Kukla, tek aktörlü, üç boyutlu, taklit ve söze, karşılıklı konuşmaya dayalı geleneksel seyirlik oyunu.
Türkçe oyuncak bebek anlamına gelen ve bugün Anadolu'da yaşayan korçak, kudurcuk, kaburcuk, koğurcak, kavırçak, lubet, ninik gibi isimlerle yaşayan kukla seyirlik oyunların en eskilerindendir. "Korkolçak", "Çadır hayal" (ipli kukla) adı ile yaşayan kukla Orta Asya'da da aynı isimle yaşatılmakta ve Orta Asya'dan getirildiği sanılmaktadır.
Birçok Türk boyunda kendine özgü basit teknik içinde görülen ve 17. yüzyıldan beri Türkiye'de şehirlerde kukla adı ile bilinen oyun Anadolu'da köylüler arasında "bebek, çömce gelin, karaçör" gibi isimlerle yaygındır. Konusunu günlük yaşamdan ve edebi hikâyelerden alan kukla bir hareket ve hacim oyunudur. 14. yüzyıldan bu yana oynatıldığı bilinmektedir. Bu oyunun baş kahramanı "İbiş" ve ihtiyardır. İbiş kurnaz ve hazırcevaptır. İhtiyar ise varlıklı bir kişidir.
El kuklacısı, küçük bir sahnenin ardından iki eliyle kuklaları karşılıklı konuşturur, oynatır. İpli kuklada ise sahnenin üstünden iplerle kuklaları hareket ettirir. Sahnenin üstünde kukla köprüsü denilen bir yerde vardır kuklacı buraya çıkarak kendisi gözükmeden kuklasını oynatır. Sözlü veya sözsüz kukla olabilir. Eğer kukla oyunu sözlüyse perdenin arkasında seslendirilir. Bir dönem kuklalar politik amaçlı kullanılmıştır. Ayrıca Hristiyan kiliselerinde dini konular kuklalar oynatılarak insanlara anlatılmaya çalışılmıştır.
Türkiye'de ipli kukla, el kuklası, araba kuklası, iskemle kuklası, yer kuklası, ayak kuklası, baş kuklası gibi türlerle bilinen kukla sanatı 19. yüzyıl sonlarında önemini kaybetmeye başlamıştır. Cumhuriyet döneminde sınırlı sayıda sanatçı yaşatmaya çalışmıştır. Türkiye'de en çok bilinen Karagöz ve Hacivat kuklaları gölge oyunu kategorisinde yer alır.
Kukla türleri
Ayrıca bakınız
Tiyatro ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kukla tek aktorlu uc boyutlu taklit ve soze karsilikli konusmaya dayali geleneksel seyirlik oyunu Turkce oyuncak bebek anlamina gelen ve bugun Anadolu da yasayan korcak kudurcuk kaburcuk kogurcak kavircak lubet ninik gibi isimlerle yasayan kukla seyirlik oyunlarin en eskilerindendir Korkolcak Cadir hayal ipli kukla adi ile yasayan kukla Orta Asya da da ayni isimle yasatilmakta ve Orta Asya dan getirildigi sanilmaktadir Bircok Turk boyunda kendine ozgu basit teknik icinde gorulen ve 17 yuzyildan beri Turkiye de sehirlerde kukla adi ile bilinen oyun Anadolu da koyluler arasinda bebek comce gelin karacor gibi isimlerle yaygindir Konusunu gunluk yasamdan ve edebi hikayelerden alan kukla bir hareket ve hacim oyunudur 14 yuzyildan bu yana oynatildigi bilinmektedir Bu oyunun bas kahramani Ibis ve ihtiyardir Ibis kurnaz ve hazircevaptir Ihtiyar ise varlikli bir kisidir El kuklacisi kucuk bir sahnenin ardindan iki eliyle kuklalari karsilikli konusturur oynatir Ipli kuklada ise sahnenin ustunden iplerle kuklalari hareket ettirir Sahnenin ustunde kukla koprusu denilen bir yerde vardir kuklaci buraya cikarak kendisi gozukmeden kuklasini oynatir Sozlu veya sozsuz kukla olabilir Eger kukla oyunu sozluyse perdenin arkasinda seslendirilir Bir donem kuklalar politik amacli kullanilmistir Ayrica Hristiyan kiliselerinde dini konular kuklalar oynatilarak insanlara anlatilmaya calisilmistir Turkiye de ipli kukla el kuklasi araba kuklasi iskemle kuklasi yer kuklasi ayak kuklasi bas kuklasi gibi turlerle bilinen kukla sanati 19 yuzyil sonlarinda onemini kaybetmeye baslamistir Cumhuriyet doneminde sinirli sayida sanatci yasatmaya calismistir Turkiye de en cok bilinen Karagoz ve Hacivat kuklalari golge oyunu kategorisinde yer alir Kukla turleriTemsili kukla Golge kuklasiAyrica bakinizKuklacilik Oyuncak tiyatrosu Kukla tiyatrosu Pandomim Vantrilokluk BunrakuTiyatro ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz