Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Geleneksel Kore takvimi diğer Doğu Asya ülkelerinin takvimlerine benzer biçimde Çin takvimine dayanan bir ay-güneş takvimidir. Tarihler, Kore'nin meridyenleri esas alınarak hesaplanır.
Gregoryen takvimi 1895 yılında resmen kullanılmaya başlamıştır ancak bayram tarihleri eski takvime göre hesaplanmaktadır. Kore'nin bugünkü en büyük şenliği yeni yılın ilk günü kutlanan Seollaldır. Diğer önemli şenlikler Daeboreum (ilk dolunay), (bahar şenliği) ve hasat şenliği Chuseok'tur.
Tarihçe
Geleneksel takvim, yılları 270 - 963 arasındaki göre belirtmekteydi. Bunun ardından Çin dönem adları kullanıldı ve 1895'te ay takvimi kullanımına son verildi.
Gregoryen takvimi yeni Kore İmparatorluğu tarafından 1 Ocak 1895'te yürürlüğe kondu ancak yıllar Joseon Hanedanı'nın kurulduğu 1393'ten başlatıldı. 1897 yılından itibaren Kore dönem adları kullanılmaya başlandı ve bu durum 1910 yılına dek sürdü. Japon dönem adlarının kullanılmaya başladığı bu dönem Japonya'nın işgali sonlandırdığı 1945 yılına dek sürmüştür.
Güney Kore'nin 1945 - 1961 yılları arasında kullandığı Gregoryen takviminin yılları Dangun'un Kore'yi kurduğu yıllarla (4278 - 4294) örtüşmektedir. 1945'ten önce yer yer kullanılan bu numaralandırma yöntemi artık geçerli değildir.
Kuzey Kore ise 1997 yılından bu yana kullanmaktadır. Takvim, Kim Il Sung'a atfedilmiştir.
Özellikler
- Saat ve yılların numaralandırılmasında kullanılan ve 12 hayvandan oluşan burçlar kuşağı
- 12 hayvanla birlikte altmışlık döngüyü oluşturan 10
- Yıl boyunca 15 günlük aralıklarla sıralanan 24 (jeolgi 節氣 절기)
- Her iki ya da üç yılda bir oluşan artık ayları da barındıran aylar
Şenlikler
Ay takvimi Kore Yeni Yılı, Chuseok ve gibi şenlikleri gözlemlemek amacıyla kullanılmaktadır. Bu takvim, anma törenlerinin tarihinin saptanmasına da yardımcı olmaktadır.
Dini Bayramlar
| Şenlik | Anlamı | Etkinlikler | Tarih (ay takvimine göre) | Yiyecekler |
|---|---|---|---|---|
| Seollal | Ay takvimine göre yeni yıl | Büyüklerin mezarları ziyaret edilir, ailenin, akrabaların ve komşuların yeni yılı kutlanır. | 1. ayın ilk günü | Dilimlenmiş pirinç keki (tteokguk), ballı kek (yakwa) |
| Daeboreum | İlk dolunay | Ay selamlanır (dalmaji), uçurtmalar salınır, kötü ruhları kovmak amacıyla ateş yakılır (aengmagi taeugi). | 1. ayın 15. günü | Kaynatılmış pirinç (ogokbap), fındık (bureom), şarap (gwibalgisul) |
| Meoseumnal | Hizmetçi şenliği | Ev temizliği yapılır, balıkçıların dini töreni (yeongdeunggut) düzenlenir. | 2. ayın ilk günü | Ananas soslu pirinç keki () |
| Göçmen kırlangıçların dönüşü | Ayak savaşı yapılır, fala bakılır. | 3. ayın 3. günü | Açelya şarabı (dugyonju), krep () | |
| Ekim mevsiminin başlaması | Büyüklerin mezarları ziyaret edilir ve temizlenir. Ayrıca bkz. | Kış gündönümünden 105 gün sonra | Misk otu keki (ssuktteok), misk otu böreği (ssukdanja), misk otu çorbası (ssuktang) | |
| Fener şenliği | 4. ayın 8. günü | Pirinç keki (jjinddeok), çiçekli kek (hwajeon) | ||
| Bahar şenliği | Saçlar, süsen suyuyla yıkanır, yakınlara armağanlar verilir. | 5. ayın 5. günü | Tatlandırıcılı pirinç keki (surichitteok), ringa balığı çorbası (junchiguk) | |
| Yudu | Sulu kutlama | Saçlar, kötü şansı uzaklaştırmak amacıyla yıkanır. | 6. ayın 15. günü | Erişte (yudumyeon), pirinç böreği (sudan) |
| Kore halk söylencesinde Gyeonwoo ve Jiknyeo'nun tanıştığı gün | Dokuma yapılır. | 7. ayın 7. günü | Buğdaylı krep (milijeonbyeong), kırmızı fasulyeli pirinç keki () | |
| Baekjung | Buddha'ya tapınma | Buddha'ya dua edilir. | 7. ayın 15. günü | Karışık pirinç keki (seoktanbyeong) |
| Chuseok | Hasat şenliği | Büyüklerin mezarları ziyaret edilir, ilk pirinç hasadı (olbyeosinmi) sunulur, dairesel dans (ganggang suwollae) yapılır. | 8. ayın 15. günü | Kestane, susam ve fasulyeyle yoğrulmuş ananas soslu pirinç keki (), külkas çorbası (torantang) |
| Jungyangjeol | Göçmen serçelerin vedası | Sonbahar, şiir ve resimlerle karşılanır. Ayrıca bkz. | 9. ayın 9. günü | Kasımpatılı krep (gukhwajeon), balık yumurtası (eoran), ballı turunç çayı () |
| Kış Gündönümü | Kötü ruhları kovmak için ayin düzenlenir. | Güneş takviminde 22 Aralık | Kırmızı fasulye çorbası () | |
| Seotdal Geumeum | Kapılar gün boyunca açık tutularak büyüklerin ruhlarının içeri girmesi sağlanır. | 12. ayın son günü | Sebzeli pirinç (bibimbap), ince fasulyeli pirinç keki (), geleneksel bisküviler () |
Ülke çapında ay takvimini esas alan birçok bölgesel şenlik de kutlanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geleneksel Kore takvimi diger Dogu Asya ulkelerinin takvimlerine benzer bicimde Cin takvimine dayanan bir ay gunes takvimidir Tarihler Kore nin meridyenleri esas alinarak hesaplanir Gregoryen takvimi 1895 yilinda resmen kullanilmaya baslamistir ancak bayram tarihleri eski takvime gore hesaplanmaktadir Kore nin bugunku en buyuk senligi yeni yilin ilk gunu kutlanan Seollaldir Diger onemli senlikler Daeboreum ilk dolunay bahar senligi ve hasat senligi Chuseok tur TarihceGeleneksel takvim yillari 270 963 arasindaki gore belirtmekteydi Bunun ardindan Cin donem adlari kullanildi ve 1895 te ay takvimi kullanimina son verildi Gregoryen takvimi yeni Kore Imparatorlugu tarafindan 1 Ocak 1895 te yururluge kondu ancak yillar Joseon Hanedani nin kuruldugu 1393 ten baslatildi 1897 yilindan itibaren Kore donem adlari kullanilmaya baslandi ve bu durum 1910 yilina dek surdu Japon donem adlarinin kullanilmaya basladigi bu donem Japonya nin isgali sonlandirdigi 1945 yilina dek surmustur Guney Kore nin 1945 1961 yillari arasinda kullandigi Gregoryen takviminin yillari Dangun un Kore yi kurdugu yillarla 4278 4294 ortusmektedir 1945 ten once yer yer kullanilan bu numaralandirma yontemi artik gecerli degildir Kuzey Kore ise 1997 yilindan bu yana kullanmaktadir Takvim Kim Il Sung a atfedilmistir OzelliklerSaat ve yillarin numaralandirilmasinda kullanilan ve 12 hayvandan olusan burclar kusagi 12 hayvanla birlikte altmislik donguyu olusturan 10 Yil boyunca 15 gunluk araliklarla siralanan 24 jeolgi 節氣 절기 Her iki ya da uc yilda bir olusan artik aylari da barindiran aylarSenliklerAy takvimi Kore Yeni Yili Chuseok ve gibi senlikleri gozlemlemek amaciyla kullanilmaktadir Bu takvim anma torenlerinin tarihinin saptanmasina da yardimci olmaktadir Dini Bayramlar Senlik Anlami Etkinlikler Tarih ay takvimine gore YiyeceklerSeollal Ay takvimine gore yeni yil Buyuklerin mezarlari ziyaret edilir ailenin akrabalarin ve komsularin yeni yili kutlanir 1 ayin ilk gunu Dilimlenmis pirinc keki tteokguk balli kek yakwa Daeboreum Ilk dolunay Ay selamlanir dalmaji ucurtmalar salinir kotu ruhlari kovmak amaciyla ates yakilir aengmagi taeugi 1 ayin 15 gunu Kaynatilmis pirinc ogokbap findik bureom sarap gwibalgisul Meoseumnal Hizmetci senligi Ev temizligi yapilir balikcilarin dini toreni yeongdeunggut duzenlenir 2 ayin ilk gunu Ananas soslu pirinc keki Gocmen kirlangiclarin donusu Ayak savasi yapilir fala bakilir 3 ayin 3 gunu Acelya sarabi dugyonju krep Ekim mevsiminin baslamasi Buyuklerin mezarlari ziyaret edilir ve temizlenir Ayrica bkz Kis gundonumunden 105 gun sonra Misk otu keki ssuktteok misk otu boregi ssukdanja misk otu corbasi ssuktang Fener senligi 4 ayin 8 gunu Pirinc keki jjinddeok cicekli kek hwajeon Bahar senligi Saclar susen suyuyla yikanir yakinlara armaganlar verilir 5 ayin 5 gunu Tatlandiricili pirinc keki surichitteok ringa baligi corbasi junchiguk Yudu Sulu kutlama Saclar kotu sansi uzaklastirmak amaciyla yikanir 6 ayin 15 gunu Eriste yudumyeon pirinc boregi sudan Kore halk soylencesinde Gyeonwoo ve Jiknyeo nun tanistigi gun Dokuma yapilir 7 ayin 7 gunu Bugdayli krep milijeonbyeong kirmizi fasulyeli pirinc keki Baekjung Buddha ya tapinma Buddha ya dua edilir 7 ayin 15 gunu Karisik pirinc keki seoktanbyeong Chuseok Hasat senligi Buyuklerin mezarlari ziyaret edilir ilk pirinc hasadi olbyeosinmi sunulur dairesel dans ganggang suwollae yapilir 8 ayin 15 gunu Kestane susam ve fasulyeyle yogrulmus ananas soslu pirinc keki kulkas corbasi torantang Jungyangjeol Gocmen sercelerin vedasi Sonbahar siir ve resimlerle karsilanir Ayrica bkz 9 ayin 9 gunu Kasimpatili krep gukhwajeon balik yumurtasi eoran balli turunc cayi Kis Gundonumu Kotu ruhlari kovmak icin ayin duzenlenir Gunes takviminde 22 Aralik Kirmizi fasulye corbasi Seotdal Geumeum Kapilar gun boyunca acik tutularak buyuklerin ruhlarinin iceri girmesi saglanir 12 ayin son gunu Sebzeli pirinc bibimbap ince fasulyeli pirinc keki geleneksel biskuviler Ulke capinda ay takvimini esas alan bircok bolgesel senlik de kutlanmaktadir Ayrica bakinizCin takvimiKaynakca Kore Bayramlari 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2009 Pyeon M Y 2002 Chopail Buddha nin Dogumgunu Senligi Uzerine Halkbilimsel Bir Calisma Seul Guney Kore Minsokwon