Koçumbeli Yamaç Yerleşmesi, Ankara il merkezinin güneybatısında, eski Yalıncak Köyü'nün 1,5 km kadar güneyinde, günümüzde ODTÜ arazisi içinde kalan bir yamaç yerleşmesidir. Ahlatlıbel'in 2 km kuzeyindedir. Ahlatlıbel'le aralarında bir sıra tepe vardır.
Yamaç yerleşmesi | |
Adı: | Koçumbeli Yamaç Yerleşmesi |
il: | Ankara |
İlçe: | Merkez |
Köy: | Merkez |
Türü: | Yamaç yerleşmesi |
Tahribat: | |
Tescil durumu: | |
Tescil No ve derece: | |
Tescil tarihi: | |
Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
Yerleşmedeki kazılar 1964-65 yıllarında ODTÜ'nün mali desteğiyle Burhan Tezcan tarafından kazılmıştır. Bir sonraki sene Sevim Buluç tarafından küçük bir sondajda çalışılmıştır. Daha sonra ODTÜ, kampus alanında 2006 yılında başlatılan yüzey araştırmaları sırasında incelenmiştir. Gülçin İlgezdi Bertram ve Jan - K. Bertram tarafından yerleşmede yapılan çalışmalar sonucunda 2009 yılında tüm yerleşmenin mimari planı çıkarılmıştır. Buna göre yerleşme 45 x 40 metre boyutlarında oldukça küçük bir köydür.
Tabakalanma
Yerleşmede üç tabakadan söz edilmektedir. Esas itibarıyla bir Erken Tunç Çağı yerleşmesi olarak MÖ 3. binyılın ikinci yarısına (MÖ 2500 - 2300) tarihlenmektedir. Ahlatlıbel gibi bu yerleşim de daha öncesinde ve daha sonrasında iskan görmemiştir.
Buluntular
Mimari ile ilgili bilgiler 1964 yılın kazısından gelmektedir. Üstteki I. tabakaya ait, düzenli bir plan vermeyen, duvarların taş temelleri genellikle kuzey – güney doğrultuda uzanan üç yapı ortaya çıkarılmıştır. Duvarların kerpiç olarak yükseldiği düşünülmektedir. Dörtgen planlı bu yapılara ait tabanlara bulunamamıştır. Alttaki II. tabaka mimarisi de aynı özellikleri göstermektedir. Tek katlı, iki ya da üç odalı bu evlerde, eğimli damı desteklemek için ahşap direklerin kullanıldığı anlaşılmaktadır. Evler yamuk ve dikdörtgen planlı oda gruplarından oluşur görünmektedir. Genellikle iki oda ve onlara ekli yuvarlak bir oda olarak inşa edilmiştir.
Yerleşmenin kuzey, doğu ve güney yönünde bir çevre duvarıyla kuşatılmaktadır. Yer yer 1,8 metre yükseklikte korunmuştur.
Ele geçen çanak çömlek buluntuları, tümü el yapımı, astarlı ve açkılı mallara ait parçalar ve tam kaplardan oluşmaktadır. Tüm tabakalardaki çanak çömlek buluntuları arasında bir farklılık olmadığı belirtilmektedir. Kaba hamurlu olanlar kum ve saman katkı, ince hamurlu olanların hamurlarına ise yalnızca kum katılmıştır. Yüzey renkleri siyah, kahverengi, kırmızı ve devetüyüdür. Bazılarında astar kalındır. Neredeyse tümü açkılıdır. Siyah renkli kapların bazılarında oyuk bezeme görülür. Biçimlerde çeşitlilik gözlenir. Kulplu, kulpsuz küçük fincanlar, kulpsuz çanaklar, büyük fincanlar, vazo, emzikli gaga ağızlı testiler vardır. Erken Tunç Çağı'na özgü bir kap biçimi olarak verilen halka kulplu fincanların çok güzel örneklerinin ele geçtiği belirtilmektedir.
Pişmiş topraktan stilize biçimli yassı tipte idoller bulunmuştur. İnce belli; geniş gövdeli ve başlı parçalardır. Tanrıça olarak tanımlanan bu figürinlerin ikişer oyukla gözler betimlenmiştir. Gövdelerde kuşak ya da giysi betimlemeleri oyuklarla gösterilmiştir. Göğüsleri tasvir edilmeyen figürinlerin erkek olabileceği ileri sürülmektedir. Ayrıca koyun ve inek figürinleri de bulunmuştur. Farklı tiplerde olup bazılarının üzerinde bezemeler vardır. Minik gaga ağızlı bir testinin çocuk oyuncağı olduğu düşünülmektedir. İçinde küçük taşlar vardır ve testi sallandığında ses çıkarmaktadır.
Çok sayıdaki pişmiş toprak ağırşak, (az sayıda sürtme taş) yün eğirmenin ve kumaş dokumanın yoğun olarak yapıldığını göstermektedir. Diğer yandan mühür buluntusu çok azdır.
Sürtme taş asa başları, yerleşmenin ilginç buluntularındandır.
Kemik buluntular arasında geyik boynuzlarında deliciler ve çekiç, çeşitli hayvan kemiklerinden bızlar vardır.
Maden buluntular ise sınırlıdır, bakır / tunçtan birkaç önemsiz küçük nesne ele geçmiştir.
Açılan bir sanduka mezarın Erken Tunç Çağı'nın IIb – IIIa evresiyle ilişkili olabileceği tahmin edilmektedir. Gömüt armağanları olarak ucu kıvrık bir mızrak ucu ile kulak tıkacı bulunmaktadır.
Tarihlendirme ve değerlendirme
Buluntular hâlen ODTÜ içindeki müzede sergilenmektedir. Koçumbeli'nin Ahlatlıbel'den dahi daha yoksul ve basit bir yerleşme olduğu düşünülmektedir. Buluntulara dayanılarak yerleşmenin Ahlatlıbel, Karaoğlan, Etiyokuşu ve Polatlı yerleşmelerinde geçerli kültürle aynı yapıda olduğu ileri sürülmektedir.
Dış bağlantılar
- Yakın plan kroki ve buluntu profilleri 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bazı küçük buluntulara ait fotoğraflar 21 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m "TAY –- Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2012.
- ^ a b c Koçumbeli[] Ankara Enstitüsü Vakfı
- ^ 29. Araştırma Sonuçları Toplantısı 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2011) 2. Cilt, Sh.:51
- ^ a b c Koçumbeli 21 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . TAÇDAM
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kocumbeli Yamac Yerlesmesi Ankara il merkezinin guneybatisinda eski Yalincak Koyu nun 1 5 km kadar guneyinde gunumuzde ODTU arazisi icinde kalan bir yamac yerlesmesidir Ahlatlibel in 2 km kuzeyindedir Ahlatlibel le aralarinda bir sira tepe vardir Yamac yerlesmesiAdi Kocumbeli Yamac Yerlesmesiil AnkaraIlce MerkezKoy MerkezTuru Yamac yerlesmesiTahribat Tescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarYerlesmedeki kazilar 1964 65 yillarinda ODTU nun mali destegiyle Burhan Tezcan tarafindan kazilmistir Bir sonraki sene Sevim Buluc tarafindan kucuk bir sondajda calisilmistir Daha sonra ODTU kampus alaninda 2006 yilinda baslatilan yuzey arastirmalari sirasinda incelenmistir Gulcin Ilgezdi Bertram ve Jan K Bertram tarafindan yerlesmede yapilan calismalar sonucunda 2009 yilinda tum yerlesmenin mimari plani cikarilmistir Buna gore yerlesme 45 x 40 metre boyutlarinda oldukca kucuk bir koydur TabakalanmaYerlesmede uc tabakadan soz edilmektedir Esas itibariyla bir Erken Tunc Cagi yerlesmesi olarak MO 3 binyilin ikinci yarisina MO 2500 2300 tarihlenmektedir Ahlatlibel gibi bu yerlesim de daha oncesinde ve daha sonrasinda iskan gormemistir BuluntularMimari ile ilgili bilgiler 1964 yilin kazisindan gelmektedir Ustteki I tabakaya ait duzenli bir plan vermeyen duvarlarin tas temelleri genellikle kuzey guney dogrultuda uzanan uc yapi ortaya cikarilmistir Duvarlarin kerpic olarak yukseldigi dusunulmektedir Dortgen planli bu yapilara ait tabanlara bulunamamistir Alttaki II tabaka mimarisi de ayni ozellikleri gostermektedir Tek katli iki ya da uc odali bu evlerde egimli dami desteklemek icin ahsap direklerin kullanildigi anlasilmaktadir Evler yamuk ve dikdortgen planli oda gruplarindan olusur gorunmektedir Genellikle iki oda ve onlara ekli yuvarlak bir oda olarak insa edilmistir Yerlesmenin kuzey dogu ve guney yonunde bir cevre duvariyla kusatilmaktadir Yer yer 1 8 metre yukseklikte korunmustur Ele gecen canak comlek buluntulari tumu el yapimi astarli ve ackili mallara ait parcalar ve tam kaplardan olusmaktadir Tum tabakalardaki canak comlek buluntulari arasinda bir farklilik olmadigi belirtilmektedir Kaba hamurlu olanlar kum ve saman katki ince hamurlu olanlarin hamurlarina ise yalnizca kum katilmistir Yuzey renkleri siyah kahverengi kirmizi ve devetuyudur Bazilarinda astar kalindir Neredeyse tumu ackilidir Siyah renkli kaplarin bazilarinda oyuk bezeme gorulur Bicimlerde cesitlilik gozlenir Kulplu kulpsuz kucuk fincanlar kulpsuz canaklar buyuk fincanlar vazo emzikli gaga agizli testiler vardir Erken Tunc Cagi na ozgu bir kap bicimi olarak verilen halka kulplu fincanlarin cok guzel orneklerinin ele gectigi belirtilmektedir Pismis topraktan stilize bicimli yassi tipte idoller bulunmustur Ince belli genis govdeli ve basli parcalardir Tanrica olarak tanimlanan bu figurinlerin ikiser oyukla gozler betimlenmistir Govdelerde kusak ya da giysi betimlemeleri oyuklarla gosterilmistir Gogusleri tasvir edilmeyen figurinlerin erkek olabilecegi ileri surulmektedir Ayrica koyun ve inek figurinleri de bulunmustur Farkli tiplerde olup bazilarinin uzerinde bezemeler vardir Minik gaga agizli bir testinin cocuk oyuncagi oldugu dusunulmektedir Icinde kucuk taslar vardir ve testi sallandiginda ses cikarmaktadir Cok sayidaki pismis toprak agirsak az sayida surtme tas yun egirmenin ve kumas dokumanin yogun olarak yapildigini gostermektedir Diger yandan muhur buluntusu cok azdir Surtme tas asa baslari yerlesmenin ilginc buluntularindandir Kemik buluntular arasinda geyik boynuzlarinda deliciler ve cekic cesitli hayvan kemiklerinden bizlar vardir Maden buluntular ise sinirlidir bakir tunctan birkac onemsiz kucuk nesne ele gecmistir Acilan bir sanduka mezarin Erken Tunc Cagi nin IIb IIIa evresiyle iliskili olabilecegi tahmin edilmektedir Gomut armaganlari olarak ucu kivrik bir mizrak ucu ile kulak tikaci bulunmaktadir Tarihlendirme ve degerlendirmeBuluntular halen ODTU icindeki muzede sergilenmektedir Kocumbeli nin Ahlatlibel den dahi daha yoksul ve basit bir yerlesme oldugu dusunulmektedir Buluntulara dayanilarak yerlesmenin Ahlatlibel Karaoglan Etiyokusu ve Polatli yerlesmelerinde gecerli kulturle ayni yapida oldugu ileri surulmektedir Dis baglantilarYakin plan kroki ve buluntu profilleri 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bazi kucuk buluntulara ait fotograflar 21 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c d e f g h i j k l m TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2012 a b c Kocumbeli olu kirik baglanti Ankara Enstitusu Vakfi 29 Arastirma Sonuclari Toplantisi 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2011 2 Cilt Sh 51 a b c Kocumbeli 21 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde TACDAM