21-23 Ekim 1912 Tarihleri arasında Yunan Epir Ordusunun birlikleri ile Yanya Kolordusu kuvvetleri arasında gerçekleşen muharebedir. Yanya kolordusunun Balkan Savaşı'nda girdiği ilk muharebe olup Osmanlı zaferi ile sonuçlansa da bu muharebedeki bazı hatalar hemen ardından girişilen Gribova Muharebesi'ndeki yenilgi bu başarının kullanılamamasına neden olmuştur.
Komçiadis Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Balkan Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
| ![]() | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
![]() | ![]() | ||||||
Güçler | |||||||
Yunan 15.Piyade Alayı Yunan 7. Evzon Taburu | Yanya Kolordusu 23. Piyade Tümenine bağlı Unsurlar Yanya Redif Alayı | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor Ancak Osmanlılardan fazla olduğu tahmin ediliyor. | Az |
Muharebe Öncesi Durum
1.Balkan Muharebesinde savaş ilan edildiğinde Yunanistan'ın halihazırda iki tane saldırıya hazır ordusu bulunmaktaydı. Bu ordulardan biri Epir Ordusu diğeri ise Teselya Ordusudur. Yunanistan'ın ilk hedefi Selanik ve Makedonya'yı ele geçirmek olmakla esas buradaki unsur kuvvet bakımından daha güçlü olan Teselya Ordusudur. Teselya Ordusunun karşısında da Osmanlı 8. Geçici Kolordusu bulunmaktadır. Kuvvet dengesine bakıldığında Selanik'i korumakla da görevli geçici olarak oluşturulmuş 8.Kolordu 29 piyade taburuna sahip iken Yunanların Teselya Ordusu 73 piyade taburuna sahiptir. 8.Kolordunun 3 süvari alayı karşısında Teselya Ordusunun 11 süvari alayı, 8.Geçici Kolordunun 9 topçu bataryasına karşı 39 topçu bataryası,8 makinalı tüfeğe karşı 84 makinalı tüfek 29.328 askere karşı 100.000 askeri bulunmaktadır. Yunanların ezici bir üstünlüğü bulunmaktadır.
Yunan planı bellidir, öncelikle Selanik ve Makedonya'yı Teselya Kolordusu ile alıp ardından dönüp Yanya'yı ele geçirmek bu zamana kadarda Epir Ordusunun savunmada kalması veya ufak ufak mevziler ele geçirip bu kolorduyu iyice izole etmesi. Osmanlıların tahkim edilmiş mevziilerinde ise Yanya Kolordusu bulunmaktadır. Yanya Kolordusunun adını aldığı Yanya kalesi ve çevre mevziiler Ahmet İzzet Paşa ve Colmar Freiherr von der Goltz'un savaş ve savunma planlarına göre tahkim edilmiştir çevresinde pek çok tahkimat yanında toplarda bulunmaktadır. Bu kolordunun karşısında yer alan Epir Ordusu ise bu kolordudan sayıca dezavantajlı gözükse de bu dezavantaj 8.Geçici kolordu ile Teselya ordusundaki üçe veya dörde bir durum gibi değildir. Zira Yanya kolordusunun 22 taburuna karşı Epir ordusunun 8 taburu; 1 süvari alayına karşı 1 süvari alayı;6 topçu bataryasına karşı 6 topçu bataryası, Yanya ordusunun 8 makineli tüfeğine karşı 12 makineli tüfeği bulunmaktadır; Yanya Ordusunun 22.589 askerine karşı bu ordunun 13.000 askeri bulunmaktadır. Topçu bataryası eşit gözükse de Yanya Kalesindeki tahkim edilmiş mevziilerdeki toplarda sayılırsa top yönünden de Yanya Kolordusu Epir Ordusundan 2'ye 1 gibi üstün gözükmektedir.
Yanya kolordusu kağıt üzerinde Epir ordusuna makineli tüfek sayısı dışında ikiye bir gibi fazla veya eşit gözükse de durum pratikte ise durum hiç de öyle değildir. Öncelikle savaş başlangıcında Osmanlı savaşa hazırlıksız yakalandığı ve Rumeli'deki yaşlı nizami birliklerdeki askerleri terhis ettiği için Yanya Ordusu içindeki nizami askerler son derece azdır. Seferberlikte apar topar yapılmaya çalışılmıştır 8.geçici kolordu gibi Yanya kolordusu da kötü durumda çoğunluğu rediflerden ve apar topar askere alınanlardan oluşan bir ordudur. Komuta kademesi de keşmekeş içindedir zira 8.Geçici kolordu oluşturulurken bu ordudaki Ferik Hasan Tahsin Paşa Yanya'dan alınıp bu kolorduya verilmiş ve Yanya kolordusu komutansız kalmıştır. 2 Ekim 1912'de Yanya kolordusunda bir komutan yoktur apar topar 23. Piyade tümeninden Esad Paşa buraya atanırken başsız kalan 23.Piyade tümenine de Tuğgeneral Cevap Bey onun boşalttığı mevkiiye de Albay Halil Recai bey atanır. Oysaki Epir Ordusu ise seferberliğini tamamlamış ve eğitimli askerlerden oluşan bir ordu konumundadır. Birlikleri tam sayısındadır. Evzon denilen Yunan Ordusunun usta birlikleri sayıca bu orduda fazladır.
Bütün bunlara karşın Epir Ordusunun başlangıçtaki performansı epey kötü olmuştur. Savaşın başlangıcında Teselya Ordusu ile birlikte taarruza geçen bu ordu 19 Ekim 1912'de Narda Nehrini geçip ilerlemeye başladı. Bu arada Yunanlar sınır köylerindeki Rumlarıda ayaklandırdılar. Narda köprüsü ve çevresi Yunanların eline geçti. 20 Ekimde ise Yunan Ordusu Narda'nın doğusundan saldırıya geçse de sert Osmanlı direnişi ile karşılaşıp başarısız olur.
Muharebe
19 Ekimi 20 Ekime bağlayan gece Esad Paşa cepheye vardığında Yunan Epir Ordusu'nun özellikle 3. ve 7. Evzon taburlarının unsurlarının daha cepheye tam yerleşmediği Epir ordusunda savunmasında zaafiyetlerin olduğu arkadan kuşatılıp yok edilebileceğini fark eder. Yunan ordusunun Komçiadis köyüne saldırıya geçeceğini bu ordu saldırıya geçmeden takviye birlikler gelmeden Komçiadis boğazından Yanya Redif Alayı ve 23. Piyade Tümeninin unsurlarının geçip eş zamanlı saldırı ve arkadan kuşatma ile Epir ordusunu yok etmesi yönünde bir plan hazırlar ve 20 Ekim sabahı 2 unsurun bu plana uymasını ister. Ancak ilgili tümenler bu saldırıyı koordine edemezler öte yandan Yanya Redif Alayı- Filât taburu da kendisine emir gelmediğinden bahisle Yunan ordusuna saldırmayıp savunmada kalır. Bu arada Garidiki ve Sadoviça köyündeki Rum çeteciler isyan etmekle kalmaz birde buradaki birliklere sabotajlarda bulunurlar. Gerideki Yunanların 3. ve 7. Evzon taburları bölgeye tüm unsurları ile gelip yerleşince artık böyle bir imkan kalmaz.Böylece kahredici şekilde altın tepside sunulan bir fırsatı Yanya Kolordusu kaçırmış olur.
21 Ekimde Yunan Ordusu Komçiadis köyünü ele geçirir. 22 Ekimde Yanya Redif Alayı ve 23.Piyade Tümeni saldırıya geçer balçık çamurlu bir ortamda Yunanların yükseklere mevziilendiği yerde ilk saldırılar başarısızdır. Esad Paşa komutanlarını toplar ve oluşan durum karşısında Kuzeyde yeni bir hat kuracaklarını ancak bu savunma hattı kurulana kadar Yunan ordusunun burada tutulması gereğinden bahseder. Buna göre de Komçiadis boğazının ve köyü ile çevresinin Yunan ordusunun Gribova sırtlarında elde ettiği mevziilerin geri alınması gereğinden söz eder. Yanya Komutanlığının esasında bilmediği durum Yunanların bu sırada intikal eden birliklerinin hala tam güçlerinde olmadığıdır. Bununla birlikte başkomutanlarının bizzat cepheye gelip dolaşması birliklerin bozulan moralini de güçlendirmiştir. 23 Ekimde Yanya Redif Alayı ve 23.Piyade tümeni daha büyük bir saldırıya geçer ve bu saldırı neticesi Yunanlar bir anda Kumçiadis boğazından atılırlar. Yunan 15.Alay 1.Taburu ve 7.Evzon taburu dahil bütün Yunan unsurları Kumçiadis'ten Arta (Narda)'ya kadar geri çekilmeye zorlanır.
Bu muharebe Yanya Kolordusu'nun ilk muharebesi olup ümit vericidir diğer yandan muharebede Epir ordusunu çok daha ağır bir bozguna uğratacak fırsatta kaçırılmıştır. Öte yandan Yanya kolordusunun Yunanlara nazaran bu muharebedeki kaybı son derece azdır. Ancak zaferin kazanıldığı aynı gün başlayan bir gün sonra biten Gribova Muharebesi'ndeki başarısızlık ne yazık ki bu başarıdan Yanya kolordusunun istifade edememesine neden olmuştur.
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Erickson, Edward J. (2003). Defeat in Detail: The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913. Greenwood Publishing Group. ISBN . 2 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2021.
- Savaş, Mustafa Talha (2019). Son Dönem Osmanlı Komutanlarından Mehmet Esad Bülkat Paşa (1862-1952) (PDF). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
21 23 Ekim 1912 Tarihleri arasinda Yunan Epir Ordusunun birlikleri ile Yanya Kolordusu kuvvetleri arasinda gerceklesen muharebedir Yanya kolordusunun Balkan Savasi nda girdigi ilk muharebe olup Osmanli zaferi ile sonuclansa da bu muharebedeki bazi hatalar hemen ardindan girisilen Gribova Muharebesi ndeki yenilgi bu basarinin kullanilamamasina neden olmustur Komciadis MuharebesiBirinci Balkan SavasiTarih21 23 Ekim E U 8 10 Ekim 1912BolgeKomciadis koyu Yanya Bolgesi Yunanistan SonucOsmanli Pirus zaferi Osmanli muharebeyi kazandi ancak hemen akabindeki Gribova Muharebesi basarisizlikla sonuclandigindan bu basari kullanilamadi TaraflarYunanistan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerEsad PasaGuclerYunan 15 Piyade Alayi Yunan 7 Evzon TaburuYanya Kolordusu 23 Piyade Tumenine bagli Unsurlar Yanya Redif AlayiKayiplarBilinmiyor Ancak Osmanlilardan fazla oldugu tahmin ediliyor AzMuharebe Oncesi Durum1 Balkan Muharebesinde savas ilan edildiginde Yunanistan in halihazirda iki tane saldiriya hazir ordusu bulunmaktaydi Bu ordulardan biri Epir Ordusu digeri ise Teselya Ordusudur Yunanistan in ilk hedefi Selanik ve Makedonya yi ele gecirmek olmakla esas buradaki unsur kuvvet bakimindan daha guclu olan Teselya Ordusudur Teselya Ordusunun karsisinda da Osmanli 8 Gecici Kolordusu bulunmaktadir Kuvvet dengesine bakildiginda Selanik i korumakla da gorevli gecici olarak olusturulmus 8 Kolordu 29 piyade taburuna sahip iken Yunanlarin Teselya Ordusu 73 piyade taburuna sahiptir 8 Kolordunun 3 suvari alayi karsisinda Teselya Ordusunun 11 suvari alayi 8 Gecici Kolordunun 9 topcu bataryasina karsi 39 topcu bataryasi 8 makinali tufege karsi 84 makinali tufek 29 328 askere karsi 100 000 askeri bulunmaktadir Yunanlarin ezici bir ustunlugu bulunmaktadir Yunan plani bellidir oncelikle Selanik ve Makedonya yi Teselya Kolordusu ile alip ardindan donup Yanya yi ele gecirmek bu zamana kadarda Epir Ordusunun savunmada kalmasi veya ufak ufak mevziler ele gecirip bu kolorduyu iyice izole etmesi Osmanlilarin tahkim edilmis mevziilerinde ise Yanya Kolordusu bulunmaktadir Yanya Kolordusunun adini aldigi Yanya kalesi ve cevre mevziiler Ahmet Izzet Pasa ve Colmar Freiherr von der Goltz un savas ve savunma planlarina gore tahkim edilmistir cevresinde pek cok tahkimat yaninda toplarda bulunmaktadir Bu kolordunun karsisinda yer alan Epir Ordusu ise bu kolordudan sayica dezavantajli gozukse de bu dezavantaj 8 Gecici kolordu ile Teselya ordusundaki uce veya dorde bir durum gibi degildir Zira Yanya kolordusunun 22 taburuna karsi Epir ordusunun 8 taburu 1 suvari alayina karsi 1 suvari alayi 6 topcu bataryasina karsi 6 topcu bataryasi Yanya ordusunun 8 makineli tufegine karsi 12 makineli tufegi bulunmaktadir Yanya Ordusunun 22 589 askerine karsi bu ordunun 13 000 askeri bulunmaktadir Topcu bataryasi esit gozukse de Yanya Kalesindeki tahkim edilmis mevziilerdeki toplarda sayilirsa top yonunden de Yanya Kolordusu Epir Ordusundan 2 ye 1 gibi ustun gozukmektedir Yanya kolordusu kagit uzerinde Epir ordusuna makineli tufek sayisi disinda ikiye bir gibi fazla veya esit gozukse de durum pratikte ise durum hic de oyle degildir Oncelikle savas baslangicinda Osmanli savasa hazirliksiz yakalandigi ve Rumeli deki yasli nizami birliklerdeki askerleri terhis ettigi icin Yanya Ordusu icindeki nizami askerler son derece azdir Seferberlikte apar topar yapilmaya calisilmistir 8 gecici kolordu gibi Yanya kolordusu da kotu durumda cogunlugu rediflerden ve apar topar askere alinanlardan olusan bir ordudur Komuta kademesi de kesmekes icindedir zira 8 Gecici kolordu olusturulurken bu ordudaki Ferik Hasan Tahsin Pasa Yanya dan alinip bu kolorduya verilmis ve Yanya kolordusu komutansiz kalmistir 2 Ekim 1912 de Yanya kolordusunda bir komutan yoktur apar topar 23 Piyade tumeninden Esad Pasa buraya atanirken bassiz kalan 23 Piyade tumenine de Tuggeneral Cevap Bey onun bosalttigi mevkiiye de Albay Halil Recai bey atanir Oysaki Epir Ordusu ise seferberligini tamamlamis ve egitimli askerlerden olusan bir ordu konumundadir Birlikleri tam sayisindadir Evzon denilen Yunan Ordusunun usta birlikleri sayica bu orduda fazladir Butun bunlara karsin Epir Ordusunun baslangictaki performansi epey kotu olmustur Savasin baslangicinda Teselya Ordusu ile birlikte taarruza gecen bu ordu 19 Ekim 1912 de Narda Nehrini gecip ilerlemeye basladi Bu arada Yunanlar sinir koylerindeki Rumlarida ayaklandirdilar Narda koprusu ve cevresi Yunanlarin eline gecti 20 Ekimde ise Yunan Ordusu Narda nin dogusundan saldiriya gecse de sert Osmanli direnisi ile karsilasip basarisiz olur Muharebe19 Ekimi 20 Ekime baglayan gece Esad Pasa cepheye vardiginda Yunan Epir Ordusu nun ozellikle 3 ve 7 Evzon taburlarinin unsurlarinin daha cepheye tam yerlesmedigi Epir ordusunda savunmasinda zaafiyetlerin oldugu arkadan kusatilip yok edilebilecegini fark eder Yunan ordusunun Komciadis koyune saldiriya gececegini bu ordu saldiriya gecmeden takviye birlikler gelmeden Komciadis bogazindan Yanya Redif Alayi ve 23 Piyade Tumeninin unsurlarinin gecip es zamanli saldiri ve arkadan kusatma ile Epir ordusunu yok etmesi yonunde bir plan hazirlar ve 20 Ekim sabahi 2 unsurun bu plana uymasini ister Ancak ilgili tumenler bu saldiriyi koordine edemezler ote yandan Yanya Redif Alayi Filat taburu da kendisine emir gelmediginden bahisle Yunan ordusuna saldirmayip savunmada kalir Bu arada Garidiki ve Sadovica koyundeki Rum ceteciler isyan etmekle kalmaz birde buradaki birliklere sabotajlarda bulunurlar Gerideki Yunanlarin 3 ve 7 Evzon taburlari bolgeye tum unsurlari ile gelip yerlesince artik boyle bir imkan kalmaz Boylece kahredici sekilde altin tepside sunulan bir firsati Yanya Kolordusu kacirmis olur 21 Ekimde Yunan Ordusu Komciadis koyunu ele gecirir 22 Ekimde Yanya Redif Alayi ve 23 Piyade Tumeni saldiriya gecer balcik camurlu bir ortamda Yunanlarin yukseklere mevziilendigi yerde ilk saldirilar basarisizdir Esad Pasa komutanlarini toplar ve olusan durum karsisinda Kuzeyde yeni bir hat kuracaklarini ancak bu savunma hatti kurulana kadar Yunan ordusunun burada tutulmasi gereginden bahseder Buna gore de Komciadis bogazinin ve koyu ile cevresinin Yunan ordusunun Gribova sirtlarinda elde ettigi mevziilerin geri alinmasi gereginden soz eder Yanya Komutanliginin esasinda bilmedigi durum Yunanlarin bu sirada intikal eden birliklerinin hala tam guclerinde olmadigidir Bununla birlikte baskomutanlarinin bizzat cepheye gelip dolasmasi birliklerin bozulan moralini de guclendirmistir 23 Ekimde Yanya Redif Alayi ve 23 Piyade tumeni daha buyuk bir saldiriya gecer ve bu saldiri neticesi Yunanlar bir anda Kumciadis bogazindan atilirlar Yunan 15 Alay 1 Taburu ve 7 Evzon taburu dahil butun Yunan unsurlari Kumciadis ten Arta Narda ya kadar geri cekilmeye zorlanir Bu muharebe Yanya Kolordusu nun ilk muharebesi olup umit vericidir diger yandan muharebede Epir ordusunu cok daha agir bir bozguna ugratacak firsatta kacirilmistir Ote yandan Yanya kolordusunun Yunanlara nazaran bu muharebedeki kaybi son derece azdir Ancak zaferin kazanildigi ayni gun baslayan bir gun sonra biten Gribova Muharebesi ndeki basarisizlik ne yazik ki bu basaridan Yanya kolordusunun istifade edememesine neden olmustur KaynakcaOzel a b Erickson s 216 Erickson s 215 a b c Erickson s 229 a b c Savas s 76 GenelErickson Edward J 2003 Defeat in Detail The Ottoman Army in the Balkans 1912 1913 Greenwood Publishing Group ISBN 0 275 97888 5 2 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2021 Savas Mustafa Talha 2019 Son Donem Osmanli Komutanlarindan Mehmet Esad Bulkat Pasa 1862 1952 PDF Sakarya Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Ekim 2021