olarak yetiştirmiş ve eğitmiştir. Dededen toruna her birey birbirine müzikle bağlanmıştır denilebilir.
Ailenin, yaşamı hakkında bilgi edinilebilen ilk üyesi Veit (Vitus) Bach (c. 1550-c. 1619), değirmencilik ve fırıncılık yaparak hayatını kazanan bir zanaatkârdı. Protestanlığın Alman topraklarında yayılmasının önüne geçilmesine çalışıldığı bir dönemde yaşadığı için bir süreliğine doğduğu toprakları terk edip Macaristan'a sığınmış, ardından yeniden Gotha yakınlarındaki Wechmar kasabasına dönerek mesleğini sürdürmüştü.
Veit Bach'ın oğlu Hans Bach, aşağı yukarı 1580'de doğup 1626'da vebaya tutularak ölmüştür. Halıcı ustasıydı. Aynı zamanda köy çalgıcılığı yapardı. Şen, neşeli bir adamdı. Oğullarından biri olan Christoph Bach (1613-1661) Erfurt ile Arnstadt'da müzisyendi. Hans'ın ikiz oğullarından Johann Ambrosius (1645-1695) Erfurt ile Eisenach'da kemancıydı. Johann Sebastian Bach ise Johann Ambrosius'un oğludur. Bach ailesi o kadar çok müzisyen yetiştirmiştir ki “Bach” demek sanki müzisyen demek olmuştu. Bach ailesi aralarında sık sık toplanır ve müzik toplantıları yaparlardı. Bu toplantılara Bach ailesinden 120 kadar birey geldiği olurdu.
Eisenach (1685-1695), Ohrdruf (1695-1700) ve Lüneburg (1700-1702) yılları
Johann Sebastian Bach, 21 Mart 1685'te doğdu, dokuz yaşındayken annesini, on yaşındayken de babasını kaybetti. Bunun üzerine abisi olan orgcu Johann Christoph Bach, öksüz kalan kardeşini büyütme görevini üstlendi. Johann S. Bach, Lüneburg'daki Mattehaus Kilisesi'ne soprano olarak girdiğinde henüz 15 yaşındaydı. O sırada besteci Georg Böhm Lüneburg'da Johannes Kilisesi'nin orgculuğunu yapıyordu. J.S.Bach bu ustadan çok yararlandı. Bach'ın org için yazdığı ilk eserlerde Böhm'ün etkileri görülür.
J. S. Bach bilgisini arttırmaya o kadar hevesliydi ki Lüneburg'da bulduğu olanaklarla yetinemeyerek büyük bestecilerin eserlerini dinlemek için Hamburg'a kadar yürüyerek yolculuk yapmayı göze aldı ve orada Brunckhorst'un yönettiği saray müzisyenlerini dinleyerek sanat gereksinimini karşılamaya çalıştı.
Weimar (1703), Arnstadt (1703-1707), Mühlhausen (1707-1708)
Bach'ın üstlendiği ilk ciddi görev Saksonya-Weimar dükünün orkestrasında kemancılık görevidir. Bu orkestradaki müzisyenler Macar kıyafetleri giyerlerdi. Elbet Bach da öyle yaptı. Bu görevinden aynı yıl çıktı ve Arnstadt'da orgcu oldu. Bu görevde orgu kendi kişisel biçimine göre çalışı kilise yönetiminin hoşuna gitmiyordu ve “Cemaati şaşkına döndürüyorsunuz” şeklinde eleştiriler alıyordu. 1705/1706'da, tanınmış orgcu Buxtehude'yi dinlemek ve her türlü müzik etkinliklerinden haberdar olmak için Lübeck'e gitti. Ancak bu yolculuğunda izin süresini geçirdiği için Arnstadt'daki efendiler onu şiddetle kınadılar. Bununla birlikte belki de dehasını biraz sezmiş olduklarından pek ileri varmayı göze alamadılar.
Oysa Bach, 1707'de onları yüzüstü bırakıp 'deki Blasius kilisesinin orgculuğunu yapmak için Arnstadt'ı terk etti ve burada kaldığı sıralarda kendi akrabası olan Maria Barbara ile evlendi.
Weimar (1708–1717)
Bach, 1708 yılında Weimar Sarayı orgculuğu ile oda müzikçiliği görevine, 1714'te saray orkestrasının birinci kemancılığına atandı. O zamanlar orkestrayı ya baş kemancılar ya da klavsenciler yönetirdi.
1714'te usta bir orgcu olarak açılıp birçok kente gitti ve bu yolculuk sırasında Prusya'nın Kassel kentinde bir dinleti verirken bir eserinin pedal melodisini olağanüstü çaldığından dinletide bulunan ve bir süre İsveç Kralı olan Hessen Dükü Friedrich kendinden geçercesine coşarak parmağındaki değerli yüzüğü çıkarıp Bach'a hediye etmiştir.
Bach Weimar'da iken Marchland adında Parisli bir usta orgcu ve klavsenci Almanya'da bir dizi dinletiler veriyordu. Bu kişi fazlaca övünen ve parlak çalmak haricinde yüzeysel bir çalış biçimi olan biriydi. Dresden'de saraylılar önünde bir klavsen dinletisi vererek o denli büyük başarı kazanmıştı ki yüksek bir ücretle sarayda tutulması istenmişti. Saray görevlilerinden Volumier adında bir Belçikalı Bach'ın üstünlüğüne inandığından Parisli ustayla boy ölçüşmek üzere Bach'ı çağırttı. İki usta arasında yarışma yapılacağı halka duyuruldu. Fakat Bach yarışma yerine geldiğinde rakibi Marchland'ı orada göremedi. Çünkü rakibi başına gelecekleri önceden değerlendirip yarışmaya katılmamıştı. Bu olaydan sonra Bach'ın onuru ve ünü bir kat arttı. Ama kendisi her türlü gösteriş eğiliminden uzak, alçak gönüllü bir insan olduğundan bu olaya önem vermedi. Hatta bu olaydan söz ederek kendisini kışkırtmaya çalışanlar olduğunda Bach hemen sözü başka konuya kaydırır, Marchand olayını kapatırdı.
Bach 1717'de Samuel Drese'den açılan Weimar sarayı kapel ustalığına kendisinin getirilmeyişine çok sinirlendi ve öfkesini o kadar şiddetle açığa vurdu ki Weimar dükü onu dört hafta hapsetti.
Köthen (1717-1723)
Bundan sonra Bach yine 1717 yılında Anhalt dükü Leopold'un Köthen'deki sarayında oda müziği şefi oldu. Köthen'de org bulunmadığı gibi koro da yoktu. Yalnız orkestra ile oda müziği grupları vardı. Bundan dolayı Bach yalnız orkestra ve oda müziği eserleri bestelemeye başladı. Zaten yaşamı boyunca aldığı çeşitli görevler hep onun müzik yaratıcılığını etkilemiş ve kendisi hangi görevde bulunuyorsa orada eline geçen olanaklara göre eserler bestelemiştir. İşte Bach'ın en önemli eserleri arasında kabul edilen Brandenburg Konçertoları bu sıralarda yazılmış eserlerdir.
Bach, Georg Friedrich Händel'i çok beğeniyor ve onunla buluşmayı çok istiyordu. Ama hayatı boyunca bunu başaramadı. 1719'da Händel, Londra'daki Haymarket Operası için eserler yazmak üzere Almanya ve İtalya'yı dolaşmaya çıkmıştı. Bach bu dolaşmalar sırasında Händel'in Halle'ye uğradığını haber alınca sadece onu görmek için Halle'ye gitti. Fakat Bach oraya ulaştığında Händel'in kentten ayrıldığını öğrendi ve boş boş dönmek zorunda kaldı.
Händel 1729'da yeniden Halle'ye gelmişti. Fakat Bach o sıralarda yolculuğa çıkamayacak kadar hasta olduğundan dolayı en büyük oğluyla bir haber gönderdi ve Händel'i Leipzig'e davet etti. Fakat ne yazık ki Händel bu davete uyamadı. Händel'in son yolculuğu Bach'ın ölümüyle sonuçlanan 1750 yılına rastlar.
1720'de Köthen Dükü, Bach ile birlikte Karlsbad'da dek bir yolculuk yaptı ve bu yolculuktan geri döndüklerinde Bach karısının ölmüş ve toprağa verilmiş olduğunu öğrendi.
Artık Köthen'de kalmak istemiyordu çünkü o güne dek müziğe büyük önem veren ve Bach'a derin bir saygı besleyen dük 1721'de Anhalt - Bernburg soyundan genç bir prensesle evlenmiş ve Bach'ın söylediğine göre bu prenses kocasını müzikten uzaklaştırmış ve başka konulara yöneltmişti. Bundan dolayı Bach Köthen'de sıkılmaya başladı.
Bununla birlikte karısının ölümünden bir buçuk yıl kadar sonra ve dükün evlenmesinden bir hafta önce değerli bir şarkıcı olan ve henüz 20 yaşında olan ile evlenmişti. Bach'ın Köthen'den ayrılışının nedeni yalnızca dükün müziğe olan ilgisizliği değildi. Köthen halkının çoğu Kalvinist olduğundan kentteki en iyi okul da Kalvinist okuluydu. Bach Luther'ci olduğundan dolayı en büyüğü 12 yaşında olan çocuklarını Kalvinistler okuluna göndermek istemiyordu.
Leipzig (1723-1750)
Leipzig'deki Thomas Okulu ve kilisesinin kantoru ya da başka bir deyişle koro şefi ve öğretmeni olan Johann Kuhnau 1722'de öldü. Açılan kantorluk için başvuran altı kişi arasında Georg Philipp Telemann kilise yönetim kurulunca ötekilere yeğlenerek oybirliği ile seçildi. Fakat Telemann bu görevi kabul etmedi. O zaman Bach'ın adı ileri sürüldü. Ama kurul ölen Kuhnau'nun öğrencilerinden Cristoph Gaupner'in atanmasını uygun gördü. Gaupner, Darmstadt dükünün sarayında müzik yöneticisiydi. Dük, onun ayrılmasına kesinlikle izin vermeyince Thomas kilisesi ile okulun arasında bir yarışma yapıldı. Bu yarışmada Bach başarı gösterdiyse de yönetim kurulu Gaupner'den ümidi kesmediğinden birkaç ay daha beklemeyi yeğledi. Sonunda Gaupner'den kesin ret yanıtı geldi. Bunun üzerine kurul “en iyi müzisyenleri elde etmeye olanak bulamadığından dolayı orta nitelikli müzisyenlerden seçmek zorunda kaldığını” belirterek Bach'ın atanmasını onayladı.
Oysa Bach da Thomas kilisesinin kantorluğuna pek istekli değildi. Dostlarından Georg Erdmann'a yazdığı bir mektupta, daha yüksek bir konumu olan kapel ustalığından kantorluğa geçmenin pek hoş bir şey olmadığını yazıyor. Bu konuda etken olan neden çocuklarının öğrenimi idi.
Bach'ın Thomas Kilisesi kantorluğuna atanması sırasında bu kilise yangında yanmış olan eski St. Bonifaz Kilisesi'nin yerine yapılmış yeni bir yapı idi. Elbet orgu da yeniydi. (Şu anda yaklaşık 300 yıllık olan bu org kullanılmamaktadır. Yalnız bazı parçaları anı olarak saklanmaktadır).
St. Bonifaz Okulu 1212 yılında kurulmuştu. Bu okulun yönetimi 1543'te kent yönetim kuruluna geçmiştir. Bach'ın kantorluğa atanması sırasında yönetim kurulu, rektör, rektör yardımcısı kantor ile beş kişiden oluşuyordu. Rektör ile kantorun konutları okul içindeydi. Kantor dört sınıfın öğrencisi ile ilgilenirdi. Bu dört sınıfta 55 öğrenci vardı.
Bach, Thomas Okulu'ndaki öğrencilere Perşembe dışında her gün toplu olarak koro dersi verirdi. Perşembe günü ise öğrenciyle birlikte kiliseye giderdi.
Leipzig'deki kiliselerin koridorlarına Thomas Okulu koro sağlardı. Bundan başka Thomas ile Nikolai kiliselerinde orkestra eşlikli dinleti geleneği vardı. Her iki kilisenin birer orgcusu bulunuyordu. Thomas kilisesindeki koro ve orkestrayı kantor yönetirdi. Olağan Pazar günleri mutlaka iki kiliseden birinde kantat seslendirilirdi.
Bach kantorluk görevinden başka bir de Thomas Okulu'nun dördüncü ve üçüncü sınıflarına Latince dersi vermekle yükümlüydü. Ayrıca üniversitenin resmi törenlerine akademik müzik şefi olarak katılmak, okulun belli öğrencilerine olağan koro dersi dışında org, klavsen, keman öğretmek de onun görevleri arasındaydı. Bunca çalışmaya karşın eline geçen para çok azdı.
Sanatçı 28 Ekim 1730 günü Georg Erdmann'a yazdığı bir mektupta şöyle diyor:
| “ | Şimdiki yıllığım 700 thaler kadardır, arada ek gelir olursa artar. Bu da gömülen cenazelerin sayısına bağlıdır. Havalar sağlığa uygun gidince ek gelir azalıyor. Söz gelimi geçen yıl cenaze sayısı eksildiğinden dolayı ek gelirden 100 thaler içeri girdim. Thüringen'de 400 thaler alırken daha iyi geçiniyordum. Burada iki katı elime geçiyor olsa da yaşamın pahalılığından dolayı yine de sıkıntı çekiyorum. Size aile durumumu anlatayım: İlk eşim Köthen'de öldüğünden dolayı ikinci kez evlendim. İkinci evliliğimden bir oğlum ile iki kızım sağdır. Büyük oğlum hukuk okuyor. Ötekisi birinci sınıfta, biriyse ikinci sınıfa devam etmektedir. En büyük kızım daha evlenmemiştir. İkinci evliliğimden olan çocuklar henüz çok küçüktürler: oğlanların en büyüğü altı yaşında. Fakat hepsinin müziğe ilgileri var. Ailemle bir çalgı grubu kurabileceğimize eminim. Özellikle şimdiki karımın güzel bir soprano sesi var, büyük kızım da iyi şarkı söyler. | ” |
Son yılları ve ölümü (1747-1750)
Leipzig'e döndükten sonra Sebastian Bach'ın gittikçe artan hastalıkları kendisini de yakınlarını da endişelendirmeye başlamıştı. Özüne karşı pek sert davranan Bach ilk sıralarda bu rahatsızlıkları iki kat etkinlikle alt etmeye uğraştı. Fakat bu sefer ilaçlar yetersiz kalıyordu. Gözlerinden çok rahatsızdı. Eskiden beri miyop olan gözleri fazla çalışmaktan ve notaları kopyalamaktan yorulmuş, yavaş yavaş görmez olmaya başlamıştı. 1749'da gözlerine yapılan ameliyat başarısızlıkla sonuçlanarak tamamen kör olmasına yol açtı.
Bach'ın körlüğü cesaretini, sabrını ve dinsel inancını hiç sarsmadı. O yine çalışmalarını sürdürüyordu. Gözlerinden dolayı karanlık bir odada kalmaya mahkûm olmasına karşın damadı ve öğrencisi Johann Christoph Altnickol'a son koral'ini söyleyip yazdırıyordu. Bu koral “En büyük sıkıntılara düştüğümüzde” (Wenn wir in höchsten Nöthen sein BWV 641) sözleri ile başlıyordu. Bach ölümünün yaklaştığını hissedince o koralin başına “Tanrım işte katına çıktım” tümcesini yazdırmıştır.
Ölümünden yaklaşık on gün önce gözleri yeniden görmeye başladıysa da bu iyileşme pek geçici kaldı. Sonunda yüksek ateşle bir inme geldi ve yapılan sağaltım yarar sağlamayarak 28 Temmuz 1750 akşamı saat dokuza çeyrek kala 65 yaşında hayatını kaybetti.
Stili
Bach, erken yaşlardan itibaren Barok döneminin müzikal çağdaşlarının ve önceki nesillerin eserlerini incelemiş ve bu etkiler müziğine yansımıştır. [98] Çağdaşları Händel, Telemann ve Vivaldi gibi Bach da konçertolar, süitler, reçitatifler, da capo aryalar ve dört sesli koro müziği besteledi ve sürekli bas üzerine çalıştı. Bach'ın müziği, çoğu zaman tek bir eserde armonik olasılıkları kapsamlı bir şekilde araştırarak, şaşırtıcı derecede disonans akorlar ve geliştirmeler kullanır.
Bach'ın yarattığı yüzlerce dinsel eser genellikle sadece zanaatını değil, aynı zamanda Tanrı ile gerçekten dindar bir ilişkiyi gösterir. Bach'ın inancı Alman Lüteryen Pietizm'inin etkisindeydi, bu inancı Tanrı ve bilim arasında bağlantı kurmasına kucak açıyordu. Bach, opera dışında zamanının hemen hemen her türünde sanatsal ve teknik olasılıkları araştıran birçok eser yazdı veya dikkatle derledi. Örneğin, İyi Düzenlenmiş Klavye, her biri Majör ve minör anahtarlarda bir prelüd ve füg sunan, baş döndürücü bir çeşitlilik gösteren yapısal, kontrapuntal ve fügal teknikleri gösteren iki ciltten oluşur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bach 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .- classicfm.com
- ^ Johann Sebastian Bach 30 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Britannica.com
- ^ Johann Sebastian Bach (1685-1750) 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - British Library
- ^ (2008). The Triumph of Music: The Rise of Composers, Musicians and Their Art (İngilizce). s. 272. ISBN . 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
And of course the greatest master of harmony and counterpoint of all time was Johann Sebastian Bach, 'the Homer of music'.
- ^ . www.classical-music.com. 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- ^ Aydın Büke & İpek Mine Altınel (15 Kasım 2006). Müziği Yaratanlar - Barok Dönem. Dünya Yayıncılık A.Ş. İstanbul. ss. 247-248. ISBN .
- ^ Gültekin Oransay (1986). Bach Kılavuzu. Küğ Yayınları. s. 7.
- ^ Müziğin Öyküsü. Pegasus Yayınları. Kasım 2018. ss. 115-116. ISBN .
Dış bağlantılar
- Hollanda Bach Topluluğu 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Felemenkçe)
![image]()
Vikisöz'de Johann Sebastian Bach ile ilgili sözler mevcuttur.![image]()
Wikimedia Commons'ta Johann Sebastian Bach ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Johann Sebastian Bach Almanca telaffuzu ˈyoːhan seˈbastian ˈbahh 21 Mart 1685 Eisenach 28 Temmuz 1750 Leipzig Alman barok muzik bestecisi ve orgcudur Johann Sebastian BachBestecinin tarafindan yapilan portresi 1746Genel bilgilerDogum21 Mart 1685 1685 03 21 Eisenach AlmanyaOlum28 Temmuz 1750 65 yasinda Leipzig AlmanyaMesleklerMuzisyen ve besteciCalgilarOrg harpsikort keman viyolaEsAnna Magdalena Bach Bach koklu Alman stillerini ozellikle Italya ve Fransa gibi dis ulkelerden aldigi ritimlerin formlarin ve yapilarin adaptasyonu ve kontrpuan armoni muzikal motiflerin organizasyonundaki ustaligiyla gelistirmistir Bach in besteleri Brandenburg Koncertolari Goldberg Varyasyonlari Si minor missa 2 Passion ve 200 tanesi gunumuze kadar ulasmis 300 den fazla kantati kapsamaktadir Bach in muzigine sanatcinin muzik uzerindeki teknik hakimiyeti eserlerinin estetik guzelligi ve manevi derinligi nedeniyle buyuk saygi duyulmustur Bach 19 yuzyilda muziginin tekrar calinmaya baslamasi ve bestelerine olan ilginin tekrar canlanmasina kadar kendi doneminde buyuk bir besteci olarak bilinmemis hatta zamaninda demode bulunmus ancak sanatci hayattayken kendisine bir orgcu olarak buyuk saygi duyulmustur Johann Sebastian Bach 19 yuzyildan beri dunyanin en buyuk bestecilerden biri olarak kabul edilir HayatiBach ailesi Hemen hemen butun bireyleri muzisyen olarak yetismis ve yuzyillarca surmus uzun bir sulalenin en yuksek dorugunu olusturan Johann Sebastian Bach yalnizca soyadi ile Bach olarak anilabilir cunku bu buyuk ailenin diger uyeleriyle karsilastirilamayacak kadar buyuk bir sanatci olmustur Bach ailesi 16 ve 17 yuzyillar boyunca ailenin dogan her ferdini muzisyen olarak yetistirmis ve egitmistir Dededen toruna her birey birbirine muzikle baglanmistir denilebilir Ailenin yasami hakkinda bilgi edinilebilen ilk uyesi Veit Vitus Bach c 1550 c 1619 degirmencilik ve firincilik yaparak hayatini kazanan bir zanaatkardi Protestanligin Alman topraklarinda yayilmasinin onune gecilmesine calisildigi bir donemde yasadigi icin bir sureligine dogdugu topraklari terk edip Macaristan a siginmis ardindan yeniden Gotha yakinlarindaki Wechmar kasabasina donerek meslegini surdurmustu Veit Bach in oglu Hans Bach asagi yukari 1580 de dogup 1626 da vebaya tutularak olmustur Halici ustasiydi Ayni zamanda koy calgiciligi yapardi Sen neseli bir adamdi Ogullarindan biri olan Christoph Bach 1613 1661 Erfurt ile Arnstadt da muzisyendi Hans in ikiz ogullarindan Johann Ambrosius 1645 1695 Erfurt ile Eisenach da kemanciydi Johann Sebastian Bach ise Johann Ambrosius un ogludur Bach ailesi o kadar cok muzisyen yetistirmistir ki Bach demek sanki muzisyen demek olmustu Bach ailesi aralarinda sik sik toplanir ve muzik toplantilari yaparlardi Bu toplantilara Bach ailesinden 120 kadar birey geldigi olurdu Eisenach 1685 1695 Ohrdruf 1695 1700 ve Luneburg 1700 1702 yillari Johann Sebastian Bach 21 Mart 1685 te dogdu dokuz yasindayken annesini on yasindayken de babasini kaybetti Bunun uzerine abisi olan orgcu Johann Christoph Bach oksuz kalan kardesini buyutme gorevini ustlendi Johann S Bach Luneburg daki Mattehaus Kilisesi ne soprano olarak girdiginde henuz 15 yasindaydi O sirada besteci Georg Bohm Luneburg da Johannes Kilisesi nin orgculugunu yapiyordu J S Bach bu ustadan cok yararlandi Bach in org icin yazdigi ilk eserlerde Bohm un etkileri gorulur J S Bach bilgisini arttirmaya o kadar hevesliydi ki Luneburg da buldugu olanaklarla yetinemeyerek buyuk bestecilerin eserlerini dinlemek icin Hamburg a kadar yuruyerek yolculuk yapmayi goze aldi ve orada Brunckhorst un yonettigi saray muzisyenlerini dinleyerek sanat gereksinimini karsilamaya calisti Genc Bach Johann Ernst Rentsch the Elder d 1723 tarafindan 1715 civari yapilan portresi Weimar 1703 Arnstadt 1703 1707 Muhlhausen 1707 1708 Bach in ustlendigi ilk ciddi gorev Saksonya Weimar dukunun orkestrasinda kemancilik gorevidir Bu orkestradaki muzisyenler Macar kiyafetleri giyerlerdi Elbet Bach da oyle yapti Bu gorevinden ayni yil cikti ve Arnstadt da orgcu oldu Bu gorevde orgu kendi kisisel bicimine gore calisi kilise yonetiminin hosuna gitmiyordu ve Cemaati saskina donduruyorsunuz seklinde elestiriler aliyordu 1705 1706 da taninmis orgcu Buxtehude yi dinlemek ve her turlu muzik etkinliklerinden haberdar olmak icin Lubeck e gitti Ancak bu yolculugunda izin suresini gecirdigi icin Arnstadt daki efendiler onu siddetle kinadilar Bununla birlikte belki de dehasini biraz sezmis olduklarindan pek ileri varmayi goze alamadilar Oysa Bach 1707 de onlari yuzustu birakip deki Blasius kilisesinin orgculugunu yapmak icin Arnstadt i terk etti ve burada kaldigi siralarda kendi akrabasi olan Maria Barbara ile evlendi Weimar 1708 1717 Bach 1708 yilinda Weimar Sarayi orgculugu ile oda muzikciligi gorevine 1714 te saray orkestrasinin birinci kemanciligina atandi O zamanlar orkestrayi ya bas kemancilar ya da klavsenciler yonetirdi 1714 te usta bir orgcu olarak acilip bircok kente gitti ve bu yolculuk sirasinda Prusya nin Kassel kentinde bir dinleti verirken bir eserinin pedal melodisini olaganustu caldigindan dinletide bulunan ve bir sure Isvec Krali olan Hessen Duku Friedrich kendinden gecercesine cosarak parmagindaki degerli yuzugu cikarip Bach a hediye etmistir Bach Weimar da iken Marchland adinda Parisli bir usta orgcu ve klavsenci Almanya da bir dizi dinletiler veriyordu Bu kisi fazlaca ovunen ve parlak calmak haricinde yuzeysel bir calis bicimi olan biriydi Dresden de saraylilar onunde bir klavsen dinletisi vererek o denli buyuk basari kazanmisti ki yuksek bir ucretle sarayda tutulmasi istenmisti Saray gorevlilerinden Volumier adinda bir Belcikali Bach in ustunlugune inandigindan Parisli ustayla boy olcusmek uzere Bach i cagirtti Iki usta arasinda yarisma yapilacagi halka duyuruldu Fakat Bach yarisma yerine geldiginde rakibi Marchland i orada goremedi Cunku rakibi basina gelecekleri onceden degerlendirip yarismaya katilmamisti Bu olaydan sonra Bach in onuru ve unu bir kat artti Ama kendisi her turlu gosteris egiliminden uzak alcak gonullu bir insan oldugundan bu olaya onem vermedi Hatta bu olaydan soz ederek kendisini kiskirtmaya calisanlar oldugunda Bach hemen sozu baska konuya kaydirir Marchand olayini kapatirdi Bach 1717 de Samuel Drese den acilan Weimar sarayi kapel ustaligina kendisinin getirilmeyisine cok sinirlendi ve ofkesini o kadar siddetle aciga vurdu ki Weimar duku onu dort hafta hapsetti Keman icin solo sonat BWV 1001 AdagioKothen 1717 1723 Bundan sonra Bach yine 1717 yilinda Anhalt duku Leopold un Kothen deki sarayinda oda muzigi sefi oldu Kothen de org bulunmadigi gibi koro da yoktu Yalniz orkestra ile oda muzigi gruplari vardi Bundan dolayi Bach yalniz orkestra ve oda muzigi eserleri bestelemeye basladi Zaten yasami boyunca aldigi cesitli gorevler hep onun muzik yaraticiligini etkilemis ve kendisi hangi gorevde bulunuyorsa orada eline gecen olanaklara gore eserler bestelemistir Iste Bach in en onemli eserleri arasinda kabul edilen Brandenburg Koncertolari bu siralarda yazilmis eserlerdir Bach Georg Friedrich Handel i cok begeniyor ve onunla bulusmayi cok istiyordu Ama hayati boyunca bunu basaramadi 1719 da Handel Londra daki Haymarket Operasi icin eserler yazmak uzere Almanya ve Italya yi dolasmaya cikmisti Bach bu dolasmalar sirasinda Handel in Halle ye ugradigini haber alinca sadece onu gormek icin Halle ye gitti Fakat Bach oraya ulastiginda Handel in kentten ayrildigini ogrendi ve bos bos donmek zorunda kaldi Handel 1729 da yeniden Halle ye gelmisti Fakat Bach o siralarda yolculuga cikamayacak kadar hasta oldugundan dolayi en buyuk ogluyla bir haber gonderdi ve Handel i Leipzig e davet etti Fakat ne yazik ki Handel bu davete uyamadi Handel in son yolculugu Bach in olumuyle sonuclanan 1750 yilina rastlar 1720 de Kothen Duku Bach ile birlikte Karlsbad da dek bir yolculuk yapti ve bu yolculuktan geri donduklerinde Bach karisinin olmus ve topraga verilmis oldugunu ogrendi Artik Kothen de kalmak istemiyordu cunku o gune dek muzige buyuk onem veren ve Bach a derin bir saygi besleyen duk 1721 de Anhalt Bernburg soyundan genc bir prensesle evlenmis ve Bach in soyledigine gore bu prenses kocasini muzikten uzaklastirmis ve baska konulara yoneltmisti Bundan dolayi Bach Kothen de sikilmaya basladi Bununla birlikte karisinin olumunden bir bucuk yil kadar sonra ve dukun evlenmesinden bir hafta once degerli bir sarkici olan ve henuz 20 yasinda olan ile evlenmisti Bach in Kothen den ayrilisinin nedeni yalnizca dukun muzige olan ilgisizligi degildi Kothen halkinin cogu Kalvinist oldugundan kentteki en iyi okul da Kalvinist okuluydu Bach Luther ci oldugundan dolayi en buyugu 12 yasinda olan cocuklarini Kalvinistler okuluna gondermek istemiyordu Leipzig 1723 1750 Leipzig deki Thomas Okulu ve kilisesinin kantoru ya da baska bir deyisle koro sefi ve ogretmeni olan Johann Kuhnau 1722 de oldu Acilan kantorluk icin basvuran alti kisi arasinda Georg Philipp Telemann kilise yonetim kurulunca otekilere yeglenerek oybirligi ile secildi Fakat Telemann bu gorevi kabul etmedi O zaman Bach in adi ileri suruldu Ama kurul olen Kuhnau nun ogrencilerinden Cristoph Gaupner in atanmasini uygun gordu Gaupner Darmstadt dukunun sarayinda muzik yoneticisiydi Duk onun ayrilmasina kesinlikle izin vermeyince Thomas kilisesi ile okulun arasinda bir yarisma yapildi Bu yarismada Bach basari gosterdiyse de yonetim kurulu Gaupner den umidi kesmediginden birkac ay daha beklemeyi yegledi Sonunda Gaupner den kesin ret yaniti geldi Bunun uzerine kurul en iyi muzisyenleri elde etmeye olanak bulamadigindan dolayi orta nitelikli muzisyenlerden secmek zorunda kaldigini belirterek Bach in atanmasini onayladi Oysa Bach da Thomas kilisesinin kantorluguna pek istekli degildi Dostlarindan Georg Erdmann a yazdigi bir mektupta daha yuksek bir konumu olan kapel ustaligindan kantorluga gecmenin pek hos bir sey olmadigini yaziyor Bu konuda etken olan neden cocuklarinin ogrenimi idi Bach in Thomas Kilisesi kantorluguna atanmasi sirasinda bu kilise yanginda yanmis olan eski St Bonifaz Kilisesi nin yerine yapilmis yeni bir yapi idi Elbet orgu da yeniydi Su anda yaklasik 300 yillik olan bu org kullanilmamaktadir Yalniz bazi parcalari ani olarak saklanmaktadir St Bonifaz Okulu 1212 yilinda kurulmustu Bu okulun yonetimi 1543 te kent yonetim kuruluna gecmistir Bach in kantorluga atanmasi sirasinda yonetim kurulu rektor rektor yardimcisi kantor ile bes kisiden olusuyordu Rektor ile kantorun konutlari okul icindeydi Kantor dort sinifin ogrencisi ile ilgilenirdi Bu dort sinifta 55 ogrenci vardi Bach Thomas Okulu ndaki ogrencilere Persembe disinda her gun toplu olarak koro dersi verirdi Persembe gunu ise ogrenciyle birlikte kiliseye giderdi Leipzig deki kiliselerin koridorlarina Thomas Okulu koro saglardi Bundan baska Thomas ile Nikolai kiliselerinde orkestra eslikli dinleti gelenegi vardi Her iki kilisenin birer orgcusu bulunuyordu Thomas kilisesindeki koro ve orkestrayi kantor yonetirdi Olagan Pazar gunleri mutlaka iki kiliseden birinde kantat seslendirilirdi Collegium Musicum muzik derneginin konserlerini gerceklestirdigi Cafe Zimmermann Leipzig Bach kantorluk gorevinden baska bir de Thomas Okulu nun dorduncu ve ucuncu siniflarina Latince dersi vermekle yukumluydu Ayrica universitenin resmi torenlerine akademik muzik sefi olarak katilmak okulun belli ogrencilerine olagan koro dersi disinda org klavsen keman ogretmek de onun gorevleri arasindaydi Bunca calismaya karsin eline gecen para cok azdi Sanatci 28 Ekim 1730 gunu Georg Erdmann a yazdigi bir mektupta soyle diyor Simdiki yilligim 700 thaler kadardir arada ek gelir olursa artar Bu da gomulen cenazelerin sayisina baglidir Havalar sagliga uygun gidince ek gelir azaliyor Soz gelimi gecen yil cenaze sayisi eksildiginden dolayi ek gelirden 100 thaler iceri girdim Thuringen de 400 thaler alirken daha iyi geciniyordum Burada iki kati elime geciyor olsa da yasamin pahaliligindan dolayi yine de sikinti cekiyorum Size aile durumumu anlatayim Ilk esim Kothen de oldugunden dolayi ikinci kez evlendim Ikinci evliligimden bir oglum ile iki kizim sagdir Buyuk oglum hukuk okuyor Otekisi birinci sinifta biriyse ikinci sinifa devam etmektedir En buyuk kizim daha evlenmemistir Ikinci evliligimden olan cocuklar henuz cok kucukturler oglanlarin en buyugu alti yasinda Fakat hepsinin muzige ilgileri var Ailemle bir calgi grubu kurabilecegimize eminim Ozellikle simdiki karimin guzel bir soprano sesi var buyuk kizim da iyi sarki soyler Son yillari ve olumu 1747 1750 Leipzig e dondukten sonra Sebastian Bach in gittikce artan hastaliklari kendisini de yakinlarini da endiselendirmeye baslamisti Ozune karsi pek sert davranan Bach ilk siralarda bu rahatsizliklari iki kat etkinlikle alt etmeye ugrasti Fakat bu sefer ilaclar yetersiz kaliyordu Gozlerinden cok rahatsizdi Eskiden beri miyop olan gozleri fazla calismaktan ve notalari kopyalamaktan yorulmus yavas yavas gormez olmaya baslamisti 1749 da gozlerine yapilan ameliyat basarisizlikla sonuclanarak tamamen kor olmasina yol acti Bach in korlugu cesaretini sabrini ve dinsel inancini hic sarsmadi O yine calismalarini surduruyordu Gozlerinden dolayi karanlik bir odada kalmaya mahkum olmasina karsin damadi ve ogrencisi Johann Christoph Altnickol a son koral ini soyleyip yazdiriyordu Bu koral En buyuk sikintilara dustugumuzde Wenn wir in hochsten Nothen sein BWV 641 sozleri ile basliyordu Bach olumunun yaklastigini hissedince o koralin basina Tanrim iste katina ciktim tumcesini yazdirmistir Olumunden yaklasik on gun once gozleri yeniden gormeye basladiysa da bu iyilesme pek gecici kaldi Sonunda yuksek atesle bir inme geldi ve yapilan sagaltim yarar saglamayarak 28 Temmuz 1750 aksami saat dokuza ceyrek kala 65 yasinda hayatini kaybetti StiliBach erken yaslardan itibaren Barok doneminin muzikal cagdaslarinin ve onceki nesillerin eserlerini incelemis ve bu etkiler muzigine yansimistir 98 Cagdaslari Handel Telemann ve Vivaldi gibi Bach da koncertolar suitler recitatifler da capo aryalar ve dort sesli koro muzigi besteledi ve surekli bas uzerine calisti Bach in muzigi cogu zaman tek bir eserde armonik olasiliklari kapsamli bir sekilde arastirarak sasirtici derecede disonans akorlar ve gelistirmeler kullanir Bach in yarattigi yuzlerce dinsel eser genellikle sadece zanaatini degil ayni zamanda Tanri ile gercekten dindar bir iliskiyi gosterir Bach in inanci Alman Luteryen Pietizm inin etkisindeydi bu inanci Tanri ve bilim arasinda baglanti kurmasina kucak aciyordu Bach opera disinda zamaninin hemen hemen her turunde sanatsal ve teknik olasiliklari arastiran bircok eser yazdi veya dikkatle derledi Ornegin Iyi Duzenlenmis Klavye her biri Major ve minor anahtarlarda bir prelud ve fug sunan bas dondurucu bir cesitlilik gosteren yapisal kontrapuntal ve fugal teknikleri gosteren iki ciltten olusur Ayrica bakinizBWV Bach Werke Verzeichnis Bach Eserleri Dizini Johann Sebastian Bach eserleri listesi Johann Sebastian Bach In koncertolariKaynakca Bach 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde classicfm com Johann Sebastian Bach 30 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Britannica com Johann Sebastian Bach 1685 1750 2 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde British Library 2008 The Triumph of Music The Rise of Composers Musicians and Their Art Ingilizce s 272 ISBN 9780674031043 25 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2020 And of course the greatest master of harmony and counterpoint of all time was Johann Sebastian Bach the Homer of music www classical music com 1 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2020 Aydin Buke amp Ipek Mine Altinel 15 Kasim 2006 Muzigi Yaratanlar Barok Donem Dunya Yayincilik A S Istanbul ss 247 248 ISBN 9789753043526 Gultekin Oransay 1986 Bach Kilavuzu Kug Yayinlari s 7 Muzigin Oykusu Pegasus Yayinlari Kasim 2018 ss 115 116 ISBN 978 605 299 545 7 Dis baglantilarHollanda Bach Toplulugu 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Felemenkce Vikisoz de Johann Sebastian Bach ile ilgili sozler mevcuttur Wikimedia Commons ta Johann Sebastian Bach ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur