Kovak - Türk ve Altay mitolojisinde Gökyüzü Tanrısı. Kovak Han veya Gök (Kök, Kük) Ata da denir. Moğollar Tenger Eçege derler. Daha sonra Gök Tanrı anlayışına ulaşan bir yaratıcı anlayışıdır. Moğollarda Tenger Etzeg (Gök Baba) olarak anılır.
Özellikleri
Kimi zaman Göktanrı ile de bütünleşmiş veya aynı varlık olarak algılanır. Sümerlerden itibaren Gök eril olarak algılanmıştır. (Sami “Arap-İbrani” anlayışında ise tam tersidir, onlarda toprak eril olarak yer alır.) “Üze kök tenri asra yagız yer kılıntukda ekin ara kişi oglı kılınmış.” Üstte mavi gök altta yağız yer yaratıldığında, ikisinin arasında kişi oğulları yaratılmış.” (Orhon Yazıtları) Tunguzlardaki Kovakı (diğer adı veya ikizi Savakı) adlı yaratıcı Tanrıyı anımsatmaktadır. Gök Han ile karıştırılmamalıdır. Bazen dişil olarak da algılanır. İnsan ve hayvanlara süt verir. Yakutlara göre bu Gök Ana, herkesin eşini bularak onları birleştiren bir ruhtur. Ayrıca yeni evlileri de korumaktadır. Türklerde Sümerlerden bu yana gök eril olarak algılanır. Bu nedenle Gök Ana tabiri pek yaygın değildir. Fakat Yer ve Gök birbirinden ayrışmadan önce birlikteyken her şey zıttınıda ihtiva ettiği için Gök Ana’nın da orada var olduğu söylenir. Sümerlerde Inanna, Gök Ana kavramını karşılar. Inanna’nın diğer adı Iştar’dır ve bu Sümer Ay ve Güzellik Tanrıçasının adı da Işımak kökü ile bağlantılı görünmektedir.
Samrav
Samrav Han – Türk, Yakut ve Altay mitolojisinde Gök Tanrısı'nın başka bir adıdır. Göklerin egemenliğini elinde bulundurduğu söylenir. İki eşi vardır; Kuyaş ve Yalçuk (Güneş ve Ay). Bu eşlerinden birer kızı olmuştur. Kuyaş’tan Umay (Huma), ki bu kızı Buzat (Boz At)’a biner. Yalçuktan ise Ayhulu (Ayluh) adlı kızı doğmuştur. Bu kızı da Sarat (Sarı At)’a biner. Bengüsü (ölümsüzlük pınarı) Samrav Han’ın ülkesinde yer alır ve onun tarafından korunur. Sözcük; Eski Altay, Moğol ve Tunguz-Mançu dillerinin tamamında şaman içeriği ile bağlantılı bir köktür.
Etimoloji
(Göğ/Gök/Kök/Köv/Kov) kökünden türemiştir. Mavi renk, yükseklik, sonsuzluk, güzellik, genişlik, enginlik gibi anlamlar içerir. Tanrısallık ifade eder.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Gods List (Khovaki/Savaki) 25 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Gods (Khovakı)[](İngilizce)
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kovak Turk ve Altay mitolojisinde Gokyuzu Tanrisi Kovak Han veya Gok Kok Kuk Ata da denir Mogollar Tenger Ecege derler Daha sonra Gok Tanri anlayisina ulasan bir yaratici anlayisidir Mogollarda Tenger Etzeg Gok Baba olarak anilir OzellikleriKimi zaman Goktanri ile de butunlesmis veya ayni varlik olarak algilanir Sumerlerden itibaren Gok eril olarak algilanmistir Sami Arap Ibrani anlayisinda ise tam tersidir onlarda toprak eril olarak yer alir Uze kok tenri asra yagiz yer kilintukda ekin ara kisi ogli kilinmis Ustte mavi gok altta yagiz yer yaratildiginda ikisinin arasinda kisi ogullari yaratilmis Orhon Yazitlari Tunguzlardaki Kovaki diger adi veya ikizi Savaki adli yaratici Tanriyi animsatmaktadir Gok Han ile karistirilmamalidir Bazen disil olarak da algilanir Insan ve hayvanlara sut verir Yakutlara gore bu Gok Ana herkesin esini bularak onlari birlestiren bir ruhtur Ayrica yeni evlileri de korumaktadir Turklerde Sumerlerden bu yana gok eril olarak algilanir Bu nedenle Gok Ana tabiri pek yaygin degildir Fakat Yer ve Gok birbirinden ayrismadan once birlikteyken her sey zittinida ihtiva ettigi icin Gok Ana nin da orada var oldugu soylenir Sumerlerde Inanna Gok Ana kavramini karsilar Inanna nin diger adi Istar dir ve bu Sumer Ay ve Guzellik Tanricasinin adi da Isimak koku ile baglantili gorunmektedir SamravSamrav Han Turk Yakut ve Altay mitolojisinde Gok Tanrisi nin baska bir adidir Goklerin egemenligini elinde bulundurdugu soylenir Iki esi vardir Kuyas ve Yalcuk Gunes ve Ay Bu eslerinden birer kizi olmustur Kuyas tan Umay Huma ki bu kizi Buzat Boz At a biner Yalcuktan ise Ayhulu Ayluh adli kizi dogmustur Bu kizi da Sarat Sari At a biner Bengusu olumsuzluk pinari Samrav Han in ulkesinde yer alir ve onun tarafindan korunur Sozcuk Eski Altay Mogol ve Tunguz Mancu dillerinin tamaminda saman icerigi ile baglantili bir koktur Etimoloji Gog Gok Kok Kov Kov kokunden turemistir Mavi renk yukseklik sonsuzluk guzellik genislik enginlik gibi anlamlar icerir Tanrisallik ifade eder KaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarGods List Khovaki Savaki 25 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gods Khovaki olu kirik baglanti Ingilizce Turk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz