Sözleşme ya da Kontrat, iki ya da daha fazla kişi arasında yapılan ve koşullarına uyulması yasayla desteklenmiş olan hukukî işlemlere denir. Tarafların birbirine uygun irade açıklamalarıyla yapılan bir hukuki işlem olan sözleşmenin, genel olarak belirli bir biçimde yapılması zorunlu değildir ama bazı tür sözleşmelerin belirli biçimde yapılması yasalarda öngörülmüştür. Örneğin, taşınmaz malların satış sözleşmesinin resmi biçimde yapılması zorunludur. Sözleşmenin yazılı biçimde yapılması anlaşmazlık durumunda kanıtlamayı kolaylaştırmak için de yararlıdır.
Bir sözleşmenin geçerli olabilmesi için, sözleşmenin taraflarının irade beyanlarının karşılıklı ve birbiriyle uyum içinde olması gerekir. Bir sözleşmede tarafların karşılıklı bulunur. Örneğin herhangi bir malı satın alırken yapılan iş sözlü bir sözleşmedir. Alıcı mala karşılık bir fiyat önerir ve satıcı bu öneriyi kabul ederse parayı alıp malı teslim eder. Bu durumda sözleşme yapılmış ve sözleşme koşulları yerine getirilmiştir.
Bir sözleşmenin geçerli olması için tarafların sözleşmeyi özgür iradeleriyle ve bilinçli olarak yapmış olmaları gereklidir. Taraflardan birinin zorlanması (cebir), korkutulması (tehdit) ya da aldatılması (hile) yoluyla yapılan sözleşmeler geçersizdir. Yasalara göre ergin sayılmayanlar, akıl hastaları, çocuklar sözleşme yapamaz. Konusu yasalara ya da ahlaka aykırı sözleşmeler yapılamaz.
Sözleşmenin taraflarından biri sözleşmede belirtmiş olan yükümlülüklerini yerine getirmezse, karşı taraf mahkemeye başvurabilir. Mahkeme haksız tarafı yükümlülüğünü yerine getirmeye zorlar ya da sözleşmeye uyulmamasından doğan zararın ödenmesine karar verir. Tazminat denen bu ödemeye karar verilmesi için zarar gören taraf zararını kanıtlamalıdır.
Türleri
Tek tarafa borç yükleyen ve iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler
Sözleşmeler ya tek tarafa borç yükler ya da iki tarafa birden borç yükler. Tek tarafa borç yükleyen sözleşmeler, tek taraflı hukuki işlemler ile karıştırılmamalıdır. Örneğin, bağışlama sözleşmesi, tek tarafa borç yükler ancak bu da iki taraflı bir hukuki işlemdir. Karşı taraf açıkça veya zımnî (örtülü) olarak karşı tarafın bağışlama yönündeki irade beyanını kabûl ederse, bu durumda bağışlama sözleşmesi geçerli olur.
İki tarafa da borç yükleyen sözleşmelerde ise iki taraf da borç altına girer. Satım, kira, eser sözleşmeleri buna örnek olarak gösterilebilir. Bu tür sözleşmelere sinallogmatik sözleşmeler de denir. İki tarafa da borç yükleyen sözleşmeler de kendi içinde ikiye ayrılır:
- Tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler
- Eksik iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler
Tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler, içtihatlarda karşılıklı borç doğuran sözleşmeler olarak da zikredilmektedir. Her iki taraf da borç altına girmekte, taraflardan birinin borcu diğerinin borcunun karşılığını oluşturmaktadır.
Kaynakça
- ^ "Contract Terms". study.com. 16 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ Markovits, Daniel; Atiq, Emad (17 Şub 2021). Zalta, Edward N. (Ed.). The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University – Stanford Encyclopedia of Philosophy vasıtasıyla.
- ^ "An Overview of Contract Law (By William Markham, 2002)". 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2024.
Ayrıca bakınız
- Akıllı sözleşme
- Toplumsal sözleşme
- Sözleşme özgürlüğü
- Sinelagmatik sözleşme
- İsimsiz sözleşme
- Telif sözleşmesi
- Kira sözleşmesi
- Kayıt sözleşmesi
Hukuk ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sozlesme ya da Kontrat iki ya da daha fazla kisi arasinda yapilan ve kosullarina uyulmasi yasayla desteklenmis olan hukuki islemlere denir Taraflarin birbirine uygun irade aciklamalariyla yapilan bir hukuki islem olan sozlesmenin genel olarak belirli bir bicimde yapilmasi zorunlu degildir ama bazi tur sozlesmelerin belirli bicimde yapilmasi yasalarda ongorulmustur Ornegin tasinmaz mallarin satis sozlesmesinin resmi bicimde yapilmasi zorunludur Sozlesmenin yazili bicimde yapilmasi anlasmazlik durumunda kanitlamayi kolaylastirmak icin de yararlidir Kontrat iki ya da daha fazla kisi arasinda yapilan yasal bir anlasmadir Bir sozlesmenin gecerli olabilmesi icin sozlesmenin taraflarinin irade beyanlarinin karsilikli ve birbiriyle uyum icinde olmasi gerekir Bir sozlesmede taraflarin karsilikli bulunur Ornegin herhangi bir mali satin alirken yapilan is sozlu bir sozlesmedir Alici mala karsilik bir fiyat onerir ve satici bu oneriyi kabul ederse parayi alip mali teslim eder Bu durumda sozlesme yapilmis ve sozlesme kosullari yerine getirilmistir Bir sozlesmenin gecerli olmasi icin taraflarin sozlesmeyi ozgur iradeleriyle ve bilincli olarak yapmis olmalari gereklidir Taraflardan birinin zorlanmasi cebir korkutulmasi tehdit ya da aldatilmasi hile yoluyla yapilan sozlesmeler gecersizdir Yasalara gore ergin sayilmayanlar akil hastalari cocuklar sozlesme yapamaz Konusu yasalara ya da ahlaka aykiri sozlesmeler yapilamaz Sozlesmenin taraflarindan biri sozlesmede belirtmis olan yukumluluklerini yerine getirmezse karsi taraf mahkemeye basvurabilir Mahkeme haksiz tarafi yukumlulugunu yerine getirmeye zorlar ya da sozlesmeye uyulmamasindan dogan zararin odenmesine karar verir Tazminat denen bu odemeye karar verilmesi icin zarar goren taraf zararini kanitlamalidir TurleriTek tarafa borc yukleyen ve iki tarafa borc yukleyen sozlesmeler Sozlesmeler ya tek tarafa borc yukler ya da iki tarafa birden borc yukler Tek tarafa borc yukleyen sozlesmeler tek tarafli hukuki islemler ile karistirilmamalidir Ornegin bagislama sozlesmesi tek tarafa borc yukler ancak bu da iki tarafli bir hukuki islemdir Karsi taraf acikca veya zimni ortulu olarak karsi tarafin bagislama yonundeki irade beyanini kabul ederse bu durumda bagislama sozlesmesi gecerli olur Iki tarafa da borc yukleyen sozlesmelerde ise iki taraf da borc altina girer Satim kira eser sozlesmeleri buna ornek olarak gosterilebilir Bu tur sozlesmelere sinallogmatik sozlesmeler de denir Iki tarafa da borc yukleyen sozlesmeler de kendi icinde ikiye ayrilir Tam iki tarafa borc yukleyen sozlesmeler Eksik iki tarafa borc yukleyen sozlesmeler Tam iki tarafa borc yukleyen sozlesmeler ictihatlarda karsilikli borc doguran sozlesmeler olarak da zikredilmektedir Her iki taraf da borc altina girmekte taraflardan birinin borcu digerinin borcunun karsiligini olusturmaktadir Kaynakca Contract Terms study com 16 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2024 Markovits Daniel Atiq Emad 17 Sub 2021 Zalta Edward N Ed The Stanford Encyclopedia of Philosophy Metaphysics Research Lab Stanford University Stanford Encyclopedia of Philosophy vasitasiyla An Overview of Contract Law By William Markham 2002 5 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2024 Ayrica bakinizAkilli sozlesme Toplumsal sozlesme Sozlesme ozgurlugu Sinelagmatik sozlesme Isimsiz sozlesme Telif sozlesmesi Kira sozlesmesi Kayit sozlesmesiHukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz