Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Esat Bülkat veya Esat Paşa (18 Ekim 1862, Yanya - 2 Kasım 1952, İstanbul), Türk asker. Balkan Savaşları sırasında kendi gibi asker olan küçük kardeşi Mehmet Vehip Kaçı ile birlikte Yanya'da gösterdiği savunma ve direnişi ile tanınan Esat Paşa, yine küçük kardeşi ile birlikte görev aldığı Çanakkale Savaşı'nda büyük başarı göstermiş; düşman kuvvetlerinin boğazı geçip İstanbul'a varmasını önleyen komutanlardan biri olmuştur.
| Mehmet Esat Bülkat 1303 (1887) P.-1 | |
|---|---|
 Mehmet Esat Bülkat | |
| Doğum | 18 Ekim 1862 Yanya, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 2 Kasım 1952 (90 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1890-1919 |
| Rütbesi | Birinci Ferik |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşı I. Dünya Savaşı |
| Ödülleri |       |
Hayatı
1862'de Yanya'da dünyaya geldi. Esat Paşa’nın soyu Özbekistan’dan Anadolu’ya gelen ve buradan da Rumeli’ye geçen bir Türk boyu olan “Kaçı” veya “Kaçın” boyudur.Bu boya mensup Taşkentli Mehmet Ağa, Selanik’te Osmanlı Hükümdarı II. Murat’ın hizmetine girmiş ve Hükümdar tarafından Yanya “mütesellim”liğine tayin edilmiştir. Ancak bir tarafı da Arnavut kökenlidir.Yanya'daki Rum Zosimea Okulu'nda okudu. 1890'da kurmay yüzbaşı olarak Erkan-ı Harbiye Mektebini bitirdi. Aynı yıl Almanya'ya giderek burada askeri görevlerde bulundu. Temmuz 1893'te Kıdemli Yüzbaşı olarak İstanbul'a döndü. 5 Kasım 1893'te Binbaşı oldu ve Osmanlı Ordusu'nu düzenlemekle görevli Goltz Paşa'nın yardımcılığına atandı.
Osmanlı-Yunan Savaşı çıkınca 18 Nisan 1897'de Yanya Kolordusu Kurmay Başkanlığı'na atandı. Burada gösterdiği başarıdan dolayı 31 Ocak 1898'de rütbesi Albaylığa yükseldi.
1899'da Harbiye Mektebinin ders nazırlığına, daha sonra da kurmay başkanlığına atandı. Harbiye mektebindeki hizmetlerinden dolayı 27 Kasım 1902'de Mirlivalığa ve 17 Ocak 1906'da Ferik rütbesine yükseltildi.
15 Temmuz 1907'de Selanik'teki 3. Ordu Komutan Yardımcılığına getirildi. 1908 devrimiyle yönetime gelenler, daha önce çok çabuk ilerleyenlerin rütbelerini 1909'da Tasfiye-i Rütep kanunuyla geri alınınca Mirliva rütbesine indirildi.
1911'de Gelibolu'da 5. Nizamiye Tümeni, çok geçmeden de Tekirdağ'da 2. Kolordu ve 12 Temmuz 1911'de İşkodra Müretteb Kuvvetleri Komutanlığına atandı.
İtalya'nın savaş ilan etmesi üzerine 16 Eylül 1911'de Yanya Bağımsız Tümen Komutanı ve seferberlik gereği olarak 10 Ekim 1911'de Yanya Kolordusu komutanı oldu. Balkan Savaşları'nda 5 Mart 1913'e kadar Yanya ve civarını üstün düşman kuvvetlerine karşı savunarak büyük bir kahramanlık gösterdi.
16 Ocak 1913'te Tekirdağ'da 3. Kolordu Komutanlığına ve I. Dünya Savaşı'nda Gelibolu Yarımadasında 3. Kolordu ve Arıburnu Kuzey Grubu Komutanlığına atandı. Burada Çanakkale Boğazı'nın kilidi sayılan Conkbayırı'nı düşman kuvvetlerine karşı büyük fedakarlıklara katlanarak savundu. Çanakkale'deki hizmetlerine ödül olarak 15 Eylül 1915'te rütbesi tekrar Ferikliğe yükseltildi.
Goltz Paşanın Bağdat Komutanlığı'na gitmesi üzerine 3 Kasım'da 1. Ordu Komutanlığına atandı. Almanya'nın Doğu ve Batı cephelerini görmek üzere 1917'de Berlin'e gitti ve burada incelemelerde bulundu.
Yurda dönünce 21 Şubat 1918'de Bandırma'da 5. Ordu Komutanlığı'na ve 22 Haziran'da Batum'da 3. Ordu Komutanlığı'na atandı. Bundan sonra 2. Ordu Genel Müfettişliği'nden 22 Kasım 1919 tarihinde emekliğe ayrıldı. Hulusi Salih Paşa kabinesinde Bahriye Nazırlığı görevinde bulundu.
"Çanakkale Hatıraları" (4 cilt) ve "1912-1913 Balkan Harbi" adlı iki eseri vardır.
2 Kasım 1952'de İstanbul'da öldü. Karacaahmet Mezarlığı'na gömüldü.
Çanakkale Savaşı'ndaki Rolü
25 Nisan 1915'te İngiliz ve Fransız birliklerinin Seddülbahir Cephesi ve Arıburnu Cephesini açmalarıyla Çanakkale Kara Savaşları başlamış oldu. Haziran ayına kadar süren saldırılar Türk kuvvetleri tarafından karşılandı ve düşmanın geri çekilmesi sağlandı. Bunun üzerine tekrar saldırı kararı alan İtilaf Kuvvetleri haziran ve Temmuz ayı boyunca Türk mevkilerini sürekli ateş ve bombardıman altında tuttular.
Bu sırada Gelibolu'daki savunma hattı iki kısma ayrılmıştı. Esat Paşa Arıburun Kuzey Grubu komutanı olarak, kardeşi Vehip Paşa da Güney Grubu Komutanı sıfatıyla düşmanın kuvvetli saldırılarına karşı direniş göstermekte idi. Kuzey Grubu komutanı Esat Paşa Haziran ve Temmuz aylarında İngiliz ve Fransız birliklerinin Arıburnu'na yaptıkları taarruzlar karşısında zor şartlar altında düşmanı karşılamış ve geri püskürtmüştür.
Bundan sonra Ağustos ayında düşman kuvvetleri Conkbayırı denen mevkii üzerine harekete geçmiş ve burayı ele geçirmek için hazırlıklara başlamıştır. 6 Ağustos'ta başlayan düşman taarruzu Conkbayırı'nı korumakla görevli Esat Paşa emrindeki Türk kuvvetleri tarafından karşılanmış ve düşman yenilgiye uğratılmıştır .
Ağustos sonuna kadar devam eden savaşlar sonunda İtilaf Kuvvetleri mevki yönünden çok önemli olan Conkbayırı'nı ele geçirememiş ve Çanakkale'den geçerek İstanbul'u işgal etme emelleri suya düşmüştür. Özellikle Conkbayırı savaşlarında büyük kahramanlık gösteren Esat Paşa, Kaymakam Mustafa Kemal in de bu bölgede Anafartalar Cephesi'nde zafer kazanmasında büyük paya sahiptir. Çünkü Mustafa Kemal'in Anafartalar Kumandanlığına atanmasını sağlamış ve onun burada yeteneğinin görülmesi ve dünyaca tanınan bir asker olması bu sayede mümkün olmuştur. Esat Paşa, İtilaf Kuvvetlerinin Çanakkale Boğazını geçerek İstanbul'a gelmesini önleyen üç önemli kumandandan biri olarak ortaya çıkmaktadır. Diğer iki kişi, Çanakkale Müstahkem Mevki komutanı Cevat Paşa ve Anafartalar Kahramanı Kaymakam (Yarbay) Mustafa Kemal 'dır.
Kaynakça
- ^ Harp Akademileri Komutanlığı, Harp Akademilerinin 120 Yılı, İstanbul, 1968, p. 30. (Türkçe)
- ^ Yüksel Nizamoğlu, Kahramanlıktan Sürgüne Vehip Paşa, İstanbul 2010, s. 11.
- ^ 28 Ekim 1912 tarihli birliklerindeki disiplinsizlik nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanan Gribova muharebesi'nin hemen akabinde Arnavut Birliklerini motive etmek için yaptığı konuşma: ”Askerler, arkadaşlar!... Siz Arnavutsunuz, ben de Yanya’lı bir Arnavutum. Fakat dünden beri Arnavut olduğumu söylemeye utanıyorum. On dört sene evvel hemen Atina’ya kadar püskürtmüş olduğunuz bu miskin ve korkak Yunanlılar’ın önünden çakallar gibi kaçtınız. Ey cesur Arnavutlar size ne oldu?... Şimdi kendi vatanınız olan Yanya’yı müdafaa etmiyorsunuz. Bu yaptıklarınıza alem ne der? Şimdi size takviye birlikleri gelecek ve yine ileri gideceğiz. Yapılan bu gerileme stratejik bakımdan yapılmıştır.Yanya istikametine doğru bir ric’at değildir…” .." Yüksel Nizamoğlu,(2010) Vehip Paşa (Kaçı)'nın Hayati ve Askeri Faaliyetleri (Doktora Tezi),İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,s.73 1920-1921 yıllarında Roma’da birkaç defa Vehip Paşa ile (Esad Paşa'nın küçük kardeşidir) görüşen ve hatıralarını dinleyen Nahid Sırrı Örik ise “aslen Arnavut” olduğunu yazmaktadır. (Nahid Sırrı Örik, “Altı Kıral Babası Bir Vezire Dair”, Resimli Tarih Mecmuası, Aralık 1951, C. II, Sayı: 24, s. 1140), III. Ordu’dan Kafkasya seferi için yardım istemeye gelen Naki Keykurun da Vehip Paşa’nın kendisine, “Ben bir buçuk yıldır Kafkas cephesi kumandanıyım. Kafkasyalıları tetkik ettim, öğrendim. Siz Kafkasyalılar da biz Arnavutlar gibi temizliği seviyorsunuz…” dediğini anlatmaktadır. (Naki Keykurun, Azerbaycan İstiklal Mücadelesinin Hatıraları, İstanbul, Ekspres Matbaası, 1964, s. 64), Avlonyalı Ekrem Bey de hatıralarında Esat ve Vehip Paşaların “Arnavut” olduklarını söylemektedir. (Avlonyalı Ekrem Bey, Osmanlı Arnavutluk’undan Anılar(1885-1912), İstanbul, İletişim Yayınları, 2006, s. 307)
| Wikimedia Commons'ta Mehmet Esat Bülkat ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- İhsan Ilgar, Çanakkale Savaşları 1915, Kültür Bakanlığı Yayınları Ankara, 1982 Hakan Ereli.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Esat Bulkat veya Esat Pasa 18 Ekim 1862 Yanya 2 Kasim 1952 Istanbul Turk asker Balkan Savaslari sirasinda kendi gibi asker olan kucuk kardesi Mehmet Vehip Kaci ile birlikte Yanya da gosterdigi savunma ve direnisi ile taninan Esat Pasa yine kucuk kardesi ile birlikte gorev aldigi Canakkale Savasi nda buyuk basari gostermis dusman kuvvetlerinin bogazi gecip Istanbul a varmasini onleyen komutanlardan biri olmustur Mehmet Esat Bulkat 1303 1887 P 1Mehmet Esat BulkatDogum18 Ekim 1862 1862 10 18 Yanya Osmanli ImparatorluguOlum2 Kasim 1952 90 yasinda Istanbul TurkiyeBagliligi Osmanli ImparatorluguHizmet yillari1890 1919RutbesiBirinci FerikCatisma savaslariBalkan Savasi I Dunya SavasiOdulleriHayati1862 de Yanya da dunyaya geldi Esat Pasa nin soyu Ozbekistan dan Anadolu ya gelen ve buradan da Rumeli ye gecen bir Turk boyu olan Kaci veya Kacin boyudur Bu boya mensup Taskentli Mehmet Aga Selanik te Osmanli Hukumdari II Murat in hizmetine girmis ve Hukumdar tarafindan Yanya mutesellim ligine tayin edilmistir Ancak bir tarafi da Arnavut kokenlidir Yanya daki Rum Zosimea Okulu nda okudu 1890 da kurmay yuzbasi olarak Erkan i Harbiye Mektebini bitirdi Ayni yil Almanya ya giderek burada askeri gorevlerde bulundu Temmuz 1893 te Kidemli Yuzbasi olarak Istanbul a dondu 5 Kasim 1893 te Binbasi oldu ve Osmanli Ordusu nu duzenlemekle gorevli Goltz Pasa nin yardimciligina atandi Yanya nin Yunanlara teslimi Yunanistan Kralligi veliahdi Konstantin e kilici teslim eden Esad Pasa 21 Subat 1913 Osmanli Yunan Savasi cikinca 18 Nisan 1897 de Yanya Kolordusu Kurmay Baskanligi na atandi Burada gosterdigi basaridan dolayi 31 Ocak 1898 de rutbesi Albayliga yukseldi 1899 da Harbiye Mektebinin ders nazirligina daha sonra da kurmay baskanligina atandi Harbiye mektebindeki hizmetlerinden dolayi 27 Kasim 1902 de Mirlivaliga ve 17 Ocak 1906 da Ferik rutbesine yukseltildi 15 Temmuz 1907 de Selanik teki 3 Ordu Komutan Yardimciligina getirildi 1908 devrimiyle yonetime gelenler daha once cok cabuk ilerleyenlerin rutbelerini 1909 da Tasfiye i Rutep kanunuyla geri alininca Mirliva rutbesine indirildi 1911 de Gelibolu da 5 Nizamiye Tumeni cok gecmeden de Tekirdag da 2 Kolordu ve 12 Temmuz 1911 de Iskodra Muretteb Kuvvetleri Komutanligina atandi Italya nin savas ilan etmesi uzerine 16 Eylul 1911 de Yanya Bagimsiz Tumen Komutani ve seferberlik geregi olarak 10 Ekim 1911 de Yanya Kolordusu komutani oldu Balkan Savaslari nda 5 Mart 1913 e kadar Yanya ve civarini ustun dusman kuvvetlerine karsi savunarak buyuk bir kahramanlik gosterdi 16 Ocak 1913 te Tekirdag da 3 Kolordu Komutanligina ve I Dunya Savasi nda Gelibolu Yarimadasinda 3 Kolordu ve Ariburnu Kuzey Grubu Komutanligina atandi Burada Canakkale Bogazi nin kilidi sayilan Conkbayiri ni dusman kuvvetlerine karsi buyuk fedakarliklara katlanarak savundu Canakkale deki hizmetlerine odul olarak 15 Eylul 1915 te rutbesi tekrar Feriklige yukseltildi Goltz Pasanin Bagdat Komutanligi na gitmesi uzerine 3 Kasim da 1 Ordu Komutanligina atandi Almanya nin Dogu ve Bati cephelerini gormek uzere 1917 de Berlin e gitti ve burada incelemelerde bulundu Yurda donunce 21 Subat 1918 de Bandirma da 5 Ordu Komutanligi na ve 22 Haziran da Batum da 3 Ordu Komutanligi na atandi Bundan sonra 2 Ordu Genel Mufettisligi nden 22 Kasim 1919 tarihinde emeklige ayrildi Hulusi Salih Pasa kabinesinde Bahriye Nazirligi gorevinde bulundu Canakkale Hatiralari 4 cilt ve 1912 1913 Balkan Harbi adli iki eseri vardir 2 Kasim 1952 de Istanbul da oldu Karacaahmet Mezarligi na gomuldu Canakkale Savasi ndaki RoluEsat Pasa ve II Wilhelm Canakkale Ekim 1917 25 Nisan 1915 te Ingiliz ve Fransiz birliklerinin Seddulbahir Cephesi ve Ariburnu Cephesini acmalariyla Canakkale Kara Savaslari baslamis oldu Haziran ayina kadar suren saldirilar Turk kuvvetleri tarafindan karsilandi ve dusmanin geri cekilmesi saglandi Bunun uzerine tekrar saldiri karari alan Itilaf Kuvvetleri haziran ve Temmuz ayi boyunca Turk mevkilerini surekli ates ve bombardiman altinda tuttular Bu sirada Gelibolu daki savunma hatti iki kisma ayrilmisti Esat Pasa Ariburun Kuzey Grubu komutani olarak kardesi Vehip Pasa da Guney Grubu Komutani sifatiyla dusmanin kuvvetli saldirilarina karsi direnis gostermekte idi Kuzey Grubu komutani Esat Pasa Haziran ve Temmuz aylarinda Ingiliz ve Fransiz birliklerinin Ariburnu na yaptiklari taarruzlar karsisinda zor sartlar altinda dusmani karsilamis ve geri puskurtmustur Bundan sonra Agustos ayinda dusman kuvvetleri Conkbayiri denen mevkii uzerine harekete gecmis ve burayi ele gecirmek icin hazirliklara baslamistir 6 Agustos ta baslayan dusman taarruzu Conkbayiri ni korumakla gorevli Esat Pasa emrindeki Turk kuvvetleri tarafindan karsilanmis ve dusman yenilgiye ugratilmistir Agustos sonuna kadar devam eden savaslar sonunda Itilaf Kuvvetleri mevki yonunden cok onemli olan Conkbayiri ni ele gecirememis ve Canakkale den gecerek Istanbul u isgal etme emelleri suya dusmustur Ozellikle Conkbayiri savaslarinda buyuk kahramanlik gosteren Esat Pasa Kaymakam Mustafa Kemal in de bu bolgede Anafartalar Cephesi nde zafer kazanmasinda buyuk paya sahiptir Cunku Mustafa Kemal in Anafartalar Kumandanligina atanmasini saglamis ve onun burada yeteneginin gorulmesi ve dunyaca taninan bir asker olmasi bu sayede mumkun olmustur Esat Pasa Itilaf Kuvvetlerinin Canakkale Bogazini gecerek Istanbul a gelmesini onleyen uc onemli kumandandan biri olarak ortaya cikmaktadir Diger iki kisi Canakkale Mustahkem Mevki komutani Cevat Pasa ve Anafartalar Kahramani Kaymakam Yarbay Mustafa Kemal dir Kaynakca Harp Akademileri Komutanligi Harp Akademilerinin 120 Yili Istanbul 1968 p 30 Turkce Yuksel Nizamoglu Kahramanliktan Surgune Vehip Pasa Istanbul 2010 s 11 28 Ekim 1912 tarihli birliklerindeki disiplinsizlik nedeniyle basarisizlikla sonuclanan Gribova muharebesi nin hemen akabinde Arnavut Birliklerini motive etmek icin yaptigi konusma Askerler arkadaslar Siz Arnavutsunuz ben de Yanya li bir Arnavutum Fakat dunden beri Arnavut oldugumu soylemeye utaniyorum On dort sene evvel hemen Atina ya kadar puskurtmus oldugunuz bu miskin ve korkak Yunanlilar in onunden cakallar gibi kactiniz Ey cesur Arnavutlar size ne oldu Simdi kendi vataniniz olan Yanya yi mudafaa etmiyorsunuz Bu yaptiklariniza alem ne der Simdi size takviye birlikleri gelecek ve yine ileri gidecegiz Yapilan bu gerileme stratejik bakimdan yapilmistir Yanya istikametine dogru bir ric at degildir Yuksel Nizamoglu 2010 Vehip Pasa Kaci nin Hayati ve Askeri Faaliyetleri Doktora Tezi Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 731920 1921 yillarinda Roma da birkac defa Vehip Pasa ile Esad Pasa nin kucuk kardesidir gorusen ve hatiralarini dinleyen Nahid Sirri Orik ise aslen Arnavut oldugunu yazmaktadir Nahid Sirri Orik Alti Kiral Babasi Bir Vezire Dair Resimli Tarih Mecmuasi Aralik 1951 C II Sayi 24 s 1140 III Ordu dan Kafkasya seferi icin yardim istemeye gelen Naki Keykurun da Vehip Pasa nin kendisine Ben bir bucuk yildir Kafkas cephesi kumandaniyim Kafkasyalilari tetkik ettim ogrendim Siz Kafkasyalilar da biz Arnavutlar gibi temizligi seviyorsunuz dedigini anlatmaktadir Naki Keykurun Azerbaycan Istiklal Mucadelesinin Hatiralari Istanbul Ekspres Matbaasi 1964 s 64 Avlonyali Ekrem Bey de hatiralarinda Esat ve Vehip Pasalarin Arnavut olduklarini soylemektedir Avlonyali Ekrem Bey Osmanli Arnavutluk undan Anilar 1885 1912 Istanbul Iletisim Yayinlari 2006 s 307 Wikimedia Commons ta Mehmet Esat Bulkat ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ihsan Ilgar Canakkale Savaslari 1915 Kultur Bakanligi Yayinlari Ankara 1982 Hakan Ereli