Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kosova'daki Çerkesler (Çerkesçe: Косовам ис Адыгэхэр; Arnavutça: Çerkezët në Kosovë; Sırpça: Черкези на Косову), 19. yüzyılın ortalarından itibaren Kosova'da yaşayan, Rus-Çerkes Savaşı'ndan sonra Çerkes soykırımı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'na sürgün edilen Çerkeslerden oluşan bir gruptu. 1998'de sayıları 200'dü.
Косовам ис Адыгэхэр Çerkezët në Kosovë | |
|---|---|
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| 40,000 (1870) 6,400 (1890) 200 (1998) | |
| Diller | |
| Din | |
Tarih
Kosova'ya yerleşme
Rus-Çerkes Savaşı'nın ardından yaşanan Çerkes soykırımından sonra çok sayıda Çerkes, Kosova dahil Osmanlı İmparatorluğu'na sürgüne gönderildi. 1858 ile 1862 yılları arasında 6.000 Çerkes ailesi Kosova'ya yerleşti. Diğer Çerkesler 1862 ile 1863 yılları arasında Niş ve Prokuplje'ye yerleştirildi Takip eden aylarda 12.000 civarında Çerkes yine Kosova ve Sırbistan'a gönderildi. Toplamda 40.000 Çerkes yalnızca Kosova'ya yerleştirildi.
Çerkeslerin Arnavutlarla büyük sorunları yoktu ama Sırplar tarafından pek hoş karşılanmadılar. Kosova bölgesi halkının yanı sıra bazı bölge valileri de Çerkeslere yardım etti. 200'den fazla Çerkes ailesinin yerleştiği Babimusa'da cami bulunmadığı için yerel yönetim 1864 yılı sonlarında cami inşaatı için çalışmalara başladı
Nüfusun azalması
Çoğunluk bölgeyi terk ediyor (1877–1878)
Bulgaristan'daki Çerkesler 1876'daki Bulgar İsyanına şiddetle karşı çıktılar. Kosova Çerkesleri de Bulgar Çerkeslerine katıldı. Avrupa ülkeleri buna karşın Çerkeslerin bölgeyi terk etmesini talep etti.
Çerkesler, Rus-Türk Savaşı (1877-1878) sırasında Türk ordusunun yanında yer aldı. Savaştan sonra Çerkesler bir "Müslüman tehdidi" olarak görüldü ve Rus-Türk savaşının sona ermesinin ardından Rus orduları tarafından Kosova, Bulgaristan ve Balkanların diğer bölgelerinden sınır dışı edildi. Geri dönmelerine izin verilmedi, bu yüzden Osmanlı yetkilileri onları başka bölgelere yerleştirdi.
Son kalanlar da Kafkasya'ya dönüyor (1998-1999)
Kosova Savaşı başladığında Kosova'daki Çerkesler atalarının anavatanı Adıge Cumhuriyeti'ne göç ettiler ve burada cumhuriyetin başkenti Maykop yakınlarında Mafehabl adında bir köy kurdular.Muammer Kaddafi köye destek ve bağış gönderdi. Kaddafi, kendi deyimiyle Çerkeslere ve onların tarihsel acılarına derin bir saygı gösterdi.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "Kosova'ya Yapılan Çerkes Göçü ve İskânı (1864-1865)". Trakya Üniversitesi, Balkan Araştırma Enstitüsü. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ a b c Noel Malcolm, Kosova: Balkanları Anlamak İçin, çev. Özden Arıkan, Sabah Kitapları, İstanbul 1999
- ^ . www.circassianworld.com. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2021.
- ^ Jusuf Osmani, Çerkezët në Kosovë, Olymp, Prishtinë 2014, p. 40.
- ^ Jusuf Osmani, Çerkezët në Kosovë, Olymp, Prishtinë 2014, p. 26.
- ^ Takvîm-i Vekâyi, 1 Ağustos 1864, No: 759, s. 1.
- ^ Jusuf Osmani, Çerkezët në Kosovë, Olymp, Prishtinë 2014, p. 21, 26, 40.
- ^ Turkish archives: BOA, A.}MKT.MHM. 314-100 1281.Ca.15 (16.10.1864).
- ^ Yücel Yiğit, “Kosova Çerkezleri”, Geçmişten Günümüze Göç III, ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Samsun 2017, s. 2177.
- ^ Turkish archives: BOA, İ..DH.. 534-37022-1 1281.C.05 (05.11.1864); BOA, İ..DH.. 534-37022-2 1281.Ş.16 (14.01.1865); BOA, İ..DH.. 534-37022-3 1281.Ş.29 (28.01.1865); BOA, İ..DH.. 534-37022-4 1281.N.22 (18.02.1865); BOA, İ..DH.. 534-37022-5 1281.L.07 (05.03.1865); BOA, A.}MKT. MHM. 326-86 1281.L.15 (13.03.1865). Babimusa adı bir belgede Babinmusa olarak geçmektedir. BOA, İ..DH.. 534-37022-1 1281.C.05 (05.11.1864).
- ^ İsmail Hakkı Uzunçarşılı,“Tersane Konferansının Mukarreratı Hakkında Şûra Mazbatası”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, VI/9 (1954), s. 125., Dipnot: 2.
- ^ Hacısalihoğlu, Mehmet. Kafkasya'da Rus Kolonizasyonu, Savaş ve Sürgün (PDF). Yıldız Teknik Üniversitesi. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ BOA, HR. SYS. 1219/5, lef 28, p. 4
- ^ . Espch.ru. 22 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ Al- Shishani, Murad Batal. Qaddafi Tries to Secure Loyalty of Circassians of Misrata
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kosova daki Cerkesler Cerkesce Kosovam is Adygeher Arnavutca Cerkezet ne Kosove Sirpca Cherkezi na Kosovu 19 yuzyilin ortalarindan itibaren Kosova da yasayan Rus Cerkes Savasi ndan sonra Cerkes soykirimi sirasinda Osmanli Imparatorlugu na surgun edilen Cerkeslerden olusan bir gruptu 1998 de sayilari 200 du Kosova CerkesleriKosovam is Adygeher Cerkezet ne KosoveOnemli nufusa sahip bolgeler40 000 1870 6 400 1890 200 1998 DillerCerkesce ArnavutcaDinIslamTarihKosova ya yerlesme Rus Cerkes Savasi nin ardindan yasanan Cerkes soykirimindan sonra cok sayida Cerkes Kosova dahil Osmanli Imparatorlugu na surgune gonderildi 1858 ile 1862 yillari arasinda 6 000 Cerkes ailesi Kosova ya yerlesti Diger Cerkesler 1862 ile 1863 yillari arasinda Nis ve Prokuplje ye yerlestirildi Takip eden aylarda 12 000 civarinda Cerkes yine Kosova ve Sirbistan a gonderildi Toplamda 40 000 Cerkes yalnizca Kosova ya yerlestirildi Cerkeslerin Arnavutlarla buyuk sorunlari yoktu ama Sirplar tarafindan pek hos karsilanmadilar Kosova bolgesi halkinin yani sira bazi bolge valileri de Cerkeslere yardim etti 200 den fazla Cerkes ailesinin yerlestigi Babimusa da cami bulunmadigi icin yerel yonetim 1864 yili sonlarinda cami insaati icin calismalara basladi Nufusun azalmasi Cogunluk bolgeyi terk ediyor 1877 1878 Bulgaristan daki Cerkesler 1876 daki Bulgar Isyanina siddetle karsi ciktilar Kosova Cerkesleri de Bulgar Cerkeslerine katildi Avrupa ulkeleri buna karsin Cerkeslerin bolgeyi terk etmesini talep etti Cerkesler Rus Turk Savasi 1877 1878 sirasinda Turk ordusunun yaninda yer aldi Savastan sonra Cerkesler bir Musluman tehdidi olarak goruldu ve Rus Turk savasinin sona ermesinin ardindan Rus ordulari tarafindan Kosova Bulgaristan ve Balkanlarin diger bolgelerinden sinir disi edildi Geri donmelerine izin verilmedi bu yuzden Osmanli yetkilileri onlari baska bolgelere yerlestirdi Son kalanlar da Kafkasya ya donuyor 1998 1999 Kosova Savasi basladiginda Kosova daki Cerkesler atalarinin anavatani Adige Cumhuriyeti ne goc ettiler ve burada cumhuriyetin baskenti Maykop yakinlarinda Mafehabl adinda bir koy kurdular Muammer Kaddafi koye destek ve bagis gonderdi Kaddafi kendi deyimiyle Cerkeslere ve onlarin tarihsel acilarina derin bir saygi gosterdi Kaynakca a b c d e f g h Kosova ya Yapilan Cerkes Gocu ve Iskani 1864 1865 Trakya Universitesi Balkan Arastirma Enstitusu 8 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Noel Malcolm Kosova Balkanlari Anlamak Icin cev Ozden Arikan Sabah Kitaplari Istanbul 1999 www circassianworld com 9 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2021 Jusuf Osmani Cerkezet ne Kosove Olymp Prishtine 2014 p 40 Jusuf Osmani Cerkezet ne Kosove Olymp Prishtine 2014 p 26 Takvim i Vekayi 1 Agustos 1864 No 759 s 1 Jusuf Osmani Cerkezet ne Kosove Olymp Prishtine 2014 p 21 26 40 Turkish archives BOA A MKT MHM 314 100 1281 Ca 15 16 10 1864 Yucel Yigit Kosova Cerkezleri Gecmisten Gunumuze Goc III ed Osman Kose Canik Belediyesi Kultur Yayinlari Samsun 2017 s 2177 Turkish archives BOA I DH 534 37022 1 1281 C 05 05 11 1864 BOA I DH 534 37022 2 1281 S 16 14 01 1865 BOA I DH 534 37022 3 1281 S 29 28 01 1865 BOA I DH 534 37022 4 1281 N 22 18 02 1865 BOA I DH 534 37022 5 1281 L 07 05 03 1865 BOA A MKT MHM 326 86 1281 L 15 13 03 1865 Babimusa adi bir belgede Babinmusa olarak gecmektedir BOA I DH 534 37022 1 1281 C 05 05 11 1864 Ismail Hakki Uzuncarsili Tersane Konferansinin Mukarrerati Hakkinda Sura Mazbatasi Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Tarih Dergisi VI 9 1954 s 125 Dipnot 2 Hacisalihoglu Mehmet Kafkasya da Rus Kolonizasyonu Savas ve Surgun PDF Yildiz Teknik Universitesi 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Eylul 2023 BOA HR SYS 1219 5 lef 28 p 4 Espch ru 22 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2019 Al Shishani Murad Batal Qaddafi Tries to Secure Loyalty of Circassians of Misrata