Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.
 Kış mevsiminde Kozahan | |
 | |
| Eski ad(lar) | Yeni Han, Han-ı Cedid, Han-ı Cedid-i Evvel, Han-ı Cedid-i Amire, Yeni Kervansaray, Beylik Han, Beylik Kervansaray, Simkeş Han |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Han |
| Adres | Ulu Cami ile Orhan Camisi arasında |
| Koordinatlar | 40°11′04″K 29°03′49″D / 40.18444°K 29.06361°D |
| Açılış | 15. yüzyıl sonları |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Abdül ula bin Pulat Şah |
| Resmî site | |
ornek.com | |
Hanlar Bölgesi'nde Ulu Cami ile Orhan Camii arasında bulunur. Osmanlı devri han ve kervansaray mimarisinde -ortasındaki mescit bakımından - eski gelenekleri sürdüren ve bütünlüğünü koruyabilmiş olan bir eserdir. Anıtsal giriş kapısı ve avlusunda bulunan altı şadırvanlı köşk mescit Bursa'nın simgeleri arasında kabul edilir.
Geçmişte Yeni Han, Han-ı Cedid, Han-ı Cedid-i Evvel (Pirinç Han’ın yapılmasından sonra), Han-ı Cedid-i Amire, Yeni Kervansaray, Beylik Han, Beylik Kervansaray, Simkeş Han, Sırmakeş Han gibi birçok adla anılmış olan yapı, içinde ipek kozası ticareti yapıldığı için Koza Han adıyla anılır olmuştur. Koza ticareti için Bursa'ya gelen ipek tüccarları konaklama hizmeti veren handa altlı üstlü iki oda tutmuşlar; üstteki odayı ticari işlerini görmek ve konaklamak, alttaki odayı da ticaret mallarını depolamada kullanmışlardır. Han, günümüzde ticarî işlevini korumaktadır.
Mimari özellikleri
Han, kareye yakın dikdörtgen bir avlunun etrafında yer alan iki katlı ana blokla doğusunda ahır ve depoların bulunduğu ikinci bir avlu bölümünden oluşmaktadır. Dış duvar örgüsünde tuğla ve kesme taştan karma teknik kullanılmıştır. Zemin katta 45, alt katta 50 oda olmak üzere 95 oda bulunur. Odaların önünü altta ve üstte bir revak çevrelemektedir. Üst kat revakları ahşap iken son tamirde kâgire dönüştürülmüştür. Revak kemerleri tuğla, üzerleri kubbelidir. Odalar tonozla örtülüdür. Her birinde dışarıya açılan ikişer pencere vardır.
Avlu ortasında, bazı Selçuklu kervansaraylarında olduğu gibi ayrı bir mescid bulunur. Selçuklu köşk mescidi geleneğinin devamı olsa da plan bakımından Selçuklu döneminin kare ya da dikdörtgen planlı, çift taraflı merdiveni olan, dış cephesi süsü köşk mescidlerinden farklıdır. Koza Han'ın avlusundaki mescid, altında havuzlu şadırvanı olan sekiz kenarlı bir yapıdır; üstü kurşun kaplı bir kubbeyle örtülüdür. Daha sonraki yüzyıllarda inşa edilmiş Edirne Rüstem Paşa Kervansarayı, Lefkoşa Büyük Han yapılarındaki mescidleri etkilediği düşünülür.
Yapıya kuzeyde yer alan yuvarlak kemerli, taştan yapılmış kabartma burmalarla hareketlendirilmiş, mavi çinîlerle süslü bir kapıdan girilmektedir. Girişin iki yanından birer taş merdiven yukarı kata çıkışı sağlar.
Hayvan ahırı olarak inşa edilen ikinci avlu bölümü "İç Koza Han" olarak adlandırılır. Tek katlı olan bu bölümde günümüzde yeme içme hizmeti verilmektedir.
Tarihçesi
Koza Han'ın inşa kitabesi yoktur fakat İstanbul'da II. Bayezid için inşa edilen büyük cami ve külliyenin Vakıflar Genel Müdürlüğü'ndeki 1505 tarihli vakfiye suretine göre, geliri bu külliyeye vakfedilmiş olan Koza Han'ın yapımı Mart 1490'da başlamış, açılışı 29 Eylül 1491'de yapılmıştır. Ancak vakfiyede adı geçen kervansarayın Koza Han değil yakınındaki Pirinç Han olduğu, Koza Han'ın yerinin çeşitli kimselerden 1490'da satın alındığı ortaya konulmuştur.
1671-1672 ve 1685 yıllarında tamir görmüştür. 1950'lere doğru büyük ölçüde restorasyon geçiren hanın gözleri modern ticarethane merkezleri olmuştur.
Kaynakça
- ^ a b c d e Eyice, Semavi. . Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisiü. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2017.
- ^ a b c d Gürhan, Pınar. (PDF). II. Türkiye Lisanüstü Çalışmaları Kongresi (6-8 Mayıs 2013, Bursa) - Bildiriler Kitabı V, İstanbul 2013. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2017.
- ^ a b Sercan, İsmail. "Osmanlı Devri Bursa Hanları ve Sultan Külliyeleri". Uludağ Üniversitesi Tarih bölümü, Bursa, 2015. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2017.
- ^ Güler, Semra. . Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü (İSTEM) dergisi, Sayı 35, Yıl 2020. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "İç Kozahan'da tarih canlanıyor". Arkitera.com sitesi ,3 Mart 2010. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2017.
Fotoğraflar
-
![image]()
Kozahan'ın avlusu ve ortasındaki altı şadırvanlı mescid -
![image]()
İpek dükkanları -
![image]()
Atatürk caddesi üzerinden girişi -
![image]()
Kozahan'ın avlusu
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Kozahan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Koza Han Resmi Web Sitesi 22 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koza Han 15 yuzyil sonlarinda II Bayezid tarafindan mimar Abdul ula bin Pulat Sah a Istanbul daki eserlerine vakif olarak Bursa da yaptirilmis handir Koza HanKis mevsiminde KozahanEski ad lar Yeni Han Han i Cedid Han i Cedid i Evvel Han i Cedid i Amire Yeni Kervansaray Beylik Han Beylik Kervansaray Simkes HanGenel bilgilerTurHanAdresUlu Cami ile Orhan Camisi arasindaKoordinatlar40 11 04 K 29 03 49 D 40 18444 K 29 06361 D 40 18444 29 06361Acilis15 yuzyil sonlariTasarim ve insaatMimar lar Abdul ula bin Pulat SahResmi siteornek comBursa daki Koza Han MescidiBursa daki Koza Han icinden bir goruntuKoza Han mescidinin giris kapisi Hanlar Bolgesi nde Ulu Cami ile Orhan Camii arasinda bulunur Osmanli devri han ve kervansaray mimarisinde ortasindaki mescit bakimindan eski gelenekleri surduren ve butunlugunu koruyabilmis olan bir eserdir Anitsal giris kapisi ve avlusunda bulunan alti sadirvanli kosk mescit Bursa nin simgeleri arasinda kabul edilir Gecmiste Yeni Han Han i Cedid Han i Cedid i Evvel Pirinc Han in yapilmasindan sonra Han i Cedid i Amire Yeni Kervansaray Beylik Han Beylik Kervansaray Simkes Han Sirmakes Han gibi bircok adla anilmis olan yapi icinde ipek kozasi ticareti yapildigi icin Koza Han adiyla anilir olmustur Koza ticareti icin Bursa ya gelen ipek tuccarlari konaklama hizmeti veren handa altli ustlu iki oda tutmuslar ustteki odayi ticari islerini gormek ve konaklamak alttaki odayi da ticaret mallarini depolamada kullanmislardir Han gunumuzde ticari islevini korumaktadir Mimari ozellikleriUzun Carsi ya acilan tac kapi Han kareye yakin dikdortgen bir avlunun etrafinda yer alan iki katli ana blokla dogusunda ahir ve depolarin bulundugu ikinci bir avlu bolumunden olusmaktadir Dis duvar orgusunde tugla ve kesme tastan karma teknik kullanilmistir Zemin katta 45 alt katta 50 oda olmak uzere 95 oda bulunur Odalarin onunu altta ve ustte bir revak cevrelemektedir Ust kat revaklari ahsap iken son tamirde kagire donusturulmustur Revak kemerleri tugla uzerleri kubbelidir Odalar tonozla ortuludur Her birinde disariya acilan ikiser pencere vardir Avlu ortasinda bazi Selcuklu kervansaraylarinda oldugu gibi ayri bir mescid bulunur Selcuklu kosk mescidi geleneginin devami olsa da plan bakimindan Selcuklu doneminin kare ya da dikdortgen planli cift tarafli merdiveni olan dis cephesi susu kosk mescidlerinden farklidir Koza Han in avlusundaki mescid altinda havuzlu sadirvani olan sekiz kenarli bir yapidir ustu kursun kapli bir kubbeyle ortuludur Daha sonraki yuzyillarda insa edilmis Edirne Rustem Pasa Kervansarayi Lefkosa Buyuk Han yapilarindaki mescidleri etkiledigi dusunulur Yapiya kuzeyde yer alan yuvarlak kemerli tastan yapilmis kabartma burmalarla hareketlendirilmis mavi cinilerle suslu bir kapidan girilmektedir Girisin iki yanindan birer tas merdiven yukari kata cikisi saglar Hayvan ahiri olarak insa edilen ikinci avlu bolumu Ic Koza Han olarak adlandirilir Tek katli olan bu bolumde gunumuzde yeme icme hizmeti verilmektedir TarihcesiKoza Han in insa kitabesi yoktur fakat Istanbul da II Bayezid icin insa edilen buyuk cami ve kulliyenin Vakiflar Genel Mudurlugu ndeki 1505 tarihli vakfiye suretine gore geliri bu kulliyeye vakfedilmis olan Koza Han in yapimi Mart 1490 da baslamis acilisi 29 Eylul 1491 de yapilmistir Ancak vakfiyede adi gecen kervansarayin Koza Han degil yakinindaki Pirinc Han oldugu Koza Han in yerinin cesitli kimselerden 1490 da satin alindigi ortaya konulmustur 1671 1672 ve 1685 yillarinda tamir gormustur 1950 lere dogru buyuk olcude restorasyon geciren hanin gozleri modern ticarethane merkezleri olmustur Kaynakca a b c d e Eyice Semavi Turk Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisiu 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2017 a b c d Gurhan Pinar PDF II Turkiye Lisanustu Calismalari Kongresi 6 8 Mayis 2013 Bursa Bildiriler Kitabi V Istanbul 2013 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2017 a b Sercan Ismail Osmanli Devri Bursa Hanlari ve Sultan Kulliyeleri Uludag Universitesi Tarih bolumu Bursa 2015 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2017 Guler Semra Necmettin Erbakan Universitesi Ahmet Kelesoglu Ilahiyat Fakultesi Islam Tarihi ve Sanatlari Bolumu ISTEM dergisi Sayi 35 Yil 2020 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2020 Ic Kozahan da tarih canlaniyor Arkitera com sitesi 3 Mart 2010 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2017 FotograflarKozahan in avlusu ve ortasindaki alti sadirvanli mescid Ipek dukkanlari Ataturk caddesi uzerinden girisi Kozahan in avlusuDis baglantilarWikimedia Commons ta Kozahan ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Koza Han Resmi Web Sitesi 22 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde