Kumkapı gösterileri, 27 Temmuz 1890 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'un Kumkapı semtinde gerçekleşen siyasi eylemdir. Gösteri nedeniyle güvenlik güçleriyle göstericiler arasında çıkan çatışmada çok sayıda gösterici ve zabit yaşamını yitirmiş; pek çoğu da yaralanmıştır.
Olayların öncesi
19. yüzyılın son çeyreğinde, devrimci Ermeni grupları Ermeni cemaatine yeni hak ve özgürlükler verilmesi için baskıda bulunuyor, Avrupa'nın Ermeni sorununa daha fazla eğilmesi için çalışmalar yapıyordu. Özellikle Sosyal Demokrat Hınçak Partisi, toplu gösteriler düzenleme taktiği ile bu süreci hızlandırmayı amaçlıyordu. Haziran 1890'da Erzurum'da çıkan Ermeni ayaklanmasının ardında da Hınçak partizanlarılarının olduğundan kuşkulanılıyordu.
27 Temmuz 1890
27 Temmuz 1890 tarihinde Harutün Cangülyan, Mihran Damadyan ve Hamparsum Murat Boyacıyan Efendi gösteri sırasında bir manifesto okuyarak İstanbul Ermeni Patrikhanesi'ni ve Osmanlı yönetimi altındaki Ermeni Ulusal Meclisi'ni, Ermeni sorununa karşı kayıtsız kaldıkları gerekçesiyle eleştirdi. Gösterinin organizatörleri arasında, 1915 yılında Harutün Cangülyan ve Hamparsum Boyacıyan gibi öldürülecek olan Aram Açıkbaşyan da vardı.
Patrik, Yıldız Sarayı'na yapılan yürüyüşe katılmaya zorlandı. Gösterinin ve saraya yapılan yürüyüşün amacı, padişaha Ermenilerin yoğun yaşadığı illerde gerekli reformları yapması ve Ermenileri Kürt ve Çerkes gruplara karşı güvence altına alan Berlin Antlaşması'nın 61'inci maddesini bir an önce uygulamaya alması için çağrı yapmaktı. Katılımcılar Kumkapı'da Patrikhane önünde toplanmaya başlarken zabitler kalabalığın etrafını kuşattı. Çıkan çatışmada pek çok zabit ve gösterici yaşamını yitirdi.
Sonuç
Bu olay üzerine hem patrik, hem sultan harekete geçti. Bu olayın ardından Ermeni devrimci gruplar somut bir başarı elde edememiş olsa da Hınçak yanlısı Ermeni basını gösteride gösterilen direnişi ve cesareti öven haberler yayınladı. Daha az ses getiren benzer gösteriler 1890'lı yıllarda çeşitli yerlerde yapılmaya devam etti.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Hovhanissian, Richard G. (1997) The Armenian People from Ancient to Modern Times. New York. St. Martin's Press, 218-9
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kumkapi gosterileri 27 Temmuz 1890 tarihinde Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Istanbul un Kumkapi semtinde gerceklesen siyasi eylemdir Gosteri nedeniyle guvenlik gucleriyle gostericiler arasinda cikan catismada cok sayida gosterici ve zabit yasamini yitirmis pek cogu da yaralanmistir Olaylarin oncesi19 yuzyilin son ceyreginde devrimci Ermeni gruplari Ermeni cemaatine yeni hak ve ozgurlukler verilmesi icin baskida bulunuyor Avrupa nin Ermeni sorununa daha fazla egilmesi icin calismalar yapiyordu Ozellikle Sosyal Demokrat Hincak Partisi toplu gosteriler duzenleme taktigi ile bu sureci hizlandirmayi amacliyordu Haziran 1890 da Erzurum da cikan Ermeni ayaklanmasinin ardinda da Hincak partizanlarilarinin oldugundan kuskulaniliyordu 27 Temmuz 189027 Temmuz 1890 tarihinde Harutun Cangulyan Mihran Damadyan ve Hamparsum Murat Boyaciyan Efendi gosteri sirasinda bir manifesto okuyarak Istanbul Ermeni Patrikhanesi ni ve Osmanli yonetimi altindaki Ermeni Ulusal Meclisi ni Ermeni sorununa karsi kayitsiz kaldiklari gerekcesiyle elestirdi Gosterinin organizatorleri arasinda 1915 yilinda Harutun Cangulyan ve Hamparsum Boyaciyan gibi oldurulecek olan Aram Acikbasyan da vardi Patrik Yildiz Sarayi na yapilan yuruyuse katilmaya zorlandi Gosterinin ve saraya yapilan yuruyusun amaci padisaha Ermenilerin yogun yasadigi illerde gerekli reformlari yapmasi ve Ermenileri Kurt ve Cerkes gruplara karsi guvence altina alan Berlin Antlasmasi nin 61 inci maddesini bir an once uygulamaya almasi icin cagri yapmakti Katilimcilar Kumkapi da Patrikhane onunde toplanmaya baslarken zabitler kalabaligin etrafini kusatti Cikan catismada pek cok zabit ve gosterici yasamini yitirdi SonucBu olay uzerine hem patrik hem sultan harekete gecti Bu olayin ardindan Ermeni devrimci gruplar somut bir basari elde edememis olsa da Hincak yanlisi Ermeni basini gosteride gosterilen direnisi ve cesareti oven haberler yayinladi Daha az ses getiren benzer gosteriler 1890 li yillarda cesitli yerlerde yapilmaya devam etti Kaynakca Arsivlenmis kopya 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Hovhanissian Richard G 1997 The Armenian People from Ancient to Modern Times New York St Martin s Press 218 9Dis baglantilarBu maddeyi dinle bilgi source source noicon Konusan Vikipedi Bu ses dosyasi 02 07 2010 tarihli surumunden uretilmistir ve bu tarihten sonra madde yapilmis olan eklemeleri kapsamamaktadir Medya yardim Diger konusan maddeler